Als het in Nederlandstalige kinderboeken gaat over de oorlog, dan wordt er meestal over de Tweede Wereldoorlog geschreven. Zoals de naam al impliceert, was er ook een Eerste Wereldoorlog. Maar waar is de Eerste Wereldoorlog in onze jeugdliteratuur eigenlijk gebleven? 

Door Ilja.

De Eerste Wereldoorlog

Van 1914 tot 1918 woedde er in grote delen van Europa de Eerste Wereldoorlog. Niet in Nederland, want Nederland was tijdens deze oorlog neutraal. Is dat dan de reden waarom er zo weinig jeugdboeken over de Eerste Wereldoorlog gaan? Echter, in België was er wel sprake van deze oorlog. Kunnen we dan niet over deze oorlog lezen via onze zuiderburen? Ook dat behoort immers tot de Nederlandstalige jeugdliteratuur. 

Alles komt goed, altijd

Kathleen Vereecken is een Belgische schrijfster met een enorm verlangen naar mensen en tijden die ze zelf niet gekend heeft. Dat is ook zichtbaar in het boek Alles komt goed, altijd. Voor dit boek heeft ze veel gelezen over de Eerste Wereldoorlog en is ze veel in gesprek geweest met medewerkers van het In Flanders Fields Museum. Alles komt goed, altijd is een verhaal dat gebaseerd is op een van de verhalen die ze tegenkwam tijdens haar zoektocht.

Alles komt goed, altijd gaat over een Belgisch gezin dat besluit tijdens de oorlog te vluchten. Ze vluchten, omdat dat ze dat een kans op beter leven moet geven. Maar kan het grote gezin in deze moeilijke tijd wel bij elkaar blijven?

Het boek is ontzettend indrukwekkend. Vereecken weet de woorden en zinnen zo goed te formuleren, dat het breekbare uit de oorlog onmiddelijk over komt. Het boek raakt je. Tijdens het lezen, maar ook daarna. Het verhaal is na het lezen in mijn hoofd blijven rondspoken. We kennen natuurlijk allemaal wel een oorlogsboek, maar Vereecken weet een nieuw verhaal te vertellen. Nergens dacht ik: 'O, maar ja dit ken ik al'. Het verhaal an sich is natuurlijk niet nieuw, in de geschiedenisboeken hebben we allemaal wel iets over deze oorlog gelezen, maar dat doet totaal niets af aan de leeservaring van dit boek. Het boek bevat illustraties van Charlotte Peys. Haar tekeningen zorgen voor een sfeer die perfect bij het verhaal past. Kortom, een pareltje!

Majoor Rosalie

Een ander bijzonder boek over de Eerste Wereldoorlog is Majoor Rosalie, geschreven door de Franstalige Timothée de Fombelle en met prachtige tekeningen van Isabelle Arsenault. Wat bijzonder aan dit boekje is, is dat de makers Franstalig zijn, maar dat het boek in het Engels verschenen is. Eef Gratama heeft het naar het Nederlands vertaalt.

Het is 1917, Rosalie is vijf jaar oud en heeft een bijzondere geheime missie. Haar vader zit ver weg aan het front en stuurt haar en haar moeder brieven. Rosalie wil de echte waarheid van de oorlog weten en daarom is ze een soldaat met een missie. Ze is majoor Rosalie.

Bij het doorbladeren van het boek, vallen de prachtige tekeningen van Arsenault onmiddelijk op. Het grijs-zwart-witte kleurenpalet voert de boventoon, aangevuld met de knaloranje haren van Rosalie, zij brengt vrijwel de enige kleur aan de tekening. Tijdens het lezen, kwam ik er al snel achter dat de tekeningen perfect passen bij het verhaal. En dat verhaal is net zo prachtig. Fombelle weet met korte zinnen en niet al te veel woorden een compleet verhaal af te leveren. Het boek bevat 64 bladzijdes, waarvan een groot deel paginagrote afbeeldingen bevat. Toch lees je een compleet verhaal en heb je zeker niet het idee dat er iets is weggelaten in het boek. Dat is bijzonder knap, een verhaal zo compact kunnen vertellen en toch alle sfeer en details meekrijgen. Ook dit boek vind ik een ontzettende aanrader. Al is het alleen al voor de illustraties, maar zeker ook vanwege het verhaal!

Hebben jullie wel eens een boek over de Eerste Wereldoorlog gelezen? En welke titel spreekt je het meeste aan?