Mortal engines kwam in 2001 uit. Oorspronkelijk schreef Philip Reeve dit boeiende verhaal voor volwassenen, maar de uiteindelijke versie is een jeugdverhaal geworden. Het verhaal speelt zich af in een post-apocalyptische wereld die steampunkachtig aandoet. Eerder gaven wij al een oordeel over dit boek. Inmiddels is dit boeiende verhaal verfilmd. Op dit moment is Mortal engines nog te zien in de bioscoop! Tijd voor een vergelijking tussen boek en film.

Pas op: dit artikel bevat spoilers!

Het verhaal

De zestigminutenoorlog, met nucleaire wapens, heeft ervoor gezorgd dat de hedendaagse wereld er heel anders uit is gaan zien. De weinige overlevenden van de oorlog hebben de steden op wielen gezet en zo ontstonden de tractiesteden. Het stadsdarwinisme, waarin de grotere, sterkere steden de kleinere, zwakkere steden opjagen en verslinden, is de orde van de dag. Londen weet zich op deze manier lang staande te houden, maar er valt steeds minder te jagen en de brandstof begint op te raken.

Tom is 15 als Londen sinds lange tijd eindelijk weer op jacht gaat. Stiekem verlaat hij zijn plek in het museum om de vangst van het dorp te bekijken, maar als hij betrapt wordt, wordt hij voor een dienst naar de onderbuik van Londen gestuurd. Op dat moment zijn daar ook de inwoners van het gevangen dorp aanwezig. Tom weet te verhinderen dat een van hen, een meisje met een zwarte doek om zich heen geslagen, Valentine vermoord. Het meisje, Hester Shaw, vlucht door de stortkoker en Valentine gooit Tom erachteraan.

Tom en Hester zijn nu op elkaar aangewezen. Beide willen terug naar Londen. Londen zelf is inmiddels ook in beweging, want er zijn grootse plannen gemaakt om het voortbestaan van Londen voor eens en altijd te garanderen.

Boek versus film

Zowel boek als film starten met de spannende jacht van tractiestad Londen op een kleinere stad. De film weet in beelden precies die sfeer te vangen die het boek neergezet heeft. De tractiestad ziet er prachtig uit en is precies hoe ik het me had voorgesteld.

De film volgt het verhaal uit het boek redelijk nauwkeurig. Begrijpelijk is het dat er een aantal aanpassingen gedaan zijn. In een boek kun je immers wat gemakkelijker uitweiden. Zo zijn er een aantal personages weggelaten, waaronder Hond (eigenlijk een wolf) en de burgemeester van Londen. Ook de verhaallijn is wat ingekort. Het verblijf van Tom en Hester in het piratendorp is weggelaten en Valentine strijdt in de film alleen vanaf Londen, terwijl hij in het boek ook in Shan Guo infiltreert. Ik vond dit echter logische beslissingen en de film weet de kern van het verhaal goed te behouden.

Wat ik minder vond, is dat er ook aan de personages het een en ander is veranderd. Dat Hester Shaw vanaf het begin van de film haar rode sjaal draagt in plaats van deze tegen het einde van het verhaal aan van Tom te krijgen, is een detail waar ik nog wel overheen kan kijken. Maar dat ze er zo anders uit ziet dan in het boek, dat vond ik wel echt een minpunt! In het boek vinden we de volgende beschrijving van haar:

Ze was niet ouder dan Tom en afschuwelijk lelijk. Vanaf haar voorhoofd liep een verschrikkelijk litteken naar haar kaak, waardoor haar gezicht een portret leek dat in woede was doorgekrast. Haar mond was in een permanente spotlach weggedraaid, haar neus was een ingeslagen stompje en haar ene nog resterende oog staarde hem tussen alle verwoestingen aan – grijs en kil als de winterzee.

De Hester uit de film heeft weliswaar ook een litteken, maar verder weet ik haar nauwelijks te herkennen in deze omschrijving. Daarbij komt dat de Hester uit de film Tom veel sneller vertrouwt dan de Hester in het boek. Hester heeft in de film wat minder scherpe kantjes. Zo zou de Hester uit het boek Tom nooit zo snel iets te eten hebben gegeven en zich absoluut niet bekommerd hebben of Tom haar wel of niet bij zou houden. Tel daarbij het gewijzigde einde van het verhaal op, en de film lijkt ineens een vriendelijkere, minder heftige, versie van Mortal engines.

De keuze voor de acteurs is overigens ook een bijzondere. Hera Hilmar (Hester Shaw) en Robert Sheehan (Tom Natsworthy) zijn beide dertig jaar oud, terwijl de personages die ze vertolken net vijftien zijn. Het zal dan ook geen verrassing zijn dat de personages in de film ouder aandoen dan in het boek.

Shrike ziet er dan wel weer precies uit zoals verwacht. Jammer dat zijn rol ingekort is en sowieso is het jammer dat hij het volgende deel niet redt, want Shrike is zowel in het boek als in de film een interessant personage. Ook Anna Fang lijkt zo uit het boek gestapt. De strijd tussen Valentine en Anna Fang is overigens zeer goed op het witte doek weergegeven en geeft de film weer net dat beetje extra spanning.

De relaties tussen personages ondergingen ook kleine veranderingen. Zo zijn Tom en Katherine aan het begin van de film vrienden, terwijl ze elkaar in het boek eigenlijk helemaal niet kenden. Ook weet Tom in de film al veel meer, MEDUSA is een bekend gegeven. Dit vond ik geen storende verandering, want het zorgt ervoor dat de film duidelijk blijft. Over Anna Fang had ik dan weer wat bedenkingen. In het boek benaderen Tom en Hester haar voor een vlucht, in de film zet Anna Fang een reddingsactie op. Vreemder was dat Anna Fang de ouders van Hester schijnbaar goed kende en al die tijd naar haar op zoek was geweest. Hier kon ik me niet echt in vinden, want waarom wist Hester dan niet wie ze was en waarom vond Anna Fang haar dan nu pas? Het kwam een beetje magertjes over en deze verandering kwam het verhaal naar mijn mening dan ook niet echt ten goede.

Trouwens, is de regisseur van Mortal engines een George Lucas fan? Aan het einde van de film waande ik me namelijk echt even in een Star Wars film, toen ze met de luchtschepen richting Londen vlogen om MEDUSA te vernietigen en die schepen een voor een uit de lucht geschoten werden. Ook het welbekende "I am your father" momentje zit in Mortal engines verwerkt. Opvallend dus.

Mijn uiteindelijke oordeel: Ik vind het boek beter, maar de film vond ik desondanks wel leuk om te zien. Door de aanpassingen vind ik de film echter wel nog net wat meer geschikt voor meer jeugdige kijkers (vanaf 12 jaar) dan het boek. De scherpe randjes zijn eraf gehaald waardoor het als het ware een soort Mortal engines light versie geworden is.

Hebben jullie Mortal engines al gezien en/of gelezen? Wat vonden jullie ervan?

-Merel-

De vorige Boek versus film ging over Het oneindige verhaal.