Eindoordeel Angel: complex, maar niet snel te vergeten
Leesclub Angel
Een boek met de titel Angel, het verleidde 15 Hebban lezers om mee te doen met een leesclub rondom dit nieuwste boek van Filip Rogiers
Korte samenvatting
Marville, Noord-Frankrijk. In de plooi van de jaren vijftig en zestig daalt een legervliegtuig log en loom neer uit de wolken. Op het tarmac van de NAVO-legerbasis wacht de Canadese soldaat Nathan op zijn jonge en zwangere bruid Margret. Er werd hun een nieuw, spannend leven beloofd. Er is wel oorlog, maar die heet koud en de vrede is broos, maar verzekerd. Tot het vliegtuig landt en de droom van Nathan en Margret uit elkaar spat. Niets houdt stand in de beloofde nieuwe wereld. Margret keert kinderloos terug naar huis, Nathan blijft in Marville. Hij hertrouwt met Emilie, ze krijgen samen een zoon, Alain. De toekomst begint dan toch nog, verlaat en gehavend. Angel is het verhaal van mensen die trachten te vergeten wat nooit vergeten kan worden. 'Vegen we niet allemaal onze scherven bij elkaar, ooit?' vraagt Alain zich af. Hij puzzelt het verleden van zijn vader bij elkaar. De zoektocht begint op het kerkhof van Marville en eindigt in Amerika.
Rogiers schetst op gevoelige wijze hoe de tijd dolt met de mens. Wat weten we ooit echt van de gebeurtenissen die onze tijd markeren? Hoe verhoudt het nieuws van gisteren en vandaag zich tot ons eigen bestaan? 'Tijd verandert geen feiten meer, wel de vragen die we ons stellen.'
De Titel en de cover
Allereerst buigen we ons allen over de titel en de cover. De titel Angel blijkt op meerdere manieren uit te leggen. In eerste instantie wordt gedacht aan het Engelse Angel: engel. Dat blijkt een passende gedachte, vanwege de Canadese hoofdpersonen en de rampvlucht met de overleden baby’s (engeltjes). Maar ook het Nederlandse angel is een titel die zich uitstekend leent voor dit boek, door de aanwezigheid van de bijen, en de grote problematiek van het gif (gifangel) die in het boek aan de orde wordt gesteld.
Annette:
In eerste instantie dacht ik aan de Engelse vertaling van Angel: engel. De vele gestorven kindjes als engeltjes en de gestorven echtgenotes die uit de hemel kwamen vliegen om bij hun mannen te zijn. Gaandeweg het boek kwam ook de angel van de bij bij mij op.
En naarmate het boek meer en meer ging over chemische wapens is ook de angel van gifangel een terechte titel.
De cover is vrij donker en somber, en blijkt daardoor goed bij het boek te passen. Opvallend is het kleurgebruik, zwart en geel, als bij bijen.
Henri:
De cover is mooi. De kleuren van de bij, herken ik er in: zwart-geel. De ‘slapende’ jongedame zou kunnen verwijzen naar de Canadese bruiden die overkwamen en het niet hebben gehaald.
Personages
Het boek is verdeeld in drieën. Het eerste deel is voor Nathan en tweede voor Alain. Hoe ontwikkelen deze personages zich gedurende het verhaal?
Nathan heeft het zwaar, hij was gestationeerd in Frankrijk met andere soldaten. Reikhalzend keken ze uit naar het moment dat hun bruiden zouden arriveren. Helaas ging er iets gruwelijk mis het met transport.
Geen wonder dat Nathan veranderd.
Guy:
Nathan krijgt heel wat zware klappen te incasseren; dit tekent hem voor de rest van zijn leven.
Noa:
Nathan spreekt mij het meeste aan. Het is ook zijn leven dat we volgen. Nathan heeft heel veel meegemaakt is zijn jonge jaren en is hierdoor getekend. Hoe verder we in het boek komen, hoe meer hij zich afsluit van de buitenwereld en hoe meer hij in zijn eigen luchtbel komt.
Het gedrag van Nathan heeft ook invloed op het leven van Alain. De relatie tussen die twee is verre van goed. Alain besluit het verleden van zijn vader te onderzoeken.
Roosje:
Alain daarentegen begint als kleine jongen en eindigt als volwassene, die behoorlijk geraakt is door alle gebeurtenissen, waar zijn vader mee te maken heeft gehad. Alain is ook degene die mij het meest aanspreekt. Zijn nieuwsgierigheid en de afwerende houding van zijn vader maken het voor Alain moeilijk.
Thema’s
Angel is een boek waarin menig thema in terug te vinden in. O.a. worden genoemd: Koude oorlog en de invloeden daarvan, vader-zoon relatie, relaties, Mileuverontreiniging, menselijke proeven, verlies, landbouwgif en het effect op bijen, politiek en het overlijden van baby’s.
Het maakt het geheel tot een rijk boek, maar ook complex. Welk van de thema’s maakte het meeste indruk?
Pierre:
Het thema dat blijft hangen en knagen is de rampvlucht en de desastreuze gevolgen van gif en medicijnen met verminkte kinderen tot gevolg.
