De evolutietheorie…hoe kan die op een toegankelijke manier worden uitgelegd aan kinderen? De in Londense illustratrice Sabina Radeva boog zich over Charles Darwins boek Over het ontstaan van soorten en laat de jongere lezers in Het verhaal van de reuzenschildpad kennismaken met zijn baanbrekende theorie waarin de evolutie van het leven en de verscheidenheid aan soorten uit de doeken wordt gedaan. Ilja en Katy waren nieuwsgierig en sloegen samen aan het lezen.


Evolutietheorie
Katy: Het is geen eenvoudige opgave om een complexe materie als de evolutietheorie aan kinderen (7+) uit te leggen. Er een boek over schrijven is een hele uitdaging. Door haar achtergrond als moleculair biologe weet Sabina Radeva er uiteraard erg veel van. Ze is echter niet de eerste die in een boek wetenschap bevattelijk probeert voor te stellen aan een jong publiek en ze heeft voor een gewaagd facet gekozen. Aan de evolutietheorie zijn immers zoveel elementen verbonden die verklaard moeten worden dat het onmogelijk lijkt om dit in een boek te doen dat zo rijk is aan illustraties dat het haast de vorm van een prentenboek aanneemt. Tegelijkertijd maakt de rijke vormgeving deel uit van de aantrekkingskracht. Het maakt een moeilijke theorie aantrekkelijk en laat de natuur van de pagina’s spatten.

Ilja: De evolutietheorie is een lastig onderwerp om aan kinderen uit te leggen. Ik was dan ook erg benieuwd naar dit boek en hoe het daarin gedaan wordt. Darwin is echt het uitgangspunt in dit boek. Zijn termen als natuurlijke selectie en zijn vinken komen natuurlijk aan bod. De terminologie die hoort bij de evolutie, komen ook terug in het boek en worden met illustraties en tekst worden ondersteund. Als je door het boek bladert voelt het inderdaad aan als een prentenboek, maar daar is de inhoud niet echt naar. Het is een informatief boek over de evolutie, uitgelegd met een hoop illustraties.

Tekst

Katy: In een zestigtal bladzijden geeft de auteur uitleg over het leven van Darwin, zet ze de evolutietheorie uiteen, geeft ze kleine feiten mee en strooit ze met citaten van de beroemde wetenschapper. Dat lijkt wat veel en dat is het zo nu en dan ook. Door de grote hoeveelheid informatie die ze uit de doeken wil doen, springt ze soms van de hak op de tak. Deze indruk wordt versterkt doordat de titels van de onderverdeling niet erg opvallen. Ze gaan op in het geheel, waardoor de opbouw niet zo helder is. Wie goed kijkt, kan die wel ontdekken en ziet plots een zekere structuur. Het vraagt wel een kleine inspanning. De woorden die ze gebruikt om de uitleg te geven zijn echter duidelijk en helder. Ze verwoordt de zaken niet te moeilijk en knipt de tekst in goed verwerkbare brokken. Achteraan het boek bevindt zich een woordenlijst met verklaringen voor de lastigste begrippen. De mix aan informatie maakt het boek zowel boeiend als vermoeiend om door te nemen en leent zich daarom wellicht het best om in kleine delen lezen.

Ilja: Ik vond het boek af en toe best lastig om te lezen en ik heb over dit onderwerp meer achtergrondkennis dan de jonge lezers. Het verhaal gaat soms van de hak op de tak en als ik zelf de indeling van informatie had mogen kiezen, dan had ik dat anders gedaan. De evolutietheorie kan best een taaie stof zijn en om dat begrijpelijk te krijgen voor jonge kinderen is lastig. Deze worsteling voelde ik eigenlijk wel terug in de tekst. Het is daardoor een boek dat je eerder samen met een zevenjarige gaat lezen dan dat ze er alleen mee aan de slag kunnen denk ik. Begrippen worden vaak wel geprobeerd uit te leggen, maar lang niet elke lezer zal dan compleet begrijpen wat er met migratie of genus wordt bedoeld.

Illustraties

Katy: De illustraties van Sabina Radeva zijn op een frisse manier getekend. Ze gebruikt vooral heldere kleuren in wisselende tinten. Groen is niet gewoon groen, het komt in verschillende schakeringen terug, maar oogt nergens echt somber. De tekeningen hebben iets vrolijks. Ook wisselt ze landschappen af met grafische composities, waardoor het niet gaat vervelen. Sommige prenten zijn erg druk en dan valt er veel te bekijken. De illustratrice heeft oog voor de natuur. Ze laat een grote diversiteit zien aan zowel flora als fauna. De planten zijn erg verschillend en ze vlecht ze door elkaar heen. De dieren worden gedetaileerd weergegeven. De tekeningen zijn niet te realistisch, maar wel natuurgetrouw. Er is een grote variëteit te zien en ze zet die op een speelse manier neer op de pagina. Hierdoor kan er behoorlijk lang naar een prent gekeken worden en kunnen er telkens nieuwe dingen ontdekt worden.

Ilja: Ik vond de illustraties echt heel mooi. Er is veel aandacht besteed aan de variatie tussen dieren en de mogelijke ontwikkeling die ze hebben doorgemaakt. Daarnaast staan inderdaad niet alleen de dieren centraal, maar ook planten en bomen worden met detail getekend. Wat ik leuk vind, is dat bij de dieren ook de namen zijn genoemd. Hierdoor krijgen de tekeningen een echt informatief tintje. De tekeningen zijn echt ondersteunend aan de uitleg en ik vind soms de tekeningen sprekender dan de uitleg die gegeven wordt.

Eindoordeel

Katy en Ilja geven beiden het boek 3 sterren. Op voorhand leek het een moeilijke opdracht: de evolutietheorie inzichtelijk maken voor jonge lezers en dat bleek in dat geval ook te zijn. Het is een mooi boek om te zien, maar de evolutietheorie helemaal begrijpen? Dat lijkt net iets te hoog gegrepen.

Nieuwsgierig geworden naar meer evolutietheorie? Lees dan ook het artikel van aankomende dinsdag. Sanne neemt je dan ook mee in dit onderwerp!