Thea Beckman is met de door haar geschreven, grote hoeveelheid aan kinderboeken, niet meer weg te denken uit de gemiddelde Nederlandse boekenkast. Op 23 juli zou ze 95 jaar zijn geworden. Reden voor de Hebban Jeugdliteratuur Club om herinneringen op te halen. Want waar Thea Beckman zelf als kind schrijver of ontdekkingsreiziger wilde worden, hebben haar prachtige avonturen ertoe bijgedragen dat wij als kind, dankzij haar boeken, ontdekkingsreiziger konden zijn.

Door Annemieke

Thea Beckman

Schrijfster Thea Beckman groeide op als enig kind. Op haar elfde wist ze al dat ze schrijfster wilde worden. Als meisje was het voor haar niet mogelijk om te gaan studeren en was het vanzelfsprekend een actieve rol te spelen in het huishouden. Vanuit die rol trouwde ze in 1945 met Dirk Hendrik Beckmann. Samen kregen ze twee zonen en een dochter. Op latere leeftijd ging Beckman alsnog naar de universiteit om Sociale Psychologie te studeren.  

De boeken van Beckman hebben veelal een historisch karakter. In haar geheel eigen stijl schreef Beckman ruim dertig boeken. Voordat ze met schrijven begon verzamelde ze dan ook zoveel mogelijk gegevens. Naar eigen zeggen, schreef ze verhalen zo spannend en interressant mogelijk. Zoals een boek geschreven moest worden!

De vele avontuurlijke titels hebben menig (kinder)hart sneller doen kloppen. Wij delen met jullie enkele van onze favoriete Beckman-boeken. Want zoals Beckman zelf zo mooi wist te verwoorden:

"Een boek gaat over wat je er zelf uithaalt, niet over wat de schrijver belangrijk vindt."

Een bos vol spoken (Evy)

Dit is voor mij een écht kinderboek. Een mooi compact verhaal met een hoofdpersonage dat vol moed zit. Juultje is nergens bang voor. Ze gaat overal op af met haar onbevreesde houding én dat zorgt er ook voor dat alles lukt! Dat is dan ook de wijze les uit dit boek, gewoon je ding doen en het komt wel goed. Toch is ze misschien wat onbezonnen op sommige momenten (dat wordt dan dom genoemd in het boek), maar het spreekwoord luidt 'Een brutaal mens heeft de halve wereld'. Er zit toch wat waarheid in verborgen. Een mooi verhaal dat blijft hangen, met passende illustraties van Ingrid en Dieter Schubert. Jammer dat de illustraties in zwart-wit zijn. Ik had ze eigenlijk wel heel graag in kleur gezien. Dan had het boek waarschijnlijk nog meer indruk gemaakt!

Na het lezen is de cover eigenlijk ook wel heel passend gekozen. Juultje voorop, met Troekel erachteraan. De pad die hen vergezelt en de allesreddende soeplepel uitgestoken om alle kwaad af te weren! Leuk weetje: ik maakte een foto van de cover toen ik aan het lezen was om die aan Gigi Leestgraag te laten zien en die riep gelijk uit dat het een illustratie van Schubert was! Heel herkenbaar dus!

Wonderkinderen (Selene)

Thea Beckman is vooral bekend om haar historische boeken, maar ik heb ervoor gekozen om een ander boek van haar te herlezen, namelijk Wonderkinderen. Dit verhaal is in 1984 voor het eerst uitgegeven en speelt zich ook af in die periode. Op een aantal dingen na die wat gedateerd beginnen te raken, is het verhaal zelf nog steeds herkenbaar voor kinderen die slimmer zijn dan het gemiddelde. Waar de hoogbegaafde Wijntje uit een gezin komt waar ze juist gestimuleerd wordt, vinden de ouders van haar vriend Tom dat onzin. Hij moet gewoon een echt vak leren.

