Kunst in een spannend jasje
Met een vermelding als Dan Brown voor jeugd op de achterflap is onze interesse gewekt. Er is een nieuw deel verschenen in de Blockbusters-reeks van Manon Berns: De Ondergrondse Rembrandt. Sanne en Katy konden niet anders dan op onderzoek trekken samen met hoofdpersonages Storm, Jimi, Juul en Lara.
De Blockbusters gaan op scoutingkamp in Maastricht en ontdekken de geschiedenis van de ondergrondse kluis in de Sint-Pietersberg. Ze komen erachter dat er tijdens de Tweede Werelsoorlog niet alleen piloten en smokkelwaar verborgen werden, maar ook de Nachtwacht van Rembrandt en een illegale radiozender. De vader van Storm heeft zo zijn eigen ideeën over de echtheid van het schilderij dat nu in het Rijksmuseum in Amsterdam hangt. Misschien brengt de zoektocht van Storm en co wel wat aan het licht.
Scouting
Katy: Het gegeven van een scoutingkamp is leuk gevonden, alleen herkende ik het niet in de vorm waarin het in het boek is opgenomen. Misschien is het anders in België, maar hier ga je alleen mee op kamp als je lid bent van de scouting en je blijft er ook logeren. Dat was in dit verhaal niet het geval, waardoor de achtergrond wat wrong. Het concept voelde dus een beetje vreemd aan. Het idee dat Storm en zijn vrienden deelnemen aan activiteiten met leeftijdsgenoten werkte wel. Hierdoor konden er meer kinderen in het verhaal betrokken worden en was er interactie mogelijk. De afwisseling tussen de groep Blockbusters en de gezamenlijke scoutingactiviteiten zoals het verkennen van de grot zorgde voor variatie en maakte het mogelijk om veel informatie in het boek te stoppen.
Sanne: Ik ben het eens met Katy, de scouting zoals in het boek beschreven is niet zoals ik het me herinner. Je bent inderdaad lid en gaat in vakanties op kamp, waar je vervolgens ook slaapt. Dat is in De ondergrondse Rembrandt anders, maar ik heb dat niet als storend ervaren. Sterker nog, ik heb me dat helemaal niet gerealiseerd totdat Katy het noemde! Verder is het wel zoals ik me herinner: leerzaam, spannend, uitdagend en het zorgt voor vriendschappen.
Rembrandt
Katy: In dit boek stond Rembrandt centraal, de belangrijkste Hollandse meester uit de 17de eeuw. Eerder kwamen Kandinsky, Picasso, Monet en Dalí al aan bod. Hier gaat het dus weer over een compleet andere kunststroming. De setting in Maastricht met als invalshoek dat het schilderij daar ooit werd opgeslagen is erg geslaagd. Zoals steeds komt de lezer (10+) tijdens het lezen een hoop te weten over het betrokken kunstwerk. Dat is zo ontzettend fijn aan de boeken van Berns, de informatie wordt verpakt in een avontuur, waardoor die gemakkelijk wordt opgeslorpt. Jammer wel dat het boek geen kleurenfoto van de Nachtwacht heeft opgenomen, enkel een zwartwit prent. Uiteraard kan je het schilderij wel opzoeken op internet (of lekker gaan bekijken in het museum), maar dat geheel nog net dat ietsje meer kunnen geven.
Sanne: Hou je van kunst, of weet je juist nog niets van kunst, dan zijn de boeken van Manon Berns echt een aanrader om te lezen. Ze zijn niet saai, er wordt niet oneindig uitgewijd over technieken of historische feitjes, maar toch zijn de boeken leerzaam. Doordat De Blockbusters spannende avonturen beleven en Berns de avonturen zo heeft weten te beschrijven alsof je een van hen bent, krijg je stuk je bij beetje meer informatie en kennis over kunstenaars en hun werken.
