Ik bleef in juli nog even in het bruggen-thema hangen (later een blog over dit 'toeval'...) en las voor mijn samen-lezen-is-leuk!-project met Marjolein Bruggenbouwers van Jan Guillou. Een boek dat ik bijna een jaar geleden kocht op een boekenmarkt. De hoogste tijd om eens aan dit eerste deel van de veel geprezen serie over De grote eeuw te beginnen!

Marjolein: Dit boek stond al een tijdje in mijn kast en hoog op mijn WIL-lijst toen ik de oproep van Hetty zag voor een buddyread. Ik wist inmiddels dat Bruggenbouwers het eerste deel van een serie was, maar mijn kennis ging niet veel verder  dan de ondertitel: Drie broers, twee oorlogen, een eeuw. Dat maakt meteen duidelijk dat Guillou een ambitieus project voor ogen had. De kaft laat zien waar het verhaal begint: bij hun jonge jeugd.

Jeugd

Marjolein: De ondertitel dekt niet de lading van dit eerste deel, feitelijk draait dit boek om twee broers: Lauritz en Oscar. Samen met hun broer Sverre groeien ze aan het eind van de 19e eeuw op in Noorwegen. Hun vader is visser en komt om op zee. Ondanks hun jeugdige leeftijd (12, 11 en 10 jaar) worden de jongens aan het werk gezet in Bergen. In hun vrije tijd bouwen ze stiekem een kloppend model van een vikingboot. Voor de directeur van de fabriek is duidelijk dat de jongens een groot talent bezitten, hij zorgt ervoor dat het Bergens spoorcomité hun school en de universiteit in Dresden betaalt. Er is wel een voorwaarde: na hun opleiding moeten ze terug komen naar Noorwegen en daar spoorwegen en bruggen bouwen.

'Ontbrekende' broer

Hetty: Het boek begint inderdaad met te vertellen over drie broers, ze volgen alle drie een opleiding tot ingenieur in Dresden. 
Wanneer ze hun diploma behaald hebben vlucht Sverre naar Engeland en dat is gelijk het laatste wat er in dit boek over hem verteld wordt. Tijdens het lezen stond ik er eerst niet zo bij stil dat dit het eerste deel van een serie was en vond het nogal vreemd dat Sverre niet meer aan bod kwam, want ik was wel nieuwsgierig naar hoe het hem verging in Londen.
Later realiseerde ik me weer dat er nog meer boeken volgen over deze broers en dat in een ander deel Sverre zijn verhaal waarschijnlijk verteld wordt. En dat klopt, deel 2 Dandy van het noorden gaat over Sverre in Londen.

Noorwegen versus Afrika

Marjolein: Zoals meestal in een roman houden niet alle jongens zich aan deze afspraak, alleen Lauritz komt terug, Oscar gaat bruggen en spoorwegen bouwen in Duits-Afrika, Sverre gaat naar Engeland en komt verder niet meer in het boek voor. Vanaf dit punt in het boek wisselen de verhalen van Oscar en Lauritz zich af en reis je als lezer van het koude besneeuwde Noorwegen naar de warmte van Afrika.

Lauritz  belandt in de bergen van Noorwegen om daar te helpen bij de aanleg van een spoorweg. Het leven is zwaar en hard, het vervoer gaat het grootste deel van het jaar per ski . In Dresden heeft hij zijn grote liefde Ingeborg achtergelaten. Hij verdient niet genoeg om haar op stand te kunnen onderhouden . Daarnaast voelt hij de verplichting richting het spoorcomité om niet alleen zijn schuld te voldoen, maar ook die van zijn broers.

Oscar in naar Duits-Afrika gevlucht nadat hij door een Duitse hoer is opgelicht. Duitsland begon laat met de kolonisatie en de Duitsers wilden laten zien dat je ook met respect kon koloniseren. Oscar krijgt een heldenstatus wanneer hij in staat is om leeuwen te doden, die het kamp aanvallen. Zelf geeft hij die eer aan zijn hulp en vriend Kadimba.  Zijn heldenstatus wordt nog vergroot wanneer hij een paar jaar later een kannibalenstam weet te doden, ook dit weer met hulp van Kadimba.  Oscar wordt een rijk man in Afrika. Net wanneer hij terug wil gaan breekt de Eerste Wereldoorlog uit en raakt hij betrokken bij de gevechten in Afrika.

