In 2018 schreef Graeme Simsion samen met zijn vrouw Anne Buist het boek Camino. Een verhaal van een man - Martin - en een vrouw - Zoë - die beiden om eigen redenen de Camino naar Santiago de Compostella liepen. Ze leerden elkaar kennen en leerden voorzal zichzelf kennen. Het boek was af, maar had een open einde. Nu is er een vervolg, Martin en Zoë gaan weer op pad, deze keer naar Rome. Helma las  Camino al eerder en toe ze vroeg of Marieke mee wilde lezen met het tweede deel, was die er gelijk voor in. Ze haalde Camino uit de ebieb op las het in een sneltreinvaart uit. 

- door Marieke en Helma -

Meet en greet

De uitgeverij had een meet en greet georganiseerd via Zoom waar we natuurlijk aan meededen. Dus begin juni zaten we samen voor de computer te puffen van de hitte, terwijl de schrijvers in een strandhuis in Australië zaten met een straalkacheltje aan! Het was erg leuk om hen te horen vertellen over het samen schrijven, over het eerste boek en over Roadtrip, het vervolg. Naast Martin en Zoë uit het eerste deel zouden ook een aantal andere personages uit dat deel hun opwachting maken. Het klonk erg leuk. De boeken werden half juni verstuurd en het lezen kon beginnen.

Over Roadtrip

Drie jaar geleden liepen veertigers Zoë en Martin samen de Camino. Op zoek naar zichzelf vonden ze elkaar. Toen hield hun relatie geen stand, nu krijgen ze een tweede kans als ze Zoë’s vriendin Camille vergezellen op weg naar Rome. Camille heeft MS en wil koste wat kost de lange voettocht volbrengen. De tocht is heel anders dan de vorige. Dit keer geen vriendelijke dorpsbewoners en lekkere maaltijden. Nee, het is ruig, het plenst in de Alpen en ze logeren vaak in ongastvrije hotels waar mensen een jachtgeweer in de keuken hebben staan. Voor de everzwijnen. Gelukkig is er wel altijd wijn. In de voetsporen van talloze pelgrims worden de relaties op de proef gesteld, maar Camilles ziekteverschijnselen worden heviger. Iedereen is erop gebrand om Rome te halen. En dan slaat het noodlot toe, maar natuurlijk niet zoals je zou verwachten...

Het samen lezen

Camino het eerste boek

Marieke: Jij las het al toen het uitkwam. Kan je je er nog veel van herinneren?

Helma: Nog behoorlijk wat. Zeker toen ik mijn recensie er weer op nasloeg, kwam er weer veel boven. Ik kreeg toen gewoon zin om zelf mijn wandelschoenen aan te trekken. Daar is het overigens bij gebleven, want om echt zo'n zware wandeltoch te ondernemen zag ik toch niet zitten.

Marieke: Ik weet alleen dat ik het wel wilde lezen, want ik vond de Rosie-project boeken zo leuk. Alleen kwam het er nooit van. Ik was ook een beetje huiverig of ik het wel leuk zou vinden. Het beste van Adam Sharp vond ik namelijk niet zo. Ik was blij dat ik Camino nu kon lezen via de ebieb en ik was ook snel in het verhaal. 

Helma: Zo ben ik nog nooit toegekomen aan de Rosie-boeken. Die staan ook al tijden lijdzaam te wachten tot ze aan de beurt komen.

Roadtrip, een vervolg?

Roadtrip gaat opnieuw over Zoë en Martin en speelt zich drie jaar later af. Ondanks het hoopvolle einde van Camino waarin het er naar uitzag dat ze hun happy end gingen beleven, is dat niet gebeurd. Is Roadtrip een herhaling van zetten en gloort er alsnog een gezamenlijke toekomst? Of ligt de focus op andere zaken? 

