Eindoordeel - Grime
Petra, Francine Herrebaut, Karin Bisschops, Ine, Marjolijn, Isabella Driesmans, IreneC, Gerda van Drunen en MissVissch schreven zich in november 2017 in voor de literaire blind date #10 vanwege, onder meer, de steekwoorden obsessies, waanbeelden, the Grim Reaper, aantrekkingskracht en griezels. En toen viel Grime van Wytske Versteeg in hun brievenbus....
INHOUD
Nino, Michael, Sophie en Suyin ontmoeten elkaar op Shelterwood, een instituut dat door Suyins vader is gesticht. Het biedt een beschutte rustige wereld waar jongeren de aandacht en tijd krijgen om te leren. Nino ontmoet Suyin in S. waar Shelterwood gevestigd is en raakt tot over zijn oren verliefd op haar. Zij woont samen met Sophie in een huis, waar nog voor meer mensen plaats is. Nadat Nino en Suyin elkaar op een feestje ontmoeten, trekt hij al snel bij beide vriendinnen in. Michael, een jeugdvriend van Nino die hij enige jaren uit het oog is verloren en die zich in die tijd bekwaamd heeft in het fotograferen, komt plotseling opdagen en vindt ook een plaats op Shelterwood én in hun huis.
Michael besluit zich in het maken van films te bekwamen en blijkt daar angstwekkend goed in te zijn. Zijn meesterwerk en doorbraakfilm maakt hij die zomer met Suyin in de hoofdrol, niet alleen van de film maar ook van de verschrikkelijke gebeurtenis die daar het gevolg of de oorzaak van is.Iedereen vlucht ervan weg en probeert alles te vergeten, te verdringen, maar uiteindelijk werkt dat niet. Nino besluit daarom om alles op alles te zetten en uit te zoeken wat er nu precies gebeurd is...
LEESCLUB
MissVisch, Marjolijn, Karin, Irene, Isabella en Petra vertelden tijdens de voorstelronde in het café dat ene Stephen King een (of soms de) favoriete schrijver van hen was. Ine gaf aan wel een en ander van de beste man gelezen te hebben en Gerda vertelde dat ze 'meer van het thrillergenre' was, en dat ze, hoewel ze nog maar een boek van King gelezen had, er wel een voorraadje van zijn hand in haar kast stond. Francine en de coördinator vielen wat dat betreft buiten de boot. Het was duidelijk wat het overgrote deel van de deelnemers verwachtte, en niet onterecht met steekwoorden als obsessies, waanbeelden, de Grim Reaper en griezels, natuurlijk. Grime bleek echter niet te vergelijken te zijn met welk King-boek dan ook. En als de leesclub dan ook nog begint met het verklaren van een gedicht van ene Berryman, dat MissVisch aan een draak liet denken en waarvan het eerste deel prachtig vertaald werd door Francine...
Met zoveel kenners van thrillers en dan vooral die van Stephen King lag het voor de hand om eens te vragen of, en zo ja, welke verschillen er tussen de vertelwijze van King en Versteeg waren geconstateerd. Marjolijn beet het spits af en zei 'De schrijfstijl van King verloopt veel vloeiender waar ik Versteeg veel meer van de hak op de tak vind springen. In Grime heb je onwijs veel korte stukjes staan die eigenlijk net niet over hetzelfde gaan en dat maakt dat ik er heel veel moeite voor moet doen om bij het verhaal te blijven.' En Gerda vulde aan: 'Voor mij zit er geen tempo in om door te lezen..en het lezen lijkt wel beetje poëtisch [...]', terwijl MissVisch meldde dat het grootste verschil wat haar betreft het vertelperspectief is: 'King gebruikt veelal de alwetende verteller waar Versteeg vanuit het ik-perspectief schrijft. Waarbij Versteeg het verhaal uitsluitend vanuit het perspectief van Nino laat zien en King het verhaal vertelt vanuit verschillende personen. '
De vraag leverde een geweldige discussie op over of tempo belangrijk is, en of het belangrijk is dat je geraakt wordt door het verhaal, en wat er moet gebeuren om je een verhaal in te trekken. Francine bleek een van de weinigen die riep te genieten van de schrijfstijl van Versteeg: 'poëtisch, mysterieus, filosofisch en bedachtzaam'.
(bron afbeelding: Wikipedia Léon Spilliaert)
Net zo interessant als de vergelijking van de schrijfstijlen was de discussie over het eerste hoofdstuk, waar voor het eerst duidelijk werd hoe verschillend het verhaal van Nino, Michael, Sophie, Suyin en Grime geïnterpreteerd kon worden. En dus werd. Alleen al de titel, Het glasachtig lichaam, zorgde voor veel verschillende ideeën.
Ook Grime 'zelf' werd zeer divers ingevuld: van Pietje de dood (Ine), via een (Slender)man in een net pak zonder gezicht én iedereen (Irene) tot verzamelnaam voor alle angsten (Isabella) en uiteindelijk een bijna hoofdpersoon (Petra). Met dank aan Francine die de afbeelding van het schilderij opzocht , dat een nogal negatieve rol speelde in het boek, en letterlijk het meest poëtische antwoord gaf op de vraag wie of wat Grime is, door onderstaande te citeren en ons vervolgens het gehele gedicht cadeau te doen:
Yesterday upon the stair
I met a man who wasn’t there
He wasn’t there again today
I wish, I wish he’d go away
Angst, vriendschap, de grens tussen waan en realiteit, waanzin, waanbeelden, zorg voor anderen en machtsverhoudingen werden genoemd als thema's bij een vraag daarnaar, die vervolgens een eigenaardige, maar zeer interessante wending kreeg doordat Ine plotseloos vroeg: 'Maar vragen jullie (die het boek al uit hebben) je niet af waar is Michael gebleven is?' Nou... ja, dus, en een veelheid aan antwoorden volgden. Net zoals op de vraag die MissVisch ons stelde over waar het verhaal zich afspeelde.
Grime, zoals ook in de recensies valt terug te lezen, voldeed bij weinigen aan de verwachtingen. Alleen Francine en Ine gaven aan dat Grime aan hun verwachtingen had voldaan. Maar! Ondanks de moeite die velen hadden met het eerste deel van het verhaal, en ondanks die niet ingeloste verwachtingen, werd iedereen uiteindelijk toch het verhaal ingetrokken, niet in het minst doordat er intensief en enthousiast aan de discussies werd meegedaan waardoor je met allerlei interpretaties van anderen werden geconfronteerd. Isabella eindigde haar uitgebreide analyse zeer terecht als volgt: 'Versteeg laat veel aan de verbeelding van de lezer over, zet je als lezer echt aan het denken. Dat vind ik goed gedaan.'
BEOORDELING
Grime van Wytske Versteeg was dan misschien niet het boek dat de meeste deelnemers hadden verwacht, het bleek wel een perfect leesclubboek waarover heerlijk van gedachten gewisseld kon worden. De gemiddelde waardering is op 3,7 sterren uitgekomen.
Lees hier de recensies van, onder andere, de leesclubdeelnemers.
TOT SLOT
Lieve allemaal, heel hartelijk bedankt voor deze geweldige leesclub! Jullie waren absoluut geen spelbreker, jullie vertoonden geen razernij, geen misery, jullie ondervonden wellicht soms een beproeving en uitten stilletjes een vervloeking, ondervonden hier een daar een bijna dodelijk dilemma, maar werden uiteindelijk toch vrijwel allemaal gevangen, door de gloed. Niet van Carrie, niet van Cujo, maar van de noodzaak van Grime.