Aftrap van de Roald Dahlweek met... De Reuzenperzik!
Op 13 september vieren we wereldwijd de geboortedag van Roald Dahl. De Roald Dahldag is inmiddels uitgebreid naar de Roald Dahlweek en daar maken wij van de Jeugdliteratuur Club graag ruimte voor in de agenda. Van 13 tot en met 19 september wordt er elke dag een boek van Roald Dahl besproken. We hopen dat jullie er weer net zo van gaan genieten als wij deden tijdens het herlezen!
Wie is Roald Dahl?
Roald Dahl (13 september 1916 – 23 november 1990) is één van de bekendste kinderboekenschrijvers van de hele wereld. Wie heeft er nu als kind (of stiekem later als volwassene) niet met een Roald Dahl-boek op schoot, een paar uur heerlijk gelezen?
In totaal is hij vijf keer met een Zilveren Griffel bekroond! De fantastische meneer Vos was het eerste boek dat met deze prijs mocht pronken, maar daarna volgden ook Daantje, de wereldkampioen, Het wonderlijke verhaal van Hendrik Meijer, De griezels en De GVR. Drie andere boeken wonnen de Prijs van de Nederlandse Kinderjury: Mathilda, Ieorg Idur en De Minpins.
Op deze eerste dag van de Roald Dahl-week bespreken we De reuzenperzik. Dit boek dat uitgegeven is in 1961 en verfilmd is in 1966, staat dit jaar centraal in de Roald Dahl-week. Uitgeverij De Fontein stelt elk jaar, in samenwerking met Young Crowds, lesmateriaal beschikbaar voor leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. De reuzenperzik sluit heel mooi aan op het thema van de Kinderboekenweek van 2018: Vriendschap.
De reuzenperzik
James woont al jaren bij zijn tantes Spons en Spijker in een raar bouwvallig huis op de top van een hoge heuvel in het zuiden van Engeland. James moet van die niet zo lieve tantes altijd hard werken. Aan dit saaie leven komt een eind als hij van een oud mannetje een zakje toverkracht krijgt.
James laat het zakje bij de kale perzikboom vallen, en dan groeit er aan de boom een reusachtige perzik die zo groot wordt als een huis! James kruipt door een tunnel de reuzenperzik binnen en ontmoet Ouwe-Groene-Sprinkhaan, juffrouw Spin, Lieveheersbeest en nog meer dieren. Samen beleven ze de gekste avonturen, zoals een wilde tocht van de heuvel af, en zelfs een luchtreis over de oceaan.
Wat vonden wij er van?
Katy: Het was lang geleden dat ik zelf iets van Roald Dahl las. Ik herinner me De heksen, omdat de juf dat boek vroeger in de klas voorlas en ooit heb ik Mathilda en Sjakie en de chocoladefabriek zelf gelezen. Ik herinner me die verhalen nog goed, maar dit was de eerste keer dat ik De Reuzenperzik las.
Wat me direct opviel is hoe Dahl een ongelukkige situatie in veel humor weet te verpakken. Ook heb ik bewondering voor de fantasie die in heel het boek verwerkt zit. Het is een erg avontuurlijk verhaal. Het gegeven van een gigantische perzik die plots aan een boom is gegroeid, is al een bijzonder idee op zich. Eens de perzik de tuin verlaat, komen James en zijn nieuwe vrienden vervolgens in tal van absurde situaties terecht. Het is spannend, maar door de grappige schrijfstijl is het nergens echt eng. De humor ontmijnt de situatie steeds.
De illustraties van Quentin Blake zijn mooie aanvullingen bij de tekst. Ze scheppen een beeld bij de fantasiewereld van de auteur, zonder te opdringerig te zijn. De piekerige stijl van de illustrator is erg herkenbaar en haast onlosmakelijk verbonden met het werk van Roald Dahl.
Ik heb De reuzenperzik met veel plezier gelezen en ik ga meteen verder met een ander boek van Dahl: De heksen. Ik heb de smaak dus weer te pakken, het was een leuke en vooral vlotte leeservaring die wat nostalgie teweeg heeft gebracht.
Marjoke: De reuzenperzik is een heerlijk typisch Dahl-boek. Absurd, magisch, kinderen die het slachtoffer lijken van bizarre volwassenen, maar uiteindelijk toch overwinnen. Alles zit erin. Het is het tweede boek van Dahl, daarna verscheen Sjakie en de Chocoladefabriek. De goede lezer ziet het idee voor dat boek al in dit verhaal, als de perzik langs een enorme chocoladerivier reist. Ik vraag me wel eens af hoe Dahl aan zijn ideeën kwam. Wat voor man bedenkt zulke rake, scherpe, maar tegelijkertijd ook absurde verhalen. Naast humor zit er ook altijd een zwart randje aan, rare of slechte eigenschappen van mensen worden uitvergroot.