Marieke: Of het een echt vervolg is? Ja en nee. Camino eindigde met een open einde. Wat zouden Martin en Zoë gaan doen? Die vraag is beantwoord, maar verder is het een heel nieuw verhaal. Ik vond het wel erg leuk om te zien dat er een aantal personages uit Camino nu weer aanwezig was. Een grote rol nu voor Camille en ook Bernard die de boel weer op kwam stoken. Een leuke combinatie en het werkte ook goed.

Helma: En vergeet Martins dochter Sarah niet. Ook geen katje om zonder handschoenen aan te pakken. We zien de verschillende personages natuurlijk alleen vanuit het gezichtspunt van Zoë en Martin en die hebben duidelijk allebei een andere mening over met name Sarah en Bernard. Martin bekijkt Sarah bijvoorbeeld vanuit een liefhebbende overbezorgde vader, terwijl Zoë haar eerder als verwend nest ziet, dat de aandacht van haar vader niet wil delen. 

De Camino naar Santiago de Compostella versus de Chemin d'Assise naar Rome

Marieke: Nooit geweten dat de Camino zoveel meer is dan het wandelen door Spanje naar Santiago de Compostella. Dat vind ik wel een ontdekking door deze boeken. Ook interessant om te weten dat de routes soms splitsen om later weer samen te komen. Je kan het jezelf zo makkelijk of moeilijk maken als je wilt. Deze keer gingen ze dus de andere kant op: van Frankrijk naar Italië. Op de meeste plekken ben ik nooit geweest, maar ik kon het wel goed visualiseren. Het wordt niet eens heel uitgebreid beschreven, maar ik zag toch goed voor me waar ze waren en hoe dat moest zijn geweest. Daaruit blijkt ook dat ze het zelf hebben meegemaakt.

Helma: Inderdaad. Het gebruik van Franse en Italiaanse woorden in de dialogen, versterkten dat gevoel. Wat voor mij het meest opmerkelijke verschil was, was het verschil in de sfeer van de tocht. De Camino straalde ondanks dat het zwaar was, vooral ook warmte, vriendschap en hoop uit, met warme onthalen in de dorpjes en veel ontmoetingen met andere pelgrimgangers. De Chemin d'Assisse was precies het tegenovergestelde: kou, regen, stugge dorpsbewoners in desolate dorpen en ongastvrije hotels. Het aantal personages blijft, op een enkele pelgrimganger na, beperkt tot het groepje dat Camille naar Rome brengt. Voelde jij dat verschil ook?

Marieke: Ja dat was een groot verschil, maar ik was er niet verbaasd over, omdat de schrijvers het in de zoommeeting ook al hadden genoemd. Het is een rustiger route en dat heeft gevolgen voor de hoeveelheid horeca en de mensen zijn er ook minder op ingespeeld. De route door Spanje is veel commerciëler geworden denk ik.

Helma: Dat zou heel goed kunnen. De horeca en de hostels zijn er in ieder geval veel meer mee bezig dan in Italië.

Schrijfstijl

Helma: Je kunt wel merken dat de auteurs goed op elkaar ingespeeld zijn. Ik kon niet achterhalen welke passage door wie is geschreven. Het is een goedlopend, vlotlezend verhaal, waarin alleen de ‘tone of voice’ van ik-personen Zoë en Martin, wat meer verschillend had mogen zijn. Hoewel bij elk hoofdstuk is aangegeven vanuit welk perspectief het geschreven is, moest ik regelmatig even terugkijken wie er aan het woord was. Had jij dat ook?

Marieke: Ja, ik had ook niet altijd in de gaten wie er aan het woord was, ook ik moest spieken. Maar heel erg vond ik het niet.

