Heksen

Het begrip heksen is ons al eeuwen bekend. Zo zijn Medea en haar nicht Circe bekende voorbeelden uit de Griekse mythologie. Circe veranderde haar vijanden in beesten en Medea vermoordde zelfs haar eigen kinderen.
Het woord heks stamt af van het Middelhoogduitse woord ‘hecse’. In het Nederlands gebruikte men tot in de 16e eeuw de woorden ‘toverssche’ en ‘kol’ meer dan het woord heks. Het woord heks had een negatieve gevoelswaarde en werd gelijkgesteld met duivelse praktijken. Tegen het einde van de 19de eeuw veranderde dat door de opkomst van esoterische en occulte genootschappen en de belangstelling voor zaken als astrologie, tarot en kabbala. Hierdoor ontvouwde zich een nieuwe visie op heksenbewegingen waarvan sommigen zich wicca noemden. Met de nieuwe naam 'wicca' wilde men de negatieve ondertoon van 'hekserij' vermijden.

In fantasyboeken zijn zowel de zwarte als de witte heksen alomtegenwoordig. Wij hebben de volgende 7 magische heksen voor jullie onder de loep genomen.

De Heks Shota

Shota is een machtige heks die woont op een plaats genaamd de Vlakte van Agaden in de Oude wereld. Ze is beslist geen katje om zonder handschoenen aan te pakken. Zelfs de zeer machtige tovenaars van de eerste orde vrezen haar krachten. 

We maken voor het eerst kennis met deze heks in De Eerste wet van de magie van Terry Goodkind. Zij verschijnt meestal in de gedaante van een mooie jonge vrouw met dik golvend roodbruin haar en gaat gekleed in een sliertige jurk. Toch leeft ze al langer dan menigeen. 

Shota kan een andere gedaante met bijbehorende stem aannemen, ze kan mensen beheksen en betoveren en samen met Zedd, een tovenaar van de eerste orde, veranderde ze de dag in de nacht. Shota heeft de gave om dingen te zien die zullen gebeuren en te zien of deze toekomst waarheid is of niet. Mede door deze gave is het zo moeilijk om Shota aan te vallen, want zij voorziet dit en kan hierop anticiperen.

De achilleshiel van Shota is dat ze geen schild heeft tegen subtractieve magie. Subtractieve magie is de donkere kant van de additieve magie, het is de magie die komt van de kant van de onderwereld.
De serie: De wetten van de Magie-Terry Goodkind

De Wylerheks

Wie zou er geen nachtmerries van krijgen, een vrouw met ketenen om, haar mond en ogen met grove steken dichtgenaaid en daar staat ze dan: bij je bed, midden in de nacht.

Dat is Katharina van Wyler, die dit regelmatig doet bij de inwoners van het dorpje Beek.
In 1665 werd zij beschuldigd van hekserij, moest haar eigen kind doden en werd daarna zelf ter dood veroordeeld.
Zij heeft een vloek uitgesproken over het dorp, waardoor het voor de inwoners onmogelijk is om het dorp te verlaten. Doe je dat wel dan krijg je zelfmoordneigingen en hoe langer en verder je bij Beek vandaan bent, hoe sterker deze neiging wordt.

Katharina dwaalt ogenschijnlijk verloren door het dorp en dringt huizen binnen. Mocht je haar zachtjes horen fluisteren, dan ben je ten dode opgeschreven. En iedereen weet… Haar ogen en mond mogen nooit en te nimmer worden geopend.
Hex van Thomas Olde Heuvelt

Nathan de half zwarte Heks

Half zwart is het verhaal van Nathan. Hij leeft in een wereld van zwarte en witte heksen. Zijn moeder is een witte heks en zijn vader de meest gevreesde zwarte heks. Hierdoor wordt Nathan veelal ook niet geaccepteerd zelfs binnen zijn eigen familie. Hij wordt door de witte heksen opgesloten en mishandeld. Dus echt goed zijn de witte heksen ook niet. Nathans vader is een moordenaar, maar Nathan heeft hem nodig voor een ritueel. Alle heksen hebben dit ritueel nodig om hun gave te krijgen. Als dit niet op tijd gebeurt kan Nathan doodgaan. Half zwart is het eerste deel van een spannende trilogie waarvan deel 3 binnenkort uitkomt.
Half zwart - Sally Green

Paige Winterbourne en Savannah Levine uit Women of the Otherworld

In de wereld van Women of the Otherworld wemelt het van de bovennatuurlijke wezens. Heksen zijn vanzelfsprekend in grote getale van de partij. Sommigen beoefenen zwarte magie en anderen houden zich voornamelijk bezig met witte magie. Paige Winterbourne en Savannah Levine zijn de belangrijkste heksen in deze dertiendelige Urban Fantasy reeks. In een groot deel van de boeken spelen zij zelfs een hoofdrol en fungeren als verteller.
We maken in Stolen voor het eerst kennis met Paige Winterbourne. In dit deel wordt zij leidster van de Coven en volgt zij haar gekidnapte en later vermoorde moeder op als gedelegeerde voor de heksen in de Interraciale Raad. In Dime Store Magic en Industrial Magic vertelt Paige ons wat zij zo allemaal meemaakt in haar leven. Ze is getrouwd met een tovenaar en ze hebben een detectivebureau dat spannende zaken onderzoekt. Paige wil de ultraconservatieve Coven hervormen zodat jonge heksen weerbaarder worden en een betere begeleiding krijgen. Dat zint de Coven totaal niet en een relatie met een tovenaar is al helemaal uit den boze. Paige is bovendien voogd van de 12 jaar jonge Savannah Levine wiens moeder, een zwarte heks, vermoord is door wetenschappers. Savannah is tevens half heks/half tovenaar en ook dat vindt de Coven verdacht.

