Samen met de Readers club mochten een paar leden van de SFFclub al ruim voor de publicatiedatum van 5 februari 2019 het boek Black Leopard, Red Wolf van Marlon James lezen. Het is een Fantasy epos dat op een unieke manier is geschreven en volgens de auteur het Afrikaanse Game of Thrones zou kunnen worden genoemd.

Deze keer las ook een lezer met ons mee: Irene! Zij won het boek in ruil voor een bijdrage voor ons artikel, en zoals je hier beneden zult zien is dat zeer geslaagd. 

Cover

Irene: De cover is ronduit prachtig en geeft de sfeer waarin het verhaal zich afspeelt goed weer. De tekening op de voorkaft is mysterieus, met zwart als basiskleur, van waaruit diverse koppen van wilde dieren in felle kleuren naar voren komen. Na het lezen van de achterkaft, waarop een review van Neil Gaiman en een korte teaser staan, werden mijn verwachtingen nog hoger opgeschroefd. De meer dan 600 pagina’s van deze dikke pil schrokken me op dat moment totaal niet af, integendeel. De dikte van het boek paste volledig bij het beeld van een meeslepend epos dat vooraf werd geschetst.

Marjolein: Ik vind het een hele interessante, mooie cover. Leuke kleuren en wilde dieren met een jungle op de achtergrond. Op basis van de cover zou ik hem zeker oppakken.

Demi: De cover is heel sfeervol en geeft gelijk een goede indruk van het verhaal. Het is een beetje duister en mysterieus. De Afrikaanse sfeer komt heel duidelijk naar voren. Al met al past het dus goed bij de inhoud van het boek en het nodigt zeker uit om op te pakken.

Cindy: De cover valt op door het kleurgebruik en de abstracte stijl. Drie dieren die door elkaar zijn verwerven, samen met andere personages. Erg mooi gedaan.

Vanessa: De cover is mooi. De luipaard en de wolf zijn erin verwerkt en het oneven aantal ogen is intrigerend. De kleuren zijn pakkend.

Verhaal/plot

Irene: Black Leopard, Red Wolf’ is een wervelwind van zich aaneenrijgende verhalen. De een is werkelijkheid en de ander een droom. De een flashback, de ander zich in het hier en nu afspelend. Er lopen verschillende verhaallijnen door elkaar heen en je blijft als lezer nieuwsgierig naar hoe alles precies in elkaar grijpt. Ik geloof niet dat ik daar volledig ben achter gekomen. Dit was de eerste keer dat ik de behoefte had om een boek, nadat ik het had uitgelezen, opnieuw open te slaan om antwoorden om opengebleven vragen op te zoeken. In feite is het zo dat je midden in een woeste, wrede wereld onderduikt en je amper tijd hebt om naar adem te happen. Het duurde echt een tijd voor ik überhaupt begreep wat er allemaal gebeurde. Op het moment dat ik dacht vat te krijgen op de verhaallijn, werd ik opnieuw in verwarring gebracht. Het is op deze momenten het beste om stug door te lezen en niet te veel willen verklaren. Op de achterflap staat niet voor niets dat dit een ‘an ambitious, involving read’ is. Waar je het ene moment de draad kwijt bent, wat zo nu en dan frustrerend en zelfs vermoeiend is, krijg je vervolgens een stukje informatie toegeworpen dat meer inzicht geeft. Tot op het einde aan toe worden er mysteries opgehelderd en nieuwe vragen opgeworpen, waardoor je na het lezen van de laatste pagina niets anders kunt dan concluderen dat het plot razend ingenieus in elkaar steekt.

Marjolein: Het verhaal begint erg mooi en maakt mij nieuwsgierig. “The child is death. There is nothing left to know. I hear there is a queen in a kingdom far south who kills the man who brings her bad news.” Deze eerste zinnen zijn zo mooi en prikkelend. Daarna gaat het voor mij eigenlijk bergafwaarts. Er komen veel thema’s in voor, maar sommige lijken voor mij geforceerd of komen in ieder geval minder natuurlijk over dan ik dat van andere auteurs ben gewend. Vooral seks(ualiteit) wordt zo grof omschreven dat ik er afkeer van krijg. Het woord cock komt er bijvoorbeeld vaak in voor.

