Leesclub

De avond is ongemak

Volgen Volg jeNiet volgen

45 volgers

Vraag 4: Thema's

op 08 januari 2021 door De avond is ongemak

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

Welke thema's komen terug in dit verhaal?

Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan?

Zijn er terugkerende elementen?

Reacties op: Vraag 4: Thema's

850670

08 januari 2021

2021-01-08T13:46:21+01:00

Annemiek Klijnstra

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/avatar%281947%29.png

https://www.hebban.nl/!/annemiek-klijnstra

188669

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Rouw Geloof Gezin Opgroeien Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Rouw. Ik vind het heel goed hoe Marieke Lucas Rijneveld vanaf bladzijde 1 laat zien hoe verdrietig men is. Want het boek begint heel mooi. Alles is nog goed, en Matthies gaat meedoen met een schaatswedstrijd. Over moeder wordt zelfs een grapje gemaakt, omdat ze het lipje van het brood bewaart. En dan draait het verhaal helemaal om. Zijn er terugkerende elementen? Ik denk dat mijn vier thema's zich in het hele boek verweven tot het verhaal. Op elke bladzijde vind je die terug.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850693

08 januari 2021

2021-01-08T14:18:54+01:00

Marjolein

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/scan%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/marjolein-28

257389

Welke thema's komen terug in dit verhaal? De dood Rouw Geloof Opgroeien Liefde Plattelandsleven Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? De rouw in al haar vormen. De volwassenen reageren nog niet eens zo anders als de kinderen, ze praten er liever allemaal niet over, maar het golft wel iedere dag door hun leven. Zijn er terugkerende elementen? Een die meteen naar boven komt zijn de Joden in de kelder, de manier waarop Jas iedere keer aan God denkt, het mooie leven aan de overkant.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850731

08 januari 2021

2021-01-08T15:54:25+01:00

Laurie

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_0141.JPG

https://www.hebban.nl/!/laurie-lans

241829

Oh ja, de Joden in de kelder. Daar had ik helemaal niet meer aan gedacht.

850693

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850702

08 januari 2021

2021-01-08T14:42:35+01:00

Berit

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_3365.jpg

https://www.hebban.nl/!/berit-akse

241000

De thema's die terugkomen zijn voor mij: verlies (van een kind/familielid); rouw en hoe je daar mee om gaat; religie en geloof en de invloed daarvan; volwassen worden; de dood; plattelandsleven; liefde (en het gemis ervan). De rouw in combinatie met religie. De verschillende vormen van rouw en de invloed van religie op hoe de familieleden zich uiten en er mee omgaan en hoe het in het bijzonder Jas beïnvloed is wat mij het meest aanspreekt in het verhaal; dat is ook wat mij in eerste instantie aantrok aan het boek. De terugkerende elementen zijn met name Jas haar ideeën en neuroses. De Joden in de kelder werden al genoemd, de religieuze leefregels en teksten die ze aanhaalt, het willen (?) ontmoeten van de dood, naar de overkant willen gaan, niet aangeraakt worden (maar daar wel hevig naar verlangen).

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850788

08 januari 2021

2021-01-08T18:33:59+01:00

Juf Annick

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/22089849_1708154852552075_2585381050879004005_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/annick-morel

259617

Helemaal juist. Het verlangen van Jas naar aanraken was bijna tastbaar, maar anderzijds kon ze zich er niet toe brengen. Ik vraag me nu af of het door het verdriet en het verlies komt of door een opvoeding met weinig tekenen van affectie. Maar dat kan ik me niet herinneren uit het boek.

850702

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852521

11 januari 2021

2021-01-11T15:56:14+01:00

Berit

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_3365.jpg

https://www.hebban.nl/!/berit-akse

241000

Ja dat is moeilijk te zeggen, omdat het verlies al zo snel plaatsvind. We kennen het gezin niet echt voor het verlies van Matthies. Misschien zat het er wel nooit in, waren ze altijd afstandelijk naar elkaar en wordt het voor Jas uitvergroot door de rouw? Ze komen niet echt op mij over als warme en toegankelijke mensen

850788

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850828

08 januari 2021

2021-01-08T19:43:23+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Jas wilde aangeraakt worden door haar moeder en vader ja. daar zocht ze naar daar was ze naar op zoek, ze hing om haar moeder heen om dat te krijgen. En wat kreeg ze, dat haar vader zeep in haar poepgat stopte, tegen haar zin. Wat ze niet wenste was dat Obbe haar aanraakte op de manier die hij deed, dat wilde ze van zich af douchen. Dat kon ze niet tegenhouden blijkbaar.

850702

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850907

08 januari 2021

2021-01-08T21:17:39+01:00

Margo Jagt

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ontwerp%20zonder%20titel%289%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/margo-jagt

237913

Daardoor zal ze zich ook wel steeds meer afzonderen, verstoppen in haar jas. Ze krijgt niet de 'positieve' aandacht waar ze zo naar verlangt. Het brengt alleen maar nog meer ellende.

