Het is alweer meer dan een maand geleden dat ik een blog plaatste in het kader van mijn 'Samen lezen is leuk!-project'....
Inmiddels is het alweer maart, maar toch ga ik nu nog even terug naar januari, naar het boek dat ik samen met Marina las, een boek boordevol met boeken....Wij lazen samen De boekenapotheek aan de Seine van Nina George.

Papieren schepen voor de ziel. Het moet een apotheek worden, vertelde hij, een pharmacie littéraire, voor alle gevoelens waarvoor geen medicijnen te krijgen zijn. Zoals heimwee. Volgens hem zijn er verschillende vormen van heimwee. Verlangen naar geborgenheid, familienostalgie, scheidingsangst en liefdesheimwee.

Het verhaal

Jean Perdu is boekhandelaar en verkoopt zijn boeken vanuit een schip op de Seine, hij ziet het schip als een boekenapotheek, hij verkoopt romans als medicijn voor de kwalen van het leven. Hij weet precies welk boek geschikt is voor een ander.
De enige persoon die hij niet kan genezen met een goede leestip is zichzelf. 
Eenentwintig jaar geleden verliet zijn Provencaalse geliefde Manon hem terwijl hij nog sliep. Ze liet een brief achter, die Perdu nooit durfde te lezen. 
Tot deze zomer. De zomer die alles verandert. Jean Perdu gaat op reis over de rivier naar het hart van de Provence, naar zijn herinneringen en terug naar het leven. Deze reis is voor hem de weg naar genezing, een manier om afscheid te nemen van het verleden en eindelijk  verder te kunnen met zijn leven.

'Weet je dat er een tussenwereld bestaat tussen het einde en het nieuwe begin? Dat is de verwonde tijd, Jean Perdu. Het is een moeras waarin zich dromen, zorgen en vergeten doelen verzamelen. Je stappen worden zwaarder in die tijd. Onderschat die overgang niet, Jeanno, tussen afscheid en begin. Neem de tijd. Soms zijn zulke drempels te breed om ze in één stap te nemen.'(wijsheid van Sanary)

Cover en titel

Marina: De cover is zo mooi, dat het me gelijk opviel toen ik het boek zag liggen!  Precies zo een vergeelde oude foto, bijna een schilderijtje! Ook de titel vond ik goed gekozen!

Hetty: Helemaal mee eens Marina, ik weet nog dat ik het boek op een boekenmarkt in Utrecht zag liggen. Ik kocht een ander boek, maar deze cover en ook de titel lieten me niet los. Ik ben later die ochtend nog weer teruggegaan om het boek op te pakken, de achterflap te lezen en het te kopen! Iets waar ik geen spijt van heb gekregen.

Tijdens het lezen

Marina: Vanaf  het eerste deel heeft het boek me in zijn greep, zowel qua schrijfstijl als de verhaallijn! Ik ervaar de het boek als een stukje poëzie!
Meestal las ik maar een paar bladzijden om al die mooi verwoordingen van gevoelens, de mystiek van de sfeer in mij op te nemen en even verder er van te genieten!

Hetty: De schrijfstijl spreekt me inderdaad ook erg aan in het boek, de mooie beeldende omschrijvingen van de omgeving tijdens de reis. Maar ook de vele mooie citaten die ik heb genoteerd tijdens het lezen. 
Wat de verhaallijn betreft vond ik het middelste stuk van het verhaal wel iets minder, de vaart ging eruit en hoewel dat bij de reis per schip past vond ik het toch iets te langdraderig worden. Wel kon ik weer genieten van alle boeiende perosnen die Jean Perdu en zijn reisgezelschap onderweg tegenkwamen!

'Angst verknoeit je lichaam zoals een onhandige beeldhouwer een perfecte steen verknoeit,' hoorde Perdu Vijaya weer zeggen. 'Alleen word je van binnenuit bewerkt en ziet niemand hoeveel splinters en brokken er van je af worden geslagen. Je wordt steeeds dunner en onstabieler, tot zelfs het geringste gevoel je verplettert. Een omarming, en je denkt dat je breekt en verloren bent.’ 

Beeldende beschrijvingen

Marina: Het leek of ik er zelf bij was, dat ik deelgenoot was van zijn leven, dat ik naar een film aan kijken was. Alles was zo beeldend beschreven dat ik de trap hoorde kraken, de aardappelen hoorde bakken in de pan.
Maar eveneens gevoelens en sfeer kwamen juist over...

Ik heb lang nagedacht hoe ik dit moest verwoorden, maar het boek gaf zelf de oplossing: Opeens (blz 217) kwam het juiste woord in het verhaal voor, juist zoals ik de schrijfstijl ervaarde: "Begripsbeelden" 

Heel het boek door, wordt je ondergedompeld in een zee van boeken en overspoeld door de sfeer. Ik waande me er bij. Door de mooie beeldspraak was ik deelgenoot van de FRANSE sfeer

Monsieur Perdu voelde zich ongelooflijk alleen, als een onnozel, klein roeibootje op de zich verkneukelende, spotzieke zee – zonder zeil, zonder roer, zonder naam.

De boeken

Hetty: Ik ben altijd gefocust op titels van boeken en schrijvers die genoemd worden in boeken, ze trekken me aan en ik word nieuwsgierig, en ook regelmatig vind ik zo de titel voor een volgend boek dat ik ga lezen. 

In dit boek worden verschillende, heel veel verschillende boeken genoemd en aangeraden, schrijvers als Thomas Mann, Bertholt Brecht en Dostojevski waarvan ik al eens iets gelezen heb kwamen voorbij. Maar ook een titel die nog op mijn planning staat voor dit jaar: Don Quichot ontbrak niet!

