Als een boek wordt bekroond met een van Nederlands meest belangrijke literatuurprijzen voor jeugdliteratuur dan moet het wel een steengoed boek zijn. Toch? Dus toen Films die nergens draaien van Yorick Goldewijk werd bekroond met de Gouden Griffel van 2022 gingen wij op onderzoek uit. Waarom draaien die films nergens? En waarom is iedereen zo dol op films die toch nergens draaien? Daar moeten we meer van weten!

-Door Sanne-

Over Films die nergens draaien

Op dezelfde dag dat Cato ter wereld kwam, heeft haar moeder die verlaten. Cato’s vader is sindsdien altijd afwezig, ook al zit hij gewoon tegenover zijn dochter aan tafel. Cato heeft zich er inmiddels bij neergelegd. Denkt ze.
Wanneer ze thuis een vreemd kaartje vindt van een verlaten bioscoop en ontdekt dat deze weer open is, besluit Cato er een kijkje te gaan nemen. Al snel blijkt dat het geen gewone films zijn die daar draaien, integendeel. Het bioscoopscherm blijkt een ‘deur’ te zijn om terug te gaan naar het verleden. Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen, recht naar een plek diep in haar hart. Een plek die ze altijd voor zichzelf verborgen had weten te houden. Tot ze voor een keuze staat die het leven van haar en haar vader voorgoed zal veranderen.

Over Yorick Goldewijk

Yorick Goldewijk (1979) is kinderboekenschrijver, maar toen hij kind was - volgens hem is hij dat nog steeds, alleen dan een stukje groter - wilde hij naast schrijver ook tekenaar en muzikant worden. Dat tekenen schoot er bij in, maar schrijven werd een succes en ook muzikant worden is hem gelukt. Zo schrijft hij muziek voor van alles en nog wat: van reclamespotjes tot films en games. Verder kun je Goldewijk kennen van zijn boeken Billy extra plankgas en Hier zijn draken, dat hij samen met zijn vrouw maakte. Leuk feitje over Films die nergens draaien: zijn vrouw Yvonne Lacet maakte ook voor dit boek het omslag en de illustraties. 

Op onderzoek

Kijkend op de boekpagina van Films die nergens draaien op Hebban valt gelijk op dat het boek erg goed scoort. Met ruim 500 beoordelingen krijgt het boek gemiddeld 4,5 ster! De recensies koppen 'diepgaand', 'humoristisch', 'ontroerend, 'blaast je omver' en nog veel meer van dat soort juichkreten. Ook het juryrapport van de Gouden Griffel is lovend: "Het boek is uitzonderlijk door de ingenieuze wijze waarop fantasie, werkelijkheid en dieper liggende thema’s in een meeslepend avontuur zijn vervat." Dat belooft veel goeds.

Zodra je het boek oppakt, begint het verhaal van Films die nergens draaien. Op de voorkant is een podium te zien met theatergordijnen. We kijken een meisje op haar rug met haar konijn rustig naast haar. Wat zou er gaan gebeuren? We worden het boek in gezogen. Aan de binnenkant zien we een illustratie van hetzelfde meisje, liggend in het gras. Samen met nog iemand, die wijst naar de hemel. Door het hele boek zien we kleine illustraties van foto's. Het is een rustig, mooi en gelijk ook nieuwsgierigmakend geheel. Dromerig.

Goldewijk neemt je na de eerste illustraties echt het boek in. Cato haar verhaal begint gelijk te draaien. We maken kennis met het zelfstandige, nieuwsgierige meisje dat oog heeft voor detail. Ze woont samen met haar vader, en ook Cornelia de huishoudster komt regelmatig over de vloer. Na het overlijden van haar moeder is de vader van Cato apathisch. Er wordt in huis weinig met elkaar gesproken en er hangt een beklemmende sfeer die als een grauwe deken op je neer valt. Cato irriteert zich mateloos aan de afwezige houding van haar vader en de bemoeizucht van Cornelia. En dat kunnen we maar al te goed begrijpen! Gelukkig heeft ze haar konijn Beggar So, al hoewel dat ook niet het slimste beest ter wereld is.
Met zijn fijne schrijfstijl neemt Goldwijk je gelijk helemaal mee in het leven van Cato, hoe boos ze zich voelt, gefrustreerd, maar misschien ook wel verdrietig? Het zijn enkele woordjes die het doen, die de setting vormen en je kennis laten maken met dit wonderlijke meisje, zonder dat het tijd of moeite kost om je het geheel eigen te maken. Als in een film kijk je met Cato mee.

Als Cato een visitekaartje vindt van mevrouw Kano's bioscoop is ze nieuwsgierig. Op felgeel papier en in knalroze letters staat er: "Films die nergens draaien, maar die je altijd al had willen zien". Cato besluit haar nieuwsgierigheid te volgen en bezoekt de bioscoop. Wanneer ze mevrouw Kano ontmoet, vraagt zij of Cato haar wil helpen bij de werkzaamheden in de bioscoop. Al snel blijkt het geen gewone bioscoop te zijn, maar een mogelijkheid om terug te stappen in situaties uit het verleden. Het biedt de mogelijkheid om nog even terug te gaan, iemand op te zoeken die je erg mist. De bioscoop voelt als een thuis voor Cato, een plek waar ze zich nuttig kan maken, waar ze van belang is én waar ze dichterbij de mogelijkheid is om haar eigen moeder te ontmoeten. Natuurlijk grijpt ze die kans met beide handen aan.

Films die nergens draaien is inderdaad ontroerend, grappig, ingenieus, adembenemend en onvergetelijk. De schrijfstijl van Yorick Goldewijk is erg prettig. Het is geen boek dat je leest, maar een film die je beleeft. Hij neemt je mee in de wereld van Cato, maar ook in die van jezelf. Het laat je nadenken over eigen films die je misschien nog graag zou willen zien. Wie mis je, waar zou je heen gaan, welk moment zou je nog eens willen beleven? Het boek zit magnifiek in elkaar en laat je omvergeblazen achter. Pas als je het hele verhaal hebt gelezen, zul je alles begrijpen en zul je het boek zeker opnieuw en opnieuw en opnieuw willen lezen.

Terecht wint het boek een gouden griffel, want het boek leeft. Het bezit alles om een klassieker te worden, van hele mooie personages en een rijke invulling van (tijdloze) thema's als verlies, familie, doorzetten en je eigen pad kiezen tot een belachelijk goed uitgewerkt plot. Het is filmisch, ontroerend en hartverwarmend. Ik geef het boek daarom ook 5 sterren!

De vraag die mij na het lezen nog steeds bezig houdt is: welke film die nergens draait zou jij graag nog eens zien?