Toen ik googlede kwam ik op dingen die een antwoord zouden kunnen zijn: Dahl was een echte wereldburger met Noorse ouders die in Wales woonden. Hij werkte in Tanzania bij Shell, als piloot bij de RAF in de tweede wereldoorlog en tenslotte trouwde hij in Washington. Hij maakte ook verdrietige dingen mee, één van zijn zoons raakte in zijn eerste levensjaar gehandicapt en een paar jaar later overleed een dochter. Misschien dat Dahl door alles wat hij had meegemaakt de donkere kant van het leven laat doorschijnen in zijn boeken, al blijft het altijd met humor.
Op zijn website las ik dat Dahl veel research deed voordat hij uiteindelijk startte met het schrijven van zijn verhaal. Zo heeft hij voor De reuzenperzik heel bewust onderzoek gedaan naar allerlei kleine dieren, gekeken hoe hij ze kon vormen naar leuke personages voor dit verhaal. Leuk is ook om te lezen dat Dahl een schrijvershutje achter in zijn tuin met vruchtenbomen had, dus voordat hij wist welke vrucht het meest geschikt was had hij al nagedacht over een reuzenappel, een reuzenpeer, reuzenkersen, een reuzenpruim. Ook vind je daar leuke tips om aan de slag te gaan met de verhalen van Dahl.
De Reuzenperzik gaat ook over vriendschap, het thema van de kinderboekenweek. Hoe James verandert door zijn nieuw gevonden vrienden en hoe ze met elkaar omgaan, ieder met hun eigen eigenaardigheden. Dus ook voor de Kinderboekenweek lijkt het me een leuk boek om te lezen of in de klas te behandelen!
Annemieke: Vroeger heb ik met veel plezier boeken van Roald Dahl gelezen. Ik kan me nog de teleurstelling herinneren van toen ik eindelijk - na tig keer misgrijpen bij de bieb - Sjakie en de Chocoladefabriek meenam en er achter kwam dat er in het boek een aantal pagina's ontbraken. Ik heb vroeger veel gelezen, zowel op school als thuis, maar ik moet bekennen dat ik De Reuzenperzik nog nooit gelezen had.
De uitstraling van het boek past helemaal bij de boeken van Roald Dahl. De zo heerlijk eigen stijl van illustrator Quentin Blake herken je meteen en is voor mij onlosmakelijk aan de boeken van Dahl verbonden. Ook nu weer heb ik genoten van de tekeningen in het boek. Ze passen bij de humoristische teksten van het boek en geven een extraatje aan de lezer (jong en oud). En tja, nu vraag ik me serieus af waarom ik dit boek nooit eerder gelezen heb - aangezien de Nederlandse versie al net zo oud is als ik zelf ben.
Ik heb enorm genoten van de rijmpjes in het boek en de wijze waarop emoties terug komen. Ik heb de smaak weer helemaal te pakken en hoop snel weer eens wat andere Roald Dahl-titels te gaan herlezen!
Antoinette: Roald Dahl, je hoeft zijn naam maar te noemen en iedereen kent hem wel. Terecht dat hij, na zijn dood, op zijn geboortedag herdacht wordt.
Wat heb ik met plezier De reuzenperzik gelezen! James Henry Trotters is de hoofdpersoon die, na de dood van zijn ouders, het niet leuk heeft bij zijn tantes Spons en Spijker. Hier komt een eind aan als hij een oude man ontmoet die hem groene korrels geeft. Per ongeluk laat James deze vallen bij de perzikboom, die al lange tijd geen perziken meer heeft gegeven. Maar dan! Opeens groeien er perziken aan en een ervan groeit steeds groter! Wat een wonder. Deze reuzenperzik verandert alles voor James. Hij ontmoet in de perzik verschillende dieren waarmee hij een groot avontuur beleefd. Ze trekken met de reuzenperzik de zee over, wat een avontuur! Uiteraard verloopt deze reis met allerlei gebeurtenissen die de jonge lezers zeker een lach op het gezicht zal laten toveren.
Met behulp van deze dieren, die allemaal hun beste karakter inzetten, leren de lezers ook welke eigenschappen zij hebben. In De reuzenperzik zitten meerdere kleine boodschappen verwerkt die Dahl subtiel heeft beschreven.
De absurde, fantasierijke reis wordt in 160 bladzijden verteld en de illustraties, getekend door Quentin Blake, passen perfect bij het geheel. De reuzenperzik is een heerlijk boek dat jong en oud zal bekoren. Heerlijk om kinderen zelf te laten lezen, of voor te lezen thuis of op school.