Toch werd ik het meest getrokken door het boek Zuiderlichten van Sanary....en laat dit nu net een boek zijn dat niet terug te vinden is! Zuiderlichten is een belangrijk boek voor Jean Perdu, zo niet het allerbelangrijkste boek. Het is het boek dat hij moest lezen en leren doorgronden om verder te kunnen met zijn leven. Zuiderlichten is het recept dat Jean Perdu nodig bleek te hebben!

De liefde is als een woning. Alles in een woning moet benut worden, niets mag afgedekt of ‘vermeden’ worden. Alleen hij die de liefde geheel en al bewoont en voor geen enkele kamer, geen enkele deur terugschrikt, leeft werkelijk. Ruziemaken en elkaar teder aanraken zijn beide even belangrijk; zich aan elkaar vasthouden en elkaar weer afstoten ook. Het is van existentieel belang dat werkelijk elke kamer van de liefde wordt gebruikt. Anders gaan de demonen en geuren daarin een eigen leven leiden. Verwaarloosde kamers en huizen kunnen boosaardig worden en gaan stinken….’

En dat niet alleen, Sanary is een pseudoniem en Jean Perdu is er op gebrand om ooit te ontdekken welke schrijver er schuilgaat achter dit pseudoniem van zijn 'levensboek', tijdens de reis komt hij onverwacht het antwoord op het spoor.

Samy veegde de zilte traan van haar gezicht. ‘Ik moest mijn boek schrijven. Jij moest het lezen. Jij moest alles doorleven en doorlijden om ten slotte in je boot te stappen en weg te varen laten we dat aannemen ja?' ‘Natuurlijk Samy. Ik geloof het zeker. Er zijn boeken die slechts voor één enkel mens zijn geschreven.' Hij verzamelde zijn moed. ‘Ik heb al die tijd alleen maar door jouw boek overleefd,' bekende hij. ‘Ik begreep alles wat je dacht. Het was alsof je mij kende voordat ik mezelf kende.'

Wat Jean Perdu tenslotte wakker schudde en aanzette tot actie, tot zijn reis door de Provence, de reis naar zijn verleden en naar de toekomst, was toch niet zijn favoriete boek, nee het was een simpele boekensteun met daarop het gedicht 'Stufen' van Hesse, een gedicht uit zijn boek Het kralenspel.

Treden

Zoals de bloesem valt en iedere gloed
van jeugd verbleekt, bloeit iedere levenstrede,
ook iedere wijsheid, iedere deugd bloeit
op zijn tijd en mag niet eeuwig duren.
Het hart moet bij elke roep van ’t leven
bereid tot afscheid nemen zijn en tot een nieuw begin,
met onverschrokkenheid en zonder treuren
opnieuw zich binden kunnen en zich willen geven.
En de betovering daarin,
zal ons beschermen en ons helpen leven.

Gaan met een licht gemoed, waar de opdracht leiden moge
en van ’t volvoerde vrij weer verder werken.
De geest van het heelal wil binden, noch beperken,
maar tree voor tree ons wijden en verhogen.
Ternauwernood is ons een levenswijze
vertrouwd tehuis, daar dreigt verval.
Slechts wie bereid is tot vertrek en reizen,
zich aan gezapigheid ontrukken zal.
Misschien kan zelfs de stervensnacht
ons nieuwe vergezichten wijzen, des levens roep blijft van ons eisen…….
Hart, neem dan afscheid en verzamel kracht.

(Bron, Vertaling door het genootschap ‘de blauwe bloem’.)

De belangrijkste les uit het boek

Marina: De kern van het verhaal: De angst voor het verdriet en de waarheid verlamde hem 20 jaar. Enkel was de waarheid anders dan hij gedacht had. 20 verloren jaren enkel door angst...

Hetty: Dat is ongetwijfeld de belangrijkste 'les' uit het boek Marina! Deze les die Jean Perdu gaandeweg zijn reis leert begrijpen wordt natuurlijk weer geïllustreerd met een paar schitterende citaten: 

Boeken kunnen veel maar niet alles. De belangrijkste dingen moet je leven. Niet lezen. Ik moet mijn boek…beleven.

Jean Perdu verstopte zich al die jaren achter zijn boeken, hield zich alleen maar bezig met 'recepten' voor anderen om zelf maar niet echt te hoeven leven, niet te hoeven voelen....
Deze manier van leven was een gewoonte geworden, hij vroeg zich niet af of hij zo eigenlijk wel gelukkig was, dit was gewoon hoe het lange tijd doorging....

De gewoonte is een gevaarlijke, ijdele godin. Ze laat niets toe wat haar heerschappij verstoort. Ze doodt het ene verlangen na het andere. Het verlangen om te reizen, naar ander werk, naar een nieuwe liefde. Ze verhindert dat je leeft zoals je wilt. Omdat we er uit gewoonte niet meer over nadenken of we nog wel willen wat we doen.

Conclusie en sterren

Marina: Wat een mooi boek met een mengeling van tristesse, weemoed en tevredenheid sla ik het boek dicht. Ik heb genoten van het verhaal, maar ook van de mooie zinnen, de citaten en de Franse sfeer. Ik ga zeker ook de andere boeken lezen van Nina George!

Het boek krijgt van mij dan ook 5 sterren! 

Hetty: Ik sluit af met twee mooie citaten over lezen en over boeken, dat lijkt me wel toepasselijk :-) Want dat is toch mijn conclusie over het boek: vele mooie citaten vallen er te ontdekken in De boekenapotheek aan de Seine

Lezen: een reis zonder einde. Een lange, ja eeuwige reis, waarop je milder, liefdevoller en mensvriendelijker werd.

Cuisery: 'Wie van boeken houdt, verliest daar zijn hart.'

Het boek krijgt van mij 3 sterren