Gisteravond zijn de shortlists bekendgemaakt van de Hugo Awards 2025, een van de grootste en belangrijkste prijzen voor speculatieve fictie. De nominaties worden bepaald aan de hand van ingediende titels door leden van de Worldcons van 2024 en 2025 (je bent via je toegangsbewijs automatisch lid als je een van de meest recente twee Worldcons bezoekt/gaat bezoeken, maar je kan ook een digitaal lidmaatschap aanschaffen). De winnaars per categorie zullen nu worden bepaald aan de hand van stemmen van ditzelfde ledenbestand. Om als lid goed in deze rol te kunnen functioneren, kan je een volledige folder downloaden met zo veel mogelijk digitale materialen uit de shortlists (de boeken, de verhalen, de magazines). Voor de grootste categorie, 'best novel', worden op zich maar amper 1100 kiesformulieren ingediend, verdeeld over ruim 550 titels. De shortlisttitels in deze categorie hebben elk circa 90-150 vermeldingen ontvangen.

Ruim tien jaar geleden werd dit stemsysteem misbruikt door een groep conservatieve scifi-lezers, de 'sad puppies'. Die konden al die diversiteit en nieuwerwetse poespas in de huidige speculatieve fictie niet uitstaan. Er is door de organisaties en de fandom afdoende verweerd tegen dit soort grappen en grollen en na enkele jaren trollen keerden deze zielige puppies niet terug. De extreme kerngroep van deze groepering werd de 'rabid puppies' genoemd. Die zitten nu weer in hun hok.

Op 16 augustus 2025 zullen de winnaars tijdens een ceremonie op Seattlecon worden bekendgemaakt.

Best novel

- Alien Clay by Adrian Tchaikovsky (Orbit US, Tor UK)
- The Ministry of Time by Kaliane Bradley (Avid Reader Press, Sceptre)
- Service Model by Adrian Tchaikovsky (Tordotcom)
- Someone You Can Build a Nest In by John Wiswell (DAW)
- A Sorceress Comes to Call by T. Kingfisher (Tor)
- The Tainted Cup by Robert Jackson Bennett (Del Rey, Hodderscape UK)

Ik gebruik de shortlists van deze (en andere) awards graag als inspiratie voor mijn Wil ik lezen-plank. Van deze categorie heb ik alle boeken behalve Kingfisher. Zij schrijft extreem veel en snel en komt al jaren langs in alle long- en shortlists. Opvallend in deze categorie is de dubbele nominatie voor Tchaikovsky, maar daar kan ik niet over mopperen, want hij schrijft gewoon ontzettend goed. Twee vrouwen en vier mannen in deze categorie. Slechts een boek is vertaald, Het ministerie van Tijd van Kaliane Bradley (ook op de longlist van de Women's Prize for Fiction, maar ze haalde de shortlist niet).

Best Novella

- The Brides of High Hill by Nghi Vo (Tordotcom)
- The Butcher of the Forest by Premee Mohamed (Tordotcom)
- Navigational Entanglements by Aliette de Bodard (Tordotcom)
- The Practice, the Horizon, and the Chain by Sofia Samatar (Tordotcom)
- The Tusks of Extinction by Ray Nayler (Tordotcom)
- What Feasts at Night by T. Kingfisher (Nightfire)

Zie, daar is Kingfisher alweer. Vijf vrouwen en slechts een man in deze categorie. Martijn is groot fan van Nghi Vo en heeft The Tusks of Extinction van Ray Nayler gelezen. Ik heb mijn zinnen gezet op Premee Mohamed, dat lijkt me een interessante auteur om eens te gaan ontdekken. Een paar boeken van deze intrigerende schrijver staan in de Hebban-database, maar hier zie je ze allemaal. Ook heel opvallend hier is dat vijf van deze genomineerde novelles zijn gepubliceerd door Tordotcom.

Best Novelette

- “The Brotherhood of Montague St. Video” by Thomas Ha (Clarkesworld, May 2024)
- “By Salt, By Sea, By Light of Stars” by Premee Mohamed (Strange Horizons, Fund Drive 2024)
- “The Four Sisters Overlooking the Sea” by Naomi Kritzer (Asimov’s, September/October 2024)
- “Lake of Souls” by Ann Leckie in Lake of Souls (Orbit)
- “Loneliness Universe” by Eugenia Triantafyllou (Uncanny Magazine, Issue 58)
- “Signs of Life” by Sarah Pinsker (Uncanny Magazine, Issue 59)

Novelettes zijn verhalen tussen 7.500 en 17.500 woorden lang. Dit zijn meestal geen gepubliceerde boeken, maar lange verhalen gepubliceerd in verhalenbundels, single author collections en magazines. Vijf van deze nominaties zijn inderdaad in magazines gepubliceerd. Alleen het verhaal van Leckie komt uit haar eigen verhalenbundel. Mij valt hier de onbekende naam Eugenia Triantafyllou op, die met deze novelette én een andere ook op de shortlist van de Nebula Award staat. Net als Tchaikovsky pakt ze dus een dubbele nominatie in dezelfde categorie. Knap! Ook in deze categorie vijf vrouwen en een man. Die arme puppies, hoor ze janken!

