Zeg Pa, lees jij Elsschot?
Van Kaas naar De verlossing
Als puber las ik voor mijn leeslijst Kaas van Willem Elsschot. Toen al was ik onder de indruk van de ironische schrijfstijl van deze auteur. In de afgelopen jaren las ik dit boek opnieuw en snel daarna las ik ook Lijmen/Het been, een bundel die niet voor niets zo is samengesteld. Daarna volgde snel Villa des Roses en ik was verknocht aan Elsschot.
Toen begin dit jaar duidelijk werd dat Uitgeverij Polis de werken van Elsschot opnieuw zou uitgeven en Hebban hier leesclubs aan verbond was ik er als de kippen bij om mee te doen met deze leesclubs. Dit heeft me geen windeieren gelegd. Ik heb door de leesclub van Het Tankschip, Pensioen en De Verlossing, zoveel meer geleerd over Elsschot, zijn schrijfstijl, zijn leven (waar helemaal niet zo veel over bekend is) en ook over het analyseren van het boek.
Nog meer windeieren
Dat klinkt al heel mooi: fijne leesclubs, mooie boeken en veel leren. Toch werd het verhaal nog mooier. Toen we net op weg waren met de leesclub van De Verlossing kwam bij enkele leesclublezers een tweede exemplaar via de post binnen. Zo ook bij mij. We hadden geen idee waarom dit was en zijn daar ook niet helemaal achter gekomen. Al snel ontstond het plan om deze extra boeken op een bijzondere manier aan een ander te schenken.
Mijn pa
Direct gingen een aantal personen door mijn hoofd die ik zeker een plezier zou doen met een boek. Toch is er één persoon waarbij ik vermoedde dat hij de ironie en de vernuftige schrijfstijl van Elsschot het meest zou waarderen en dat is mijn vader. Hij leest graag, waardeert literatuur in grote mate en is de meest fanatieke genieter van mooie, kunstige zinnen in mijn directe omgeving. Juist omdat hij zo geschikt was om dit boek te krijgen vroeg ik me wel af of hij het niet al gelezen had. Daarom probeerde ik eerst te achterhalen of ik hem daadwerkelijk blij kon maken met mijn extra exemplaar van De Verlossing.
Leest hij Elsschot?
Enkele weken geleden bezocht ik mijn vader en tijdens een lekker kopje thee vroeg ik zo langs mijn neus weg: "Zeg pa, lees jij Elsschot?" Natuurlijk moest ik mijn vraag, nu iets harder, herhalen want ik vroeg het net aan zijn verkeerde, meest dove oor. Toen ik mijn vraag nogmaals stelde sprong hij direct op van zijn stoel en liep weg.
Had ik nu te hard geroepen? Of had hij helemaal niet gehoord dat ik hem iets vroeg? Mijn vader liep naar boven, kwam enkele minuten later weer de trap af gestommeld, zei wacht even en liep naar buiten. Het is dat ik mijn vader goed ken anders had ik me misschien zorgen gemaakt en gedacht dat dit een zonderlinge reactie was. Maar eigenlijk ben ik wel gewend aan plostse invallen van mijn vader en ik wachtte rustig af.
Enkele minuten later kwam hij weer binnen en vertelde dat hij even iets uit de auto had gehaald. Hij had een dun mapje in zijn handen en vertelde mij dat hij hier de afgelopen dagen naar had geluisterd. Met toch enige verbazing keek ik naar het mapje dat in hij in mijn handen stopte en hij zei: "Scholten van Asschat doet dit zo mooi!"
Was het een film? Was het een CD? En toen zag ik het pas. Het was een luisterboek. Top-acteurs lezen top-auteurs meldde de cover. Gijs Scholten van Aschat leest Elsschot, Tsjip, een novelle. Geweldig, een novelle van Elsschot die ik nog niet gelezen had en dan ook nog een luisterboek, precies dat wat ik al zo lang wilde uitproberen.
Maar De verlossing dan?
Nu wist ik dat mijn vader Elsschot las, of minstens luisterde en had ik een luisterboek te leen maar ik had nog geen idee of hij De verlossing al gelezen had dus ik moest een nieuwe poging doen om dit te achterhalen. "Ken je de Verlossing van Elsschot ook?" Even kwam er een wazige blik, ik zag hem zoeken in zijn geheugen, een opslagruimte waarvan ik weet dat die erg goed maar ook zeer uitgebreid is, en toen kwam het verlossende woord: "Nee, die ken ik toch echt niet." Gelukkig, ik had de perfecte persoon voor mijn extra exemplaar van Elsschot gevonden. Ik bracht hem direct op de hoogte van dit heugelijke nieuws en hij begon al te genieten. Afgelopen zondag was het zover. Mijn vader kwam op bezoek en ik kon hem het boek overhandigen. Ik hoop dat hij er net zo veel plezier aan beleeft als ik.