Carmen, femme fatale, vooral gekend door de opera van Bizet, verleidt elke man en verstrikt hem in haar web. Evy en Joke lieten zich verleiden door de prachtige cover met stof en kantwerk van de nieuwste uitgave, geïllustreerd door Benjamin Lacombe. Maar kon het verhaal van Carmen hen evenzeer bekoren?

- door Evy en Joke -

Het verhaal

De aantrekkelijke zigeunerin Carmen verstrikt de soldaat José in haar web. Hoewel hij beseft dat ze de duivel/een heks is, wordt hij verliefd. Voor haar is hij bereid te stelen, te smokkelen en te doden. Deze liefde lijkt gedoemd.

Prosper Mérimée (1803-1870)

Deze Franse auteur schreef de novelle in 1845. Naast auteur was hij ook historicus en archeoloog en dat wordt in hoofdstuk vier van het boek wel erg duidelijk. Mérimée geeft enorm veel achtergrondinformatie over de zigeuners in Spanje. Dit hoofdstuk is informatief maar geeft wel subjectief de mening van de schrijver weer over de wereld van toen.

Benjamin Lacombe (1982)

Deze Franse illustrator heeft een typische eigen stijl. Zijn afstudeerproject werd meteen zijn eerste publicatie en werd door Time uitgeroepen tot een van de tien beste kinderboeken van 2007. Hij werkt vaak samen met Sébastien Perez.

Enkele andere titels van Lacombe die zeer de moeite waard zijn: Verliefde vlinders, De kleine heks, Ondine, Een melodie van ijzer en staal, Swinging Christmas, Kattenstreken, De nachtegaal, ...

Onze ervaring

Joke: Vandaag start ik met Carmen. Wat een prachtige maar donkere cover. Ik ben echt benieuwd want Lacombe is mijn favoriete illustrator en ik vraag me af of het verhaal, dat de originele versie is, ons evenzeer kan bekoren.
Waarom wilde jij dit boek graag lezen?

Evy: Ik start ook vandaag en ik kan je vertellen dat ik er echt heel veel zin in heb! Sinds ik het boek mocht uitpakken, ligt het naar mij te loeren en roept het om gelezen te worden! In de najaarsbrochure van Clavis zag ik dit boek en het sprak mij direct aan. Benjamin Lacombe is niet mijn favoriete illustrator, maar hij staat wel erg hoog in het lijstje en het is wel iemand waar ik altijd graag nieuw werk van zie.
Ik las dat het verhaal oorspronkelijk gepubliceerd is in 1845. Dat is echt een hele tijd geleden. Verwacht je dat het wel 'eigentijds' gaat aanvoelen? Heb je het verhaal al eerder gelezen in een andere versie?

Joke: Ik las het verhaal nog nooit. Het enige wat ik ken is net als iedereen fragmenten uit de opera van Bizet. Een klassieker van een verhaal met als extra een portie geschiedenis maakt het onderwerp voor mij interessant. Vermits men gekozen heeft het oorspronkelijke verhaal te vertellen, ga ik ervan uit dat het hedendaags genoeg is. Maar ik geef toe dat ik me wel afgevraagd heb of het niet te zwaar zou zijn. Vooral omdat dit valt onder jeugdliteratuur. Ik ben ondertussen één hoofdstuk ver en ik moet eerlijk toegeven dat ook ik twijfel of dit de jeugd zal bekoren. Zelf ben ik wel al nieuwsgierig naar het vervolg. En de tekeningen natuurlijk. Had jij ook gemerkt dat in het landschap af en toe het silhouet van Carmen te herkennen is?
In de proloog geeft Lacombe aan dat het eerste hoofdstuk overbodig of misplaatst kan lijken, omwille van de tijdsgeest van toen. Had jij het gevoel dat sommige zaken beledigend overkomen?

Evy: Nee, dat beledigende ervaar ik helemaal niet. Tegenwoordig is dat toch wat lastig peilen, wat als beledigend wordt ervaren en wat niet...
Ja! Ik zag dat de landschappen inderdaad een vrouwensilhouet zijn en ik ging er dan ook vanuit dat het Carmen is.
Ik heb soms moeite met de Spaanse benamingen die gebruikt worden. Ze staan wel uitgelegd op het einde van het boek, maar ik zit steeds heen en weer te bladeren waardoor ik wat ritme verlies. Hoe ervaar jij dat?