Verantwoordelijkheidsgevoel

Hetty: Opvallend is het grote verantwoordelijkheidsgevoel van Lauritz, hij vindt gewoon dat hij zijn belofte absoluut na moet komen en als dank voor de genoten opleiding een aantal jaren moet gaan helpen bij de aanleg van de spoorweg. Wanneer hij beseft dat zijn broers het niet zo nauw nemen met die belofte en naar elders vertrokken zijn heeft hij zelfs het gevoel dat hij ook hun schuld moet gaan inlossen en ook hun deel van de spoorweg aan moet leggen. 
Hoe graag hij ook in Duistland zou willen zijn bij Ingeborg, en hoe zwaar het werk in de ijzige kou hem soms ook valt, hij blijft volhouden en werken aan de spoorweg tot de hele schuld ingelost is, zowel die van hem als die van zijn broers.

Het contact hersteld

Hetty: Er is jarenlang geen contact tussen de broers, ze hebben geen idee waar de ander is en hoe het met de ander gaat. Ze leiden volledig hun eigen leven. Tot het moment dat Lauritz een krantenartikel onder ogen krijgt met daarin een foto van zijn broer in Afrika. 
Na lang wikken en wegen besluit Lauritz om Oscar een brief te schrijven en zo herstelt het contact zich langzamerhand. 
Wanneer Oscar het gevoel heeft klaar te zijn in Afrika en plannen maakt om terug te keren naar zijn broer in Noorwegen wordt hij door de omstandigheden gedwongen nog langer in Afrika te blijven, reizen is onmogelijk geworden door het uitbreken van de WOI.

Marjolein: Lauritz krijgt in Noorwegen ook de eer voor wat hij bereikt heeft. Oscar helpt hem met een financiële bijdrage waardoor hij kan trouwen met Ingeborg. Door haar afkomst uit een adellijke familie raakt hij ook in contact met de Duitse keizer. Dit is tijdens de Eerste Wereldoorlog een  probleem in Noorwegen.

Historische roman

Marjolein: Een echte historische roman dus, waarin zoveel gebeurt en je terloops nieuwe geschiedenisfeiten leert. Voor mij was dat bijvoorbeeld de manier waarop de Amerikanen de spoorweg over de Rocky Mountains hebben aangelegd met gebruik van Chinese arbeiders (slaven?). Ook de manier waarop de Engelsen tekeer gingen in Afrika en tijdens de Eerste Wereldoorlog in Afrika.  

Hetty: Tijdens het lezen valt onmiddelijk op hoeveel onderzoek de schrijver gedaan moet hebben, het verhaal speelt zich af in twee uitersten, in Noorwegen en zuidelijk Afrika in het eerste deel van de vorige eeuw, en beide worden geloofwaardig weergegeven. De contrasten tussen de levens van de beide broers zijn enorm, waar de ene broer vecht tegen de bijna onmenselijke kou en bergen sneeuw, vecht de ander tegen wilde dieren en kanibalen die zijn kamp bedreigen. Toch krijgen beide broers met de gevolgen van de WOI te maken, dat was wat ik erg interessant vond om te lezen, want zoveel is er niet (algemeen) bekend over de gevolgen van de WOI in die gebieden. Guillou heeft een mooi en leerzaam historisch beeld geschetst.

De sterren

Hetty: Hoewel ik het boek in een periode las waarin ik heel veel andere dingen aan mijn hoofd had, wist het verhaal mij toch absoluut te boeien. De manier waarop twee heel verschillende werelden tot één verhaal verweven zijn sprak mij zeker aan. 
Toch mis ik het verhaal van de derde broer en er zijn nog wel meer vragen open gebleven....dus ben ik ook zeker van plan om de volgende delen van deze serie ook te gaan lezen.

Ik gaf het boek vier sterren.

Marjolein: Het is Guillou goed gelukt om een mooi verhaal te schrijven en het historisch een geheel te laten worden. De details in het boek zijn soms verschrikkelijk, ik heb het boek daarom regelmatig weggelegd om weer even bij te komen van wat ik gelezen had. 

Ik heb het boek 4 sterren gegeven.

Deel twee hebben we in middels ook in huis, dus ik ga zeker verder lezen.