Selene: De eerste Nederlandse vertaling van James and the giant peach, genaamd Beesten aan boord, had illustraties van Nancy Ekholm Burket. In 1995 heeft Quentin Blake nieuwe illustraties gemaakt voor dit verhaal en die staan ook in dit boek! Beide illustratoren hebben niet precies dezelfde momenten getekend, maar ook Blake maakt illustraties van de dingen die je getekend zou willen zien.
De tekeningen van Blake zijn zoals we van hem gewend zijn: met schetserige lijnen en vlekkerige schaduwen geeft hij de personages weer in zijn herkenbare, losse stijl. Zijn tekeningen zijn gemaakt met inkt en waterverf en hij kleurt de tekeningen niet "netjes binnen de lijntjes", maar geeft daarmee wel mooi de schaduwen weer.
Wat er gebeurt in het verhaal is natuurlijk heel erg onwaarschijnlijk: een reuzenperzik zo groot als een huis waarmee de kleine jongen James en de reuzen-insecten een halve wereldreis maken! Onderweg leert James echter wel allerlei dingen over de insecten waar hij mee samen reist en wat ze allemaal kunnen. Ook zien ze hoe de Wolkenmannen hagel en regenbogen maken, hoog in de lucht.
Ze komen af en toe ook in spannende situaties waarvan je je afvraagt hoe ze zich daar nu weer uit moeten redden, maar James blijkt de slimste van de hele groep te zijn en heeft altijd originele ideeën. Wel weet hij af en toe dingen te vertellen, die hij niet zou moeten kunnen weten, als hij bijna zijn hele leven alleen bij zijn tantes in huis heeft gewerkt...
De hoofdstukken zijn heel kort, soms zelfs minder dan een pagina.
Ook de zinnen zijn kort en het grootste gedeelte van het verhaal wordt verteld aan de hand van de dialogen van alle personages, wat er best veel zijn: namelijk zeven insecten, James zelf, en daarnaast nog allerlei andere mensen die ze onderweg tegenkomen.
De Duizendpoot houdt ook van zingen, dus om de zoveel tijd wordt het verhaal onderbroken door een lied op rijm van de Duizendpoot.
Er wordt amper aandacht besteed aan vernielingen die de perzik veroorzaakt of mensen die daardoor doodgaan, want de focus ligt echt op het verhaal van James: hoe hij aan zijn slechte thuissituatie ontsnapt. En dat loopt heel goed af!
De reuzenperzik is een grappig, niet al te serieus verhaal, dat heel geschikt is om voor te lezen. Je krijgt wel zin in perzik(sap) van dit boek, dus misschien handig om daar alvast wat van in huis te halen!
Sanne: Ik kan mij niet heugen dat ik een boek van Roald Dahl las, maar wel herinner ik me de films Sjakie en de chocoladefabriek en Mathilde. Beide vol fantasie en er gebeuren onmogelijke dingen. Maar toch lijkt het ook heel echt en haalt Dahl serieuze onderwerpen aan zoals je anders voelen of eenzaam zijn. Zo ook in De reuzenperzik. De twee tantes die voor James zorgen zijn gemeen, hatelijk en niet liefdevol. James moet nare klusjes doen, krijgt geen eten en mag niet met andere kinderen omgaan. En dan beleeft James een avontuur en komt de reuzenperzik in beeld. Samen met een groepje insecten beleeft James het ene na het andere avontuur bovenop de perzik. Het mooie is dat de reuzenperzik multifunctioneel is. Het is een verstopplek, een hut, een boot en een luchtballon. Een thuis!
Het boek heet De reuzenperzik, want je snapt dat de hoofdrol is weggelegd voor dit gigantische ding, maar stiekem zijn de dieren in het verhaal ook heel belangrijk! Dahl vertelt over haaien, sprinkhanen, regenwormen en nog veel meer. Insecten die op het eerste oog niet zo fijn lijken, blijken toch wel heel handig en mooi te zijn als je beter kijkt. Kinderen leren tijdens het lezen van alles over de dieren door de feitjes en anekdotes die Roald Dahl in het boek heeft verweven. Een prachtig boek voor kleine én grote dierenvrienden. Daarnaast zingt de duizendpoot ook nog mooie liedjes, echte versjes, op rijm. Naast de plaatjes is dit een fijne afwisseling in het boek.
De reuzenperzik zit vol fantasie, echte karakters, humor en is leerzaam.
