Het zal jullie niet ontgaan zijn: WLFG staat deze maand in het teken van de historische roman. We hebben jullie mening als lezer gevraagd (inzenden kan nog tot 22 februari!), maar we wilden ook graag auteurs en uitgevers van historische romans aan het woord laten. Wendelmoed Knol vertelde namens Uitgeverij Kok en Uitgeverij Mozaïek hoe zij invulling geven aan de Maand van de Historische Roman. Verden beantwoordden Ilse Arkesteijn van Uitgeverij Bruna en Joeska de Wijs van Uitgeverij The House of Books onze vragen. Net als auteurs Jeroen Windmeijer, bekend van De bekentenissen van Petrus en Het Pauluslabyrint, en Bianca Marais die Neurie als je de woorden niet kent schreef.

- door Helma -

Initatief van Uitgeverij Kok en Uitgeverij Mozaïek

De Maand van de Historische Roman is oorspronkelijk een initiatief van Uitgeverij Kok en Uitgeverij Mozaiek. Beide uitgevers bieden via de boekhandel een aantal historische romans tegen gereduceerd tarief aan en in deze  folder zijn kortingsbonnen voor nog eens zes boeken opgenomen. Maar er is nog meer. Wendelmoed Knol: ‘Een boekhandelaar heeft speciaal voor deze maand een Regency-jurk genaaid, die eerst op de boekenbeurs heeft gestaan en nu met paspop een tournee maakt langs een aantal boekhandels.'

 
Hun auteur Dineke Epping heeft een kort historisch verhaal geschreven, Annabels jurk, dat uitgangspunt is voor een historische verhalenwedstrijd voor de Maand van de Historische Roman 2019. 'Wat ook leuk is', vervolgt Wendelmoed, 'is dat Dineke etiquettelessen vanuit de hoofdpersonen van haar roman Thuis op Dunleigh Hall heeft geschreven.'

De uitgevers aan het woord

Joeska: ‘Superblij met drie topauteurs in dit genre’

Joeska heeft meerdere auteurs op haar lijstje staan: ‘Wij zijn nog steeds geweldig blij met Markus Zusak, auteur van De boekendief; Kathryn Stockett, auteur van De hulp en Anthony Doerr’s meesterlijke roman Als je het licht niet kunt zien. Drie topauteurs in het genre.’

Ilse: ‘Heel blij met Duitse bestseller auteur Mechtild Bormann!’

Voor Ilse is dat de roman Oorlogskind van Mechtild Borrmann dat 17 april a.s. verschijnt.  ‘De waargebeurde - en nooit opgeloste - ‘puinmoorden’ in Hamburg, begin 1947, inspireerden haar tot het schrijven van een familiegeschiedenis die leest als een puzzelthriller. De indrukwekkende setting van Duitsland vlak na de oorlog (je krijgt een goed beeld van hoe ongelooflijk zwaar en chaotisch de naoorlogse jaren voor de Duitse burgers waren, in steden die volledig in puin lagen, en hoe ze gebukt gingen onder het bewind van de Russen en de geallieerden), het mysterie en Borrmanns heldere taalgebruik maken van Oorlogskind een roman waar je echt doorheen vliegt. In Duitsland en Frankrijk is zij niet alleen een bestsellerauteur, maar heeft ze ook al diverse prijzen in ontvangst mogen nemen. Dus ja: met haar ben ik heel blij!’

Er zijn nog tal van historische internationale bestsellers die nog niet in het Nederlands zijn vertaald. Dus onze volgende vraag was: welke nog niet vertaalde roman zou je heel graag in het Nederlands willen uitgeven?

Het antwoord van Ilse is duidelijk: ‘Het is ‘helaas’ al uitgegeven: Beminde van Toni Morrison.’

Joeska houdt dat liever voor zichzelf. ‘Dat is het geheim van de smid. Ik kan wel melden dat er de komende tijd nog veel moois bij The House of Books gaat verschijnen, met, zoals gewoonlijk, een hoog feelgood gehalte.’

De laatste vraag aan de uitgevers was: welke historische roman zou iedere feelgoodliefhebber gelezen moeten hebben?

Ilse kiest voorde vuistdikke roman van de Britse Michel Faber: ‘Lelieblank scharlaken rood vond ik echt prachtig!!’ En daar staat ze niet alleen in. Het boek kreeg alleen maar juichende kritieken. Time Magazine: ‘Wacht niet op de film. Een boek als dit is nog beter dan seks’ en The Scotsman: ‘In eerder werk liet Faber al zien dat hij kan schrijven in een adembenemende range van stijlen, van satirisch tot lyrisch… In dit boek voegt hij alles samen.'

Joeska verwijst naar haar antwoord op onze tweede vraag: ‘Dat worden natuurlijk de boeken die we komende tijd nog gaan uitgeven. Dat zijn gewoon opnieuw romans die iedere feelgoodliefhebber gelezen moet hebben.’

Waarom een historische roman?

Daarna is het woord aan Jeroen Windmeijer en Bianca Marais. Wij waren benieuwd waarom ze gekozen hebben voor het schrijven van historische romans.

Bianca laat haar debuutroman Neurie als je de woorden niet kent tijdens de gewelddadige studentenopstand in 1976 in Soweto laat plaatsvinden. Ze legt uit waarom. ‘Ik ben geboren in 1976, het jaar van de historische Opstand in Soweto, toen duizenden zwarte studenten protesteerden tegen het apartheidsregime. Hoewel het vreedzame protesten waren, opende de politie het vuur, waarbij meer dan honderden scholieren werden gedood. Sommige van hen waren pas twaalf jaar oud. Op die dag, nauwelijks meer dan dertig kilometer bij Soweto vandaan, werd de zorg voor mij als vijf maanden oude blanke baby toevertrouwd aan iemand die door de apartheidsregering werd bestempeld als minder dan menselijk: onze hulp Eunice.

