Net als in haar boek Borealis heeft Marloes Morshuis ook in Quotum - Project Z het thema klimaat gebruikt om een spannend boek rond te schrijven. In Quotum haalt ze echter ook andere actuele thema's aan, zoals overbevolking en het verdelen van producten en woonruimte.
Het is een spannend verhaal over de nabije toekomst, over een wereld waarin je eigenlijk niet zou willen leven. Er lijkt ook niet veel technologische vooruitgang te zijn, behalve dan op het gebied van het onderdrukken van mensen.

Je vraagt je af hoe de wereld in deze situatie heeft kunnen belanden, want het is zeker geen toekomst om naar uit te kijken. Marloes Morshuis noemt wel een paar dingen die in de afgelopen zestig jaar (dus eigenlijk zestig jaar vanaf nu) zijn gebeurd, die eraan bijgedragen hebben, maar een heel compleet beeld geeft ze niet. Dat is echter ook niet de focus van het verhaal: dat is de beklemmende wereld waarin de jongens zich bevinden en hun situatie.

Waar gaat het verhaal over

Ongeveer zestig jaar in de toekomst bestaat de wereld zoals wij die nu kennen niet meer. Het werelddeel Europa is verdeeld in een Euro-Unie en een Noordelijke Unie (het huidige Scandinavië). Het westelijke deel van Europa is echter getroffen door een grote overstroming en Nederland is veranderd in een moeras. Iedereen spreekt dezelfde taal, maar er is ook een groot probleem: er zijn teveel mensen. De Wereldraad heeft daarom een maximum aantal mensen bepaald per land, het quotum. Omdat de Euro-Unie niet zomaar mensen wil vermoorden, hebben ze een oplossing bedacht: sommige mensen moeten "slinker" worden. Zij mogen dan niet naar school, geen vlees, vis, kaas, eieren, snoep, chips, etc. eten, moeten de straten en gebouwen schoonhouden en hebben thuis geen electriciteit of warm water. Daardoor is hun "voetafdruk" zo klein, dat de Euro-Unie met meer mensen de voetafdruk van minder mensen haalt. Het lijkt een goede oplossing, behalve voor de mensen in "slinkerstand".
Er zit echter een organisatie achter de Wereldraad die niet zo blij is met de creatieve oplossing van de Euro-Unie. De moeder van Axel en Tommy, Simone, was journalist voordat ze in slinkerstand werd gezet. Ze is deze gevaarlijke organisatie op het spoor gekomen. Met gevaar voor eigen leven verbergt hun moeder een aanwijzing, waarmee haar zoons hopelijk uit handen kunnen blijven van deze organisatie.

Personages

De auteur volgt afwisselend Axel en een jongen die voor de "organisatie" werkt (in een ander lettertype gedrukt). Ook wanneer zij elkaar tegenkomen, blijft de auteur doorgaan met deze manier van vertellen. Het hele verhaal is geschreven in de derde persoon, maar bij de delen van Axel krijg je zijn gedachten ook te lezen, en bij de delen van de andere jongen dus ook.
Toch wordt de lezer eerst op het verkeerde spoor gezet en is het niet bekend wie die tweede jongen precies is, wat het op het moment van onthulling ook echt een verrassing maakt.
Aan de andere kant heeft de lezer hierdoor wel weer meer informatie dan Axel over de bewegingen van "de vijand", waardoor het verhaal nog spannender is.

Van de mensen die de jongens tegenkomen, is het nooit zeker of ze juist aan de goede kant staan. Eerst denk je van niet, of juist van wel, maar daarna gebeurt er weer iets waardoor je gaat twijfelen. Het wordt in ieder duidelijk dat niemand echt goed of slecht is en dat acties die de ene persoon als goed beschouwt, door iemand anders als slecht worden gezien. Het zijn in ieder geval interessante personages waarmee je makkelijk mee gaat leven.

Kaft

Het ontwerp van de kaft, door Megan Hoogenboom, is ook het vermelden waard: de bovenste helft van de kaft, maar ook van de pagina's aan de zijkant en bovenkant) is rood gekleurd door de grote groep stokfiguurtjes die erop getekend staan. Op de donkerblauwe, onderste helft van de kaft vallen een aantal van deze poppetjes naar beneden. De zijkant en onderkant van de pagina's is wit met rode, vallende poppetjes.

Conclusie

Het mysterie dat in dit boek de grootste rol speelt, namelijk waarover Simone de aanwijzingen voor haar zoons had opgeschreven, wordt opgelost. Er spelen echter nog veel meer problemen, want de organisatie achter de Wereldraad bestaat nog steeds. Hoewel Axel, Tommy en hun vrienden wel één van hun plannen hebben kunnen voorkomen, is het geen organisatie die snel opgeeft.
Er volgt nog een tweede boek, maar op zich wordt dit boek goed afgesloten zonder een al te grote cliffhanger. De laatste zin vond ik persoonlijk heel mooi:

Hij perste zijn gezicht in een schietgat en keek naar de maan.
'Dank je wel, Selene,' fluisterde hij.

Wat de relatie tot de rest van het verhaal is, ga ik hier natuurlijk niet vertellen...