Alweer een bijzonder boek in mijn samen-lezen-is-leuk!-project...Samen met Willeke las ik Perfecte stilte van Thomas Verbogt. Een verhaal over vriendschap, eenzaamheid en geheimen.

Het verhaal

Willeke: Hoofdpersoon David is een man van 57 die een relatie heeft met Emma, een relatie die welliswaar op zijn eind loopt maar voor David toch de langste relatie is die hij ooit gehad heeft: tien jaar zijn ze al samen.

David heeft een wat lethargisch karakter, afwachtend op wat er komen gaat, ziet veel gebeurtenissen waar hj een roman over zou kunnen schrijven, maar hij komt er niet toe. Hij is filmer van documentaires.

David heeft als veertienjarige  jongen zijn vriendinnetje Valerie van het dak zien vallen en later 'verdwijnt' ook zijn vriend Simon. Die gebeurtenis heeft zijn leven getekend, David is een afstandelijke man geworden, die het moeilijk vindt om vriendschappen en een relatie te onderhouden.

De opbouw

Hetty: Het verhaal is zo opgebouwd dat het hele plaatje zich slechts langzaam onthult. 
Wanneer David in een opwelling een vrouw te hulp schiet die aangevallen wordt door drie mannen en hierbij zelf zwaargewond raakt, is hij verbaasd over zijn eigen actie. David heeft zichzelf altijd als laf beschouwd, als iemand die niet handelt wanneer dat echt nodig is. Terwijl hij in het ziekenhuis herstelt heeft hij tijd om zijn leven te overdenken, in flashbacks ontdekt de lezer ook langzaam wat er zich in de jeugd van David allemaal afgespeeld heeft. 

Het is ook een soort wake-up call voor David, hij besluit de dingen anders te gaan doen en terwijl hij zijn leven opnieuw vormgeeft krijgt de lezer uiteindelijk het volledige plaatje te zien.

David

Willeke: Nadat David weer thuis is uit het ziekenhuis verbreekt hij de relatie met Emma, beide voelen eigenlijk wel dat het over is, toch blijft David nog een tijd bij haar in huis wonen. Weer een teken dat hij passief is en weinig initiatief neemt. Wel gaan zijn gedachten uit naar de vrouw die aangevallen werd en ook in het ziekenhuis terrecht kwam, hij heeft haar nooit opgezocht.

Door zijn contacten, die hij heeft in zijn werk merkt hij dat hij soms jaloers is op degene die hij filmt, bijvoorbeeld Dominique, een studente van de filmacademie die hij een jaar volgt voor een documentaire. Zij is zelfbewust maar tegelijkertijd kwetsbaar, David zou graag ook zo willen zijn, maar hij is een pleaser.

Valerie

Hetty: Valerie, het vriendinnetje van David overleed op haar 14e verjaardag door een val van het dak. Iets wat een diepe indruk op David gemaakt heeft, wanneer hij jaren later haar moeder weer ontmoet beseft hij pas hoeveel.
Wanneer haar moeder hem vraagt of hij écht niet wist wat er aan de hand was, waarom Valerie zelfmoord gepleegd heeft antwoord David ontkennend. Maar dit zet hem wel aan het denken, hij weet het wel....hij was degene die haar had kunnen helpen...maar hij deed het niet....hij was te laf....
Maar was dit wel zo? Of was het simpelweg teveel verantwoording voor een kind?

Al snel wordt duidelijk dat Valerie ook na haar dood een grote invloed op het leven van David gehad heeft. Zijn reactie van toen, of juist het gebrek hieraan heeft zijn zelfbeeld en omgang met anderen gekleurd. David beschouwd mensen vooral als passanten....ze komen en verdwijnen ook weer, zonder dat je er veel aan kunt doen.

Inzicht

Willeke: Door een ontmoeting met mevrouw Beizer, de moeder van Valerie, moet hij weer terugdenken aan zijn vriendinnetje en constateert dat hij toen laf geweest is. Hij weet dan ook niet waarom hij, ondanks zijn lafheid, toch de vrouw die in de steeg aangevallen werd te hulp is gekomen. 
Na een aantal jaren zoekt hij haar op, zij is mismaakt geworden door de aanval en heeft zich teruggetrokken op het platteland. Ze vinden elkaar en aan haar vertelt David voor het eerst het hele verhaal en waarin hij tekort geschoten is bij Valerie.

Heel traag wordt duidelijk waarom David geworden is wie hij is en hoe de tragedie in zijn jeugd bepalend geweest is voor zijn toekomst.

Thema's

Hetty: Een duidelijk thema, dat meerdere keren en in verschillende situaties genoemd wordt, is de stilte...een stilte die perfect kan zijn.
De stilte die perfect was toen ze vroeger, voor het overlijden van Valerie, met het gezin in de tuin stilletjes bij elkaar zaten; 

Ik herinner me een zomermiddag, we zitten in de tuin, mijn ouders , mijn zusje en ik, het is warm, het is stil, het is echt ontzettend stil, mijn moeder zegt: 'Mooi hè, er gebeurt nu helemaal niets.'
'Ja, soms is dat het mooiste wat er is,'zegt mijn vader. 
Mijn zusje lacht, ik ook. 

Wanneer hij bij Anne-Marit, de vrouw die aangevallen werd in de steeg komt heeft hij een gevoel van herkenning, de omgeving waar zij woont doet hem aan het landschap uit zijn jeugd denken. 
Ook voor Anne-Marit is de stilte van grote betekenis, een betekenis die David gelijk herkent als de zijne.
Tijdens haar lange tijd van herstel in het ziekenhuis was er continu iemand bij haar, terwijl alles in haar erom schreeuwde om alleen gelaten te worden. Nu ze zich eindelijk heeft kunnen terugtrekken in haar huisje in de wildernis heeft ze rust gevonden.

...Maar ik heb gemerkt dat ik nauwelijks nog iets met mensen heb. Misschien moet ik wel zeggen dat ik er niets meer mee te maken heb. Ik ben ver weg. Hier is mijn leven. In dit huis, in deze tuin, in deze stilte. Ik vind het volmaakt. Perfect.

Een ander thema is moed. En dan vooral de vraag: Hoe moedig ben jij? Wat gebeurt er wanneer je moedig moet zijn? Ben je dat dan ook echt of blijf je een toeschouwer die stiekum wegkijkt omdat datgene wat je ziet te verschrikkelijk is?

En hieruit volgend ontstaat de vraag: Hoe goed ken je jezelf eigenlijk? Weet jij hoe je reageert in een noodsituatie of verras je jezelf?

De sterren

Willeke: Ik houd van deze schrijver, de manier hoe hij kan vertellen, rustig en zonder haast kom je er als lezer achter wat de betekenis is van het verhaal dat hij wil vertellen. 

Ik geef het boek dan ook 5 sterren!

Hetty: Het boek zit erg goed in elkaar, juist door het heel langzaam onthullen van wat er in het verleden nu precies voorgevallen is weet Verbogt de spanning goed vast te houden. Je wilt blijven lezen tot je het hele verhaal kent...en dit ken je ook pas op het eind van het boek omdat er gedurende het verhaal nergens een woord teveel gezegd wordt. 

Ik geef het boek 4 sterren.