Toen ik dit boek op de basisschool las, haalde ik er andere dingen uit dan nu ik afgestudeerd ben. Het interessante is dat je als (oudere) lezer wel ziet dat elk personage eigenlijk gelijk heeft vanuit zijn eigen oogpunt gezien, maar als je middenin zo'n situatie zit, snap je niet waarom de andere mensen zo onredelijk zijn.
Het is geen spannend boek in de zin van allerlei actie, maar je wilt als lezer toch graag weten hoe de situatie opgelost gaat worden en daardoor zit er toch genoeg spanning in het verhaal. Want ook al zijn Tom en Wijntje slimmer dan de gemiddelde leerling, niet al hun acties lijken even doordacht. Thea Beckman laat goed zien wat de gevolgen van bepaalde acties zijn en waar je eigenlijk allemaal van tevoren aan moet denken. Toch geeft ze tussen de regels door, en soms via de personages zelf, wel goede raad over keuzes maken.

Zwerftocht met Korilu (Ilja)

Op aanraden van Annemieke heb ik Zwerftocht met Korilu gelezen. Ik kende dit boek op voorhand niet, ik had er zelfs nog nooit van gehoord. Heel jammer, want het is echt een heel leuk boek. Het bevat eigenlijk alles wat een kinderboek nodig heeft. Humor, avontuur en spanning. Wat ik daarnaast heel leuk vind, is dat Thea Beckman er ook altijd iets instopt waar je van kunt leren. In Kruistocht in spijkerbroek is dat geschiedenis. In Zwerftocht met Korilu leer je over de wereld en de volken die daar leven (aardrijkskunde) en grote ontdekkingsreizigers (geschiedenis). Het verhaal is in 1970 geschreven en eigenlijk een heel oud kinderboek. Toch is dit verhaal nu nog steeds leuk. Thea Beckman is erin geslaagd om tijdloze boeken te schrijven. Tijdens het lezen merk je niet eens dat het boek al zo oud is. Zwerftocht met Korilu is een boek dat ik anderen zeker ga aanraden!

Stad in de Storm (Antoinette)

Thea Beckman, wie heeft er niet eens wat van haar gelezen. Ik heb gekozen om Stad in de storm van haar te lezen. Eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik dit boek nog nooit gelezen had. Het prachtige boek, dat al in 1979 uit kwam, heeft in 1980 de Zilveren Griffel mogen ontvangen. Het boek kent 336 bladzijden maar dat maakt helemaal niet uit. De inhoud is zo indrukwekkend dat het boek snel leest. Het verhaal speelt zich af in Utrecht rond het jaar 1672-1674, de tijd van de Franse bezetting en Michiel de Ruyter. Daarnaast speelt hekserij en het leven in een gilde een rol in dit verhaal. Thema's die actueel waren in die tijd en de lezer op een gemakkelijk leesbare wijze meekrijgen in dit boek. Beckman weet in haar boeken altijd een thema te koppelen dat de lezer wat meegeeft. Daardoor zijn haar boeken ook zo bijzonder en tijdloos!

De cover van het boek is een pareltje zoals we dat kennen van al haar boeken. Het is alleen al leuk om deze eens goed te bekijken voor en na het lezen. Wat vertelt de cover alleen al een verhaal. Ondanks dat de boeken van Beckman al oud zijn, blijven ze interessant voor de jeugd van nu. Hoe bijzonder is dit! Voor mij kwam een stukje nostalgie naar voren toen ik dit boek las. Kruistocht in spijkerbroek heb ik meerdere keren gelezen. Wat heb ik hier vaak aan terug gedacht toen ik Stad in de storm las.

Kinderen van Moeder Aarde (Lindy)

Kruistocht in Spijkerbroek was misschien wel Beckman haar bekendste boek, maar ik vond Kinderen van Moeder Aarde het meest indrukwekkend. Eigenlijk was Beckman haar tijd met dit verhaal ver vooruit, als je nagaat hoe populair dystopische boeken nu zijn, waarin een oorlog de gehele huidige cultuur omver geworpen heeft (denk aan ‘The Hunger Games’ en ‘Divergent’). Ik denk dat het boek ook voor volwassenen hele mooie en goede lessen bevat, en ik kan dus ook niet wachten om het weer eens te lezen. Ik verwacht dat me ineens ook subtiele beschrijvingen zullen opvallen die ik als kind over het hoofd zag. Ook de vervolgdelen Het helse paradijs en Het Gulden Vlies van Thule waren steengoed. Bovendien waren Beckmans boeken ook altijd heerlijk dik (een goede selectiemethode als je het mij vraagt).