Thema's

Helma: De thema's die ik er uit haalde zijn bezinning, loslaten, vergeven, vriendschap en misschien ook wel egoïsme. Dit zijn terugkerende thema's binnen de onderlinge relaties van en tussen de hoofdpersonen. Op de achtergrond speelt nog iets tussen Camille en Zoë waar je lange tijd niet de vinger op kunt leggen. Iedereen doet voorkomen alsof ze puur meelopen om Camille te steunen, maar in de praktijk zijn het vooral egoïstische beweegredenen om hun eigen geluk te bewerkstelligen. Voor mij kwam dat vooral tot uiting in de manier waarop ze Camille proberen te overtuigen dat haar bijna-ex Gilbert de meest praktische oplossing is om de rol van mantelzorger op zich te nemen. Camille wordt door haar ziekte een 'project' en er wordt geen rekening gehouden met haar gevoelens. Dit gegeven zorgt voor diepgang in het verhaal, zonder dat het te zwaar wordt aangezet, en zorgt tegelijkertijd voor de ontwikkeling die de personages doormaken. Zijn jou nog andere thema's opgevallen?

Marieke: Dat heb je mooi verwoord. Ik vond dat geheimzinnige van Camille wel vervelend, zij was de boel aan het manipuleren, maar dat ontdek je pas later. En je hebt gelijk, iedereen ging op pad met eigen doelen, maar daar is de pelgrimstocht ook voor toch?

Helma: Uiteindelijk wel, natuurlijk, maar doe dan niet voorkomen dat je het voor de ander doet. En dat deden ze volgens mij allemaal, met uitzondering van Gilbert, wel. Maar dat maakt het verhaal interessant.

Eind goed, al goed?

Helma: Dat is opniew een beetje onduidelijk nadat in het sluitstuk het noodlot toeslaat. Het is wel mooi dat hierdoor iedereen wel beseft waar het echt om draait in het leven. Het enigszins open einde suggereert wel dat ze de juiste beslissingen zullen nemen. Of het uiteindelijk zal eindigen in een happy end voor Martin en Zoë? Het blijft vooralsnog opnieuw een open vraag.

Marieke: Ja het wordt weer niet uitgesproken, maar ze hebben nu wel een plan, of heb ik dat verkeerd begrepen? Ze gaan toch zo’n biologische B&B overnemen? Ik vond dat wel een mooi idee. Ze laten daar hun leven, waar ze toch al niet zo gelukkig in zijn, achter zich en beginnen iets nieuws en doen daarbij ook nog iets goeds. Wie weet komt er ook nog een derde deel, gezien vanaf de andere kant, van het hospiteren van de Caminolopers.

Conclusie

Helma: Roadtrip is een soepel geschreven verhaal waarin bezinning over in het verleden genomen besluiten opnieuw een rol speelt. Dat geldt voor Zoë en Martin, maar nog veel meer voor Zoë en Camille. Binnen hun relatie speelt op de achtergrond een andere reden die als rode draad door het verhaal loopt. Wat het precies is, blijft lange tijd in nevelen gehuld. Hoewel iedereen het doet voorkomen alsof ze puur meelopen om Camille te steunen, liggen er meer egoïstische beweegredenen aan ten grondslag. Terwijl ze allemaal de loftrompet over Gilbert blazen en vooral bezig zijn om Camille ervan te overtuigen dat hij de meest praktische oplossing is om straks als mantelzorger voor haar te zorgen, vergeten ze dat Camille meer is dan haar ziekte. Ze wordt een 'project' zonder oog te hebben voor haar gevoelens. Pas als in het sluitstuk het noodlot toeslaat, beseft iedereen waar het echt om draait in het leven. Het enigszins open einde suggereert dat ze de juiste beslissingen zullen nemen. Of het uiteindelijk zal eindigen in een happy end voor Martin en Zoë blijft vooralsnog een open vraag. 4****

Marieke: Roadtrip leest weer net zo makkelijk en vlot als Camino, maar het is net wat minder verrassend dan het eerste deel. Toch ga je als lezer meer van de personages houden, dan bij het eerste deel. Het is een mooie afronding van een tweeluik over de Camino, het wandelen en het vinden wat je zoekt. Van mij krijgt het 3***.

Klik hier voor de uitgebreide recensie van Marieke en hier voor die van Helma.