Dit keer een boek in mijn Samen-lezen-is-leuk! project waar ik zelf erg naar uitkeek: Jane Eyre van Charlotte Brontë. 
Gelukkig was Gigi al snel bereid om met mij mee te lezen en te genieten van deze heerlijke Engelse klassieker.

Gigi: Ik heb weer een klassieker gelezen!
Op Hetty’s meeleeslijst stond Jane Eyre, een klassieker van een van de gezusters Brontë, namelijk Charlotte. Daar zei ik direct ja op. Dit boek las ik al op de middelbare school in het Engels en ik kon me niets meer herinneren van het verhaal. Ik dacht een kleine passage nog te weten, daar waar het hoofdpersonage in een tuintje zat te schrijven. Ik was heel benieuwd of en waar dit in het verhaal zat.

Hetty: Ook ik las ooit al eens een paar Engelse klassiekers, waarschijnlijk inderdaad ook voor mijn leeslijst op de Havo, en misschien in dezelfde periode nog één of twee gewoon omdat ik er toen al van kon genieten. Maar welke ik precies gelezen heb? Altijd twijfel ik weer, was het nu Jane Eyre, of toch Wuthering heights, of nog een andere beroemde klassieker?
Dat is dan ook precies de reden dat ik helemaal blij werd toen ik Jane Eyre in een minibieb aantrof; een mooie kans om eens te kijken of ik dit boek nu al gelezen had of niet en om te ontdekken waar het ook alweer over ging! Dit boek ging absoluut mee!

Lezen in een erker

Gigi: In het eerste hoofdstuk las ik dat de hoofdpersoon Jane (niet heel verrassend deze naam) zich met een boek verschanste in een erker achter het gordijn, onzichtbaar voor haar omgeving. Verhip, dat kende ik uit Wuthering Heights geschreven door zus Emily Brontë. Dat boek las ik namelijk ook op de middelbare school, in de zelfde periode. Grappig, ze lazen vast elkaars boeken en namen dingen van elkaar over. Of, wat ook kan, is dat de erkers met gordijnen ervoor een heel normale verstop-plek was in die tijd. In ieder geval wilde ik zelf later een huis met erker met mooie rode fluwelen gordijnen zodat ik me daar af en toe met een boek kon terugtrekken.

Hetty: Wat een grappig toeval weer! Vroeger was het ook voor mij een soort droombeeld (naast een hele muur vol boeken) om later een huis met een erker te hebben waarin dan zo'n knus zitplekje gecreëerd is met lekkere kussentjes om op te zitten....je daar dan terug te trekken met een boek en af en toe je blik laten dwalen over een schitterende tuin....ik zag het helemaal voor me.
Inmiddels heb ik wel een huis met een erker (en een muur vol boeken), maar geen bijbehorende mooie tuin om op uit te kijken en dus ook maar geen zithoekje in de erker. 
De rode fluwelen gordijnen van Gigi heb ik er dan weer niet bij gefantaseerd, ik zag het niet als een verstopplek maar meer als gewoon een heerlijk leesplekje.

Het verhaal

Hetty: Jane Eyre is een boek geschreven in de ik-persoon, iets wat voor die tijd best bijzonder was maar volgens Charlotte noodzakelijk om het verhaal en de sfeer goed over te kunnen brengen, iets wat zeker gelukt is. Gedurende het verhaal leef je mee met Jane, die eerst als jong meisje door haar tante 'verbannen' wordt naar een strenge sobere kostschool waar ze ook nog eens haar enige dierbare vriendin verliest tijdens een tyfusepidemie. Op deze kostschool worden de meisjes opgevoed tot dienbare meisjes, die niets voor zichzelf verlangen en alleen handelen in dienst van een ander. Dit samen met het eenzame en in de steek gelaten gevoel dat Jane voortdurend heeft vormt op dat moment wie ze is en hoe ze zich gedraagd: altijd aan anderen denkend, niet aan haar eigen geluk. 
Toch raakt ze gewend aan het harde kostschoolleventje en verblijft er na haar opleiding zelfs nog twee jaar als lerares. 
Wanneer ze echter aan de slag kan gaan als gouvernante is dit het begin van een enorme ontwikkeling voor Jane, ze leert het echte leven buiten de kostschool kennen, ze ontdekt vriendschap en de liefde, maar ook de bijbehorende jaloerse gevoelens en teleurstellingen, maar vooral ontdekt ze wie ze echt is en wat ze nu zelf wil en belangrijk vind.

Herkenning

Gigi: Verder herkende ik niet zo heel veel totdat Jane gouvernante werd. Weer kreeg ik een aha erlebnis, want dat gebeurde ook in Woeste hoogte, toch? Pas toen zich in het toen beschreven huis een mysterieuze persoon opdook ging er bij mij een lichtje (of kaarsje) branden. Vanaf dat moment wist ik de rest van het verhaal en wist ik ook dat dit verhaal dus niet bij Woeste hoogte maar bij Jane Eyre hoorde. Je snapt wel dat ik nu op korte termijn Woeste hoogte moet gaan (her)lezen. Ik heb namelijk totaal geen idee waar dat boek over gaat. Gelukkig heb ik Hetty en Marieke al bereid gevonden om dit in december te gaan lezen.

