Scifi/Fantasy en de challenge: Verboden boeken
Deze week (23-29) september is het de week van de Banned Books (verbannen boeken). Vandaag daarom een lijst met enkele boeken die gedurende de geschiedenis (tijdelijk) zijn verboden of verbannen of gewoon uit de schappen getracht te zijn gehaald op lokaal gebied (dit heet challenged) zoals scholen en/of bibliotheken. Deze week lezen we dus een tikje gevaarlijk!
Voor de lijst nemen we boeken uit de scifi, fantasy, horror of aanverwante genres die ooit een keer ergens verboden of verbannen zijn of waren. Daar waar het bekend is, zetten we er de reden bij waarom ze ooit afgekeurd zijn. De meest algemene zaken waarom boeken als verboden of verbannen worden bestempeld is als ze als ketterij, expliciete seksscènes, geweld of moreel verwerpelijke zaken bevatten.
Van 1559 tot 1966 bestond er de Index librorum prohibitorum (lijst van verboden boeken) of kortweg de Index, een door de paus vastgestelde lijst van boeken die katholieken niet mochten lezen van de Rooms-Katholieke kerk. Deze boeken werden als verwerpelijk gezien. De meeste werken stammen uit eeuwen terug, toen ketterij nog een grote rol speelde. Echter er staan nog 298 boeken uit de 20e eeuw op.
In Amerika (maar ook elders) worden nog regelmatig boeken als verboden (=banned) op scholen bestempeld. Deels omdat men er van overtuigd is dat het tegen de religie ingaat, kinderen zou aanzetten tot geweld, seks en fanatisme. Sciencefiction en fantasy komen vanwege de bizarre en soms revolutionaire ideeën eerder op de verboden en verbannen lijst dan andere genres. Wij delen deze mening gelukkig niet. Ook onpopulaire boeken horen en mogen gelezen worden. Al is het om alles eens te relativeren of kritiek te kunnen leveren op bestaande ideeën. Viva la readingrevolution!
Alice in Wonderland – Lewis Carroll Rokende rupsen, aanzet tot seksuele fantasieën en masturbatie, aanzet tot drugsgerelateerde dingen zoals mushrooms (jaren 60 Amerika!), maar in China (jaren 30) is het meer vanwege de pratende dieren. Daar mogen dieren en mensen niet op een level worden geplaatst.
Bijna alle werk- Roald Dahl Vanwege het donkere randje en het snufje satanisme in De Heksen en vanwege de spin die zijn lippen likte in De Reuzenperzik, want dat is natuurlijk seksueel ondanks dat spinnen helemaal geen tong hebben.
Bijna alle werk – Ursula Le Guin Vanwege alle revolutionaire ideeën die ze had: de genderidentiteiten uit De Linkerhand van het duister, vanwege de aanzet tot occulte zaken in Aardzee of vanwege ontoepasselijke taal in A Fisherman of the Inland Sea. Dan willen we toch alleen maar meer van haar lezen?
Bone- Jeff Smith Vanwege geweld, politieke standpunten en aanzet tot racisme.
Brave New World – Aldous Huxley In de jaren 30 in Ierland zou je er negatieve gedachten van kunnen krijgen en blootgesteld kunnen worden aan expliciete seksscènes.
De gever - Lois Lowry Een thema dat terugkomt is ondermijning van gezag, dat wil men niet overal hebben.
De Hobbit – J.R.R. Tolkien Evenals grote broer The Lord of the Rings werd dit boek verbannen op Christelijke scholen vanwege de antichristelijkheid en de antireligie. Typerend is dat Tolkien zelf een toegewijd katholiek was. Daarbij zijn er ook nog mensen die beweren dat The Lord of the rings zou aanzetten tot roken!
De Hongerspelen- Suzanne Collins Deze serie zou aanzetten tot geweld onder jongeren. Dat wat populair is onder jongeren heeft überhaupt de kans om verbannen te worden, met of zonder reden. Er zit ergens een diepe angst om de controle te verliezen.
De Tovenaar van Oz – Frank L. Baum Omdat het helemaal niet kan (duhhh het is fantasie), maar ook omdat vrouwen een sterke rol hebben en omdat het als negatief wordt ervaren.
Een deken van sneeuw – Craig Thompson In Amerikaanse bibliotheken geweigerd vanwege pornografische scènes.
Een rimpel in de tijd – Madeleine L’engle Vanwege de heksen en de (on)mogelijkheid van tijdreizen en andere planeten.
Fahrenheit 451 – Ray Bradbury Vanwege het ondermijnen van gezag en kritiek op een maatschappij.
Flowers for algernon – Daniel Keyes Vanwege de seksscènes is het niet geschikt voor de middelbare school.
Frankenstein – Mary Shelley Ontoepasselijk verklaard in Zuid-Afrika in 1955.
Harry Potter- JK Rowling Kinderen zouden blootgesteld worden aan occulte zaken.
Het verhaal van de dienstmaagd – Margaret Atwood Teveel om op te noemen: geweld, seks, verkrachting en kritiek op een maatschappij.
Hitchhikers’s guide to the galaxy – Douglas Adams In Amerika zijn ze wat preutser wat betreft woordkeuzes in een boek. In dit geval vielen ze over een woordje uit een naam in het 250 bladzijden tellende boekje: whore (hoer) als in Eccentrica Gallumbits, the Triple-Breasted Whore of Eroticon Six.
Niemandsland (Neverwhere) – Neil Gaiman Als Richard onzichtbaar is ontwaart hij een koppel dat bezig is met een seksuele daad. Vanwege deze rode oortjesscene hoort hij volgens Amerikaanse ouders niet thuis in de leeslijst voor tieners.
Slachthuis vijf – Kurt Vonnegut In Amerika wordt deze ook wel eens beschreven als anti-Amerikaans, anti-Christelijk, Anti-semitisch en smerig. Men begrijpt vast de humor en stijl niet van Vonnegut en daarom is deze het vaakst gebannen.
The Lottery – Shirling Jackson Eveneens gedurende de apartheid van Zuid-afrika in 1955 verbannen. Er is sprake van onderscheid maken tussen mensen op wrede manier.
1984 – George Orwell Aanzet tot communisme (US) of juist kritiek op het communisme (USSR). Zijn andere boek Animal Farm zou ook teveel kritiek geven op Islamitische waarden (pratend varken) en over de politiek in het algemeen.
De meest absurde :
Roodkapje - Gebroeders Grimm – Vanwege de alcohol!!! Ja er zit ALCOHOL in Roodkapje! Wisten jullie dat niet? Roodkapje neemt een flesje wijn mee naar oma en dat zou aanzetten tot het drinken van alcohol. Willen alle 2 tot 6-jarigen zich even melden bij de AA?
De lijst gaat nog eindeloos door. Mocht je eens willen spieken welke boeken nog meer verbannen zijn in Amerika, kijk dan eens op deze site.
Welk boek gaan jullie (of hebben jullie gelezen) voor deze categorie?