Een boek met een titel Alleen dapper te zijn en een flaptekst die vermeld dat het gaat over een reis door Afrika, sprak vijftien Hebban leesclublezers voldoende aan om zich in te schrijven bij deze leesclub. Ze werden ingeloot en kregen het boek thuisgestuurd. Wat waren de verwachtingen? Kwamen die ook uit? We bespraken het in een leesclub aan de hand van tien discussie vragen.

Korte samenvatting:

Voor Simone Jastein zijn een losse opmerking van een groepstherapeut en een reisbrochure genoeg om zich in te schrijven voor een reis van drie maanden door de Sahara naar West-Afrika. Ze heeft geen idee waaraan ze begint. De reisgenoten, die haar verwend vinden, vallen bitter tegen en de reisleider blijkt een bullebak. Na een zandstorm die haar bijna het leven kost, besluit ze zich aan te passen. Ze raakt in de ban van de onmetelijke woestijn en later de kleurrijke jungle, die in schril contrast staan met de somberte van de kleigronden waar ze vandaan komt. Simone verandert, maar dat neemt niet weg dat naarmate de reis langer duurt en de vermoeidheid toeneemt, de onderlinge verhoudingen onder druk komen te staan. Ondertussen wordt ze verliefd op Koen Eisenga, de chauffeur die haar gedurende de hele trip op haar huid zit.

Terug in Amsterdam, ontwikkelt zich tussen hen een moeizame relatie. Net wanneer eindelijk alles goed lijkt te gaan en ze zelfs aan samenwonen denken, besluit Koen voor een hulporganisatie af te reizen naar Liberia. Impulsief als altijd volgt ze hem, een wrede oorlog in, die beiden tot het uiterste drijft en Simone voor de grootste uitdaging in haar leven stelt.

De leesclub

De cover en de titel

De omslag van het boek laat een foto zien van een stuk woestijn, waarin een klein figuurtje is getekend. De foto loopt door over de hele kaft, van voor naar achter. De titel staat er duidelijk op in witte letters, met daaronder in het zwart, de naam van de auteur.
Wat is de mening van de lezers over de cover en de titel, vinden ze het passen bij het boek?

Wat de kleuren van de cover betreft zijn mooi volgens de lezers, Carla noemt ze Warm en symbolisch, Jacqueje juist ingetogen en Laura F vindt het kleurrijk. Van Daniël had het iets grimmiger gemogen.
Het kleine figuurtje valt  ook goed op, Anna zegt: De cover vind ik mooi en passend met dat kleine figuurtje in de lege woestijn. En ook Marianne haalt dat aan: De woestijn, een vrouwenfiguur die daar loopt. De verlatenheid. Het schept een mooi beeld. Maar bij Sarah schuurt het een beetje: De vrouw op het zand doet een beetje raar aan (zo kinderlijk), maar dat is waarschijnlijk de bedoeling, dat het wat bevreemdend overkomt.

De titel is best bijzonder: Alleen dapper te zijn.

AdaW beschrijft het als volgt: De titel vind ik een beetje lastig. Hij "bekt" niet lekker en blijft niet hangen. Aan de betekenis kan je allerlei invullingen geven, bijvoorbeeld dat ze dapper moet zijn. En de betekenis van alleen kan dubbel uitgelegd worden. In de zin van "enkel", dat ze alleen maar dapper hoeft te zijn, maar ook in de zin van "in haar eentje" dat ze zelfstandig een leven moet opbouwen.

Dat de titel blijft niet echt hangen zeggen meerdere lezers, maar dat kan ook komen omdat het op meerdere manieren kan worden uitgesproken.

Marianne zegt hierover: Lastig. Hierboven wordt al geschreven dat de titel niet blijft hangen en daar ben ik het mee eens. Wel vraag ik me af op welk woord de klemtoon gelegd moet worden. Als je de klemtoon op "alleen" legt, houdt het in dat Simone moet leren alleen op zichzelf te vertrouwen. Maar als je de klemtoon op "dapper" legt , houdt het in dat Simone "moedig" moet zijn. Ik kom daar niet helemaal uit....

Gelukkig kunnen de lezers bij deze leesclub vragen stellen aan Edith Tulp en Marianne legt haar dilemma aan haar voor. Edith Tulp antwoord: Wat de titel betreft ben ik me bewust van de dubbele betekenis. Dat heb ik eigenlijk met opzet zo gedaan: ik vind dat iedere lezer de titel op zijn eigen manier mag interpreteren. Mijn persoonlijke betekenis? Om moeilijke periodes te doorstaan in het leven, hoef je alleen maar dapper/moedig te zijn. 
In de 2e plaats betekent het ook: in je eentje alles te moeten oplossen (en om dat te kunnen moet je wel weer dapper zijn).

