Hoe waanzinning kan een boomhut zijn?
Het huis stond in rep en roer, want een jonge lezer had niet alleen ontdekt dat er een nieuw deel verscheen van De waanzinnige boomhut, maar ook dat auteur Andy Griffiths in het land zou zijn. Hoe snel kon dat nieuwe boek bemachtigd worden en kon er dan misschien ook voor gezorgd worden dat het gesigneerd werd? Oh en theatergroep Meneer Monster heeft een voorstelling gemaakt over het eerste boek uit de reeks, daar zijn toch al kaartjes voor besteld? Prangende vragen waar het leesbeest zo snel mogelijk een antwoord op wou. Feit wil dat dit tafereel zich niet alleen voordeed in het huis van deze moeder, maar dat er ook in andere gezinnen gewag werd gemaakt van een gevalletje boomhutkoorts.
Door Katy
Het moet gezegd, de boeken van de Australische auteur Andy Griffiths en illustrator Terry Denton zijn waanzinnig (ja, echt waanzinnig) populair. Het begon met een knotsgekke boomhut van 13 verdiepingen en ondertussen hebben ze in het 8ste deel verdieping 104 bereikt (een onvergunde constructie van een stel geiten niet meegeteld). Maar Andy en Terry zijn nog niet klaar met bouwen, het liefst zouden ze doorgaan tot hun bouwwerk 169 verdiepingen telt en de reeks uit 13 boeken bestaat. Goed nieuws voor de fans dus, want dat betekent dat ze nog maar ongeveer halverwege zitten. Andy en Terry rekenden al af met een zeemonster en de gemene kapitein Houthoofd, ze maakten kennis met een echte onuitvinder, leidden ninjaslakken op, hadden last met een bouwinspecteur, wilden een film maken, pasten op de kleinkinderen van hun uitgever en hadden het keer op keer moeilijk met de deadline voor hun nieuwe boek. In De waanzinnige boomhut van 104 verdiepingen is dat niet anders, alleen heeft Andy zo’n ongelooflijke tandpijn dat er van schrijven weinig in huis komt.
De humor van kinderen
Het succes van de reeks is te wijten aan de eigenzinnige, absurde humor van de plot in combinatie met de grappige en gedetailleerde illustraties die Denton uit zijn pols schudt. Tijdens een lezing in de Provinciale Bibliotheek van Hasselt zei Griffiths zelf dat dit de kracht is van De waanzinnige boomhut. De auteur was ooit leerkracht en leerde zijn leerlingen dat in een verhaal alles mogelijk moet zijn. Er wordt dan ook volop met etenswaren en koelkasten gegooid door zowel pinguïns, mensen als op honing beluste beren. Hij gaf toe dat sommige ouders zijn humor een beetje stout zullen vinden en is er ook wel eens op aangesproken, maar daar trekt hij zich weinig van aan. Hij vertelde bijvoorbeeld over een anekdote in één van zijn boeken waarin een stoute jongen aan zijn moeder toestemming vraagt om iets ongelooflijks stom te doen, de moeder weigert en de jongen doet het toch met uiteraard verschrikkelijke gevolgen. Door de manier waarop Griffiths het brengt wordt het grappig en voegt hij eraan toe, dat het in mijn boek staat wil niet zeggen dat kinderen echt zo dom zijn om zelf een dergelijke actie te ondernemen. De humor zit in de stupiditeit en kinderen vinden vaak andere dingen grappig dan volwassenen.
Tips van een ex-leerkracht
Voor Andy Griffiths is leesplezier essentieel, hij schrijft om kinderen een leuke tijd te bezorgen en geeft leerkrachten die worstelen met de verwerking van literatuur de tip om lees- en schrijfopdrachten niet nodeloos ingewikkeld of lang te maken (veel verbeterwerk en daar hield hij zelf niet van). Hij is een fan van woordloze illustraties om leerlingen dingen te laten uitleggen, gebruikmaken van lijstjes (bv. de meest domme dingen die ze ooit hebben gedaan en deel ook een eigen lijst), zelfgetekende kaarten, het ontwerpen van posters, rijmen en commentaren (bv. newsfeeds) verzinnen. Om zich op z’n schrijverscarrière te kunnen concentreren, is hij uit het onderwijs gestapt, maar houdt ervan om leraren te inspireren met zijn werk en ideeën.
