Voor de buddy read van vandaag hebben wij, Lore en Helma, ons oog laten vallen op De verloren brief van Cristina Caboni. Een verhaal dat zich zowel in het heden als in de negentiende eeuw afspeelt: we houden ervan. Ook het onderwerp, een zoektocht door Londen, Wenen en Rome spreekt ons aan. En hoewel hoofdpersoon Sofia haar huwelijk heeft zien stranden hopen we toch ook op een romantische noot in het verhaal. 

- door Lore en Helma -

Over De verloren brief

Sofia probeert te ontsnappen aan het dagelijkse verdriet van haar gestrande huwelijk. Wanneer ze door de straten van Rome wandelt, stuit ze op een boekwinkel. Andrea, de oude eigenaar, ontdekt al gauw Sofia's passie voor het restaureren van boeken. Hij geeft haar een antiek boek om aan te werken. Daarin vindt Sofia een handgeschreven pagina: het is een brief van Clarice, een bedreven boekbinder uit de negentiende eeuw. Als vrouw mocht Clarice haar vak niet uitoefenen, maar ze streed voor haar dromen, haar onafhankelijkheid en haar lot. Er moeten nog twee andere brieven van Clarice zijn en Sofia is vastbesloten die te vinden. Ze roept de hulp in van grafoloog Tomaso Leoni. Samen volgen ze de aanwijzingen: pagina voor pagina en plek na plek - van Londen, Wenen naar Rome. Langzaamaan groeien Tomaso en Sofia naar elkaar toe, maar Sofia's verdriet is nog groot. Alleen Clarice' verhaal kan Sofia de hoop weer teruggeven die ze verloren heeft...

De personages

Al lezende viel het ons op dat er heel veel parallellen waren tussen de verschillende personages uit de negentiende eeuw en in het heden. Het leek ons leuk om net als al wat eerdere buddy's het ook eens anders aan te pakken en die parallellen op een rijtje te zetten. 

Clarice versus Sofia

De 19e-eeuwse Clarice heeft net als Sofia (de hoofdpersoon in het heden) een ongelukkig huwelijk. Allebei dachten ze een lieve man te trouwen en allebei werden ze daarin teleurgesteld en zijn ze zichzelf kwijtgeraakt.

De voor zichzelf opkomende Clarice dacht dat haar man (in een tijd waarin je als vrouw wettelijk handelingsonbekwaam was) haar de vrijheid zou geven om te lezen, te schrijven en haar vak als boekbinder uit te voeren. Maar zodra het huwelijk beklonken is, verandert hij in een agressieve man die haar als zijn bezit beschouwt, haar zowel geestelijk als lichamelijk mishandelt, haar vrijheid inperkt en alleen met haar getrouwd is om het vermogen dat zij geërfd heeft. Clarice beschrijft dat heel mooi als volgt: 'Heerszucht zag ik aan voor liefde. Voor het eerst schonk ik mijn vertrouwen aan iemand die het niet waard was, de waarschuwende stem in mijn hart negerend. Ik wist niet dat zijn drijfveer om om mijn hand te vragen gelegen was in mijn naam en in het vermogen dat daaraan verbonden was, en dat mij werd ontzegd.'

Ook Sofia's man is veranderd na het huwelijk. De goedlachse, liefhebbende man is veranderd in een carrière beluste, egoïstische man die, stukje bij beetje, het leven van Sofie inperkt. Dit zorgt ervoor dat ze bijna ongemerkt in een isolement raakt omdat ze haar baan, haar vrienden en haar eigen identiteit opgeeft en zichtzelf wegcijfert. Het enige verschil is dat Sofia zelf deze keuzes heeft gemaakt en Clarice er geen enkele stem in had.

Allebei zijn ze onder indruk van de op jonge leeftijd overleden negentiende-eeuwse schrijver Christian Philipp Fohr. Clarice in haar eigen tijd door het werk dat hij heeft achtergelaten en Sofia leerde hem kennen tijdens haar literatuurstudie. De liefde voor deze schrijver brengt Clarice in het leven van Sofia.

