Recensieboek Fameuze Dames
Cato van Aa heeft haar debuut Fameuze Dames ter beschikking gesteld aan vijf boekbloggers om te lezen en te recenseren. Ik zag haar oproep op Hebban, en omdat ik best graag historische romans lees, of boeken met een stukje geschiedenis, meldde ik me aan.
Cover en verhaal
Het boekje kwam met de post. Een licht roze cover met glanzende donkerrode letters. Het ziet er erg mooi uit. Ook het lettertype is prettig om te lezen.
Het lezen zelf was even wennen. Het taalgebruik en de schrijfstijl waren goed, maar ik vond het moeilijk om de samenhang van het verhaal te vinden.
De basis van het verhaal is gebaseerd op historische personages uit de 18e eeuw, ze hebben echt geleefd en er is het een en ander over terug te vinden.
Korte samenvatting
Een verhaal over liefde, vriendschap en onafhankelijkheid, geïnspireerd op ware gebeurtenissen
In 1797 reist de Amsterdamse uitgeefster en weduwe Catharina Dóll samen met haar dochter Caatje naar Londen. Hun doel is de vertaalrechten te verwerven van A Vindication of the Rights of Woman, Mary Wollstonecrafts beroemde pleidooi voor gelijke rechten voor vrouwen.
Catharina ontmoet in Londen de verbannen dichter Willem Bilderdijk voor wie ze een geheime liefde koestert. Ingepalmd door Bilderdijks charmes besluit Catharina een dichtbundel van hem uit te geven, tot verbijstering van haar dochter die Londen woedend verlaat.
Niet veel later keert Catharina terug naar Amsterdam om orde op zaken stellen bij haar uitgeverij. Er heerst werkloosheid en armoede in de stad en er is een groot gat geslagen in haar financiële reserves.
Het water komt Catharina tot de lippen. Caatje is nergens te bekennen, Catharina’s vriendschap met de schrijfsters Betje Wolff en Aagje Deken staat onder druk en als ze ook nog een paar akelige berichten ontvangt, wordt Catharina’s veerkracht zwaar op de proef gesteld…
Mijn recensie
Een historische roman die zich afspeelt in de periode 1797-1799, gebaseerd op het leven van de uitgeefster Catharina Doll, ook wel bekend onder de naam Weduwe Doll.
Dat het leven in die periode zwaar is, blijkt wel door het hele boek heen. Het is het einde van de tijd van de VOC. De Fransen zijn de baas in Nederland en er is een constante dreiging van Engeland. De heren hebben het voor het zeggen en de vrouwen moeten zich schikken naar de man. Zonder man is een vrouw niets. Toch zijn er vrouwen die zich daar niet zomaar bij neerleggen. De Engelse Mary Wollstonecraff schrijft een boek over gelijke rechten voor de vrouw. Om de vertaalrechten te kunnen bemachtigen reist Catharina met haar dochter Caatje af naar Londen.
Het karakter Catharina is moeilijk te doorgronden. Ze lijkt een sterke vrouw. Na de dood van haar man gaat ze door met de uitgeverij en voedt ze in haar eentje drie kinderen op. Maar in het boek is ze verder niet zo standvastig. Als ze in Londen een dichter ontmoet lijkt ze ineens een naïef schoolmeisje. Het past niet bij haar. Als ze bij terugkomst merkt dat de boekhouding niet klopt, ondervraagt ze kort haar klerk en haar zoon, maar onderneemt verder niets om het uit te zoeken, terwijl de financiën en groot probleem zijn. Ze lijkt vervreemd van haar volwassen kinderen en doet niet veel om dat op te lossen. Als er een man zijn hulp aanbied terwijl ze bijna failliet is is ze ineens te trots om het aan te nemen. Het is een beetje jammer dat we niet meer te weten komen over haar drijfveren en dat het personage niet wat meer wordt uitgediept
De vraag rijst dan ook wat waar is en wat fictie. En personage uit de 18e eeuw, waar wel het een ander van bekend is krijgt een stem in deze roman. Waar je een krachtige vrouw verwacht wordt dat niet altijd waar gemaakt. De dochter Caatje heeft meer power. Zij heeft een doel voor ogen en dat is niet om te trouwen, maar om schrijfster te worden en maakt die droom waar, tegen de geldende normen en waarden van die tijd in. Caatje heeft heel wat boeken op haar naam staan, en dat is geen fictie.
Wat ik mis in dit boek is de samenhang. Er wordt veel verteld en omschreven, maar het is allemaal vrij kort. De gebeurtenissen worden niet uitgediept, de dialogen zijn kort en als lezer raak je er niet goed bij betrokken. De keuzes van Catharina zijn niet altijd logisch. De sprongen in tijd zijn vrij groot en soms verwarrend.
Toch is het boek de moeite waard. Het geeft een kijkje in de geschiedenis van een periode die niet veel wordt beschreven in boeken: einde 18e eeuw. Met moedige vrouwen die tegen de normale gang van zaken in durven gaan en willen opkomen voor de rechten van de vrouw, gedurende de vaak moeilijke leefomstandigheden in die tijd. Dat de personages die in dit boek de hoofdrol spelen hebben echt geleefd en een literaire erfenis hebben nagelaten maakt het historische fictie met een hoog waarheidsgehalte.
Dat het boek van de Engelse Mary Wollstonecraft, waar het in het boek Fameuze Dames grotendeels gaat, uiteindelijk nooit in het Nederlands is verschenen is alleen maar te betreuren.
Mijn mening
Het boekje heb ik met gemengde gevoelens dicht geslagen. Het verhaal was interessant, de periode in de geschiedenis ook, maar toch konden het boek en ik het niet helemaal eens worden. Het personage Catharina was te wisselvallig en alles bleef oppervlakkig of werd net te kort aangehaald.
De dochter Caatje had veel potentie en werd maar deels uitgelicht. Vooral de periode dat ze was verdwenen had meer aandacht vanuit haar kant mogen krijgen.
Mooi zijn wel de beschrijvingen van kleding, omgeving en gebeurtenissen, maar niet altijd relevant, of net als je denkt dat je er meer over wilt lezen is het alweer voorbij.
Fameuze dames krijgt van mij drie sterren, omdat het wel lekker las en een mooie inkijk gaf in het leven van de 18e eeuw.
