Humbert Humbert de hoofdpersoon in Nabokov's Lolita is het overgrote deel van het boek geobsedeerd door het mooie kindmeisje Lolita.
Lo-lie-ta, het meisje dat hem zo verschrikkelijk veel doet denken aan zijn eerste grote liefde: Annabel.

Annabel

Had ze een voorgangster? Ja zeker, nou en of. In feite was er misschien wel helemaal geen Lolita geweest als ik niet al eens een zomer een eerste kindmeisje had bemind. In een vorstendom aan zee. O, wanneer? Zowat evenveel jaar voor Lolita werd geboren als ik die zomer oud was.

Humbert leert Annabel kennen in de zomer waarin hij dertien jaar is, haar ouders hebben een villa gehuurd vlakbij het hotel van zijn ouders. Van het ene op het andere moment zijn de beide pre-pubers smoorlijk, onbeholpen, schaamteloos, jammerlijk verliefd op elkaar. 
Verlegen als ze zijn, en zelden zonder ouderlijk toezicht gebeurt er weinig dan blikken over en weer en speelse toevallige kleine aanrakingen. Tot ze op de laatste dag van de zomer, hun allerlaatste kans aangrijpen en ertussenuit glippen naar het strand, daar verscholen tussen de rotsen begint een korte en begerige steelpartij, die op het moment dat de jonge Humbert op het punt staat bezit van Annabel te nemen ruw verstoord wordt door twee zwemmers die uit zee komen.
Vier maanden later overlijdt Annabel op Korfoe aan tyfus.

Slechts één zomer hebben ze samen doorgebracht, maar Humbert zal haar nooit vergeten, zal voortaan alle meisjes vergelijken met Annabel. Hier begint zijn obsessie voor kindmeisjes, voor nimfijnen.
Waneer hij, als hij veertig jaar is, Lolita ontmoet herkent hij in het twaalf jarige meisje alles wat hij ooit zo mooi vond aan Annabel en is hij niet in staat weerstand te bieden aan zijn heftige gevoelens.

Edgar Allan Poe

Vladimir Nabokov verwerkt in zijn boeken vele verwijzingen, zo ook in Lolita. Hierbij kun je denken aan Alice in wonderland, De kleine zeemeermin, Tristan en Isolde, een schilderij van Waterhouse, Dante en ook de beroemde dichter Edgar Allan Poe.

De obsessie voor kindmeisjes van Humbert doet denken aan het leven van dichter Edgar Allan Poe, deze man was namelijk getrouwd met zijn veel jongere nichtje Virginia Clemm. Ze trouwden toen Virginia nog maar dertien jaar oud was. 

In het werk van Poe komt meerdere keren een dode of stervende jonge vrouw voor. Beginnend met het korte verhaal Berenice en later een regelmatig terugkerend thema in zijn werk.
Ook Humbert's Annabel overlijdt op jonge leeftijd aan tyfus.
Maar dat is niet de meest opvallende verwijzing van Nabokov naar Poe.

Het laatste grote gedicht van Poe, dat gepubliceerd wordt na zijn dood, draagt de titel Annabel.
Een spookachtig en verdrietig, maar vooral ook intens en fascinerend gedicht over de dood van een mooie jonge vrouw.

Annabel Lee

It was many and many a year ago,
In a kingdom by the sea,
That a maiden there lived whom you may know
By the name of Annabel Lee;
And this maiden she lived with no other thought
Than to love and be loved by me.

I was a child and she was a child,
In this kingdom by the sea:
But we loved with a love that was more than love--
I and my Annabel Lee;
With a love that the winged seraphs of heaven
Coveted her and me.

And this was the reason that, long ago,
In this kingdom by the sea,
A wind blew out of a cloud, chilling
My beautiful Annabel Lee;
So that her highborn kinsman came
And bore her away from me,
To shut her up in a sepulchre
In this kingdom by the sea.

The angels, not half so happy in heaven,
Went envying her and me--
Yes!--that was the reason (as all men know,
In this kingdom by the sea)
That the wind came out of the cloud by night,
Chilling and killing my Annabel Lee.

