Lees je Wijs! Thema: Kindermishandeling
Op 4 juni is het de Internationale Dag voor Onschuldige Kinderslachtoffers van Agressie. Een dag die oorspronkelijk in het leven is geroepen om stil te staan bij de vele gevallen kinderslachtoffers ten tijden van het conflict tussen Israël en Palestina. Inmiddels is deze dag vertaald naar een dag om stil te staan bij kinderen over de hele wereld, die het slachtoffer zijn geworden van alle vormen van mishandeling en oorlogsagressie. Als Hebban Jeugdliteratuurclub willen we op deze belangrijke dag graag de aandacht vestigen. Dit keer door in de Lees je Wijs! Thema-reeks artikelen rondom het thema kindermishandeling, voor verschillende leeftijden, voor jullie op een rijtje te zetten.
Door Annemieke de Jong
Sanne
Martine Delfos heeft een reeks therapeutische kinderboeken geschreven, met voorleesverhalen voor kinderen in de leeftijd van 6 tot 10 jaar. In Sanne - Over mishandeling en negatief zelfbeeld maken we kennis met Sanne. Een bijzonder meisje dat maar weinig vrienden heeft en graag speelt met haar knuffels en haar poes. Thuis heeft ze vaak ruzie met haar moeder, die het erg druk heeft. Wanneer Sanne bijvoorbeeld haar moeder probeert te helpen en er gaat iets mis, kan haar moeder heel boos worden. Maar ook als Sanne helemaal niets doet. Haar moeder gaat schelden, ze slaat of knijpt Sanne. Dit maakt haar erg verdrietig. Ze begrijpt er niets van! Het zorgt er ook voor dat haar ouders ruzie krijgen. Sanne krijgt het gevoel dat ze stom is . Ze geeft zichzelf de schuld.
Dit korte voorleesboekje is uitermate geschikt om het thema kindermishandeling onder jongere kinderen bespreekbaar te maken. Een relatief kort verhaal met praktische tips voor de voorlezer, dat bovendien de belangrijke boodschap bevat dat kinderen nooit schuldig kunnen zijn aan welke vorm van kindermishandeling dan ook.
Blauwe Plekken
Met Blauwe Plekken schreef Anke de Vries een klassieker voor kinderen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar over kindermishandeling. Het boek werd in 1993 bekroond door de Nederlandse Kinderjury. Tienermeisje Judith woont samen met haar moeder en haar broertje. Ze is een teruggetrokken meisje, dat zich niet echt laat zien. Wat niemand weet, is dat ze het moeilijk heeft thuis. Ze helpt mee in huis en zorgt voor haar kleine broertje. Maar ondanks dat wordt haar moeder vaak boos en slaat haar. Wanneer Judith bevriend raakt met Michiel, komt ze er achter dat het niet overal zo is, als bij haar thuis. Judith wordt steeds wanhopiger en weet niet meer wat ze moet doen. Ze ziet eigenlijk nog maar één mogelijkheid, en dat is weggaan.
Een hartverscheurend verhaal dat een vreselijk beeld schetst, wat helaas nog steeds veel kinderen en professionals die werken met kinderen zullen herkennen. Een prachtig boek dat geschikt is als voorleesboek in de bovenbouw, dat een goede opening kan geven om in de klas het thema Kindermishandeling ter sprake te brengen.
Zwarte Lieveling
Het in 1995 verschenen boek Zwarte Lieveling van Susan Koster werd in 2017 opnieuw uitgebracht als eerste deel van De Oneindigheidstrilogie wat gaat over mishandeling, hoop en oneindige liefde. Het boek, voor jongeren in de leeftijd van 13 tot 16 jaar, vertelt het verhaal van Saskia. Een meisje dat, ondanks dat ze nu veilig is in het kindertehuis, worstelt met de mishandeling door haar stiefvader. Ze slaagt er niet in om de kans te pakken en een nieuw leven op te bouwen. Haar angst zorgt ervoor dat haar leven steeds somberder wordt. Maar Saskia is vastbesloten de duisternis achter zich te laten en als een bloem tussen het onkruid naar boven te komen.
Een boek dat je niet alleen laat ervaren hoe Saskia zich als slachtoffer van kindermishandeling voelt, maar ook wat de gevolgen ervan zijn nu ze wel weer veilig is. Een boek dat door de krachtige beschrijving van het verhaal, zeker niet geschikt is voor lezers onder de 13 jaar. Het kan bij sommige jongeren een gevoelige snaar raken en zou confronterend kunnen zijn. Een boek dat in heftigheid overeen komt met het heftige thema dat het beschrijft.
Verder lezen
Vanwege het ingrijpende onderwerp van deze titels is - zeker voor jongere lezers - onder begeleiding lezen en nabespreken gewenst!
Vanaf 6 jaar: Papa, Teddy is niet ziek (Mariken van Oosterbosch & Malou van Schaik)
Vanaf 7 jaar: Een huis ver van huis (Hans Kuyper)
Vanaf 8 jaar: De schommel - De meester is een schat
Vanaf 9 jaar: De oorlog die mijn leven redde - Ik wil je mijn geheim vertellen
Vanaf 10 jaar: Groep zeven slaat terug - Gedropt
Vanaf 11 jaar: De magische mars van Misja - Stapelverliefd
Vanaf 12 jaar: Het monster van Mariska - Mijn 51 dagen met Rooie Jim
Vanaf 13 jaar: Razend - Dichter bij de maan
Welke boeken heb jij wel eens ingezet, om het thema Kindermishandeling ter sprake te brengen?