Demi: Het is meteen duidelijk dat dit een verhaal is waar je je aandacht goed bij moet houden. Het wordt verteld door de hoofdpersoon, Tracker, aan een priester die hem in zijn cel opzoekt. Waarom zit hij in de cel? Wat is er met hem gebeurd? Is wat hij vertelt wel echt gebeurd of slechts zijn versie van de waarheid? Het is heel intrigerend. Zijn verhaal brengt de lezer door het hele (op Afrika gebaseerde) land heen, met alle stammen en gebruiken die daarbij komen kijken. Er is veel variatie, maar af en toe zie je daar door de bomen het bos niet meer. Het verhaal lijkt soms van de hak op de tak te springen - precies zoals het echt gebeurd wanneer je een verhaal herverteld aan iemand. Het is toch net anders en zit vol zijweggetjes.

Cindy: Een verhaal dat zich afspeelt in Afrika, dat komt men niet zo vaak tegen. Het verhaal neemt de lezer onmiddellijk mee als de hoofdpersoon vertelt over zijn bijzondere zoektocht naar een jongen. Je wilt weten hoe het verder gaat. Maar naarmate het verhaal vordert is het makkelijk om de draad kwijt te raken. De hoofdpersoon vertelt een verhaal waarin weer een verhaal wordt verteld. Diverse tijdlijnen worden door elkaar gehaald. En dat is niet altijd even makkelijk te volgen. Het verhaal is wel erg origineel en er is veel aandacht gegaan naar details.

Vanessa: Het verhaal opent prachtig. The child is dead. There is nothing left to know. De hoofdpersonage is een gevangene en vertelt tijdens het verhoor, verhalen over zijn leven. Hij heeft een goede neus, die hij gebruikt om dingen of personen op te sporen. Soms niet op de manier die de klant voor ogen heeft. Hij neemt de lezer mee in zijn geschiedenis en zo maken we kennis met Afrikaanse cultuur en de zoektocht naar een jongen.

Personages

Irene: Interessant maar soms ook verwarrend is dat de personages hun eigen zwaktes en krachten hebben en dat je als lezer regelmatig op het verkeerde been wordt gezet. Wie vriendelijk lijkt, kan een verrader zijn. Wie onbetrouwbaar overkomt, blijkt later een onmisbare strijdmakker tijdens gevechten. De veelheid aan karakters en hun wisselende trekken maakt dat je tijdens het lezen steeds alert moet blijven, want je leest gemakkelijk over bepaalde details heen die verderop belangrijk blijken. Zo heb ik diverse keren een aantal pagina’s moeten teruglezen toen bleek dat ik een bepaald dialoog verkeerd had geïnterpreteerd of klaarblijkelijk te snel over een zin heen had gelezen.

Marjolein: Het hoofdpersonage “ Tracker” heeft een bijzondere neus waarmee hij mensen kan opsporen. Een heel interessant gegeven. Het is een beetje een recalcitrante, autistische achtige man waardoor zijn verhaal voor mij ook niet lekker leest. Een goed omschreven personage vind ik Leopard. Hij is meer kat dan man en kiest vaak voor zijn eigen genoegens. De Mingi-kinderen zijn mijn favoriet. Lekker speels en nieuwsgierig en elk met hun eigen bijzondere eigenschap.

Demi: Er komt een breed scala aan bonte personages voorbij aan het boek en ik moet bekennen dat ik vaak in de war was over wie nu wie was. Gelukkig hielp de namenlijst aan het begin van het boek wel, maar het was een stuk makkelijker geweest als er wat minder personages in het boek waren. Tracker is een heel mysterieus personage, en je hebt als lezer vaak het gevoel dat hij misschien niet altijd de waarheid spreekt. Hij is niet bepaald sympathiek, maar hier komt langzaamaan verandering in op het einde van het boek. Hij begint dan ook meer empathie te vertonen naar anderen toe. De gedaanteverwisselende Leopard is de komische noot van het boek en had wel vaker voor mogen komen. Mossi vond ik ook een tof personage en kwam pas redelijk laat voorbij in het boek.