Hetty: Het moment dat jij beschrijft Gigi, bracht ook bij mij een gevoel van herkenning teweeg. Ook ik wist nu zeker dat ik Jane Eyre ooit eerder gelezen had, maar toch wist ik het precieze vervolg niet helemaal meer. Natuurlijk moest er nog wel een moment van drama komen in de vorm van een verloren liefde, dat kon bijna niet anders. Dat Jane daarna onderdak vindt bij een dominee en zijn twee zussen, die later zelfs familie van haar blijken te zijn kon ik me niet meer herinneren en liet me dus verrassen door deze wending.

Hoe vonden wij het boek?

Hetty: Ik heb genoten van dit boek! Van elke bladzijde vol mooie beschrijvingen van de omgeving, de natuur en de huizen. Maar ook van het typische Engelse leven met upstairs - downstairs mentaliteit, het belangrijke klasse verschil dat altijd weer opduikt in Engelse klassiekers, dat zo bepalend is voor het leven van de personages.
Dat het verhaal in de ik-vorm vertelt wordt, maar waarbij de schrijfster zich af en toe ook even reachtstreeks tot de lezer richt vond ik goed gekozen. Dit maakt dat je echt mee gaat leven met Jane, en haar gevoelens en gedachten ten volste meekrijgt.
De grote ontwikkeling die Jane doormaakt van een klein in de steek gelaten meisje dat leert alles in dienst van de ander te zetten tot een volwassen vrouw met een sterk karakter die weet wat ze wil en vecht voor haar eigen geluk is mooi in het verhaal verweven.
Elke keer geniet ik weer van zulke Engelse klassiekers, dat ze soms traag en wellicht een beetje voorspelbaar zijn doet voor mij niets af aan het grote plezier dat ik beleef tijdens het lezen, het is genieten bladzijden lang...

Gigi: Maar wat vond ik nu van het boek? 
Het was niet voor niets dat ik dit boek graag wilde lezen. Ik lees graag klassiekers en in de tijd dat ik bij het Klassieker Genootschap zat heb ik gemerkt dat de Engelstalige klassiekers me telkens erg dierbaar waren. Al snel zat ik dan ook in het heerlijke taalgebruik en de sfeer die mij ook zo trok in Trots en vooroordeel van Jane Austen.
De liefde voor boeken die Jane Eyre liet zien was hartverwarmend. Het verhaal is licht voorspelbaar maar heeft toch ruim voldoende plot twists om je gekluisterd te houden aan het verhaal. Daarnaast bevat het boek prachtige en krachtige dialogen die soms een glimlach op je gezicht toveren en op andere momenten je aanzet tot nadenken. De dialogen worden afgewisseld met mooie natuurbeschrijvingen of met de stroom aan gedachten van Jane. De ontwikkeling die Jane doormaakt als persoon is fijn weergegeven en je ziet haar, door de dialogen en haar eigen gedachten, in de loop van het verhaal groeien tot een onafhankelijke vrouw met eigen keuzes en een eigen mening.
De rechten van de vrouw in die periode (halverwege de 19e eeuw) en vooral de plichten die daar bij horen zijn een vast onderliggend thema, naast het standsverschil dat opvallend is als thema in vele boeken in die periode.

De sterren

Gigi: Jullie merken vast aan mijn beschrijvingen dat ik enorm genoten heb van dit boek. Het wat verheven taalgebruik, de prachtige beschrijvingen van de omgeving, de emoties van Jane die mooi in kaart gebracht worden en die een bijzondere ontwikkeling doormaken. Het raakte bij mij een gevoelige snaar. Het zal ook niet voor niets zijn dat dit boek behoort tot de leesclub-klassiekers en dat het boek al heel vaak is verfilmd of in een serie verschenen. De serie met Timothy Dalton uit 1983 heb ik ook ooit gezien en je raadt het vast wel, ik dacht dat dit Wuthering Heights was...
Ik gaf het boek 5 sterren. Dat zal waarschijnlijk niet voor iedereen gelden, je moet ook houden van deze periode, deze verhalen en deze schrijfstijl maar ik vond het prachtig.

Hetty: Net als Gigi hou ik ook ontzettend van deze schrijfstijl en de prachtige sfeer die in deze klassiekers neergezet wordt, ik ben fan en lees ze steeds weer met veel plezier...ik kan dan ook bijna niet wachten om in september Emma (Jane Austen) samen met Joella te gaan lezen en daarna Wuthering heights (Emily Brontë) in december weer samen met Gigi en Marieke. Boeken om naar uit te kijken!
Natuurlijk geef ik Jane Eyre ook vijf sterren!