Izar
Het verhaal in het boek van mijn volgende samen-lezen-is-leuk!-project trok me gelijk aan, ik schreef me destijds in voor de leesclub op Hebban maar werd niet ingeloot. Wat volgde was een groot leesclub-enthousiasme over het boek dat ik vanaf de zijlijn gevolgd heb...ik bleef het jammer vinden dat ik op dat moment Izar van Carlo Groot niet mee kon lezen.
Toen ik het boek vorig jaar op het boekenfestijn zag liggen heb ik dan ook geen tel geaarzeld en het meegenomen!
Gigi: Al heel lang stak dit boek mijn ogen uit. De leesclub liet ik toen aan mijn neus voorbij gaan en toen ik zag hoe enthousiast men was over dit boek na de leesclub had ik behoorlijk veel spijt. Het eindigde volgens mij helemaal bovenaan in de Hebban Hall of Fame van de leesclubs dat jaar. Ooit heb ik het boek bij de bibliotheek gehaald en weer liet ik andere boeken voor gaan. Toen was daar Hetty, de reddende engel, die het boek op haar meeleeslijst liet prijken en ik riep direct dat ik met haar mee wilde lezen.
De aantrekkingskracht
Gigi: Wat maakte nu dat dit boek me trok? Een mengeling van de titel en de cover. Izar klikt al mooi, hoewel ik er een jongensnaam in las en dat blijkt niet zo te zijn. De cover lijkt eenvoudig maar er zit een boodschap in verborgen. Een verdrietige boodschap.
Hetty: De cover van het boek sprak mij ook gelijk aan, de kleuren en de afbeelding: een stokpaardje waar niet mee gespeeld wordt, achtergelaten tegen een deur, waar de aandacht op gevestigd wordt door een baan invallend zonlicht....het doet treurig aan op de een of andere manier, het heeft iets eenzaams...
Verder de ondertitel:
Het aangrijpende ivf-verhaal van een man die zichzelf nooit als vader zag
Die ondertitel heeft iets tegenstrijdigs in zich, waarom aan ivf-beginnen als je nooit vader wou worden? Waarom? Het intrigeert en beloofd een verhaal met een bijzondere invalshoek.
Ook ik zag in Izar een jongensnaam en werd al lezende verrast :-)
De schrijfstijl
Midden op het veldje staat een kleine boom, begeleid door twee houten palen. Het is een kersenbloesem met een wat merkwaardige, rechtopstaande kruin, waarschijnlijk een erfenis van zijn reis naar het park. Het was een lange rit, vanaf de boomkweker in het zuiden van het land naar Amsterdam, met samengebonden takken, achter op een vrachtwagen. Hij heeft het zwaar gehad.
In de kruin prijken wit-roze bloemetjes. Het zijn er niet veel, maar ons boompje bloeit.
We schuifelen het gras op, voorzichtig, alsof we ons op een bevroren sloot wagen. Langzaam draaien we om het boompje heen.
'Wat is hij mooi,' zegt Lisette.
We bekijken de jonge kersenbloesem van top tot teen.
De bloesem ziet er babyfris uit en sommige knoppen moeten nog uitkomen. Ik pak de gladde stam beet, die zo dun is dat ik hem met mijn hand bijna kan omvatten. Ik kijk omhoog. Vlak onder de kruin is de stam nog dunner. Hier is de kruin van een jonge boom geënt op de stam van een oudere kersenbloesem, om zo de overlevingskansen te vergroten.
Mijn gedachten gaan eerst anderhalf jaar terug in de tijd en vervolgens een halve meter de grond in. Ik denk aan het briefje dat ik daar heb achtergelaten. Mijn keel begint pijn te doen.
Hetty: Bovenstaand citaat las ik aan het begin van het boek, al op de tweede pagina, ik vond het mooi en het raakte mij... het zegt eigenlijk alles over het hele verhaal als je het naderhand nog eens terugleest: De kwetsbaarheid van de bloesem, de boom die niet perfect is (rare kruin), de lange zware reis, het bezorgde gevoel van iets waar je heel voorzichtig mee om moet gaan, de jonge boom geënt op een oude stam om de overlevingskansen te vergroten, de hoop dat de knoppen uit zullen komen, maar ook de pijn en het verdriet die uit de laatste zin spreken.
Deze schitterende vergelijking beloofde veel goeds, maar toch veranderde de toon snel, het werd snel, populair, en voelde daardoor soms onverschillig en afstandelijk. Ik moest er aan wennen... maar later blijkt dat deze manier van schrijven wel past. Het is het verhaal van een man die niet zo nodig vader hoeft te worden, die er vrij onverschillig tegenover staat en alleen toegeeft aan de grote wens van zijn vrouw. Pas later, gaande weg, als het allemaal niet zo makkelijk blijkt te gaan dan begint de man te beseffen dat hij toch eigenlijk ook wel heel graag een kindje wil.
