Deze bijdrage is geschreven door Marlene Lunter

Over het boek
De buurvrouwen Hortensia James (85) en Marion Agostino (81) leven al twintig jaar in onmin met elkaar in een sjieke enclave in Kaapstad. Marion haat Hortensia omdat die in het huis woont dat zij als architect heeft ontworpen en waarin ze zelf graag zou willen wonen en omdat Hortensia zwart is. Hortensia haat Marion omdat ze door de gebeurtenissen in haar leven een hekel heeft aan iedereen en omdat Marion neerkijkt op zwarte mensen.

Als beide vrouwen hun echtgenoot verliezen, komen ze voor lelijke verrassingen te staan. Ze kijken terug op hun leven en zijn genoodzaakt toenadering tot elkaar te zoeken. Dat dat niet zonder slag of stoot gaat, valt te raden.

Over de auteur
Yewande Omotoso (1981) heeft een Nigeriaanse vader en een Caribische moeder. Ze werd geboren in Barbados en groeide op in Nigeria. Haar vader Kole Omotoso (1943) gaf les aan de universiteit en schreef fictie, non-fictie en toneelteksten. Zijn historische roman Just before dawn was controversieel en hij moest in 1988 met zijn gezin zijn land verlaten. In 1992 kwam de familie in Zuid-Afrika terecht. Yewande groeide op met twee broers en schreef als kind al ‘boekjes’ die een neefje illustreerde. Haar ouders vertelden graag verhalen of lazen voor in het Engels of Yoruba. Haar broer Akin groeide uit tot een bekende acteur, regisseur en filmproducer. Omotoso woont in Johannesburg waar ze schrijft en werkt als architect.

Voor haar debuutroman Bom Boy won Omotoso onder meer de Zuid-Afrikaanse Debuutprijs (2012) en werd ze voor verschillende andere prijzen genomineerd. De roman gaat over een zwarte jongen die door blanke mensen wordt geadopteerd. Die van hiernaast is Omotoso’s tweede roman en haar eerste boek dat in het Nederlands verschijnt.

Thema’s in haar werk zijn eenzaamheid, je verbinden met anderen en het gegeven dat mensen, ondanks de grote verschillen, toch niet zo verschillend zijn als ze denken.

Discussietips
1. Kun je sympathie opbrengen voor Hortensia en Marion? Verandert dat gedurende de roman? Waar ligt dat aan? 

2. Hortensia vraagt zich af of ze niet heeft gefaald als er niemand aan haar kist zal staan die haar echt heeft gekend (p. 59). Welk antwoord zou jij haar geven? 

3. Marion vindt dat ze haar voorouders in ere moet houden en haar ogen moet sluiten voor wat eigenlijk kritisch moet worden bekeken (p. 223). Hortensia vindt van niet. In hoeverre kun je beide vrouwen begrijpen? 

4. Marion vindt zichzelf ‘wel oké’. Hortensia heeft een lage dunk van zichzelf (p. 224). Waarom denken beide vrouwen zo over zichzelf en in hoeverre verandert dat? 

5. De hulp van Marions ouders, Bathandwa, praat altijd over de littekens die de blanken hebben (p. 238). Waarom doet ze dat, denk je?

6. Hoe zou je het huwelijk van Marion omschrijven?

7. Hortensia bedenkt dat het huwelijk net zoiets is als iets bestellen in een buitenlands restaurant (p. 231). In hoeverre kun je met haar meevoelen?

8. Volgens Hortensia is haar huwelijk misgelopen door haar stiekeme abortus en de afstand die daardoor tussen haar en Peter ontstond (p. 244-245). Wat zou Peter als reden hebben aangevoerd? In hoeverre ben je het met Hortensia eens?

9. Welk beeld krijg je van Bassey?

10. Hortensia wil meteen ‘iets’ van Bassey als ze hem ontmoet. Ze weet niet precies wat (p. 161). Hoe zou jij dat ‘iets’ formuleren?

11. Hoe denk je er over dat Hortensia geen vriendschap wil sluiten met Bassey? (p. 259)

12. Welk beeld krijg je van Peter?

13. Welke reden kan Peter hebben gehad om geen contact te zoeken met zijn dochter?

14. Waarom wil Peter dat Hortensia Esme zou ontmoeten, denk je?

15. Welke symbolische betekenis zoek je achter de blindheid van Esme?

16. Wat denk je dat er op de grafsteen in braille staat? (p. 272)

17. Agnes en Esme kennen geen gevoelens van rancune. Hoe leg je dat uit?

18. Hoe denk je over Marelena?

19. Welke functie hebben de landclaim van de Samsodiens en het verzoek van Beulah?

20. In hoeverre vind je het geloofwaardig dat Hortensia en Marion elkaar vinden?

21. Hoe denk je over het einde van de roman?

22. Hoe denk je over de volgende uitspraken?
- Natuurlijk was hij [Peters lichaam] het niet. Dat zijn ze [de doden] nooit (p. 59).
- Dat je mensen misschien nooit echt goed kende voordat je soep met hen had gegeten (p. 202).
- De nacht was het moment waarop de mensheid werd beproefd (p. 206).
- Wat is geschiedenis anders dan een verslag van wat wordt opgemerkt? (p. 215-216).
- Zodra je dood bent word je een soort heilige (p. 278).