Joke: Hoewel de titels van Dahl erg bekend zijn, moet ik toegeven dat ik er in het verleden maar enkele las. Veel van zijn verhalen ken ik van de films. Ik herinner me ook de kortverhalen voor volwassenen waar ik erg van genoten heb. Lang geleden nam ik me al voor nog eens een kinderboek van hem te lezen. Deze heruitgave van De reuzenperzik vormde het ideale excuus daarvoor. Met 160 bladzijden tekst, afgewisseld met voldoende illustraties, schrikt de omvang alleszins niet af. Ik las hem in een keer uit. Door de korte hoofdstukken is dit verhaal ook erg geschikt om voor te lezen. Het is smullen van de absurde humor van Dahl. Zo maakt hij serieuze thema’s als eenzaamheid en angst licht genoeg voor de jonge lezers. De dieren uit het verhaal zijn met hun herkenbare, goede en slechte eigenschappen erg menselijk. De reuzenperzik zit vol actie en avontuur en vooral fantasie. Een aantrekkelijk boek – hoewel niet zo fantastisch als het heerlijke Matilda – dat een breed publiek aanspreekt: geboren lezers en minder vlotte lezers, meisjes en jongens, jong en minder jong,...
Ilja: De reuzenperzik is een echt Roald Dahlboek! Het staat vol met vreemde personages die een plekje in je hart veroveren, woordspelingen, ontzettend veel humor en een absurde verhaallijn. Alle personages in het werk van Dahl geven een bepaalde boodschap mee en alleen daarom is het interessant om al zijn boeken door te lezen. Specifiek in dit boek vond ik de uitwerking van het thema vriendschap mooi. Dahl laat daarin zien dat niets onmogelijk is en dat je prima met insecten vrienden kan worden. Leuk dat Roald Dahl voor vriendschap met insecten kiest, een diertje dat in de maatschappij vaak gehaat wordt.
Het verhaal is vrij kort, maar leest daardoor wel makkelijk. Het verhaal is dus minder diepgaand dan eerdere boeken die ik van hem heb gelezen, maar is daardoor een heerlijk boek voor tussendoor of om in korte delen voor te lezen. Vergeet daarbij zeker niet om aandacht te besteden aan de heerlijk karakteristieke tekeningen van illustrator Quinten Blake. Ze zijn echt onderdeel van het verhaal en laten het tot leven komen.
Het thema vriendschap sluit bovendien aan bij de Kinderboekenweek, dus ook daar is het boek zeker bruikbaar voor.
De ingrediënten uit de reuzenperzik - vreemde personages, rare verhalen, taalspelletjes en humor- komen in veel van zijn boeken voor, maat toch gaat het verhaal nergens vervelen en blijft het redelijk onvoorspelbaar. Met het lezen van De reuzenperzik voelde ik me weer even het kleine meisje dat voor het eerst het werk van Roald Dahl ontdekte!
Evy: Ik weet dat ik vroeger zeker Mathilda gelezen heb, maar ik kan me dat maar met moeite voor de geest halen. Net zoals Sanne heb ik ook de film van Sjakie en de chocoladefabriek nog helder voor de ogen, maar de rest van de verhalen is toch óf ongelezen, óf naar de diepe, donkere krochten van mijn geheugen verdwenen. De reuzenperzik had ik in ieder geval nog nooit gelezen. Het verhaal was helemaal nieuw voor mij en ook de herontdekking van de stijl van Dahl voelde erg vers aan.
De personages zijn erg mooi neergezet. Voornamelijk dieren uit de kleine, kruipende groep worden in één klap erg goed weergegeven. Hun karaktertrekken en hun nut komen uitgebreid aan bod en toch voelt het niet als een les die voorgelezen wordt. Alles wordt in het verhaal verweven en op die manier kunnen kinderen spelenderwijs ook iets leren over dieren die soms vergeten worden!
De situaties zijn absurd, maar voelen toch levensecht aan! Eens de perzik gaat rollen, laat die de realiteit achter zich en ontvouwt zich een nieuwe wereld voor de lezer. Je vraagt je steeds af waar de reis heen gaat en hóe die perzik weer ooit op de grond zal terechtkomen!
Ik denk dat jonge lezers erg van dit verhaal kunnen genieten en er tegelijkertijd ook zeker iets van opsteken. Een compact en grappig verhaal over vriendschap dat, zoals hierboven al enkele malen genoemd wordt, erg goed aansluit op de Kinderboekenweek 2018.
Jullie lezen het... wij hebben genoten van De reuzenperzik! Hebben jullie dit boek al gelezen? Laat het hieronder in een reactie weten en hou ons deze week in de gaten voor meer Roald Dahl-plezier!
Groetjes,
Evy