Cindy: De hoofdpersoon Tracker is een intrigerend en complex iemand. Langzamerhand leren we meer en meer over hem en zijn kijk op de wereld, zijn queeste en zijn drijfveren. Black Leopard blijft een mysterieus karakter, eigenlijk had hij van mij een nog prominentere rol mogen hebben waarbij zijn verleden meer aan het bod zou zijn gekomen. In het verhaal passeren heel veel personages de revue en doordat de tijdlijnen door elkaar heen lopen is het makkelijk om de draad kwijt te raken. De lezer kan in het begin van het boek de lijst met namen raadplegen om bij de les te blijven.

Vanessa: Er zijn veel personages. Gelukkig zit er aan het begin van het verhaal een lijst zodat je af en toe terug kan kijken.

Schrijfstijl

Irene: Het lezen van ‘Back Leopard, Red Wolf’ betekent zeker in het begin van het boek dat je alert en scherp moet zijn om het tempo en de oneindige fantasie van James bij te benen. Binnen dialogen vinden andere dialogen plaats, waarbij James niet altijd even duidelijk aangeeft wie aan het woord is. Bij langere gesprekken tussen twee personen, waarbij ze elkaar verhalen vertellen over weer andere personen, is het dus opletten geblazen. Daarbij heeft James ervoor gekozen om in ‘Engels-Afrikaans’ te schrijven. Als voorbeeld een stuk tekst van pagina 375: “So it come that the king-sister, before he become King and before she reach ten and eight, she to give herself over tot he divine sisterhood, but this sister not go. Let ugly woman who no man want become divine sister, she say”. Ik begrijp dat hij het verhaal met het nabootsen van een Afrikaans dialect extra kracht en sfeer wil meegeven, maar het ‘Allo Allo’ gehalte lag voor mij wel vrij hoog. Ik vond het nabootsen van een dialect eerder storend dan dat het werkelijk iets toevoegde.

'Fuck the gods’ is een stopwoord van bijna alle personages. Geweld komt niet alleen terug in de verhaallijn, maar ook in de taal. Maak je borst nat voor seks, pedofilie, verkrachting, marteling en moord. Deze handelingen worden rauw en vaak emotieloos beschreven. Waar je in het begin onpasselijk wordt van wat mensen allemaal moeten verduren, raak je er op den duur aan gewend. Het stompt tot op zekere hoogte zelfs af, en dat vond ik jammer. Door de droge, feitelijke beschrijvingen werd ik steeds minder geraakt door Trackers omzwervingen. Dat kwam mede door de manier waarop Tracker reageerde als hij bijvoorbeeld oog in oog met een gruwelijke vijand kwam te staan: Tracker is niet bang voor pijn, noch voor de dood. In benarde situaties startte hij meestal een conversatie met zo’n monster, wat ten eerste ongeloofwaardig overkwam en ten tweede alle spanning uit het moment wegnam. Gelukkig zit er zo’n snelheid in het verhaal dat je op de volgende bladzijde alweer wordt meegenomen naar een volgend moment waarover je je kunt verbazen en verwonderen. Saai wordt het in ‘Black Leonard, Red Wolf’ nooit.

Marjolein: Ik lees veel en graag en ook heel veel Engels. Echter ben ik nog nooit een boek tegengekomen waar ik zo slecht in kwam. De zinnen zijn lang en verwarrend. Ook wordt er heel veel en soms onnodig omschreven. Voor mij geen prettig leesbaar boek. Soms zelfs een worsteling waarbij ik een zin/paragraaf nogmaals moest lezen.

Demi: Phoe, de schrijfstijl is iets waaraan je moet wennen. Het Engels dat de personages spreken bevat een sterk Afrikaans dialect. Daarnaast wordt het hele verhaal door het hoofdpersonage aan iemand verteld, waardoor er vaak van de hak op de tak wordt gesprongen in de tekst en je je aandacht goed bij het verhaal moet houden. 

Cindy: De schrijfstijl is oprecht origineel te noemen. Daartegen leest het niet makkelijk. De zinsopbouw is losgelaten waardoor de woorden door elkaar lopen. Tijdlijnen en verhalen lopen ook door elkaar. Daardoor is het makkelijk om de draad kwijt te raken en het boek als chaotisch te beschouwen. Homoseksuele seks is een doorlopend onderwerp dat rauw en hard wordt beschreven. Alsof dit de normaalste manier is. Er is geen ruimte voor sensualiteit of tederheid. Zoals de seks wordt beschreven, zo geldt dit ook voor geweld en moord. De schrijver gebruikt regelmatig details die maken dat het hard binnenkomt.