August versus Alberto

August, de echtgenoot van Clarice, en Alberto, de echtgenoot van Sofia, zijn allebei egocentrisch, overheersend en alleen op geld uit. August mishandelt Clarice lichamelijk en Alberto doet dat geestelijk bij Sofie, maar het is natuurlijk allebei even verwerpelijk. Ze zorgen ervoor dat hun echtgenotes een schim van zichzelf worden en zich gaan verbergen voor hun omgeving uit schrik voor hun partners.

Christian versus Tomaso

De schrijver Christian en grafoloog Tomaso zijn het tegenovergestelde van de echtgenoten en geven Clarice en Sofia hun persoonlijkheid weer terug. Ze hebben allebei een groot verdriet gehad dat hun persoonlijkheid heeft getekend.

Thema's

Behalve dat het een mooie zoektocht is naar verborgen brieven en een mysterieus manuscript heeft Cristina er heel subtiel verschillende thema's in verwerkt.

Liefde

Natuurlijk de liefde, want wat zou een feelgood zijn zonder liefde. Alleen is het niet allemaal rozengeur en maneschijn. Liefde kan soms ook voor pijn zorgen: als je bedrogen wordt of als de persoon waar je zielsveel van houdt overlijdt. Dat zorgt ervoor dat je de volgende keer je hart minder snel aan iemand schenkt, omdat je dit gevoel niet nog eens wil meemaken. Maar uiteindelijk overwint de liefde alles.

Vrouwenrechten

Clarice is voor haar tijd enorm vooruitstrevend, maar wordt tegengehouden in een door mannen gedomineerde maatschappij waar vrouwen behandeld worden als onmondige vrouwtjes die hun tijd moeten vullen met borduren en klaarstaan voor hun echtgenoot. Clarice kan niet anders dan zich hieraan over te leveren. Sofia heeft die vrijheid wel, maar laat zich, al dan niet vrijwillig, lange tijd domineren door haar man. Gelukkig beseft ze dat dit niet het leven is dat ze wil en durft ze ook voor zichzelf op te komen. 

Vertrouwen

Het vertrouwen wordt vaak beschaamd. Clarices oom beheert haar vermogen en huwelijkt haar uit aan August om zo een deel van haar vermogen voor zichzelf te behouden. Frank, de stiefvader van Tomaso, speculeert met het geld uit de onderneming die hij samen met Tomaso runt met desastreuze gevolgen. En wat met het vertrouwen tussen Sofia en Tomaso? 

Boeken

Als echte boekenfans sprak dit ons natuurlijk aan: de enorme liefde voor boeken die zowel Clarice als Sofia heeft. Ze kunnen zich daar allebei helemaal in verliezen. Het leuke is dat Cristina Caboni elk hoofdstuk begint met een toepasselijk citaat en daar zitten echt pareltjes tussen uit onder andere Madame Bovary (Gustave Flaubert), Woeste hoogte (Emily Brontë) en Trots en vooroordeel (Jane Austen). Naast de citaten zijn natuurlijk de boeken van Christian Fohr ook het middelpunt van het verhaal. 

Conclusie

De beeldende schrijfstijl van Cristina Caboni leest heel prettig en de tijds- en perspectiefwisselingen houden het verhaal boeiend. We maken kennis met alle belangrijke personages op een heel intense manier omdat ze elk hun eigen verhaal kunnen vertellen. 

Hoewel de persoonlijkheden van zowel Sofia als Tomaso interessant zijn, weten ze toch net niet voldoende te overtuigen. Hun acties zijn niet altijd even geloofwaardig. Ze hebben beiden een zekere afstandelijkheid, die ervoor zorgt dat je je ook als lezer minder betrokken voelt bij hun leven. Clarice daarentegen is een vrouw waar je van gaat houden. Je leeft met haar mee en gunt haar een zoveel beter leven. Je hoopt met heel je hart dat zij alsnog het geluk vindt. Haar verhaal is eigenlijk boeiender dan het verhaal van de wat tobberige Sofia, maar zonder Sofia was er natuurlijk geen zoektocht geweest. Met haar en Tomaso kunnen we de puzzel, beetje bij beetje, mee oplossen. Met een vleugje romantiek erbij het perfecte boek voor een boekenliefhebber en feelgoodfan!

De uitgebreide recensies van Lore en Helma lees je hier en hier.

Hebben jullie De verloren brief al gelezen?