Eindverslag 'Een van ons'
Op 6 mei ontvingen 22 enthousiaste lezers een mailtje dat ze geselecteerd waren om mee te lezen met de #ikleesthuis-leesclub over het boek ‘Een van ons.’ Eén lezer sloot aan met een eigen exemplaar.
De achterflap
Schrijfster Katrien Achenbach geeft schrijfworkshops in de gevangenis. Ze heeft het gevoel dat ze er ‘thuiskomt’ en vriendschap en begrip vindt. De levenslang gestrafte Luc S. intrigeert haar. Hij neemt niet deel aan de workshop, maar als verzet tegen zijn uitzichtloze bestaan schrijft hij in het geheim meedogenloos eerlijk over zijn leven, zijn medegedetineerden én over Katrien. Als Katrien op een dag een jonge getalenteerde gevangene ontmoedigt verder te gaan met zijn boek over zijn leven, komen de verhoudingen op scherp te staan en kantelt ieders kijk op de ander en zichzelf.
Cover en titel
Over de cover en de titel werd druk gediscussieerd. Niet iedereen kon de cover direct plaatsen of vond deze goed bij het verhaal passen. Zo zei Buun: “Bij het zien van de cover, had ik wel een ander soort verhaal verwacht.”Sigried deed de cover zelfs aan het ziekenhuis denken, de titel vond ze meer bij het verhaal passen. ” De titel vind ik ok, maar ook niet enorm inspirerend. Het geeft ook wel al veel van het verhaal kwijt, in die zin dat er een eenheid tussen de gevangenis en de buitenwereld ontstaat.”
Patito:'ik was ook een beetje op een verkeerd been gezet (door mijn eigen ogen), ik had de cover geïnterpreteerd als een naakte vrouw op een autopsietafel, terwijl het natuurlijk iemand moest zijn die “ondersteboven” was, of op een andere manier kwetsbaar. Ik verwachtte meer thriller, en minder roman, maar de omschrijvingen van de gevoelens van de gevangenen en de sfeer in de gevangenis zijn heel goed beschreven.'
Andere zoals Fieke van Steenis dachten daar weer anders over: ”Ik vind de cover en titel zeker passen bij het boek. In het boek ervaar je hoe het leven van Katrien op zijn kop staat, hoe ze worstelt met bepaalde gevoelens en onzekerheden. De foto raakt me. Het straalt een bepaalde vermoeidheid en worsteling binnen de persoon uit.”
De personages
Na de cover en de titel hebben we het gehad over de personages. Als eerste de twee hoofdpersonages Luc en Katrien. Een aantal lezers merkte op dat je maar een deel van de hoofpersonages te zien krijgt, namelijk alleen hun leven in de gevangenis en dat is natuurlijk best een bijzondere setting. Merel: Ik vind het best lastig om echt een beeld te vormen van de personages. Niet omdat dat onduidelijk in het boek voorkomt, maar omdat je ze maar in één context ziet, namelijk die van de gevangenis. Ik kan me voorstellen dat deze context wel iets doet met hoe de personages zijn/zich gedragen en dat ze buiten deze context wel eens heel anders zouden kunnen overkomen.
Wilma Hartman: “Wat mij betreft zie je van Luc en Katrien een stukje van hun hele persoonlijkheid en achtgrond. Het blijft wat vaag maar dat past juist bij het verhaal.”
Naast Luc en Katrien zijn er nog de personages Jerrol en Yahya die in de leesclubdiscussie ter sprake kwamen. Beide personages verschillen nogal van elkaar in het boek. Florevdl vond Jerrol vrij manipulatief, voor Yahya kon ze niet anders dan sympathie hebben. Simone S dacht toch anders over Jerrol: “Jerrol wekt sympathie op omdat hij op een ander let, maar aan de andere kant wil hij ook graag de regie houden lijkt het.”
Opbouw, schrijfstijl en wisselende perspectieven
Het verhaal begint met een schuingedrukte proloog die meteen een wat mysterieuze sfeer geeft. Tussen de hoofdstukken staat ook steeds een zin of een uitspraak. Na wat discussie over van wie die zinnen afkomstig waren gaf de Christine Otten zelf uitsluitsel: “…..de schuingedrukte zinnen tussen de hoofdstukken zijn inderdaad 'gestolen' uit de schrijfgroep. De schuingedrukte proloog heb ik geschreven, maar natuurlijk heb ik me voor het hele boek laten inspireren door de groep, maar het is wel echt helemaal door mij geschreven, …..”.
