Het geheim van prentenboeken op rijm
Prentenboeken. Je hoeft geen fanatieke jeugdliteratuurclubvolger te zijn (maar mag natuurlijk wel!) om te weten dat we groot fan van prentenboeken zijn. Met grote regelmaat passeren ze de revue. Deze keer gaan we eens bekijken waarom prentenboeken op rijm zo goed scoren en bespreken we een heel bijzonder exemplaar...
Door Ilja.
Boer Boris en Busser en Schröder
Een van de bekendste prentenboeken die op rijm geschreven zijn, zijn misschien wel de boeken over onze favoriete boer: Boer Boris. Geestelijk vader van Boris is Ted van Lieshout en sinds 2012 timmert hij met deze boeken aan de weg. Boer Boris is herkenbaar, hij maakt huis-tuin-en-keuken-verhaaltjes mee en die verhaaltjes worden op rijm verteld. Een ander duo dat ook bekend staat om rijmverhalen, zijn Ron Schröder en Marianne Busser. Ook zij maken enorm veel succes met prentenboeken en verhalen op rijm, maar waarom is dat nou zo?
Rijmen
Uit onderzoek is gebleken dat kinderen die veel rijmen, minder moeite hebben met het leren lezen op latere leeftijd. Met rijmen wordt het klankbewustzijn geoefend en het herkennen van klanken is een noodzaak bij het leren lezen. Bovendien ben je met rijmen niet bezig met de betekenis van het woord, maar puur met de klank. Met rijmen ben je dus op een heel ander niveau van taal bezig.
Naast dat rijmen belangrijk is in de ontwikkeling van het leren lezen, horen kinderen bij deze rijmprentenboeken woorden die in het dagelijks leven niet of weinig voorkomen, oftewel laagfrequente woorden. Wanneer een verhaal op rijm verteld moet worden, is de auteur wat beperkter met woorden en dat betekent dat deze rijmprentenboeken werken aan de woordenschat van de ontvanger.
Dus, rijmen helpt bij het leren lezen en draagt bij aan de woordenschat.
Wat rijmt er op stoep...?
Harmen van Straaten komt met een nieuw prentenboek dat mooi binnen deze conclusie past: Wat rijmt er op stoep...? Het is dus een boek op rijm, maar dan wat interactiever. Lezers worden namelijk uitgedaagd om actief mee te rijmen. De tekst is op rijm geschreven, maar het rijmwoord komt pas op de volgende bladzijde. Dat betekent dus: RIJMEN! Yes! De belevingswereld van kleuters is door Van Straaten helemaal begrepen. Elk mogelijk rijmwoord kan rijmen op iets wat met poep of plas te maken heeft. Het levert hilarische taferelen op, vooral als je verder leest en ontdekt wat het daadwerkelijke rijmwoord is. Ondanks dat de nadruk op het rijmen ligt, is het verhaal in het prentenboek ook een doorlopend verhaal. Harmen van Straaten heeft naast de tekst, ook de illustraties gemaakt. Deze zijn enorm kleurrijk en zijn na het rijmen ook zeker de moeite waard om te bekeken. Zonder afbreuk te doen aan het teksttalent van Van Straaten zelf, zou ik niet verbaasd zijn als deze illustraties bij een verhaal van Annie M.G. Schmidt hoorde. Ze bevatten komische elementen. De combinatie van de rijm en de illustraties zorgen er zeker voor dat je een glimlach op je gezicht krijgt.
Ga dus lekker rijmen met dit boek. Daarmee werk je dus aan de woordenschat en aan het leren lezen, maar geniet er vooral van! Want rijmen is natuurlijk ontzettend leuk!
Wat is jullie favoriete rijmboek? En waarom lezen jullie verhalen op rijm?