Magic Monday #8 De drakenrijders van Pern
In deze aflevering van Magic Monday wil ik jullie graag rondeiden door de prachtige wereld die Anne McCaffrey heeft gecreëerd in haar serie 'De drakenrijders van Pern'. De boeken hebben veel voor mij betekend en daarom deze keer een heel persoonlijke aflevering.
Spoileralert!
Over de auteur
Bijzonder genoeg is de in 2011 overleden Anne McCaffrey voor vele Nederlandse fantasy- en sciencefictionfans geen bekende auteur.
Bijzonder, omdat zij als eerste vrouw in 1968 een Hugo Award won met haar novelle Weyr Search, en in 1969 met haar novelle Dragonriders de Nebula Award won. Beide novelles werden daarna geïntegreerd in de roman Drakenvlucht.
Haar roman The white dragon (vertaald als De witte draak) stond in 1978 als een van de eerste sciencefictionboeken op de New York Times Bestsellerlijst.
De lijst van prijzen die Anne McCaffrey gedurende haar leven verzamelde is eindeloos lang. Daaronder zijn zowel oeuvreprijzen als bekroonde boeken te vinden, en wereldwijd hebben fans hun geliefde Drakenrijdersboeken eer betoond. Onder de prijzen bevinden zich bijvoorbeeld ook de Robert A. Heinlein Award en de Margaret A. Edwards 1999 Lifetime Literary Achievement Award.
De serie 'De drakenrijders van Pern' bestaat uit maar liefst 25 boeken; de laatste acht heeft Anne geschreven samen met haar zoon Todd McCaffrey.
In Nederland is lang niet al het werk van McCaffrey vertaald; ik moet dan ook eerlijk zeggen dat ik de boeken niet in chronologische volgorde heb gelezen. Deels heb ik ze in het Nederlands gelezen en deels in het Engels. Eigenlijk kwam het erop neer dat zodra ik mijn hand op een nieuwe titel wist te leggen, ik deze las. De meeste heb ik geleend uit bibliotheken.
Ik koester een heel oud exemplaar van Dragonsong.
Bekentenis van een fangirl
Wat maakt de serie nu zo bijzonder? Anne McCaffrey zelf omschrijft haar werk als sciencefiction, maar met een fantasyachtige sfeer. Precies dat vormt ook de charme van het werk: Pern vormt een uiterst afgeronde wereld met draken, avonturen en een middeleeuws aandoende cultuur, en een exotische allesvernietigende vijand. Tegelijkertijd zijn de verhalen gebaseerd op echte wetenschap en technologie en is er een achtergrondverhaal dat logisch en verklaarbaar is. Daardoor krijg je het idee dat je in een 'echte' wereld rondloopt.
Als ik zou moeten uitleggen waarom ik zulke warme gevoelens voor deze boeken koester, dan is het vooral de haast naïeve fantasysfeer in de boeken; de milde, vriendelijke schrijfstijl. Pern is een wereld die je uitnodigt om haar binnen te treden.
Maar het meest tot de verbeelding sprekend zijn toch wel de personages. Pern wordt bevolkt door krachtige vrouwen en aansprekende, gelaagde mannelijke personages. Hoe exotisch en ver van ons verwijderd Pern ook is, zowel in tijd als in afstand, de moeilijkheden waarvoor de mensen op de planeet zich gesteld zien, zijn erg herkenbaar. Pern geeft mij altijd een warm gevoel, alsof ik thuiskom in een wereld die stukken mooier is dan de onze, ook al is hij tegelijkertijd best gevaarlijk.
Ook is Anne McCaffrey een auteur die een grote invloed op mijn eigen schrijverschap heeft gehad. Wereldbouw, personage ontwikkeling maar vooral de sfeer die zij in haar boeken oproept: ik heb mij er volledig in ondergedompeld.
Pern
Pern is een planeet die rond de ster Rukbat 3 draait. De naam is een acroniem van de afkorting P.E.R.N. en betekent: Parallel Earth, Resources Negligible. Dat betekent zoveel als Parallele Aarde, Grondstoffen Verwaarloosbaar.
De natuur op Pern lijkt wel op die van de aarde, alleen hebben de meeste dierlijke levensvormen zes ledematen, namelijk vier poten en twee vleugels. De kolonisten hebben een aantal dieren en planten ingevoerd op Pern. Vaak zijn deze wel genetisch aangepast aan de omstandigheden ter plaatse.
Draad
Draad is een schimmelachtige levensvorm die van een planeet genaamd Rode Ster afkomstig is. Het Draad regent ongeveer om de 250 jaar neer op de planeet Pern en vreet zich agressief een weg door al het levende materiaal dat het tegenkomt.
De vroegste kolonisten van Pern ontvluchtten daarom een compleet continent om in de noordelijke en onherbergzamere streken te overleven. De gewone bevolking leeft in Holds, een soort middeleeuwse gemeenschappen. De drakenrijders leven hoog in de bergen in Weyrs.
Doordat de kolonisten hun oorspronkelijke ruimteschip en de daar vlakbij gestichte nederzetting Landing al vlug moesten ontvluchten door de Draadval, en het intergalactisch contact met hun thuisbasis daarbij verloren is gegaan, is de samenleving op Pern teruggevallen naar een middeleeuwse staat. Gedurende de ontwikkeling van de serie herontdekken de bewoners van Pern wel regelmatig brokken kennis van de oude kolonisten en uiteindelijk wordt het intergalactisch contact weer hersteld.