Joke: Dat bladeren vind ik ook erg lastig, ik had liever voetnoten gehad. Deze manier leidt erg af, is vervelend en zo blijf je moeilijker in het verhaal. Ik betrap mezelf erop dat ik op de duur de noten gewoon zo laat en liever verder lees.
Ik ben net klaar met hoofdstuk twee waarin eigenlijk de afloop van het verhaal prijsgegeven wordt. Ik vraag me af of dat niet storend is voor het vervolg. Jij bent al verder gevorderd, vind je dat het de spanning wegneemt?

Evy: Ik heb er niet zoveel last van dat je de 'afloop' al lijkt te kennen na het lezen van hoofdstuk 2. Ten slotte gaat het om Carmen en daar ben ik op dat moment nog erg nieuwsgierig naar!
Wat vind je van de schrijfstijl zelf? Ik vind het vrij pittig om te lezen en voor mijn gevoel niet erg geschikt voor kinderen/jeugd. Het voelt wat archaïsch aan. Heb jij dat ook?

Joke: De tekst is de originele en dus voelt hij inderdaad soms wat 'oud' aan. Toch stoort het me niet en het verhaal intrigeert me voldoende. Die noten vind ik echter echt lastig om te kraken. De tekst alleen zal volgens mij bij de jongere lezers niet voldoende interesse opwekken. Maar de prachtige vormgeving maakt misschien dat ze toch doorzetten en het verhaal uitlezen. De symboliek die steeds terugkeert - verwijzingen naar Carmen als spin of satan - zowel in de illustraties als in de tekst, kan me wel bekoren. Voor kinderen is dit boek zeker niet geschikt, het is echt wel 15+.

Eindconclusie

Evy: Ik geef Carmen vier sterren. De prachtige lay-out maakt dat, samen met de sfeervolle illustraties van Lacombe, dit boek echt een collectors item wordt. Het klassieke verhaal is eigenlijk heel boeiend, maar verliest wat emotie door het gebruik van de oorspronkelijke tekst. Dat vergt wat aanpassing om te lezen en voelt niet zo natuurlijk. Soms lijkt het alsof Merimée het verhaal over Carmen als bijzaak ziet. Hij is zo geïnteresseerd in alles wat met zigeuners te maken heeft en het voelt alsof hij al hun gebruiken wil ontleden.
Of dit boek geschikt is voor de jonge lezer, dat vraag ik me wel af. De tekst zal toch wel een obstakel vormen. Toch kan je het verhaal ook volgen door de illustraties van Lacombe te bekijken. En ik geef toe dat die alleen al het waard maken.

Joke: Ik kan wat Evy aangeeft alleen maar beamen. Ook ik geef vier sterren: drie voor de tekst en vijf voor de illustraties. Ik hou van boeken waarin ik meer over geschiedenis te weten kom dus ik was zeker geïnteresseerd in de achtergrondinfo maar ik vrees dat dat niet voor iedereen het geval is en dat sommige mensen dat deel zullen overslaan. Visueel is dit boek een pareltje en een hebbeding – of liever hebbanding – en de tekst verhaalt een klassieker dus het geheel is zeker de moeite waard.

(Niet zo) geheime meelezer

Gelijktijdig met ons las volger Tau het boek. Wat zij ervan vond lees je binnenkort in een blog op haar spot World-of-Tau. Hier licht ze al een kleine tip op van de sluier.

Tau:Vanochtend in Carmen begonnen. Waw, heb je die details in de tekeningen gezien? Super!
En nog best een onderhoudend verhaal. Alleen spijtig dat die interessante voetnoten achteraan staan, zodat je telkens moet gaan bladeren voor meer info. Hoewel ik altijd gezegd heb dat ik een hekel heb aan opera, zou ik nu als het ware geneigd zijn om eens naar eentje te gaan zien/luisteren. Zeker als die in het Frans is en ik de tekst dus goed kan volgen, zoals bij Carmen het geval is.  Als iemand dát effect kan bereiken terwijl ik nog maar 1 hoofdstuk gelezen/bekeken heb, dan neem ik daar mijn hoedje voor af en ben ik enorm benieuwd hoe de rest van het boek zal bevallen!

Wij zijn alvast vrij eensgezind. Las je het boek al of ben je van plan het te lezen? Laat ons hieronder zeker weten wat jij ervan vindt.