In de maand van de historische roman kozen we voor een vergelijking van film versus boek Trots en vooroordeel / Pride and prejudice van Jane Austen. Een klassieker vol romantiek, jaloezie, fatsoen, klassenverschil en pittige dialogen.

Voor deze Boek versus film namen we er nog een vergelijking bij: de serie uit 1995.

- door Marieke

Het boek Trots en vooroordeel

Jane Austen schreef het boek in 1796/1797 onder de titel First Impressions, maar het werd pas uitgeven in 1813, twee jaar na Sense and Sensibililty. De eerste Nederlandse vertaling was in 1946.

Korte samenvatting

Voor de vijf dochters van de familie Bennet bestaat er maar één carrière: het huwelijk. De komst van twee rijke, knappe en huwbare jongemannen veroorzaakt dan ook de nodige opwinding in de familie en de sociale omgeving. Als Elizabeth voor het eerst kennismaakt met de begeerlijke vrijgezel Mr. Darcy, vindt ze hem arrogant en verwaand; hij lijkt onverschillig te staan tegenover haar mooie verschijning en levendige geest. Wanneer ze ontdekt dat Darcy betrokken is bij de moeizame relatie tussen zijn vriend Mr. Bingley en haar geliefde zus Jane, is ze vastbesloten een nog grotere afkeer voor hem te ontwikkelen. Met snedige humor ontleedt Jane Austen feilloos de mores van de Britse upperclass aan het eind van de achttiende eeuw. De botsing tussen trots en vooroordeel en tussen sociale mobiliteit en starre hiërarchie is nooit ontroerender en komischer beschreven.

Het lezen
Het was niet de eerste keer dat ik het las. Ooit had ik het boek uit 1992 met de witte cover. Die heb ik weggedaan en daar heb enorm veel spijt van gekregen. Blij was ik toen ik later een stapel boeken kreeg en daar een exemplaar met witte cover tussen aantrof.
Naast die Nederlands versie, had ik ook een Engelse versie op de reader staan. In mijn voornemen om ook in het Engels te gaan lezen begon ik daarin. Hoewel het lezen goed ging, kon ik me niet losmaken van de tv-serie uit 1995. De dialogen waren 1 op 1 gelijk, dus wat ik las zag ik direct in mijn hoofd. Hele scenes uit de serie kwamen exact uit het boek… Dat ging dus niet.
Toch maar de Nederlandse vertaling gelezen, en hoewel de serie niet geheel verdween, kon ik me beter concentreren.

Het is werkelijk bijzonder hoe Jane Austen haar personages heeft neergezet, de karaktereigenschappen wist te beschrijven en door middel van pittige conversaties een sfeer schiep waarbij je je als lezer aanwezig voelde.
En het verhaal is romantisch met een scheutje drama, vol van het belang van fatsoen en het soms ontbreken ervan. De klassenverschillen en de vermenging daarvan, het is allemaal mooi verwerkt.
Het is een plezier om te lezen, de verfijnde humor en de scherpzinnigheid spatten van de pagina's. Het verhaal is gewoon heel erg leuk, de verandering van Eliza t.o.v. Mr Darcy en vice versa is zo'n mooi liefdesverhaal, waar je alleen maar van kan dromen. En of je het nu voor het eerst leest, of voor de tiende keer herleest, het blijft een feelgood klassieker die nooit verveelt.

De serie
In 1995 kwam de BBC met een zesdelige tv-serie met in de hoofdrollen Jennifer Ehle als Eliza Bennet en Colin Firth als mr Darcy. 

De serie uit 1995 is waarschijnlijk de bekendste verfilming van Austens boek, met hoge kijkcijfers en video- en dvd-verkoop. In 2000 werd Pride and Prejudice door het British Film Institute gekozen tot één van de honderd beste Britse televisieprogramma's van de 20e eeuw. (bron Wikipedia).

Toen de serie op tv kwam werd ik er verliefd op (en niet alleen op mr Darcy). De personages zijn zo goed gekozen. De mooie Jane en Elizabeth Bennet, mevrouw Bennet met haar zenuwen, de aardige Mr Bennet, de gluiperige Mr Collins, de vriendelijke Mr Bingley met zijn vreselijke hooghartige zussen en natuurlijk Mr Darcy en zijn sprong in de vijver die niemand ooit meer kan vergeten.
Daarbij de prachtige setting van de luxueuze landhuizen en omgeving en de treffende uitwerking van de bijeenkomsten en bals in combinatie met de dialogen die zo strak, hoffelijk en pittig zijn, precies zoals Jane Austen het heeft bedoeld, is het echt een geweldige serie.
De DVD-box heb ik thuis, en door deze blog kon ik weer kijken en weer genieten!

