OVER DE AFWEZIGEN

De Afwezigen vertelt het verhaal van Joshua James. Het bijzondere is dat hoewel Joshua de hoofdpersoon is, het verhaal nergens vanuit zijn perspectief wordt verteld. We leren Joshua en zijn leven kennen door de verhalen van de mensen die tijdens zijn leven zijn pad kruisen. En tegelijkertijd dompel je je onder in een klein stukje van hun leven, zoals dat van de buurman die zich over hem ontfermt als zijn moeder overlijdt en hem saxofoon leert spelen. Maar ook Joshua’s vader, die zijn gezin in de steek laat als Joshua nog klein is, komt aan het woord. Al deze mensen en niet is het minst Joshua zelf kampen met de emoties die de afwezigen in hun leven veroorzaken.

De Afwezigen is de debuutroman van Lieke Kézér.

DE LEESCLUB

De leesclub bestond uit 15 enthousiaste lezers. De verwachtingen waren hooggespannen. Unaniem werd gerekend op een mooi verteld verhaal vanuit verschillende personages die elk hun eigen verhaal over Joshua vertellen en zo een compleet beeld van zijn leven geven, waarin een grote rol voor de muziek is weggelegd. De meeste lezers verwachtten een ontroerend, triest verhaal over eenzaamheid en verdriet, maar Severine hoopte wel dat het boek positief zou eindigen.

Ook de cover van het boek viel in de smaak. Jan Stoel trok een vergelijking met de beklemmende sfeer die het schilderij ‘De Hotelkamer’ van Edward Hopper bij hem opriep: “Ik zie hetzelfde bij 'De Afwezigen'. Het jongetje zit met de handen voor het hoofd, bedroefd, maar toch even door de vingers kijkend naar de omgeving. De kamer is kil, een diagonale lijn die je blik naar het venster trekt. Het lijkt wel een hotelkamer. Een troosteloze omgeving waarin jongen zich in een isolement waant”.

De saxofoon (een Selmer Mark)  speelt een grote rol in het verhaal en dat inspireerde Jan Stoel om zich daar iets meer in te verdiepen: “Dat is een saxofoon met redelijk veel karakter waar je bovendien elke muziekstijl op kunt spelen. Hij klinkt open en zangerig”. Een ander opvallende rode draad in het boek is de muziek van Elvis Presley. Jan Stoel vond het mooi dat in het boek de nummers van Elvis worden gebruikt om een gemoedstoestand, een gedachte weer te geven. Ook Anneke sprak de muziek in het boek erg aan: “Ik had steeds het gevoel dat ik Joshua hoorde spelen als hij aan het spelen was op zijn saxofoon”.

De schrijfstijl viel eveneens bij bijna iedereen in de smaak: beeldend, prachtige zinnen, prachtige formuleringen waren kwalificaties die de revue passeerden. Marianne werd erdoor gegrepen: “Net of je niet een boek aan het lezen bent, maar aanwezig bent bij de scenes”. Ze ging zelfs zo op in het boek, dat ze bijna haar station miste. Eeke was ronduit geroerd: “Ik vind het erg knap als een schrijver een verhaal zo kan neerzetten dat je de gevoelens en emoties van de hoofdpersonen bijna zelf kan ervaren. Heel realistisch heeft Lieke dat gedaan; ik zat een paar keer met tranen in mijn ogen”.

Dat het verhaal niet chronologisch verteld wordt, zorgde er bij Miranda van de Moosdijk, Agnes te Molder en Severine voor dat ze soms moeite hadden om het verhaal te volgen. Een kritischer geluid kwam van Inge Otter-Helder: “Het is niet zozeer dat het verhaal me niet boeit maar ik vind het gespring tussen jaartallen erg verwarrend. Bovendien het taalgebruik is soms dusdanig dat ik echt even moet teruglezen en denken huh wat bedoelt ze nou eigenlijk”.

Hoewel Joshua de hoofdpersoon is, is het vertelperspectief nooit vanuit Joshua zelf. Volgens Jan Stoel bleef Joshua het mysterie en wilde je steeds maar zicht krijgen op wat hij voelt en denkt: “Het boek leest daardoor wel als een 'spannend' boek, maar is aan de andere kant een echte literaire roman”. Voor Eeke droeg dit ertoe bij dat er nog meer emotie, spanning en diepgang werd opgeroepen.

Lieke Kézér heeft meegewerkt aan de leesclub en beantwoordde vragen die de lezers naar aanleiding van het boek hadden. Vragen over haar schrijfproces, inspiratie en de keuzes die ze heeft gemaakt, werden enthousiast door haar beantwoord.

In de discussie over het boek werd zelfs de echtgenoot van Lieke besproken. Hij is kunstschilder en hij heeft op verzoek van Lieke Joshua een gezicht gegeven. Inge Otter-Helder vond het zo mooi dat zij vond dat dit wel de cover voor de tweede druk zou kunnen zijn.

EINDOORDEEL en WAARDERING

Het boek werd overwegend positief tot zeer positief beoordeeld.

Een aantal leesclublezers beoordeelde het boek met 3*** waaronder Roosje: “Het boek vond ik niet boeiend genoeg en krijgt van mij 3***”.

Meer lezers waardeerden het boek met 4**** zoals Eeke: “Wat een prachtig debuut! Kézér laat met rake woorden de eenzaamheid en het verdriet van Joshua op de lezer overkomen. Hoewel geen enkel hoofdstuk vanuit hem is geschreven, voel je des te meer mee met deze kwetsbare jongen. Schitterend om te zien hoe deze afwezigheid zo'n sterke aanwezigheid van gevoelens en emoties voor een fictief personage en verhaal teweeg kan brengen...”

Tenslotte werden er ook nog 5 sterren uitgedeeld. Bijvoorbeeld door Marianne: “Echt een prachtig debuut, heb het boek met veel plezier gelezen. En dat twee keer, om alle onderdelen die aan het eind van het boek op hun plaats vielen, bij een tweede lezing nog beter te begrijpen”.

Het eindoordeel van de leesclub komt gemiddeld uit op een mooie 4****.

In de onder dit artikel geplaatste reacties hebben de lezers een kenmerkende quote uit hun recensie van ‘De afwezigen’ geplaatst en het aantal sterren dat zij het boek gaven.