Bianca: ‘Terwijl ik opgroeide en haar offers begon te beseffen, kon ik niet begrijpen hoe Eunice van mij kon houden, zonder enig spoor van woede of bitterheid, maar dat is precies wat ze deed.’

Eunice was al in dienst bij onze familie nog voordat ik was geboren. Ze verliet haar vijf kinderen in haar Bantoe thuisland Transkei, zodat ze kon gaan werken in Johannesburg, niet alleen om voor de kinderen van iemand anders te zorgen, maar voor de kinderen van de onderdrukker. Terwijl ik opgroeide en haar offers begon te beseffen, kon ik niet begrijpen hoe Eunice van mij kon houden, zonder enig spoor van woede of bitterheid, maar dat is precies wat ze deed. Ik schreef dit boek als eerbetoon aan haar en ook om te proberen om in haar schoenen te staan, en om in het reine te komen met mijn blanke privileges en de vele manieren waarop ik profiteerde van de onderdrukking van anderen. Eunice wordt vijfennegentig in mei en ze is een van de meest belangrijke mensen in mijn leven. Ik zou dit boek nooit hebben kunnen schrijven zonder haar liefde en standvastige aanwezigheid in mijn leven.’

Jeroen Windmeijer, weliswaar geen feelgoodauteur maar schrijver van de historische thrillers met een bijbels tintje. Zijn reden om te kiezen voor historische romans omschrijft hij al volgt: ‘Mijn beide thrillers De bekentenissen van Petrus en Het Pauluslabyrint zijn eigenlijk what if-romans. Voor allebei heb ik veel theologisch en historisch onderzoek gedaan. Ik ga uit van de bestaande geschiedenis en probeer de witte vlekken daarin op een aannemelijke en goed onderbouwde manier in te vullen. In het geval van Petrus, de belangrijkste leerling van Jezus, is er nog geen snipper bewijs dat hij ooit in Rome is geweest. Toch is de Sint-Pieter op zijn vermeende graf gebouwd en zeggen de pausen dat ze hem in een rechtstreekse lijn opvolgen. Ik ga uit van een andere traditie die stelt dat Petrus naar Engeland is vertrokken - waar net zo weinig bewijs voor is als voor het officiële verhaal. In Paulus staat de apostel Paulus centraal die eerst christenen vervolgde en na een bekering plots de grootste pleitbezorger van de boodschap van Jezus werd. Wat is daar gebeurd? Had Paulus misschien een heel andere agenda dan we altijd wel gedacht hebben?

Jeroen: ‘Ik zou een non-fictieboek kunnen schrijven, maar dan bereik je een publiek dat toch al over zulk soort onderwerpen leest. Ik ben leraar - ik geef godsdienst en maatschappijleer op een middelbare school in Leiden - en ik wil graag kennis delen en uitdragen.’

Voordat ik begin te schrijven kom ik met gemak tot een pagina of 100-150 met aantekeningen uit boeken, discussies op internet, documentaires, lezingen op YouTube. Ik zou een non-fictieboek kunnen schrijven, maar dan bereik je een publiek dat toch al over zulk soort onderwerpen leest. Ik ben leraar - ik geef godsdienst en maatschappijleer op een middelbare school in Leiden - en ik wil graag kennis delen en uitdragen. Door die kennis in een spannend en onderhoudend verhaal te gieten bereik je een heel ander en mogelijk een veel groter publiek, voor wie dit vaak nieuw is. Mijn thrillers vragen wat meer van de mensen dan de gemiddelde thriller, maar ik merk dat het erg gewaardeerd wordt. In augustus komt bij HarperCollins Holland mijn derde boek uit. Deze keer over de Pilgrim Fathers, die in 1620 uit Leiden naar Amerika vertrokken.’

De laatste vraag die we de auteurs voorlegden was: Welke historische roman had je graag zelf wel willen schrijven? Ze komen allebei met een prachtige titel waar ze niet al te lang over hoeven na te denken.

Bianca: ‘Mijn favoriete historische roman is Als je het licht niet kunt zien van Anthony Doerr.

Jeroen gaat iets verder terug in de tijd. Zijn interesse voor een spannend, leerzaam verhaal vol geschiedenis en godsdienst begon op de middelbare school. ‘In 1986 kwam de film De naam van de roos uit, gebaseerd op het boek van Umberto Eco. Díe roman had ik wel willen schrijven! Een prachtig verhaal, echt een pageturner en tegelijkertijd ontzettend erudiet, geschreven door iemand die de materie zó goed beheerst, echt geweldig.’

Thriller Tiendaagse

Na dit interview kwam ik Jeroen nog tegen tijdens een boeken event in mijn woonplaats waar hij een interessante lezing gaf en was er nog even tijd voor een gesprek en een fotomoment. Behalve dat Jeroen Windmeijer meewerkte aan dit artikel wordt hij op 22 februari tijdens de Thriller Tiendaagse door Hebban’s Soraya 'voor de leeuwen' gegooid in haar interviewrubriek en heeft hij in een listmania een lijstje van zijn favoriete thrillers gemaakt.

Hebben jullie de romans van Jeroen en Bianca gelezen of de paradepaardjes van de uitgevers? Zijn jullie net zo enthousiast of kiezen jullie voor een ander boek? Laat het ons weten in een reactie.