Draken
De draken zijn intelligente wezens met een eigen sociale structuur. Samen met hun rijders bestrijden ze het Draad op Pern.
Het zijn geen mythische wezens, maar genetisch gemanipuleerde vuurhagedissen. De oorspronkelijke vuurhagedis was een klein wezen dat door kolonisten als huisdier werd gehouden. Toen het Draad de kolonisten op Pern voor de eerste keer overviel heeft genetisch ingenieur Kitti Ping Yung de vuurhagedissen zo aangepast dat ze bruikbaar werden voor de bestrijding ervan.
Draken worden zo genoemd vanwege hun gelijkenis met de Aardse mythische wezens. Ze lijken op erg grote paarden met een huid die aanvoelt als suède en een knobbelige kop. Ze zouden warmbloedig zijn.
Voor het bestrijden van Draad slikken de draken fosforachtige stenen in, waardoor ze vuur kunnen spuwen. Hiermee vernietigen ze het Draad. Handig daarbij is dat draken 'tussen' kunnen, ze kunnen heen en weer reizen door de tijd. Daardoor kunnen ze gevaarlijke situaties ontwijken door even te verdwijnen. Hun rijders gaan mee 'tussen'.
Gedurende de geschiedenis van Pern nemen de draken in omvang toe volgens een genetische code die Kitti Ping heeft ingebouwd in de wezens. De eerste draken waren niet veel groter dan paarden, maar uiteindelijk groeiden ze uit tot enorme wezens.
De draken hebben verschillende kleuren die verschillende functies en rangen uitbeelden. Zo is er de gouden draak, de koningin. Zij is de grootste van alle draken. Alleen zij kan zich voortplanten. Daarna komen de Bronzen, Bruine en Blauwe draken. Dit zijn mannetjes. Dan zijn er nog de gewone vrouwtjes, ongeveer de helft van alle draken. Zij zijn klein, maar erg snel en wendbaar en daarom heel waardevol bij het bestrijden van Draad.
Als een nest eieren uitkomt, kunnen de kleine draakjes alle kleuren hebben. Vlak na het breken van het ei moet een jong draakje zich binden aan een mens in een ceremonie die Impressie heet. Gebeurt dit niet, dan sterft het babydraakje onherroepelijk. Andersom is de procedure voor mensen ook best een risico, want jonge draakjes zijn extreem hongerig en vreten wel eens per ongeluk een mens op.
De drakenrijders
De drakenrijders vormen aparte gemeenschappen op Pern. Ze leven samen met de draken in Weyrs hoog in de bergen.
Drakenrijders hebben een strikte sociale hiërarchie die die van hun draken weerspiegelt. Ook hun seksuele leven wordt beïnvloed door hun draken. Zo zijn de berijders van Groene draken altijd mannen die homoseksuele relaties met elkaar aangaan. Een draak en zijn rijder hebben een emotioneel symbiotische relatie. Als een van de twee overlijdt pleegt degene die achterblijft zelfmoord.
De gemeenschap van de drakenrijders heeft weinig middelen van bestaan en ontvangt giften van de mensen van Pern. Door de lange intervals tussen de perioden van Draadval, gebeurt het soms dat de bewoners van Pern de noodzaak niet meer zien om de Weyrs te onderhouden. In veel van de verhalen spelen conflicten tussen de bewoners van Pern en de drakenrijders dan ook een grote rol.
Er komen heel wat memorabele drakenrijders voor in de serie. Ik noem er een paar:
Lessa
Een extreem onafhankelijke en koppige vrouw die een oplossing moet zoeken voor de bezetting en overheersing van haar Weyr door de plaatselijke bevolking. Ze is vooral leuk doordat ze zo vasthoudend en vindingrijk is.
Moreta
Een bijzonder daadkrachtige Weyrvrouwe die moeilijkheden het hoofd biedt door diplomatiek en slim optreden. Ze is getraind als Heler en is een toegewijde geneesvrouwe voor de draken.
F'lar
F'lar is Weyrleider naast Lessa. Hij is moedig en vooral intelligent. Hij leidt de Weyr door een van de moelijkste perioden in de geschiedenis door met heel onorthodoxe oplossingen te komen. Zijn amberkleurige ogen geven hem een bijzonder voorkomen.
Verslavingsgevaar
Ik zou geloof ik wel een compleet boek kunnen schrijven over deze serie! Door het schrijven van deze Magic Monday kreeg ik ook zin om de oude boekjes weer eens te herlezen. Als je meer wilt weten, kun je je natuurlijk uitleven in de uitgebreide wiki's die er over De drakenrijders te vinden zijn. De serie kent wereldwijd een enorme, trouwe fanbase. Maar eigenlijk zou ik je willen zeggen: zoek deel I van de serie op en ontdek zelf wat de 'Drakenrijders van Pern' te bieden heeft.
Kleine waarschuwing: het lezen van een van de delen kan leiden tot een levenslange verslaving aan draken en liefde voor De drakenrijders van Pern!
Adinda