Het was moeilijk kiezen, ik had eerst 'operatie verfraaiing' bovenaan mijn lijstje staan (om het ongelooflijk bizarre) maar dit verhaal raakte me om de omslag.
De beschreven details van het in zijn cel liggen maken dat je hem ziet liggen.
Bassam die verwachtte dat hij zou kunnen juichen bij het zien van joden en hun vernedering en dood. Vernedering die hij zelf ook kent en door de haat die hem van kinds af aan is 'bijgebracht' en die door ervaring is ontstaan.
Vooral de zinnen aan het eind beschrijven prachtig wat hem 'overkomt' waardoor hij anders kan gaan denken en wat het begin is van de ander kunnen zien zónder deze haat.
"Hij had het gevoel dat iets de tandwielen in zijn hoofd had overgenomen en de mechanische versnellingen vooruit had geduwd, net als het voortdurende omklappen van de lichamen"
Dit is de start van wat hij later kan, en dit is de reden waarom verhalen over de oorlog(en) verteld moeten blijven worden.
1001 verhalen. En uiteraard zitten er daar een paar bij met een cruciale rol oftewel een sleutelmoment. En volgens mij hebben we er hier een te pakken. Wraak draait om naar vergeving. En dat moment is hier prachtig opgebouwd, verklaard en ingebed in het Grote Verhaal.
Hier ben ik het helemaal mee eens. Ik denk dat voor Bassam hier de innerlijke verandering is begonnen, het zien van de andere partij als een mens. In een ander verhaal vertelt hij dat hij is veranderd en dat ook de anderen dit merken.
Heel knap hoe je na zo'n ervaring in de gevangenis, waar je zeven jaar van je leven hebt doorgebracht door een paar oude granaten die misschien wel moedwillig voor je zijn klaar gelegd, toch kunt " omdenken". Uit onderzoek blijkt dat gevangenisstraffen meestal niet zorgen dat daders er beter van worden, maar hier is een niet-dader, die daadwerkelijk anders en beter uit de gevangenis komt. Meer de verdienste van Bassam dan van de gevangenschap met bijhorende vernederingen.
Heel bijzonder dit stuk. Het zegt ook wat over Bassam. Niet iedereen zou die stap kunnen maken. Het toont ook aan hoe belangrijk kennis is over elkaars achtergrond. Als je daar meer van weet, is er vaak ook meer begrip.
Inderdaad is dit ook een sleutelmoment, zoals het door mij gekozen fragment over koorddanser Petit. Alleen gaat dit fragment maar over één man die tot omdenken in staat is. Een goed voorbeeld voor het hele volk.. maar dat is (helaas) een utopie.
Ik vind dit een prachtig stukje dat je hebt gekozen, Gerlinde. Ik vind het zo mooi omdat je echt mee kunt leven in het hoofd van Bassam: hoe hij eigenlijk vindt dat hij had moeten juichen bij de vallende lichamen, maar dat niet meer kan opbrengen: de tandwielen in zijn hoofd willen een andere richting op. En wat een prachtig taalgebruik hier, he, met die tandwielen en die mechanische versnellingen, je snapt echt wat er in zijn hoofd gebeurt.