Savannah groeit op tot een zeer rebelse tiener die voor de nodige problemen zorgt. Ze is erg getalenteerd en heel sterk vanwege haar dubbele afkomst. Wanneer zij achttien jaar oud is, wordt ze de secretaresse van Paige. In Waking the Witch past ze op het detectivebureau van Paige en haar man terwijl zij op vakantie zijn en raakt ze betrokken bij een driedubbele moordzaak. In Spellbound is ze haar magische krachten kwijt en terwijl de hele bovennatuurlijke wereld op haar jaagt slaat ze hulpeloos op de vlucht. In Thirteen wordt het verhaal van Savannah en de serie afgesloten.
Serie: Women of the Otherworld- Kelley Armstrong

De Ilseheks van Shannara

Wanneer we kennismaken met de Ilseheks zien we een kwaadaardige jonge vrouw met enorme magische krachten die zij voornamelijk gebruikt om er zelf beter van te worden. Ze heeft er geen moeite mee haar spionnen na gedane diensten om zeep te helpen.

Toen ze een klein kind was, werd haar ouderlijk huis in brand gestoken en kwamen haar familieleden om het leven. De Morgawr, een eeuwenoude kwade tovenaar met ongelooflijk veel macht, nam haar mee en leerde haar zwarte toverkunsten. Ze had al de beschikking over de magie van het wenslied, een eeuwenoude vorm van elfenmagie die alleen bestaat in de bloedlijn van de familie die afstamt van Wil Ohmsford. Met het wenslied kan ze illusies creëren en alles wat ze wenst tot werkelijkheid maken. De combinatie van beide magische krachten maakt haar tot een onvoorstelbaar krachtige heks. Haar voornaamste doel in het leven is het wreken van haar vermoorde ouders. Ze gelooft dat druïde Loper Boh de dader was omdat de Morgawr haar dat verteld heeft. Wanneer blijkt dat Loper Boh een oude magische schat op het spoor is, besluit ze deze oude magie zelf op te eisen en Loper Boh om het leven te brengen. Zo slaat ze twee vliegen in één klap.

De Ilseheks leeft uiteindelijk meer dan 130 jaar. De trilogie De Reis van de Jerle Shannara bevat de boeken de Heks van Shannara, de Kolos van Shannara en de Schaduw van Shannara . Ze vertellen ons het ingewikkelde levensverhaal van Grianne Ohmsford, de Ilseheks.
De Reis van de Jerle Shannara- Terry Brooks

De Opperheks

De heksen uit het gelijknamige boek van Roald Dahl lijken niet op de 'klassieke' heks. Ze zien eruit als normale vrouwen, maar dat is slechts een vermomming. Ze dragen allemaal pruiken omdat ze kaal zijn. Verder hebben ze grote gewelfde neusgaten, ogen die van kleur veranderen en ze dragen altijd handschoenen omdat ze klauwen hebben in plaats van nagels. Ze haten kinderen, want die ruiken voor hen naar hondenpoep. In het boek beramen alle heksen van Engeland onder leiding van de Opperheks een plannetje om alle kinderen in muizen te veranderen zodat ze gedood zullen worden door nietsvermoedende mensen. Een jongen en zijn oma komen hierachter en steken er een stokje voor.

Vanwege de aard van het verhaal, en door het feit dat in details wordt beschreven wat voor gruwelijke dingen heksen doen met kinderen, is het boek sinds de eerste druk regelmatig doelwit geweest van censuur. Een bijzonder kinderboek dus, maar wel een klassieker.
De heksen - Roald Dahl

Meidoorn

Als een heks het stereotiepe beeld is van een vrouw met lang zwart haar die magische toverdrankjes maakt, alleen woont in het bos en op bezemstelen rondvliegt dan valt Meidoorn uit het boek Dromerspoel daar niet onder.

Maar als een vrouw alleen in het bos woont, heel veel kennis van kruiden heeft en er ook mensen mee kan helen, dan wordt ze vaak toch aangezien voor een heks. Zeker in vroegere tijden. In het oude Keltische Ierland en Schotland waren er echter helemaal geen heksen, alleen wijze vrouwen. Zo ook in Dromerspoel waarin de verbitterde genezeres Meidoorn zweert geen wraak te zullen nemen op de man die haar onterecht achter de tralies deed belanden, in ruil voor hulp bij haar ontsnapping. Achtervolgt door haar celmaat, de stille reus Grim, trekt ze richting het noorden waar ze aan de rand van een mysterieus bos de komende zeven jaar iedereen moet helpen die om hulp vraagt. Zonder uitzonderingen. Als vervolgens ook de prins van het gebied hoort van haar talenten als genezeres, neemt het rustige leventje van Meidoorn al snel een onverwachte draai.

Meidoorn heeft niet voor niks de naam van een prikkelige struik. Dit soort vrouwen neemt of krijgt een natuurnaam van bomen en struiken die vaak ook nog helende krachten bezitten. Zo is bijvoorbeeld Juniper uit het gelijknamige boek (en uit Heksenkind) van Monica Furlong ook vernoemd naar de prikkelige Jeneverbes struik.

Dromerspoel- Juliet Marillier

Juniper- Monica Furlong

Welke heksen spreken tot jouw verbeelding?