Toen Yvette Stevens van Scifi & Fantasy Club vroeg of er bij de Feelgood Club misschien animo was om De eeuwige tijd, het eerste boek in de nieuwe trilogie van Deborah Harkness te lezen, staken Renate, Janneke en Helma hun vinger op. We hadden wel weer eens zin in een genremelange. Omdat het boek door de uitgever in het genre Literatuur & romans is geplaatst, waren we benieuwd of dit genre passend gekozen was. Het boek gaat immers over vampiers en een eeuwig durende liefde zodra hoofdpersoon Phoebe als vampier is herboren. Zou het dan niet veel eerder binnen Fantasy of Feelgood passen? We namen de proef op de som en begonnen samen met Yvette, Janneke en Vanessa van de Scifi & Fantasy Club te lezen.

- door Helma -

Over De eeuwige tijd

Op het slagveld van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog ontmoet de jonge chirurg Marcus MacNeil de mysterieuze Matthew Clairmont. Matthew doet Marcus een aanbod dat hij niet kan weigeren: een kans op een nieuw leven, een eeuwig leven. Marcus grijpt zijn kans, maar het leven van een vampier is niet zo zorgeloos als hij dacht.

Driehonderd jaar later valt hij als een blok voor de jonge Phoebe Taylor. Het lijkt het beste als Phoebe ook een vampier wordt, maar algauw blijkt dat het leven van een nieuwe vampier in het moderne Londen net zo zwaar is als in het Amerika van de 18e eeuw. Marcus realiseert zich dat de schaduwen waar hij driehonderd jaar geleden aan dacht te zijn ontsnapt, hen misschien wel eeuwig zullen achtervolgen.

Ingewikkelde familierelaties

Het verhaal wordt afwisselend vanuit verschillende perspectieven en verschillende verhaallijnen verteld. De eerste verhaallijn gaat over Phoebe en haar verandering van mens naar vampier. De tweede verhaallijn gaat terug naar de achttiende eeuw en gaat over het leven van Marcus. De derde verhaallijn wordt verteld vanuit ik-persoon Diana. Een heks die met vampier Matthew, de maker van Marcus, is getrouwd en haar belevenissen met hun tweeling Rebecca en Philip en haar geschipper tussen alle ingewikkelde familierelaties. Want ingewikkeld waren ze zeker. Wij waren allemaal in de veronderstelling dat het een nieuwe trilogie was, maar het bleek een vervolg op de Allerzielen-trilogie te zijn. Omdat we die alle drie niet gelezen hadden, brak ons dat zeker in het begin op. Renate: ‘Achteraf was het misschien handig als ik de Allerzielen-trilogie had gelezen. Ik denk dat er dan wel meer duidelijk was.’ Helma had het idee dat ze halverwege het verhaal was begonnen met lezen: ‘Ik miste de 'kennismaking' met veel personages en dan al die familierelaties! Ik vond het in het begin echt ingewikkeld.’ Janneke: ‘Ik denk dat je de personages beter kent als je die voorkennis hebt. Ik had soms best wel moeite met al die verschillende personages en namen.’

Geschiedenisles

Deborah Harkness is professor geschiedenis en dat is goed te merken. Ze vertelt met veel kennis van zaken over tal van historische feiten. Helma: ‘Ze gebruikt het leven van Marcus als een soort geschiedenisles. Natuurlijk best interessant, maar de fictie binnen de non-fictionele geschiedenis had wat mij betreft wat meer aanwezig kunnen zijn.’ We waren alle drie van mening dat haar schrijfstijl zeker niet verkeerd is, maar het had allemaal iets pittiger gemogen. De personages bleven een beetje vlak. Je zou het bijna een ‘coming of age’ roman kunnen noemen: de overgang van mens naar vampier en de groei die ze doormaken van baby naar puber tot volwassen vampier. Dat geldt voor zowel Phoebe als Marcus. Een mening die Scifi & Fantasy met ons deelt.

Historische roman: feelgood of fantasy?

Volgens Scifi & Fantasy is het boek vooral een historische roman en ze vroegen ons of dit boek juist daarom ook binnen feelgood past. Daarin verschilden we als Feelgood Club van mening. Renate was van mening dat dit boek door de combinatie historie en het liefdesverhaal van Phoebe en Marcus daar prima in paste, ondanks dat liefdesgedeelte zeer beperkt was. Helma en Janneke zagen dat anders, juist omdat er zo weinig aandacht was voor het liefdesverhaal. Het zat er wel in maar ze misten de uitwerking. Hoe hebben Marcus en Phoebe elkaar leren kennen? Of Matthew en Diana? Allemaal vragen waar we geen antwoord op krijgen. Ze kiezen voor elkaar voor altijd en eeuwig, maar zonder hun gezamenlijke geschiedenis te weten, vonden Helma en Janneke dat niet overtuigend overkomen.