Gigi: Aan het begin van dit boek werd ik weer even op het verkeerde been gezet. Het taalgebruik is luchtig, met humor en zeker ook populair, misschien wel studentikoos te noemen. De auteur neemt geen blad voor de mond. Vooral het studentikoze schrikte me even af maar omdat het tegelijkertijd innemend was werd ik ook snel geraakt door de schrijfstijl en blijkt dit een van de grote krachten van dit boek te zijn.
Het onderwerp
Is mijn weerstand tegen kinderen groter dan het verlangen van Lisette, vraag ik me af. Wat betekent het voor haar om kinderloos door het leven te gaan, wat betekent het voor mij om vader te worden? Iemand een kind opdringen is groot. Hoe groot is het om iemand een kind te ontzeggen? Hoe groot is het om iemand een kind te gunnen?
Gigi: Het onderwerp, als kinderen krijgen niet vanzelf gaat, raakt waarschijnlijk iedereen en ouders die dit hebben doorstaan misschien nog meer. Ik heb bewondering voor de wijze waarop Groot de gevoelens die hierbij spelen bespreekt, nergens uit de bocht schiet, nergens te sentimenteel wordt en vooral overal humor kan blijven gebruiken. Hij weet op de juiste momenten de exacte details te benoemen en de andere momenten juist weg te laten wat niet gezegd hoeft te worden en raakt je als lezer in het hart.
Hetty: Het boek behandelt een gevoelig onderwerp: een kinderwens die moeilijk vervult kan worden, een wens die zo groot is dat er alles aan gedaan wordt om de vervulling van die wens te bereiken....maar wat als dat niet lukt? Dat is iets wat hard binnenkomt en veel lezers zal raken.
De invalshoek is bijzonder, het verhaal wordt niet vanuit de vrouw geschreven maar vanuit haar man, die eigenlijk nooit kinderen gewild heeft maar besluit dat hij tegemoet wil komen aan de grote wens van zijn vrouw, hij gunt haar een kind.
Wat volgt is een worsteling met zichzelf, hoe ver wil hij gaan? Hoe ver moeten ze gaan om de wens van zijn vrouw te vervullen? En gaande weg: is het eigenlijk nog wel alleen de wens van zijn vrouw? Wil hij zelf toch ook inmiddels niet graag vader zijn?
Daarna de hevige pijn die hem overvalt als het mis gaat....ook hij wou dit kindje, Izar, heel graag.... en wil er inmiddels ook alles voor doen om vader te worden, haar wens is hun wens geworden...
Dit proces dat de man doorloopt wordt op een hele mooie manier weergegeven, de toon blijft meerendeel luchtig en met humor maar toch weet het verhaal je te raken, door de verwarring bij de man en door de pijn en het leed dat ze beide voelen.
'Het moet moeilijk zijn als je zo graag een kindje wilt.' Hij kijkt me begripvol aan.
Ik weet even niet wat ik moet zeggen. Ineens besef ik hoe de buitenwereld tegen onze situatie aankijkt. een jarenlang traject, ziekenhuisafspraken, onderzoeken, behandelingen. Zoveel moeite doe je toch alleen als je heel graag een kindje wilt? Maar zo graag wil ik helemaal geen kindje. Leg dat maar eens uit. Meer dan ooit verlang ik naar het moment waarop dit allemaal achter me ligt. Kind of geen kind.
Wat vonden wij er van?
Hetty: Ik moest erg wennen aan het harde taalgebruik en de onverschillige houding die de hoofdpersoon af en toe heeft, maar later zag ik wel waarom de schrijver op deze manier het verhaal geschreven heeft. Juist doordat de hoofdpersoon in het begin vrij onverschillig tegenover de hele kinderwens staat is de wending die het verhaal maakt veel indrukwekkender. De pijn die ook hij voelt als het vervullen van de wens niet zo makkelijk blijkt te zijn en de verbazing hierover die hij voor zichzelf ook erkent komen binnen en maken het verhaal sterker.
Het is wel een boek dat even moet bezinken, pas nu een tijdje nadat ik het boek las, en nu ik er een stukje over schrijf zie ik hoe sterk het verhaal in elkaar zit. Het is toch wel heel erg goed geschreven! En tussen het harde taalgebruik zitten ook hele mooie gevoelige aangrijpende passages verwerkt.
Gigi: Op de roman an sich heb ik geen kritiek, het is de studentikoze wijze van leven die mij als persoon soms iets tegen stonden. Hoewel ik denk dat dit beschreven gedrag als tegenligger van de ontwikkeling van Izar het plot versterkte. De opbouw van het verhaal is mooi en de dialogen zijn sterk. De afsluiting van de roman is zo subtiel beschreven dat Groot me lang heeft doen mijmeren over het boek nadat ik het dichtsloeg. Ik heb Izar, in al haar vormen, in mijn hart gesloten en ik hoop dat Carlo Groot nog vaker een boek zal schrijven.
De sterren
Gigi: Ik gaf vier sterren. Bijna vijf :-)
Hetty: In eerste instantie gaf ik het boek drie sterren, maar dit heb ik net veranderd in vier!