Opbouw boek

Het boek is opgebouwd in drie delen. Het eerste deel is ook gelijk het grootste deel en gaat over de reis door Afrika, het tweede deel speelt zich af in Nederland en het laatste deel in oorlogsgebied Liberia. Wat vinden de leesclublezers van deze opbouw?

Riet vindt het een prima opbouw: Ik vind de opbouw goed. Eerst hoe Simone er toe kwam om deze reis te maken. Tijdens de reis werden kreeg je door de flashbacks een goed beeld van haar leven. Dit vond ik ook het mooiste gedeelte van het boek.
En Lien was het met de goede opbouw eens: Het bewijs voor mezelf dat ik de opbouw heel goed vond, is, dat ik steeds verder wilde lezen.
Maar AdaW vond het minder: Ik vond de opbouw niet zo goed. Eerst een kort stukje Nederland met plotseling vertrek naar Afrika. Het stuk over de groepsreis is heel uitgebreid en in detail beschreven. Dan een vrij kort stuk Nederland en weer vertrek naar Afrika waarin alles ineens in een stroomversnelling zit. Ik vond het stuk over de groepsreis erg lang en gedetailleerd en het einde van het boek vond ik te snel gaan.

Die flashbacks in het verhaal staan gewoon gedrukt tussen de rest van het verhaal, ipv cursief waardoor het soms onduidelijk is, Enig minpuntje in de opbouw in het verhaal volgens LauraF.
 Ook Seline had er wat moeite mee: De opbouw van het boek is goed, het boek is goed ingeleid. Hier en daar werd er gebruik gemaakt van flashbacks. Helaas was het voor mij soms onduidelijk dat ze begonnen waren. Als ik halverwege de flashback was, begon ik te begrijpen wat er gebeurde. Toen ik verder was in het boek werd me beter duidelijk wanneer er flashbacks kwamen.

Een ander puntje van kritiek ligt in het feit dat het einde wel heel snel ging.

Heleen zegt daarover:  Ik denk dat ik de opbouw van het eerste deel van het boek beter vond dan de rest van het boek. Ik vond het einde ook niet echt afgerond, maar meer abrupt afgebroken.

Schrijfstijl

Edith Tulp weet Afrika goed te vangen in haar tekst. De omgeving wordt mooi omschreven. Maar heeft ze de lezers ook kunnen raken met haar verhaal, tekst en/of personages?

Wat schrijfstijl betreft is Lien in ieder geval een fan: De schrijfstijl : Oh ik ben echt fan! Het is heel eenvoudig geschreven met niet te veel uitleg of beschrijvingen van hoe een korreltje zand er uit ziet en voelt en vliegt en en en.. Ik hou van gewoon, korte en duidelijke verhalen zodat me alles blijft boeien.
AdaW genoot van de beschreven omgeving, maar de personages vond ze minder: Met name de beschrijvingen van Afrika vind ik goed geschreven. Je ziet, ruikt, voelt het landschap. De beschrijvingen van de personages vind ik wat eendimensionaal blijven, daardoor raken de personages me niet echt.
Hullemans had echter meer moeite met het boek: Ik weet niet waaraan het ligt, maar het boek kon me niet opslokken. Ik las wat ik las. Geen verkeerde zinnen. Ook geen onzinnig, onlogisch of onbetekenend verhaal. Maar, totaal geen opborrelen van gevoel n.a.v. het gelezene. En dan zal het wel aan de schrijfstijl liggen denk ik. 
Laura19907 vond de schrijfstijl fijn: Niet te lange hoofdstukken, humor tussendoor en natuurlijk ook spanning, maar werd niet geraakt door het verhaal:  Raken is een groot woord, dat is bij een niet waargebeurd verhaal bij mij lastig , maar vind het wel een zeer vermakelijk boek.
En Carla wist zich wel geraakt door het boek: Verder heeft het boek mij juist wel geraakt. Afrika, de dynamiek van een groepsreis en de ontwikkeling die zij doormaakt. Ik hou erg van dit genre!