We waren het er alle drie wel over eens dat het boek eerder naar fantasy dan naar feelgood neigde, omdat de personages vampiers, heksen en demonen zijn. Maar was Scifi & Fantasy het daar mee eens? Dit boek is veel minder fantasy dan de Allerzielen-trilogie. Allerzielen draaide echt om heksen, vampiers en de ontwikkeling van een verboden liefde, een magisch manuscript en tijdreizen. Hoewel de liefde tussen Phoebe en Marcus heel sterk was, was in dit verhaal was de romantiek mondjesmaat aanwezig,

Genremelange?

De hamvraag is of het boek een genremelange is en die kunnen we met een volmondig ‘ja’ beantwoorden. We komen eensgezind tot de conclusie dat het boek van alles wat heeft en het niet in een hokje te plaatsen is. Volgens Scifi en Fantasy is het is geen typisch fantasyboek omdat er te weinig actie rondom de fantasy-elementen is. En volgens ons ook geen echte feelgood omdat het liefdesverhaal van ondergeschikt belang is. Het is wel een duidelijke historische roman waarin Harkness uitgebreid de Amerikaanse burgeroorlog en de behandeling van besmettelijke ziektes heeft kunnen beschrijven. Ja, je bent professor geschiedenis of je bent het niet. We begrijpen daarom de keuze van de uitgever om het algemener te houden en het niet te labelen als puur fantasy en/of feelgood.

Voor wie?

Zou het boek een feelgood fan die houdt van historische romans aanspreken? Daar hebben wij onze twijfels over, mits je open staat voor een vleugje fantasy. De personages zijn tenslotte vampiers en heksen. Ons advies zou wel zijn om eerst de Allerzielen-trilogie te gaan lezen.

Zou het dat misschien meer geschikt zijn voor een fantasy fan? Scify & Fantasy heeft daar op hun beurt hun twijfels over. De personages zijn dan wel vampiers en heksen maar daar blijft het dan ook bij. Het is een gegeven dat niet verder wordt uitgewerkt.  

Wie zouden we het boek dan wel aanraden? In ieder geval mensen die geïnteresseerd zijn in de geschiedenis van Amerika. Harkness combineert deze actuele geschiedenis met fantasy fictie. En daar moet je natuurlijk wel voor open staan. Maar we denken dat je dat vleugje fantasy wel voor lief neemt, want uiteindelijk gedragen ze zich ook als gewone mensen met al hun familie-, relatie- en andere problemen.

Onze waardering

 ‘Door de vele personages was het lastig om het soms te volgen, mede door de perspectiefwisseling naar een ik-persoon, die later Diana bleek te zijn. Nu hielp het bij mij ook niet mee dat ik toen ik het boek las, veel last van migraine had, want het lezen en concentratie moeilijke maker. Maar toen ik er eenmaal echt in zat heb ik het boek wel met plezier gelezen. Renate, 3 sterren (recensie)

‘Het duurde even voor ik erin kwam. Ik had het gevoel alsof ik midden in een verhaal terechtkwam. En dat blijkt eigenlijk ook wel zo te zijn. Het is een voortborduren op de Allerzielentrilogie, waar je als die gelezen hebt, al ‘kennis hebt gemaakt’ met een groot aantal personen. Ik miste de voorgeschiedenis van Marcus en Phoebe. Hoe hebben ze elkaar ontmoet, hoe lang hebben ze al een relatie? Allemaal vragen waar ik niet echt een antwoord heb gekregen  Ik heb me er op zich wel mee vermaakt, maar ik denk dat als ik de Allerzielen-trilogie gelezen had, ik meer van het verhaal genoten had.’ Helma, 3 sterren (recensie)

‘Omdat ik de Allerzielen-trilogie niet gelezen had, had ik het idee dat ik soms informatie miste. Vooral in de verwijzingen van Diana naar haar verleden en de tijdreizen die ze samen met Matthew heeft gemaakt. Ook denk ik dat je de personages beter kent als je die voorkennis hebt. Ik had soms best wel moeite met al die verschillende personages en namen.' Janneke, 3 sterren (recensie)

Klik hier om te lezen want de ervaringen van Scifi & Fantasy zijn over De eeuwige tijd. Zijn ze het ons eens of denken zij er toch anders over?