Over de schrijfstijl waren de meeste lezers erg positief.
Thandeka: “Ze heeft een poëtische schrijfstijl, vind ik. Zinnen die je even hardop moet horen, omdat er een ritme in zit. De stukken van Luc, waarin hij over zijn woorden buitelt stuitert struikelt balanceert op een lijn.”
Ton van de Stelt las alle eerdere boeken van Christine Otten en geeft aan dat ieder boek van haar in haar eigen stijl is. “Haar schrijfstijl in ieder boek is dus bijzonder en de stijl die nodig is voor de inhoud van het boek. Dat maak ieder boek uniek.”
Een aantal lezers noemde ook de opvallende lange zinnen zonder punten en komma’s. Ellen vond dat wel even wennen maar ze kon wel begrijpen waarom de schrijfster dat zo gedaan had, “door de gedachtewereld van Luc op deze manier op te schrijven komt deze goed over: de verwarrende, malende gedachten van Luc worden heirdoor benadrukt (als of er geen rem op zijn gedachtestroom zit).”
Het verhaal is geschreven met een steeds wisselende ik-figuur. Als lezer kijk je de ene keer met Luc mee en de andere keer met Katrien. Bonnie: “Af en toe had ik niet meteen in de gaten wie er aan het woord was. Zeker naarmate ik verder in het boek kwam. Daar gingen de gedachten van Katrien voor mijn gevoel steeds meer lijken op die van Luc.” Een aantal lezers vond dit ook niet altijd gemakkelijk. Anderen hadden er minder moeite mee.
Anne: “Voor mij was het ook meteen helemaal duidelijk wie wanneer aan het woord was (behalve dan in de cursieve stukjes aan het begin en tussendoor), maar Luc met zijn bijna stream-of-consciousness-achtige proza en de eigen stem/stijl van Katrien verschilden genoeg van elkaar om ze herkenbaar te maken zonder dat ze daarbij steeds een inleiding nodig hadden. Dat vond ik knap gedaan!”
Thema’s
Als we het over thema’s hebben komen er vele thema’s naar voren. Zo worden vrijheid, tijd, herinneringen veel genoemd. Maar ook het minder voor de hand liggende thema: schrijven of zoals Hannie aangeeft; “Wat ik ook nog zag als thema, is zin geven aan je bestaan. Luc zegt ergens: ‘Mijn enige ambitie is mezelf te overtuigen dat ik besta.’
Voor Janneke Wst is de zoektocht naar ‘identiteit’ of de vraag ‘wie ben ik’ een kernthema van het boek.
Na een levendige discussie met een enthousiaste bijdrage en waardevolle aanvulling van de auteur Christine Otten wordt de leesclub afgerond door een recensie van iedere deelnemer.
Ons oordeel
NicoleW:"Het boek maakt dat je je enorm bewust wordt van het uitzichtloze leven van levenslang gestraften. Het is moeilijk jezelf onder die omstandigheden intact te houden. De zin van het leven verdwijnt toch een beetje."
Trude:‘Met bedrieglijk simpele bewoordingen neemt de schrijfster je mee in de wereld achter de muren van de gevangenis. ‘
Mariek: 'In mooie en poëtische taal worden deze thema’s aangeraakt, niet uitgediept, op een manier die de lezer vrij laat om hier een eigen invulling aan te geven.'
Joella van den Broek: ‘We komen heel dichtbij, maar we worden nieuwsgierig gemaakt naar meer. Dit is ook de kunst die de auteur hier laat zien en vind ik een sterk punt. Wil je de gevangenis leren kennen vanuit gevoel, dan kom je heel dichtbij met een van ons.’
Marianne:‘Wat de delicten van de gedetineerden zijn, komt niet ter sprake. Dat is niet belangrijk voor het verhaal. Het gaat om de mens en niet om zijn misdrijf.’
Gert:‘In algemene zin is dat voor mij ook het sterke punt van dit boek: de meesterlijke manier waarop Christine Otten de fantasie van de lezer weet te prikkelen, juist door wat er niet wordt verteld.’
Margreet: ‘Het gaat er in dit boek niet om de misdaden van de gedetineerden, maar toont een klein stukje van de personen die zij ook zijn. De roman is leesbaar als een spannend verhaal en tegelijkertijd staan er zinnen in waar je nog lang over kan blijven nadenken. Het geeft een mooi beeld van het leven van gevangenen waar je anders niet zo snel bij stilstaat.’
Gemiddeld komen we uit op een beoordeling van 4,1 sterren.