Ik vond het erg leuk om dit keer over een Hollandse meester te lezen, omdat we meer te weten komen over de Nachtwacht en hoe het schilderij tot stand is gekomen. Interessant om over te lezen en ook geschikt om bijvoorbeeld in de klas te gebruiken om het over kunst te hebben.
Tweede Wereldoorlog
Katy: Eén van de beste aspecten in de plot vond ik de focus op het smokkelen, vooral wanneer Storm en Jimi het in een spel ook echt gaan uitproberen. De geschiedenis achter de Sint-Pietersberg leent zich daar helemaal toe. Het is iets wat ik nog niet zo vaak aan bod heb zien komen in jeugdboeken die focussen op de Tweede Wereldoorlog. Het verbergen van de Amerikaanse piloten sloot daar netjes bij aan en het linkje naar de champignonkwekerij in de huidige tijd gaf er een mooie toets aan. Het was boeiend om te lezen hoe Manon Berns een schilderij uit de zeventiende eeuw wist te verbinden aan de Tweede Wereldoorlog en het verhaal de moderne tijd in wist te leiden.
Sanne: Manon Berns heeft in De ondergrondse Rembrandt niet alleen aandacht voor kunst, maar ook voor de Tweede Wereldoorlog. Ze laat zien welke gevolgen de oorlog heeft gehad op families wanneer Juul vertelt over haar Joodse achtergrond. Maar de WOII heeft zeker rondom Maastricht nog veel meer betekent. De grotten waren uitermate geschikt om smokkelwaar te verstoppen: Amerikaanse piloten, kunst en een geheime radiozender werden er ondergebracht. Interessant en laat je weer op een andere manier naar je eigen stukje Nederland kijken.
Dan Brown
Katy: Met een verwijzing naar Dan Brown op de achterflap, mogen de verwachtingen hooggespannen zijn. Auteur Manon Berns heeft in ieder geval goed nagedacht over de structuur van haar verhaal. De elementen sluiten mooi op elkaar aan en de theorie die de vader van Storm heeft over de vervalsing zorgt voor het nodige mysterie. Razend spannend is het verhaal echter niet, maar er zit genoeg avontuur in en er valt veel te ontdekken. De Blockbusters ontrafelen graag raadsels en dat is in dit boek niet anders. Om vergeleken te worden met Dan Brown had er nog ietsje meer pit in mogen zitten, maar Storm en zijn vrienden houden hun lezers wel alert.
Sanne: Ik sluit mij helemaal aan bij Katy. Manon Berns heeft een goed doordacht verhaal opgezet. Er blijft geen los eindje over. De belevenissen van de kinderen zijn spannend, het kost weinig moeite om met Storm, Jimi, Juul en Lara mee te leven. Om vergeleken te worden met Dan Brown had er inderaad misschien wat meer pit in kunnen zitten, aan de andere kant is het boek spannend en leerzaam, maar niet te eng voor jonge en gevoelige kinderen.
Conclusie
Katy: De Ondergrondse Rembrandt is een tof uitgewerkt deel uit een onderhoudende reeks. Het is leuk om te lezen hoe Storm, Jimi, Juul en Lara helemaal opgaan in het thema van het kamp en de geschiedenis van het schilderij. Doordat het vlot geschreven is, verveelt het nergens. De actie mag Berns best nog wat verder opdrijven. Haar hoofdpersonages zijn in ieder geval niet de types die een uitdaging uit de weg zullen gaan. Het boek krijgt 3,5 sterren van mij.
Sanne: De ondergrondse Rembrandt krijgt van mij 4 sterren. Kunst, avontuur en als er dan ook nog geschiedenis bij komt kijken is een mooi verhaal compleet. Het is bewonderenswaardig hoe Berns kunsteducatie zo heeft weten te verpakken dat het leuk wordt om over te lezen. Het boek is prettig geschreven en door het gebruik van de vele conversaties is het net of je zelf onderdeel bent van het verhaal. Een aanrader.