Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×

Johan Daisne - De trein der traagheid

op 01 oktober 2022 door

Het volgende boek dat we gekozen hebben uit de Vlaamse titels is De trein der traagheid - Johan Daisne. We gaan er dankzij Sterrezee wat uitgebreider op in, zij vond waardevolle informatie op internet waarmee het boek een enorme meerwaarde krijgt. We duiken in de ontstaansgeschiedenis, het proces van de opbouw is bewaard gebleven, en de handgeschreven teksten. 

Artikel: Sterrezee en Tea
Banner en vormgeving: Tea

De auteurba6ae85c6d6af3892ba75a465ccda7d2.jpg

Johan Daisne, pseudoniem van Herman Thiery (Gent, 2 september 1912 – aldaar, 9 augustus 1978) was een Vlaams schrijver, dichter, prozaïst en schrijver van toneelstukken, hoorspelen en essays. Zijn bekendste boeken zijn De trap van steen en wolken (1942), De man die zijn haar kort liet knippen (1947) en De trein der traagheid (1950). Hij was een van de auteurs die de aanzet gaven tot de stroming van het magisch realisme in de Nederlandse literatuur. (bron)

f615ea775de1abb04b2334d486a96050.jpg

Het boek 

Wist je dat er vele edities bestaan van De trein der traagheid? De novelle De trein der traagheid van Johan Daisne verscheen voor het eerst in oktober 1948 in het Nieuw Vlaams tijdschrift (jrg. iii, p. 408-456), waarbij het onmiddellijk werd opgemerkt door onder anderen Raymond Brulez, die het verhaal voor de radio bracht. In maart 1950 verscheen de novelle in boekvorm, samen met twaalf andere verhalen, onder de gemeenschappelijke titel Met dertien aan tafel of knalzilver met schelpgoud, uitgegeven door Electa, Brussel. (bron)

Sterrezee

Zo kreeg ik vorige week een bijzondere uitgave, een fris (schier nooit ingezien?) exemplaar (zie afbeelding) uit de bibliotheek van de faculteit der letteren in Leiden, uit 2004. (uitgave academie Nederlandse taal- en letterkunde in Gent) In deze uitgave staat ook beschreven welke uitgaven van het verhaal/boek er zijn. Deze uitgaven verschillen.
decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg
Eerst was het alleen gebundeld met andere verhalen verkrijgbaar (zie foto), later op zich staand als novelle bij Manteau '62. Tussendoor is het ook als Feuilleton verschenen. Toen kwam in 1968 de film. In die film zat er een stukje verhaal vóór het begin. (Geproduceerd of geregisseerd door Delvaux). Er kwamen een aantal boekedities mét de 'aanloop' en een gedicht van Johan Daisne waarvan één met foto's. Het kaft heeft een spoorlijn in een spiraal. Daarna weer zonder de 'aanloop', ook weer een in een omnibus.decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg
Dan is er nog dat de schrijver zeer eigen opvattingen had over de spelling, hij onderhandelde stug om zíjn versie, die ook wat taalgrapjes bevatte, in het boek te krijgen. En was daar in de loop der jaren ook niet consequent in. Sinds 1978 is de toen en nu gangbare spelling aangehouden.
decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg
In mijn geleende uitgave 'Tekstkritische editie door Xavier Roelens':
decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg
  • Het plan (van de schrijver)
  • De boektekst
  • De tekstgeschiedenis (edities)
  • De editieverantwoording (keuzes voor spelling)
decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg
Het plan bestaat uit foto's van geschreven tekst van Herman Thierry  met de transscriptie daarvan ernaast. Leuk! Zie voor een voorbeeld foto rechts onder en hier
decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg
Het basisidee voor het boek:
decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg
'Idee: De wet der traagheid toepassend op 't leven –
van ziel en/of stof – moet er, in de 1e gebieden
v.d. dood, een zone zijn waar het aardse
leven nog even voortduurt, over-duurt.
Anderzijds, de wet der inchoatieve bewe-
gingen toepassend op 't leven onmiddellijk
vóór de dood, moet de laatste reeds met-
terdaad in 't laatste uiterste randgebied
van het 1e aanwezig zijn.'

decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg

d7c1b2d719b0237d6cbeed029c8779df.jpg

Hier zie je welke omslagen er zijn van het boek.

Hier vind je een link naar een interessant artikel op DBNL

Dit de de link naar de podcast van een hoorspel (1)

Wetenswaardigheden 

Deze interessante link leidt naar een soort kladblok waarop Daisne zijn ideeën uitwerkt. Een paar voorbeelden:

Idee: De wet der traagheid toepassend op 't leven –

van ziel en/of stof – moet er, in de 1e gebieden
v.d. dood, een zone zijn waar het aardse
leven nog even voortduurt, over-duurt.
Anderzijds, de wet der inchoatieve bewe-
gingen toepassend op 't leven onmiddellijk
vóór de dood, moet de laatste reeds met-
terdaad in 't laatste uiterste randgebied
van het 1e aanwezig zijn.
Beide hypothesen combinerend komt men
er toe het bestaan van een gebied tussen
leven en dood te combineren, dat van
beide is en een magisch-realistisch
veld bij uitstek levert voor het speuren
naar kieren in de 4-dimensionaliteit
van hier en hiernamaals.

Treinbotsing
verhaal kan nu best hierna beginnen

Discussiepunten 

  • Thematiek
  • Symbolen
  • Context
  • Opbouw
  • Titel 
  • Zaken die je opvallen 

decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg

Hoorspel (2)

Het boek werd ook verfilmd 

decf34695758924b6fb0eec89c42e9bd.jpg

Tenslotte

Het is niet de bedoeling dat we er een officiële leesclub van maken, maar met de extra beschikbare info kunnen we misschien meer kanten uit. 

Doe je mee? Zorg er dan voor dat je boek 1 november uit hebt en voor die tijd kun je alvast melden weke editie je gaat lezen.

Veel leesplezier!



Reacties op: Johan Daisne - De trein der traagheid

Meer informatie

Gerelateerd

Over

Johan Daisne

Johan Daisne

Johan Daisne, pseudoniem van Herman Thiery (Gent, 2 september...