Een snuifje cultuur verpakt in een prachtig verhaal
Van niets naar iets van Alyssa Hollingsworth komt op het nippertje nog aangesneld om zich in mijn top tien van dit jaar te nestelen. Lees hieronder waarom Sami mijn hart heeft gestolen en waarom ik vind dat iedereen dit boek moet lezen.
Korte inhoud
Sami is met zijn grootvader - zijn baba - uit Afghanistan gevlucht. Het lukt ze redelijk een nieuw leven op te bouwen, en als de heimwee toch de kop op steekt hebben ze altijd de rebab nog - het traditionele Afghaanse instrument van baba dat hun barre tocht heeft overleefd.
Maar dan slaat het noodlot toe. De rebab wordt gestolen en om hem terug te krijgen, heeft Sami geld nodig. Veel geld.
Dan krijgt Sami een idee... Om dat uit te kunnen voeren, moet hij allerlei mensen benaderen en zijn angsten overwinnen, en geeft hij steeds meer van zijn verdrietige verhaal prijs. Dat levert hem mooie vriendschappen op, maar zal hij de rebab ook kunnen redden
Cultuur
We willen allemaal wel wat cultuur opsnuiven als we een boek lezen. Onbewust pik je altijd zaken op, maar het is extra leuk als er wel wat nadruk op wordt gelegd en je ook het gevoel hebt dat je wat leert.
Afghanistan is een woord waarbij de meesten van ons toch direct aan oorlog denken. Dat komt ook wel terug in Van niets naar iets, maar ook mooie zaken uit dit land komen aan bod.
De rebab
Een snaarinstrument dat vroeger meer gebruikt werd, maar door het beperkte bereik (ruim een octaaf) is het geleidelijk vervangen door de viool en de kementsje. Het verspreidingsgebied besloeg voornamelijk Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Het instrument is de spil waarrond het verhaal wordt geweven en lijkt op die manier echt tot leven te komen. Ik ben erg nieuwsgierig geworden naar het geluid van dit instrument.
De islam
Een belangrijk gebruik uit dit geloof wordt mooi in het verhaal verwerkt. De ramadan is de negende maand uit de islamitische maankalender. Tijdens deze periode wordt er tussen de dageraad (fajr) en zonsondergang (maghrib) gevast. Er zijn uitzonderingen mogelijk, bijvoorbeeld voor zieken, maar over het algemeen wordt het aangemoedigd om deel te nemen aan dit vasten. De maaltijd na het vasten, dus na zonsondergang, wordt de iftar genoemd.
Na de periode van vasten volgt het Suikerfeest of Eid al-Fitr.
Wat ook mooi naar voren komt in het boek is het feit dat de vrijdag voor de moslims is, wat de zondag is voor de christenen. Dit is de dag waarop ze samen naar de moskee gaan en het belangrijkste gebed van de week plaatsvindt.
Maatschappelijk
Naast cultuur opsnuiven, is het ook belangrijk om iets te leren over hoe een maatschappij werkt. Wat voor problemen ontstaan er wanneer verschillende culturen naast elkaar moeten leven? En wat moeten mensen doorstaan die hun eigen land moeten ontvluchten?
Vluchtelingen
Wie kent niet de verhalen van mensen die hun huis en hun land moeten achterlaten. Die ergens in een vreemd land een nieuw leven moeten opbouwen? We worden er vaak genoeg mee geconfronteerd. Toch belicht Alyssa Hollingsworth het van de andere kant en slaagt ze er in om de lezer geen medelijden te laten krijgen. Sami is moedig en flexibel en dat voert de boventoon. Hij probeert zich aan te passen aan de nieuwe situatie. Toch draagt hij een verhaal met zich mee. Een verhaal vol pijn dat meer en meer bekend wordt voor de lezer.
Racisme
Met de aanpassing van Sami aan zijn nieuwe omgeving, komt ook de aanpassing van de omgeving aan Sami. Hoe reageren de andere kinderen op zijn aanwezigheid? Sommige kinderen benaderen hem net zoals ze een ander kind benaderen en anderen... tja, die zijn niet zo flexibel zullen we maar zeggen. Is dat racisme? Ik vind van wel. Ook hier slaagt Alyssa Hollingsworth erin om het op een eigen manier in te kleuren. Ze focust zich op één jongen die het moeilijk heeft met de aanwezigheid van Sami en dit houdt het verhaal in het geheel wel positief. Toch ga je er als lezer even over nadenken? Hoe reageer ik zelf in dit soort situaties? Ontvang ik onbekende mensen wel altijd met open armen?
Emotioneel
Misschien ben ik te emotioneel, maar af en toe laat ik toch wel een traan tijdens het lezen van een boek. Ik heb gemerkt dat me dit vaker gebeurt bij jeugdboeken en dan vraag ik me af hoe dat komt. Raakt het verhaal me meer omdat het over kinderen gaat? Of kan ik me beter inleven?
Soms denk ik dat het komt doordat je de boeken zo vlot kan lezen. Er staan geen al te moeilijke woorden in en het verhaal is eenvoudiger dan in een volwassen roman. Ik heb dan het gevoel dat ik meer ín het verhaal zit en veel meer mee krijg van de beleving.
Persoonlijk
In haar nawoord legt Alyssa Hollingsworth uit waarom ze dit boek heeft geschreven en ik vind dat dit een boek bijzonder maakt. Een persoonlijk verhaal dat je koppelt aan een fictief verhaal vloeit tussen de regels door naar de lezer en maakt het lezen ook een ander soort beleving.
Worden jullie soms ook zo geraakt door een jeugdboek?
Groetjes,
Evy