Interview Johanna Lime
Eind september kwam deel 2 van De vergeten vloek uit: Smeulend Venijn. Achter het pseudoniem Johanna Lime zitten Dinie Boudestein en Marjo Heijkoop verborgen. Ik ging met hen in gesprek over oorspronkelijk Nederlandstalig werk, hun schrijfproces en natuurlijk hun nieuwste boek!
De liefde voor fantasy zat er al vroeg in
Dinie las al snel fantasy: Het eerste echte fantasyboek dat ik ooit gelezen heb is denk ik Het zwaard van Shannara. Dat had ik van mijn zus gekregen, die is overleden toen ze 43 was. Ik kon dat niet weg doen, dus ik heb het nog steeds. Helemaal kapot gelezen! Vroeger was ik de boekenwurm. Dus ik had Lord of the rings bijvoorbeeld, ik had ‘m al gelezen, en daar heb ik een hoop moeite mee gehad trouwens hoor. Wat een verschrikking. Ik kwam niet door die eerste hoofdstukken heen! Ik denk dat ik er wel tien keer in begonnen ben."
Marjo startte als tiener met het lezen van detectives, maar vond dat eigenlijk niet zo. Toen zag ze in de bibliotheek het tekentje van fantasy en science fiction boeken is en toen begonnen met de boeken van Clifford D. Simak. “Daar heb ik er een flink aantal van gelezen. Het weerwolfprincipe vind ik nog steeds het mooiste boek. Maar verder was ik niet zo’n lezer, ik was meer iemand van de naslagwerken.”
Van dagboek naar boek
Marjo en Dinie zijn al dertig jaar met het schrijven van de dagboeken bezig. “We zaten in die wereld, nou ik denk dat we tieners waren, dan speelden we al rollenspellen.” Die wereld is wel veranderd, laat Dinie weten: “Het speelde eerst gewoon ergens in een dal op aarde. Helemaal verborgen natuurlijk. Vervolgens ging het ergens anders heen en op een gegeven ogenblik hadden we ineens een heel eigen wereld. En ja, daar moest dan weer een naam voor. Die naam is hetzelfde gebleven: Laskoro.”
Het schrijven van de dagboeken was in eerste instantie iets voor hun samen: "Die dagboeken, dat was allemaal geheim, dat mocht eigenlijk niemand weten. We hebben ze ook nooit aan familie laten zien of zo". Totdat er veel mensen in hun familie vroeg kwamen te overlijden. Dat bracht hen aan het nadenken: "Ja, wat gaat er nou gebeuren als wij komen te overlijden? Ik heb het idee dat er dan niemand is die ons nog kent. En zullen we niet, ja, ik was een keer bezig geweest om boeken proberen te schrijven, zullen we er geen boeken van maken?"
Het mooie van samen schrijven
Dinie vindt het leukste aan samen schrijven dat je samen nadenkt over wat er moet gebeuren en dan dat alles goed op papier zien te krijgen. Wat het precies is dat het leuker maakt om dit samen te doen dan alleen, vindt ze lastiger te verwoorden, want: “We hebben het altijd samen gedaan”.
Dinie schreef dagboeken over bepaalde personages en Marjo schreef dan weer de dagboeken van andere personages. Die maakten wel hetzelfde mee. Al schrijvende komen ze vanzelf weer op nieuwe ideeën. Marjo vertelt: “We lopen eigenlijk constant te brainstormen van wat zullen we nou weer eens verzinnen. Nou ja, dan bespreken we dat samen en dan komen er toch, omdat je er met zijn tweeën over praten kan, ineens weer andere ideeën bij, waardoor het eigenlijk nog leuker wordt”.
Ook is het handig dat ze allebei hun eigen vakgebieden hebben: “Dinie weet een heleboel over andere vakgebieden dan ik. Die heeft veel belangstelling voor astronomie en zo.”
“Ik zit in de populair wetenschappelijke sector zeg maar” voegt Dinie toe.
“En ik zit meer de psychologische kant op, een beetje de opvoedkundige kant. De belangstelling gaat verschillende kanten uit en die komt dan bij elkaar en dan zoek je er iets tussen wat we allebei kunnen gebruiken”.
Inspiratie
In De vergeten vloek-trilogie komen een aantal goden voor. De inspiratie hiervoor hebben Marjo en Dinie gehaald uit India. “Ja, dat was ook zoiets”, zegt Dinie. “Onze Goden heetten gewoon Shiva en Parvati. Dat kon niet meer.” Marjo vult aan: “Nee, dat vonden we eigenlijk niet kunnen dus toen hebben we andere namen verzonnen.”
Allebei hebben ze een tijdlang astrologie bestudeerd. Vaak gingen ze naar boekhandel Synthese in Den Haag. “Daar hadden ze boeken van astrologie maar ook van andere van dat soort gebieden. Dan kom je ook met theosofie in aanraking en met esoterie. Nou ja, dat vonden we bere-interessant.”