Vanessa: De schrijfstijl is verwarrend. In het begin lukt het nog om het verhaal te volgen, maar verder in het boek raak je steeds meer verward. Het verhaal wordt geschreven vanuit het perspectief van Tracker. Hij vertelt zijn verhaal en doet dit niet in een logische volgorde. Er zijn lange dialogen waardoor je soms de karakters die aan het woord zijn uit het oog verliest. De schrijver schrijft op een beeldende manier in geuren en kleuren, de wereld komt echt tot leven. De manier waarop de schrijver omgaat met geweld en seks is rauw en komt over of het de normaalste zaak van de wereld is. Juist omdat het zo beeldend is geschreven komt het hard binnen.

Eindoordeel

Irene: Het is ontzettend knap wat Marlon James heeft neergezet. Hij is consequent en origineel in zijn schrijfstijl, brengt oeroud volksgeloof tot leven en is er inderdaad in geslaagd om een ‘Afrikaanse Game of Thrones’ te scheppen. Ik zie dit boek ooit verfilmd worden, wat een spektakel zal dat geven. Als er een vervolg op de avonturen van Tracker wordt geschreven, dan wil ik dit zeker lezen. Eigenlijk verwacht ik niet anders dan dat er zo’n vervolg komt, want deze 600 pagina’s voelden als een eerste introductie. Ik heb nog maar een glimp opgevangen van de mensen, dieren en monsters die zich in de koninkrijken ophouden. Ik heb kennisgemaakt met oorden als Kondor, de Darklands en Dolingo die mijn fantasie prikkelen en smaken naar meer. Ongetwijfeld huizen er nog oneindig meer vertelsels in het brein van Marlon James die het waard zijn om te delen. Qua originaliteit verdient dit boek dik vier sterren. Toch geef ik er uiteindelijk drie omdat ik meer dan eens de draad kwijt raakte en ik behoorlijk moest ‘werken’ om grip op de verhaallijn te krijgen. Nu ik een beeld heb gevormd van deze machtige fantasiewereld en gewend ben geraakt aan de ‘Engels-Afrikaanse’ dialogen, verwacht ik dat een tweede boek laagdrempeliger en meer ontspannen zal weglezen.

Marjolein: Helaas kan ik niet positief zijn over dit boek en daarom krijgt het van mij slechts 1 ster.

Demi: Het is een heel origineel en intrigerend verhaal, maar het is tegelijkertijd ook heel pittig om te lezen. Het is zeker niet een boek voor iedereen, maar als je de uitdaging aangaat zul je veel mooie dingen vinden in het boek. Een ding is zeker: een boek zoals dit zul je niet snel tegenkomen. En dan komen er nog twee boeken die hetzelfde verhaal vertellen, maar dan vanuit het oogpunt van andere personages die de gebeurtenissen nét anders hebben beleefd... 4 sterren van mij!

Cindy: Ik vond het absoluut geen makkelijk boek om te lezen. De manier waarop de zinnen zijn geconstrueerd is daar mede debet aan. Daarnaast vereist het verhaal de nodige concentratie om bij de les te blijven. Origineel is het verhaal zeker. Mijn gevoel over het boek werd heen en weer geslingerd tussen positief en negatief. Daarom krijgt het boek van mij 3 sterren.

Vanessa: Het lezen van dit verhaal was een worsteling. De belofte van het verhaal, de wereld en de mysterie is intrigerend. Wat is nu precies gebeurd met het dode kind, het dwingt je steeds om het boek weer op te pakken. Je moet het boek met aandacht lezen, sommige stukken zelfs meerdere keren anders verdwaal je in het verhaal, in het begin is de rode draad in het verhaal duidelijk, maar meer naar het einde rafelt de draad uit. Het steeds afvragen hoe het verhaal ook al weer in elkaar zit en het terug bladeren om de draad weer op te pakken zorgen ervoor dat ik dit verhaal met minder plezier lees. 2 sterren voor mij.

In totaal komen we op een gemiddelde van 2,6 sterren 

• Kijk ook bij de Readers voor hun artikel over Black Leopard, Red Wolf;
• Klik hier voor Irene's volledige recensie!

Ben jij nieuwsgierig geraakt naar dit unieke boek waar de meningen over verdeeld zijn?