Op 25 mei viel bij de meeste leesclubleden het boek Avondmensen van Caroline van Keeken door de brievenbus. Er moesten snel nog wat boeken uitgelezen worden maar al snel kon iedereen met het boek starten.

Auteur:

Caroline van Keeken (1988) is schrijver en journalist. Ze schreef de verhalenbundel Zo worden wij niet  en maakte een radiodocumentaire genaamd ‘Broederliefde’. In 2016 schreef ze samen met Bo van Houwelingen het non-fictie boek Netwerken: De fijne kneepjes. Avondmensen is haar debuutroman.

De Leesclub

We beginnen natuurlijk met de cover en de verwachtingen voordat de meeste het boek gelezen hebben. Op de cover van Avondmensen staat een stilleven van Louise te Poele genaamd Het stilleven van de oude Ijsselstreek (2018). Ook staat er een quote op van Herman Koch.

Sabine Martinez:  ‘Ja de cover , en de titel, is het eerste wat je ziet. De cover van avondmensen is apart, pannen, theedoek, eten. Dagelijkse dingen maar apart tentoongesteld.
Quotes vind ik vaak wat misleidend maar lees ze toch wel en denk ook dat het mijn keuze wel wat beïnvloedt’.

Ger van der Pluijm: ‘Bij de leesclubs lees ik altijd de flaptekst. In de tekst van Avondmensen sprak mij het familiedrama waarbij Caroline Keeken een lichte toon de personages in al hun onbeholpenheid even tragisch als komisch zijn’.

Al snel werd duidelijk dat het boek draait om een disfunctioneel gezin. Nu kan een gezin op vele manieren disfunctioneel zijn. We discussiëren over wat disfunctioneel is en of dat ook betekent dat je dan ook niet gelukkig kunt zijn. De meeste zijn het er wel over eens dat dit een gezin is dat anders is dan wat de meeste als een goed functionerend gezin zien.

Roosje: ‘In een “normaal” gezin staan de gezinsleden als het goed is wel open voor communicatie met elkaar. Dat is in dit gezin absoluut niet het geval. Ze handelen allemaal vanuit hun eigen opinie en luisteren niet naar elkaar. Ze werken elkaar zelfs nu en dan tegen, of laten de situatie maar uit slapheid zoals het is’.

Over of de gezinsleden al dan niet gelukkig zijn wordt wat meer verschillend gedacht. Marloez nuanceert dat mooi.

Marloez: ‘Geen van allen voelt zich vrij om het leven voluit te leven, omdat ze eigenlijk alleen maar bezig zijn met Boris en problemen/gebeurtenissen die hieruit voortvloeien. In die zin verwacht ik dat ze meer ongelukkige dan gelukkige momenten kennen’.

Natuurlijk hebben we het ook over de verschillende personages in het boek. We beginnen met het bespreken van Boris. Een jongeman waarmee van alles aan de hand lijkt te zijn maar waarvan niemand echt weet wat er nu precies ‘mis’ is.

Leesdame: ‘Ik vind Boris een duidelijke aanwezigheid in het gezin. Zijn gedrag beheerst alles. Dat las ik al in het eerste stuk over de bladblazer. Om eerlijk te zeggen vind ik hem geen leuke jongen. Maar voor het verhaal is zijn personage een aanwinst’.

Maggie020: ‘Het is natuurlijk opvallend dat de schrijfster er bewust voor heeft gekozen de diagnose open te laten. Bij mij resulteert het in een soort van speurtocht door het boek heen. Ik hoopte ergens de bevestiging te krijgen van het label wat ik er zelf op had geplakt’.

Natuurlijk zijn er naar Boris nog andere personages in het verhaal waaronder de twee ik-vertellers  vader Simon en  zus Alice. Van deze twee krijgen we het verhaal te horen en weten we wat ze denken. Voor moeder Heleen en zus Noor ligt dat anders.

Daan Fousert: ‘Alice en Simon zijn de trekkers van het verhaal. Simon is enigszins dociel en Alice probeert de boel bij elkaar te houden. Een ieder van hen tobt met de situatie vanuit eigen denkbeelden. Soms lijken ze sterk maar ze lijden er ook onder’.

Tom G.: ‘Het interessantste personage dat onderbelicht blijft, is Noor. Zij is de enige die duidelijk stelling neemt tegen Boris, maar geen steun krijgt van Simon of Alice (en al helemaal niet van Heleen). Het is opvallend dat Noor eerder inziet dan de anderen hoe thuis de vlag er bij hangt, hoe iedereen er aan toe is’.

Ook de schrijfstijl kwam in een vraag aanbod. De schrijfstijl werd over het algemeen als vlot en prettig ervaren, met als risico dat  je wat te snel door leest waardoor je toch dingen zou kunnen missen.

Makeki:  ‘de schrijfstijl was heel erg prettig. Het was een schrijfstijl waar je bij door bleef lezen. En nieuwsgierig was naar wat er verder zou komen. Heel fijn’.

MarijeMiggiels vond dat er ook wel elementen van een klassieker in zaten: ‘Het is vooral het gevoel dat ik had na het lezen, dat het boek echt nog nagesudderd heeft. De wat ingetogen schrijfstijl en het tijdloze onderwerp vind ik ook elementen van een klassieker’.

Het boek Avondmensen heeft een open einde, iets wat niet iedereen altijd kan waarderen.

Uschi: ‘Het liet mij een beetje in verbijstering achter maar toen ik er bewuster over ging nadenken, paste het ook wel weer. Je krijgt een beeld van de familie in een bepaalde periode. Een happy-end zou niet passend zijn. Nu hoop je toch dat één of meerdere gezinsleden hun leven op een positieve wijze vorm kunnen geven’.

Silke van Deelen: ‘Ik vond het een goed einde. Het is geen heel dik boek en op driekwart was ik me toch af aan het vragen hoe ze er een goed einde aan zou kunnen maken. Maar in mijn ogen is dat wel gelukt….’

We eindigde de vragen met het delen van wat ons heeft geraakt in het verhaal en de vragen die we verder nog over het boek hadden voor elkaar.

Tot slot was het tijd voor de recensies:

Karen: ‘Caroline van Keeken slaagt er goed in om van haar personages mensen van vlees en bloed te maken. Mensen die volop twijfelen en oordelen over elkaar, zonder dat ze écht contact hebben met de ander. Ze lijken op vijf stuurloze eilandjes die machteloos in cirkeltjes om elkaar heen drijven’.

Mirjam Rozendal: ’Avondmensen, Een romandebuut . Een zeer complex thema gewikkeld in een makkelijk lezend jasje. het makkelijk lezen-predicaat is geen diskwalificatie overigens. Het pleit juist erg voor de kwaliteit die deze schrijfster heeft om zo'n ingewikkeld thema op deze manier te beschrijven’.

Het eindoordeel van deze leesclub komt uiteindelijk op een gemiddelde van 3,7 sterren.

Dank aan alle medeleesclubgenoten voor jullie inbreng en grote dank aan Caroline van Keeken die alle vragen die we voor haar hadden uitgebreid heeft beantwoord.