In Smeulend Venijn komen er obscurijnen in het verhaal voor. Dit zijn edelstenen die als eigenschap hebben dat ze mensen of voorwerpen onzichtbaar kunnen maken. Dinie vertelt over deze fascinerende stenen: “Ja hè, dat was ook weer zoiets. Er was een zonsverduistering of een maansverduistering of zo. Sterren staan iets opzij van de zon en als de zon verduisterd is, dan staan ze ineens daar weet je wel. Dat komt doordat het licht wordt verbogen.” In het verhaal lukt het zelfs om een ruimteschip onzichtbaar te maken. Marjo: “Wij hebben dan nog verzonnen, ja hoe kan dat dan. Toen zijn we weer met de kleurenleer aan de gang gegaan, met rood en groen licht.”
“Het is allemaal wel gedegen studie” merkt Dinie op.
Daarnaast halen ze hun inspiratie ook uit reizen die ze maken: “Bijvoorbeeld een rondreis door Denemarken. Dan gingen we alles opzoeken van tevoren wat er nog zou kunnen zijn van de Vikingen en dat gingen we allemaal opzoeken. Ja, dan kom je daar in een museum terecht en dan is er een tentoonstelling over vrouwen uit die tijd en het begin van het christendom, wat dat allemaal veranderd heeft en nou ja, dat zijn ook van die onderwerpen waar je dan je inspiratie uithaalt.”
Verder zijn ze beïnvloed door fantasyseries, Star Trek, Star Wars en de Thunderbirds. Ook het spel Might and magic heeft voor inspiratie gezorgd. Al die inspiratiebronnen hebben bijgedragen aan hun eigen verhaal. Dinie: “Ik denk dat dat fantasy is. Je neemt iets en je past het aan naar je eigen inzichten en daar komt iets heel speciaals uit, iets heel eigens.”
Oorspronkelijk Nederlandstalig
Om als Nederlandstalige auteur op te vallen tussen al het vertaalde werk, is erg moeilijk, geeft Dinie aan: “Anderstalig is veel groter dan Nederlands natuurlijk. Ja ik vind het zo zonde. Het is zo’n mooie taal, Nederlands”. Marjo: “Je hebt natuurlijk ook de markt tegen, want het Nederlands taalgebied is gewoon veel kleiner dan het Engels taalgebied. Ja dus als je daar een bestseller bent…” “en het verkoopt daar goed, dus het zal hier ook wel goed verkopen” vult Dinie aan. “Die uitgeverijen die dat vertaalde werk hebben, hebben ook de mogelijkheid om heel veel promotie te doen en ja, die komen er overal doorheen.”
Hoe breng jullie jullie boeken dan toch onder de aandacht? Marjo: “Onze uitgever gaat dus naar Elfia, Keltfest, al die festivals, dan heb je zo’n intekenlijst en dan mag je opgeven als je mee wil. Dat proberen we altijd wel. En ik probeer dan via Facebook met blogjes wat aandacht te krijgen en we hebben zo zachtjes aan een heleboel promotie materiaal uitgedeeld, daar moet je het eigenlijk van hebben, van de groep mensen die naar die festivals komt”.
De prijs speelt ook een rol. Omdat het flinke boeken zijn, ligt de prijs ook wat hoger. “Het is wel wat wij geschreven hebben, zoals wij het willen. Maar ja, dat het voor de verkoop lastig is, dat snap ik wel”.
Maatschappelijke problemen
Naast alle fantasy-elementen zitten er ook belangrijke maatschappelijke thema’s verwerkt in jullie boeken, zoals ongelijke rechten voor vrouwen op Laskoro en discriminatie van bepaalde groeperingen in de samenleving van Beryini. Wat willen jullie de lezers hierover meegeven? Dinie antwoordt heel resoluut: “Iedereen heeft voor- en nadelen. Waarom zou je nou gewoon de helft van de mensheid af willen keuren omdat ze toevallig als meisje geboren zijn in plaats van als jongetje?”
Marjo: "Wij hebben allebei wel veel meegemaakt. Dinie had een brilletje toen ze klein was en haar ogen stonden scheef, daar is ze vreselijk mee gepest. Ik ben op mijn zevende verhuisd van Krimpen aan de lek naar Sliedrecht en ik heb me eigenlijk nooit hier bij iemand thuis gevoeld. Altijd werd ik een buitenstaander. En dan ja, het is hier allemaal qua kerk van die zware dingen, dat je van alles en nog wat niet mag, en vrouwen worden gewoon achtergesteld. Ik zat als onderwijzeres altijd in lage groepen, want de hogere groepen, daar zaten de onderwijzers. Want dat een onderwijzeres in een hogere groep kon werken, dat betwijfelden ze dan denk ik.”