Simone

Simone is een opvallende persoonlijkheid. Ze is depressief, vlucht weg door op reis te gaan naar Afrika en komt zichzelf daar tegen en maakt soms vreemde keuzes. Ze past zich aan, maar kan daarna niet meer aarden in Nederland en valt weer in een depressie. Hoe denken de lezers over Simone? Ze krijgt niet bepaald de sympathie van de lezers.

Arrogant zegt Selina, Ze deed soms dingen waarvan ik me afvroeg wat de toegevoegde waarde was.
Lien vindt haar Eigenwijs, soms lui, betweterig en koppig, [..]Ook al past ze zich wel iets beter aan en doet ze wat meer en geeft ze wat meer om anderen.

Heleen ziet nog wel een verbetering als ze de tweede keer in Afrika is: Tijdens dat verblijf in Afrika zie ik dat ze zich nuttig probeert te maken bij de slachtoffers. Dan lijkt zij beter op haar plek [..] Ze maakt zich los van Koen en stort ze zich in onveiligheid. Is dat dapper? Vind ik niet. Ik vind dat ze vaak naïef en impulsief is, maar de momenten waarop ze dat inzet om een ander te helpen waardeer ik enorm in haar. 

En als de vraag wordt gesteld wat het meest opvalt in het boek, dan is dat toch ook weer het gedrag van Simone.

Laura19907 zegt: Wat mij opviel is dat Simone vaak in bepaalde situaties kwam door haar naïeve en impulsieve gedrag. Voor haar iets minder, maar voor de lezer wel heel erg leuk. En dat is ook wat Jacqueje noemt: Typerend en opvallend vind ik de ondoordachtzaamheid en het impulsieve gedrag van de hoofdpersoon.

Verwachtingen

De korte samenvatting gaf al vrij veel weg van het verhaal dus een hele grote verrassing wat het boek zou brengen was er niet. Wat zeggen de leesclublezers?

Sarah verwachte meer romantiek:  Ik verwachtte een iets ander boek, meer een soort reisverhaal met een romantische inslag. Het is uiteindelijk meer een persoonlijk verhaal geworden dat zich deels in Afrika afspeelt en hoewel er wel wat passie is, is er eigenlijk weinig romantiek en liefde.

Voor Carla kwamen de verwachtingen uit: Ja, mijn verwachtingen zijn aardig uitgekomen. Zonder de achterkant van het boek gelezen te hebben, ging ik er in eerste instantie vanuit dat het een reisverslag van een enkel persoon zou zijn, in plaats van een groep. Maar het is zoals ik verwachtte: een heerlijk reisverslag dat zich afspeelt in Afrika.

Jacqueje kreeg ook niet helemaal wat ze verwachte: Mijn verwachtingen zijn niet uitgekomen. Ik had een inspirerend boek verwacht met personages die helemaal tot bloei zouden komen in positieve zin. Ik kon er geen goed gevoel aan overhouden.

Maar voor Lien was het een succes: ja, mijn verwachtingen zijn meer dan uitgekomen. Ik heb (zoals ik hoopte) echt genoten van dit boek. Het leest makkelijk en de korte inhoud op de achterflap kwam zijn belofte na in het verhaal. 

Conclusie

Alleen dapper te zijn is een boek dat bij de meeste lezers in de smaak is gevallen, ondanks het vrijgeven van een groot deel van het verhaal in de korte samenvatting, enkele puntjes van kritiek en verwachtingen die niet helemaal werden waargemaakt. De mooie beschrijving van de reis door Afrika en de fijne schrijfstijl zijn sterke punten, en hoewel Simone een nogal apart en niet altijd sympathiek personage was, zorgde haar gedrag en persoonlijkheid wel voor een bijzonder verhaal.

Eindoordeel

Met zeven x vier sterren, zes x drie sterren en één x twee sterren is de leesclub afgesloten met een gemiddelde van 3 en halve ster.

vier sterren

Laura19907: Impulsief maar o zo dapper

Carla: Een heerlijk boek over het prachtige, maar ook zo gevaarlijke Afrika, over liefde en de zoektocht van Simone naar zichzelf.

drie sterren

AdaW: Het is een prettig leesbaar boek met prachtige beschrijvingen van Afrika en het stelt maatschappelijke thema’s aan de orde, maar mist toch een stukje diepgang.

Sarah: De weg kwijtraken tijdens een reis om jezelf terug te vinden

Twee sterren

Hullemans: Een coming of age verhaal op een te journalistieke wijze gebracht

Hieronder staan de eindoordelen met een quote uit de eigen recensie en de gegeven sterren van de leesclubdeelnemers.