Hasse Simonsdochter (Joke)

En of ik een boek van Thea Beckman wou (her)lezen voor dit artikel! Ik was al langer van plan om mijn lievelingsboek van meer dan 30 jaar (Oh jee!) geleden nog eens te herlezen en met dit schrijfsel als stok achter de deur zou het er eindelijk van komen. Hasse Simonsdochter, het was zo lang geleden dat ik me niet eens meer het hele verhaal duidelijk kon herinneren. Benieuwd of die bewondering van toen terecht was en of het verhaal me nu, als volwassene, nog steeds zou bekoren, dook ik in de boekenkast van mijn zoon. Wat was ik opgelucht dat het daar nog stond en niet wegens plaatsgebrek in een kartonnen doos was beland.

Eén zin – de eerste dan nog – meer was er niet nodig om me te doen beseffen dat ik ook als kind al goede smaak bleek te hebben. “O, de suizelende wind door het jonge riet!” Zo mooi beschreven. Ik kan er mij echt iets bij voorstellen. Net als bij zoutige wind die langs ritselende halmen schuurt die hoge luchten zingen. Zo begint dit verhaal en als lezer waan je jezelf vanaf dat moment op die plaats. Als kind ging ik in de bieb echt op zoek naar ‘de boeken met een acht’ (Lemniscaat) waaronder dus die van Beckman. Waarom is deze dan zo speciaal? Ik hield en houd nog steeds van historische romans. In Hasse Simonsdochter krijg je een duidelijk beeld van het leven in een middeleeuwse stad. Een betere geschiedenisles bestaat niet. Daarnaast bevat het boek veel spannende momenten en actie. En last but not least, ook al is het een kinderboek, een gezonde portie romantiek. Die fantastische mix blijft na al die jaren overeind. Selene, ons nieuwste clublid, wist ons te vertellen dat het boek ook de favoriet is van Thea Beckman zelf. Dat staat in haar gesigneerde exemplaar. Wat een ‘gelukzak’, die Selene. Nieuwsgierig? De foto is te zien op ons Instagram-account

Gekaapt (Annemieke)

Al op jonge leeftijd werd ik voorgelezen uit Een bos vol spoken en ik vermoed dat daarmee mijn liefde voor de boeken van Beckman geboren is. In mijn jeugd las ik tal van haar boeken. Met stip op één staat Kruistocht in Spijkerbroek. Een verhaal dat ik al tig keer gelezen heb, wat ik bijna uit mijn hoofd ken, maar wat toch elke keer weer blijft boeien. En dat is nou precies de kracht van Beckman haar boeken. Op de één of andere manier kun je ze herlezen zonder dat ze gaan vervelen. Ze voegen steeds weer iets nieuws toe aan je leeservaring!

In 2003 werd Beckman haar tachtigste verjaardag gevierd met de verschijning van Gekaapt! Een prachtig, historisch kinderboek dat tevens Beckman haar laatste boek zou zijn. Al was ik qua leeftijd toen al uit de beoogde doelgroep gegroeid, toch moest ik dat boek destijds hebben. Het speelt zich af in Kampen 1399. De spanning van handel over zee, compleet met kapingen en piraten zorgt ervoor dat je wordt meegezogen in een groot avontuur. De wijze waarop Beckman het meisje Gese heeft neergezet in dit verhaal is bijzonder. Een echt Beckman-meisje, lekker slim en nergens bang voor, zoals ze die zelf ooit omschreef. Het is een meisje dat weet wat ze wilt en daarvoor gaat. Daarmee is ze een voorbeeld voor alle meisjes die het boek zullen lezen. Prachtig hoe Beckman er altijd in geslaagd is mij als lezer te boeien en mee te nemen op avontuur. Bij het lezen van haar boeken voelde ik me soms heel even, de ontdekkingsreiziger die ze zelf graag had willen zijn!

Genieten jullie ook zo van Beckman haar boeken? Voelen jullie je tijdens het lezen ook een klein beetje een ontdekkingsreiziger? Deel met ons je favoriete Beckman-boek!