Jill
Andy Griffiths bezocht Nederland en België niet in z’n eentje. Terry Denton was er niet bij, want die was volgens de auteur hard aan het werk om de tekeningen voor De waanzinnige boomhut van 117 verdiepingen te bedenken. Volgend jaar rond februari wordt er een Nederlandstalige versie verwacht van het boek waaraan ze momenteel werken. Misschien komen de nieuwe, mysterieuze verdiepingen wel uit het lijstje aan bizarre ideeën dat Griffiths voor elk verhaal bijhoudt en waar ervan slechts een aantal het laatste boek hebben gehaald.
Wie er wel bij was…: buurvrouw Jill! Griffiths noemt haar een essentieel onderdeel van het bedenken van de boeken. Haar naam staat niet op de cover, maar ze doet wel mee. Ze helpt de verhalen beter maken door suggesties te doen en Andy te wijzen op dingen die niet werken. Het eerste redigeerrondje gebeurt door haar. Stiekem is buurvrouw Jill, die net als in de boeken ook in het echte leven heel veel van dieren houdt, niet echt de buurvrouw. Ze is immers getrouwd met de auteur.
Monsterlijke voorstelling
Wie helemaal weg is van De waanzinnige boomhut, moet zeker ook de voorstelling van Meneer Monster bijwonen. Tenminste als dat al niet gebeurd is…of ga gezellig een tweede keer. Het toneelstuk dat gebaseerd is op de Waanzinnige boomhut van 13 verdiepingen is ontzettend leuk en even doldwaas als het boek. Andy Griffiths ging zelf ook een keertje kijken en al begreep hij de tekst niet, hij vond dat de acteurs het fantastisch deden, beter zelfs dan in de succesvolle Australische editie van de familievoorstelling. De jonge lezer uit de introductie van dit artikel is het roerend met hem eens. Hij zag een ondergrondslaboratorium, een gorilla, een zeemeermin en Supervinger (je moet het zien/lezen om het te geloven) de revue passeren en werd geweldig enthousiast toen een opblaasbare banaan ingezet werd tegen het stelletje snotapen op de tribune.
De waanzinnige boomhut van 104 verdiepingen
In De waanzinnige boomhut van 104 verdiepingen verwacht meneer Grootneus uiteraard dat het boek van Andy en Terry binnenkort ingeleverd wordt, Andy heeft echter tandpijn en kan zo geen grappen bedenken. Daarom willen ze de Moppenschrijver 2000 kopen, maar dat blijkt niet te kunnen zonder hulp van de tandenfee.
Net wanneer de lezer denkt alles gezien te hebben, bedenken Andy en Terry weer nieuwe verdiepingen om aan de boomhut toe te voegen en dat leidt onvermijdelijk tot avonturen en onvoorziene complicaties en in dit verhaal soms ook tot ontzettend diepe gedachten. De hele tijd wordt de lezer geprikkeld om helemaal mee te gaan in de fantasiewereld van het duo. Er is absoluut niks realistisch aan en dat maakt het zo leuk. Zeedieren runnen de winkels, opblaasbare oren helpen diepe afgronden te overbruggen en minstens honderd beren verkrijgen het recht op een verhaaltje voor het slapengaan.
De illustraties van Terry Denton zijn minstens even belangrijk als de tekst van Andy Griffiths. Ze vormen integraal onderdeel van het verhaal en zijn een feestje! De prenten versterken de humor en voegen er dingen aan toe die vaak pas opvallen wanneer het boek een tweede of een derde keer gelezen wordt. Het geheel is immers erg druk en staat bol van de kleine details. De tekst doet wat dat betreft niet onder voor de tekeningen en de twee vermengen zich ook met elkaar.
De waanzinnige boomhut van 104 verdiepingen is een leuke toevoeging aan de reeks. De creatieve geesten achter de boeken slagen er steeds opnieuw in om komische en absurde situaties te bedenken die iedereen die het verhaal leest zullen doen grinniken en gieren. Uiteraard moet de lezer openstaan voor het universum en alle onverwachte dingen die daarin kunnen gebeuren, vooral wanneer het punt wordt bereikt waarop het eigenlijk niet gekker kan worden.
Eindoordeel: 4 sterren, hoewel de jonge lezer claimt dat het er minstens 400 zouden moeten zijn.
(PS: het genoemde leesbeest heeft nu een gesigneerd exemplaar van het boek in handen. Het wordt stuk gelezen en elke keer ligt hij compleet dubbel. Andy Griffiths dient wel een waarschuwingssticker op het boek te plakken: lokt mogelijk een broodjesgevecht uit met wilde dieren!)