Opvallend is, dat na het (deels) lezen van de Engelse versie van het boek, opvalt hoe dicht de serie bij het boek is gebleven.

De film

Pride and Prejudice is een film uit 2005, naar het gelijknamige boek van Jane Austen. De film speelt zich af in de 18de eeuw in het standsbewuste Engeland. Het is een romantisch drama. De film duurt 129 minuten.
De film is geheel op locatie opgenomen in de zomer van 2004. Opnamelocaties waren onder meer Stamford (als Meryton) en Burghley House (als Rosings Park). Verder werden landgoederen in onder meer Derbyshire en Berkshire gebruikt.
De film ging op 16 september 2005 in het Verenigd Koninkrijk in première. De meeste andere landen volgden op 11 november van datzelfde jaar. (bron Wikipedia)

Na het boek en de serie, mocht het kijken naar de film niet ontbreken. Ook deze film heb ik op DVD en heb ik 1 x gekeken. Ik kon me er niets meer van herinneren. Dat is geen goed teken. Het enige dat is bijgebleven is het feit dat er online een alternatief einde is te vinden.
De film dus in de herkansing en op zoek naar het alternatieve einde op internet.

Het valt me niet mee, mijn eerste indruk is dat het echt is gemaakt voor het grote witte doek en dat het op een klein scherm minder goed overkomt. Daarbij kan ik de personages uit de serie niet goed loslaten. Maar eenmaal gewend aan Keira Knightley vind ik haar ook een goeie Elizabeth neerzetten. Ook de film volgt het boek behoorlijk goed, maar het valt direct op dat er ook personages ontbreken. Zo heeft mr Bingley ineens een zus in plaats van twee, en is er van een zusje van Charlotte geen sprake meer en gaat Elizabeth alleen op bezoek bij mister en miss Collins.

Dat de film stukken korter is dan de serie gaat ook ten koste van het verhaal, wat men probeert goed te maken door mooie shots van de natuur tussendoor en af en toe een close up van de personages. Wel heel mooi is de scene waarbij het regiment Meryton binnen marcheert, maar helaas komen ze verder weinig aan bod. Ook de slechte mr Wickam komt niet echt uit de verf. Mr Collins is niet half zo verschrikkelijk als zijn dubbelganger uit de serie, maar de moeder en Lady Catherin de Bourgh zijn treffend. En mr Darcy? Hij heeft er alles aangedaan, maar Colin Firth is en blijft de enige echte!

Aan het einde is wat gesleuteld, binnenscènes zijn ineens buiten, en hoewel het uitzicht prachtig is, klopt het niet. Maar ja, dan moet je ook niet de film direct na het lezen van het boek gaan bekijken. De laatste scène waarbij ze eindelijk elkaar de liefde verklaren zal op het grote doek zijn impact niet gemist hebben, maar op een klein dvd-schermpje kwam het niet over.

Detail: op de DVD is de alternatieve eindscène toegevoegd (ook te vinden op Youtube). Dit einde is gebruikt voor de Amerikaanse versie. En tja, wat zal ik ervan zeggen. De liefdesscène aan het einde in de originele versie was al niet aan mij besteed, maar die Amerikaanse had helemaal niet gehoeven. Gevalletje jammer naar mijn mening.

Kortom: Prima film, mooie scènes, veel aandacht besteed aan aankleding en omgeving, maar voor mij gaf het niet hetzelfde gevoel als het boek en de serie.

Nog een tv serie: Lost in Austen

Om het compleet te maken noem ik hier ook de serie Lost in Austen. Deze serie uit 2008 is gebaseerd op Pride and Prejudice en is een soort What-if verhaal. Er is een uitwisseling tussen hoofdpersoon Amanda (in deze tijd) en Elizebeth Bennet via een luikje in de badkamer van eerstgenoemde. Ze ruilen van plek en Amanda leeft vervolgens tussen de voor haar zo bekende personages uit Pride en prejudice. Haar verschijning in het leven van haar favoriete boekpersonages zet het hele verhaal op z'n kop.

Deze serie heb ik niet opnieuw gekeken, maar het is zo'n leuk en origineel verhaal dat het wel de moeite is om die DVD-set ook weer eens op te zoeken. De trailer alleen is al zo leuk!

Pride and Prejudice/Trots en vooroordeel, boek, film of serie?
Het boek: top
De serie: geweldig
De film: prima, maar haalt het niet bij het boek en de serie

Lost in Austen: heerlijke toevoeging

Heb jij het boek gelezen? De film en/of de serie(s) gezien? Welke vond je het mooiste en wat is jouw keuze: boek, film of serie? Laat het ons weten in een reactie onder deze blog.