Marielle:
Voor mij springt het element ‘onmacht’ er uit. Onmacht om lief te hebben tussen echtgenoten, onmacht om lief te hebben tussen ouder en kind, onmacht om de doodgeboren en zieke kindjes, onmacht om de vrouwen op de ‘rampvlucht’, onmacht om het gebruik van de pesticiden, onmacht om de Koude Oorlog en alle gevolgen daarvan, onmacht over de opkomst van het FN in Frankrijk, onmacht om de bijensterfte, onmacht om de verpaupering van de Canadese wijk. Eigenlijk de complete geschiedenis en alle gebeurtenissen die voorbijkomen in het verhaal hebben het element onmacht in zich.
Politiek
Filip Rogiers heeft ervoor gekozen om politieke ontwikkelingen, met name van Frankrijk op te nemen in dit boek. Voor de een was dit interessant om te lezen, voor de andere lezers was het net iets teveel van het goede.
Adaw:
Ik vond de politieke stukken goed te volgen op basis van mijn algemene journaal-/krantenkennis. De stukken over verontreiniging waren erg interessant en leerzaam.
Sabrina
Het boek was eigenlijk wel goed te volgen, maar de stukken over politiek heb ik gelezen maar een beetje aan mij laten voorbijgaan.
Opvallend is hetgeen Filip Rogiers in dit boek ook aan de orde stelt: De massale sterfte van bijen door gebruik van landbouwgif. Er zit een duidelijke boodschap in: Stop met het landbouwgif, anders sterft de bij uit. En met het uitsterven van de bij op den duur ook de mens.
Guy:
Geschrokken was ik wel, toen ik las over het bijenprobleem en de verontreiniging, zeg maar “vergiftiging”. Ik had er dan al wel over gehoord, het boek heeft me aangezet om er veel meer over te leren… Het was meer dan even schrikken, toch. Hoe we met z’n allen onze liefste moeder aarde om zeep helpen.
Geraakt en schrijfstijl
Het mag dan ook duidelijk zijn dat Filip Rogiers met de inhoud van zijn boek de leesclublezers heeft weten te raken. Het deel over de rampvlucht en het overlijden van de baby’s heeft indruk gemaakt, net als het hierboven genoemde feit over de milieuverontreiniging en de problemen rond de bijen sterfte.
Carmen:
Jaa dit zeer zeker. Vooral het eerste gedeelte mbt de dood van de kindjes. En daarna het isoleren en de uitwerking hiervan is me bij gebleven.
Nathalie:
De auteur heeft mij zeker kunnen raken door al die baby’s en vrouwen die overleden
Oscar:
Het boek heeft me zeker geraakt, niet zozeer alleen met de inhoud, maar daarnaast ook vooral de schrijfstijl.
Jacquelien is ook geraakt en geeft aan dat de schrijfwijze van Filip Rogiers daar zeker debet aan is.
Ja de auteur heeft mij zeker geraakt. Allereerst met het heftige begin. Die rampzalig eindigende vlucht met de aankomst van de vrouwen. En natuurlijk ook met de prachtige zinnen waarmee hij situaties beschreef, sfeer op wist te roepen of je heel erg aan het denken zette.
Ook Marielle is daarvan onder de indruk
Ja, het boek heeft mij zeker geraakt; vooral het eerste deel. Net als Jacquelien heb ik hier de mooiste zinnen genoteerd. Sommige zinnen vond ik zo prachtig, die heb ik gelezen en herlezen.
Na het lezen
Zijn alle verwachtingen die men vooraf bij het boek uitgekomen?
Roosje:
Ik had hoge verwachtingen van het boek. Die zijn deels uitgekomen. Ik had al eerder vermeld dat er een paar ‘open eindjes’ zijn. Delen waarvan ik niet weet hoe het verder verloopt.
Marielle:
Gezien de tekst op de achterflap en de sfeer van de coverfoto, een ander boek verwacht. Iets minder politiek, iets minder Franse zinnen en iets minder complex. Neemt niet weg dat ik wel degelijk van het boek heb genoten (de prachtige schrijfstijl) en het boek heeft mij echt tot nadenken aangezet. Angel is een boek dat je niet snel zult vergeten.
Conclusie
De zin waar Marielle zojuist mee eindigde is een passende zin voor de conclusie. Angel mag dan een complex boek zijn, het is een boek dat je niet snel zult vergeten.
Het was een fijne leesclub met een interssante discussie over een bijzonder boek. Filip Rogiers bedankt voor de aanvulling, en alle deelnemers bedankt voor jullie inzet.
De leesclub sluit af met 14 recensies, 9 x 3 sterren, 1 x 3,5 en 4 x vier sterren, wat resulteert in een mooi gemiddelde van 3 sterren voor Angel.
3 sterren
Bart
Deze auteur geeft je als lezer een onbehaaglijk gevoel.
Annette
Angel is een complex verhaal zowel wat de thema’s betreft als ook de plotwendingen en diverse perspectiefwisselingen.
Heel wat Franse zinnen zorgen niet alleen voor de couleur locale maar zijn tevens filosofisch van aard.
Een boek om over na te denken
4 sterren
Roosje
Uiteindelijk worden veel beslissingen van bovenaf voor de gewone mens een onleefbare situatie, al zie je dat niet aan hen