But our love it was stronger by far than the love
Of those who were older than we--
Of many far wiser than we--
And neither the angels in heaven above,
Nor the demons down under the sea,
Can ever dissever my soul from the soul
Of the beautiful Annabel Lee:

For the moon never beams, without bringing me dreams
Of the beautiful Annabel Lee;
And the stars never rise, but I feel the bright eyes
Of the beautiful Annabel Lee;
And so, all the night-tide, I lie down by the side
Of my darling--my darling--my life and my bride,
In her sepulchre there by the sea,
In her tomb by the sounding sea.

(bron: https://www.shmoop.com/lolita/allusions.html)

Verwijzingen

Naast de titel van het gedicht zijn er meerdere verwijzingen naar dit gedicht van Edgar Allan Poe te vinden in Nabokov's Lolita.

Het gedicht Annabel Lee gaat over een mooie en pijnlijke herinnering, de spreker herinnert zich zijn lang verloren liefde, Annabel Lee. Hij kende haar vele jaren geleden toen ze een meisje was. ookal waren ze slechts kinderen, ze waren echt serieus verliefd. 
Net als Humbert en Annabel.

Gelijk de eerste twee regels van het gedicht moeten al bekend voorkomen bij de lezers van Lolita;
'Het was vele en vele jaren geleden, in een koninkrijk bij de zee'
Deze bijna sprookjesachtige omschrijving van tijd en plaats lijkt veel op de manier waarop Humbert zijn ontmoeting met Annabel beschrijft: 
 In een vorstendom aan zee. O, wanneer? Zowat evenveel jaar voor Lolita werd geboren als ik die zomer oud was.

Annabel Lee en de spreker waren zo verliefd dat de engelen in de hemel het opmerkten en jaloers waren en de spreker geeft deze engelen ook de schuld van het vermoorden van zijn vriendin. Blijkbaar kwam er een wind uit de wolken waardoor Annabel Lee ziek werd en uiteindelijk overleed.
Ook Humbert zijn Annabel overlijdt op jonge leeftijd aan een ziekte, aan tyfus.

De spreker in het gedicht wil dat we weten dat zijn liefde voor Annabel Lee niet alleen een tienerliefde was. Zoiets kleins als de dood zal hem niet scheiden van Annabel Lee. Zelfs engelen of duivels kunnen dat niet doen. Hij ziet haar nog steeds overal, in zijn dromen en in de sterren. Hij houdt nog steeds heel veel van haar. 
Ook Humbert kan zijn Annabel niet vergeten nadat ze overleden is. Annabel is een soort ideaalbeeld voor hem geworden en hij zoekt haar overal. Soms ziet hij kleine dingen die hem aan Annabel doen denken, kleine uiterlijke kenmerken of slechts een houding of beweging. 
Hij blijft van haar houden en, tot hij Lolita ontmoet, kan geen enkel meisje of vrouw voldoen aan zijn droombeeld....Annabel blijft de enige grote liefde voor hem.

Hoewel Annabel Lee het centrum vormt van het gedicht van Poe, het draait helemaal om haar, komen we nooit veel meer over haar te weten, alleen dat ze jong was. 
Ook dit doet aan Humbert denken, zowel Annabel als Lolita zijn zeer jong, en dat is wat vooral van belang is voor Humbert; het zijn kindmeisjes, mooie onschuldige nimfijnen.
Wanneer Humbert samen met Lolita op reis gaat en ze constant samen zijn lijkt Humbert zich niet echt in Lolita als persoon te verdiepen, hij is enkel bezig met haar te bewonderen, is geobsedeerd door haar jonge uiterlijk. 
Lolita is een jong kindmeisje, meer is niet van belang voor Humbert, meer hoeven we niet over haar te weten.

Deze blog maakt deel uit van een serie artikelen over het boek Lolita van Vladimir Nabokov dat gelezen wordt in leesgroep-verband met eigen exemplaren.
Andere blogs over Lolita:
* Rusland in anderhalf uur
* Mijn ontdekking van de intertekstualiteit
* Lolita uit de lijst 'Verboden boeken'
* Ongemakkelijke hoofdpersoon
* Waarom gebruikt Vladimir Nabokov zoveel kleuren in zijn proza?