Dinie herkent dit zelf gelukkig niet: “Ik ben gewoon bij de overheid gaan werken. Het is wel zo dat je meestal in de laagste regionen blijft steken, tenzij je een rechtenstudie of zo hebt gevolgd. Maar voor de rest was iedereen hetzelfde, mannen of vrouwen, dat maakt niet uit.”
In Sluimerend vuur ligt de macht bij de mannen. Maar in het tweede boek zijn het juist de vrouwen die de leiding hebben. “Gewoon om te zeggen, zo kan het ook!”
Het tweede deel: Smeulend Venijn
Smeulend venijn is het tweede boek in de trilogie en is onlangs uitgekomen. Het gaat over de ontwikkeling van een koningin die een oorlog erft en speelt zich op een ander planetenrijk af dan het eerste deel van de trilogie. Door de verschillen tussen deze twee planetenrijken in de man-vrouw verhoudingen geeft het al snel een beetje een yin-yang gevoel. “Goed zo”, beaamt Dinie, “dat was de bedoeling!”.
Marjo legt uit: “Dat is dus die vloek van de Goden. Bij Morane en Gettferdrey waren de vrouwen de baas. En dat werd omgekeerd door die avatars en de disharmonie, dat er meer mannen dan vrouwen waren en dat het moeilijk was om opvolgers te krijgen, was allemaal om te voorkomen dat er weer een oorlog zou komen”. Aan het einde van het eerste boek bleek echter al dat dat niet gelukt is. Dinie: “Er is geen ontkomen aan hè. Golda heeft dat zo geregeld”.
Inmiddels zijn de eerste hoofdstukken van het derde deel geschreven. Kunnen jullie vast een tipje van de sluier oplichten? Dinie: “Zullen we dat doen? Sylviana en Jima, voor mijn idee moeten het vriendjes worden. Maar of dat ook echt zal gebeuren, dat weet ik nog niet”. Marjo vult aan: “Ze hebben elkaar nodig en er moet uiteindelijk toch weer evenwicht komen tussen die bevolkingsgroepen, maar ja, dat duurt nog wel even denk ik! Misschien pas in de volgende trilogie!”
In het derde deel kunnen we ook ruimtegevechten verwachten. “Dit hebben we gebruikt voor de ruimte, de sterrenbeeldenatlas. En dan hebben we dus Monoceros, daar zit dus Berinyi, en dan zit daartussen in Orion, en Taurus, daar zitten de Pleiaden met Laskoro. Nou en de afstand tussen die twee, van Taurus naar Orion is 5 dagen vliegen en van Orion naar Berinyi is ook 5 dagen, dus dat zit er precies tussenin. En daar verzamelt die vloot zich dan. En daar komen die gevechten ook”
Het is nog een hele uitdaging om die ruimtegevechten te beschrijven: “Echt die slagen en zo, die komen niet in die dagboeken voor. Want ja, Lucian of Jima, die zaten gewoon op de planeet. Die maakten alleen maar mee dat de steden geëvacueerd moesten worden. Ja, op een gegeven moment zitten ze toch in de ruimtegevechten.” Marjo: “dat moeten we allemaal verzinnen”. Dinie: “Dus dit is een lastig boek. Maar wel leuk!”
Na het derde deel
Marjo: “We hebben dus ook plannen om nog een boek te schrijven van hoe het allemaal begon. Het zijn mensen op aarde leven die dus hooggevoelig zijn en die kunnen ver van tevoren aan de rampen met betrekking tot het klimaat op aarde voorspellen”.
Dinie: “Ik heb dan in mijn fantasie, er komt iemand een vliegveld oprennen en die zegt: ik moet hier weg! Ik moet hier weg! Vandaag nog! Ja en de volgende dag is daar een aardbeving bijvoorbeeld”
Marjo: “Maar ja, die worden eigenlijk gezien als een soort onruststokers en die worden dan op een gegeven moment van de aarde verbannen in een ruimtevaartuig gezet en weggestuurd en ze crashen dus op de planeet van de goden. Daar kunnen ze niet overleven, daar kunnen ze alleen overleven als de avatars hun genen aanpassen. En dat worden dan de magiërs. Dus ja, misschien dat we de voorgeschiedenis nog moeten schrijven”.
Dinie: “Ja, het is een prequel dus”.
Marjo: “En we hebben natuurlijk na Jima en Sylviana nog dagboeken geschreven van hun zoons en dochters. En die zijn eigenlijk nog leuker! Maar ja, we moesten ergens beginnen!”
Het ziet er naar uit dat we dus nog volop kunnen gaan genieten van de werelden die Dinie en Marjo geschapen hebben! Deel drie van de trilogie De vergeten vloek staat in de planning voor april 2020.
Ben je benieuwd wat wij van Sluimerend vuur en Smeulend Venijn vonden? Binnenkort verschijnt onze duorecensie van deze boeken!