Best Short Story

- “Five Views of the Planet Tartarus” by Rachael K. Jones (Lightspeed Magazine, Jan 2024 (Issue 164))
- “Marginalia” by Mary Robinette Kowal (Uncanny Magazine, Issue 56)
- “Stitched to Skin Like Family Is” by Nghi Vo (Uncanny Magazine, Issue 57)
- “Three Faces of a Beheading” by Arkady Martine (Uncanny Magazine, Issue 58)
- “We Will Teach You How to Read | We Will Teach You How to Read” by Caroline M. Yoachim (Lightspeed Magazine, May 2024 (Issue 168))
- “Why Don’t We Just Kill the Kid in the Omelas Hole” by Isabel J. Kim (Clarkesworld, February 2024

Kennelijk doen de mannelijke schrijvers niets meer of althans niet hun best, want deze categorie wordt volledig overheerst door de vrouwen. Zes korte verhalen van vrouwen, gepubliceerd in magazines. Ik hou ervan om de auteursnamen op te zoeken, als ik ze niet ken, want het is de ideale manier om nieuwe favoriete auteurs te ontdekken.

Best Series

- Between Earth and Sky by Rebecca Roanhorse (Saga Press)
- The Burning Kingdoms by Tasha Suri (Orbit)
- InCryptid by Seanan McGuire (DAW)
- Southern Reach by Jeff VanderMeer (Farrar, Straus and Giroux)
- The Stormlight Archive by Brandon Sanderson (Tor Books)
- The Tyrant Philosophers by Adrian Tchaikovsky (Ad Astra)

Deze categorie was er niet altijd, volgens mij (even opgezocht, sinds 2017 en in eerste instantie bedoeld als eenmalig). Het is een fijne manier om aan een favoriete nieuwe serie te komen ook. Drie vrouwen, drie mannen, allemaal verschillende uitgevers. Mooie shortlist!

Meer categorieën

Er zijn meer categorieën, maar die zijn wel echt alleen interessant voor de geek en niet voor de gemiddelde lezer. Denk aan beste graphic novel/strip, beste film, beste aflevering, beste game, beste editor (long form en short form), beste illustrator, beste fanzine en semiprozine (dat zijn de tijdschriften) en ga zo maar door.

In de categorie 'Best Related Work' kan je van alles tegenkomen. Non-fictieboeken, een speech, maar ook een Reddit-draadje met een Reading Challenge Bingo. In dit geval is die van 2024 genomineerd (2025 vind je hier). Ik vind deze categorie altijd wel heel boeiend, omdat je er verdiepingen in vindt van het genre, zoals Speculative Whiteness: Science Fiction and the Alt-Right. George van Hal schreef, samen met een collega', een tof artikel in de Volkskrant van afgelopen weekend: 'Techmiljardairs als Musk halen hun masterplan voor de wereld uit deze roemruchte sciencefiction-verhalen'. Hierin lees je wat Musk en zijn soortgenoten scifiklassiekers lezen en ze als handleidingen zien ipv als waarschuwingen! Heel lezenswaardig artikel.

Een heel leuke categorie is de Retro Hugo's, waarin er ruimte is voor boeken en verhalen die precies 50 jaar eerder verschenen. Er is maar drie keer een Retro Hugo uitgereikt, misschien is het moeilijk nominaties binnen te halen in deze categorie. Voor de old skool specficlezers. Hier kan je een heel oude retro shortlist vinden. Dit jaar is er geen Retro Hugo. 

Beste YA en beste debutant

Twee laatste categorieën die ik wel weer even helemaal noem zijn de prijzen voor beste YA (speculatief dan natuurlijk) en beste debutant.

Lodestar Award for Best Young Adult Book

- The Feast Makers by H.A. Clarke (Erewhon)
- Heavenly Tyrant by Xiran Jay Zhao (Tundra Books)
- The Maid and the Crocodile by Jordan Ifueko (Amulet)
- Moonstorm by Yoon Ha Lee (Delacorte Press)
- Sheine Lende by Darcie Little Badger (Levine Querido)
- So Let Them Burn by Kamilah Cole (Little, Brown Books for Young Readers)

Astounding Award for Best New Writer

- Moniquill Blackgoose (2nd year of eligibility)
- Bethany Jacobs (2nd year of eligibility)
- Hannah Kaner (2nd year of eligibility)
- Angela Liu (2nd year of eligibility)
- Jared Pechaček (1st year of eligibility)
- Tia Tashiro (2nd year of eligibility)

Deze debutanten ga ik even uitgebreid opsnorren op het internet.

Mijn wensenlijstje

Uit zo'n shortlist komen voor mij altijd wel wat bestellingen voor Godert Walter. Ik ga zeker een paar titels bestellen van Premee Momahed en ik wil toch ook T. Kingfisher wat beter leren kennen. Wat haal jij eruit?