850828

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850706

08 januari 2021

2021-01-08T15:02:40+01:00

Joyce

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/aung-soe-min-1172573-unsplash.jpg

https://www.hebban.nl/!/joyce-rutten

244400

Welke thema's komen terug in dit verhaal? De dood Rouw Puberteit/seksualiteit Psychische problematiek Geloof Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Mij spreekt het thema rouw het meeste aan. Het boek laat goed zien hoe alle individuele gezinsleden omgaan met hun verdriet, hoe hun gehele leven door het verlies wordt beïnvloedt. Zijn er terugkerende elementen? Het hele boek is doorspekt met het thema dood. Het begint natuurlijk met de dood van Matthies, maar vervolgens volgen er nog talloze dieren. Ook het thema puberteit/seksualiteit komt regelmatig terug in het boek. De lichamelijke verandering van de kinderen, het masturberen.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850707

08 januari 2021

2021-01-08T15:03:05+01:00

Inge68

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/P1100318%20%283%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Sleidinge2012

264042

Het hoofdthema van het boek is voor mij rouw en rouwverwerking. Daarnaast ook opgroeien en geloof, zoals eerder genoemd. Ook de thema's kinderverwaarlozing en disfunctioneel gezinsleven zijn sterk aanwezig. De rouwverwerking sprak mij in het boek meest aan. Dit thema en dan vooral de manier waarop de verschillende gezinsleden ermee omgaan, is door het ganse boek verweven.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850730

08 januari 2021

2021-01-08T15:53:02+01:00

Laurie

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_0141.JPG

https://www.hebban.nl/!/laurie-lans

241829

Het overduidelijke thema van De avond is ongemak is het verlies van een dierbare en de rouwverwerking. Die gaat hier natuurlijk hartstikke mis. Verder zijn er nog angsten, (sociaal) isolement, verwaarlozing, Mond- en Klauwzeer, experimenteren op seksueel gebied, depressie, eetstoornis, het geloof. Ik denk dat ik er vast nog wel wat vergeet, het zijn te veel thema's om allemaal te benoemen. Mij spreekt de rouwverwerking hier het meest aan, want je ziet in dit verhaal duidelijk dat dit ook minder goed kan gaan en waar dit toe kan leiden indien er de ruimte niet voor is/genomen wordt. Dit is wel een terugkerend element door het hele verhaal, als ik de vraag tenminste goed begrijp.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850738

08 januari 2021

2021-01-08T16:18:09+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

Welke thema's komen terug in dit verhaal? - Rouw: de hele roman draait om het verlies van een kind en een broer en hoe het gezin hierdoor uit elkaar valt. - Schuldgevoel: Jas voelt zich schuldig vanwege de dood van Matthies. Ze was immers bang dat haar vader haar konijn zou slachten. Ze had gebeden tot God om dan liever haar broer te nemen i.p.v. haar konijn. Vervolgens overlijdt Matthies daadwerkelijk. - Het geloof: vooral de ouders houden zich vast aan het geloof, ondanks het grote verdriet dat ze kennen. - Ontluikende seksualiteit bij Jas, Hanna en Obbe. - Mishandeling van dieren (denk aan de verdronken hamster, de doodgeslagen haan, de padden die wekenlang in een emmer moeten vertoeven) - De dood: uiteraard de dood van Matthies, de moeder die dood wil, het doden van dieren, de koeien die geruimd worden, Jas die bang is dat ze dood gaat en haar jas aanhoudt en soms haar adem inhoudt om geen ziektekiemen naar binnen te krijgen zodat ze niet ziek wordt en ook doodgaat. Aan de andere kant probeert Jas de dood ook te begrijpen en er dichterbij te komen. Jas is ook bang om haar ouders te verliezen. - Het verlangen naar liefde. Jas snakt naar de liefde van haar ouders. Ze zou zo graag gezien willen worden door hen. Ook verlangt ze naar de liefde van God maar het lijkt erop dat Hij op vakantie is of zich net als de padden ook heeft ingegraven. Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? De rouw en hoe de verschillende familieleden daarmee omgaan, spreekt mij het meest aan en om een kijkje in het hoofd van een meisje zoals Jas te krijgen en deelgenoot te worden van haar angsten, verlangen naar liefde etc. Zijn er terugkerende elementen? - Het geloof en verwijzingen naar of citaten uit de bijbel. Jas kent hele stukken uit haar hoofd citeren (bijvoorbeeld als ze een dood dier langs de weg onder gras legt). - De plagen uit de bijbel die Jas op hun thuissituatie projecteert. - WO II, Hitler en de Joden in de kelder volgens de fantasie van Jas. - Het Plan, het verlangen naar vrijheid (of de dood?) en om gered te worden. - De jas van Jas. - Het hangende touw aan aan een balk op de zolderkamer. - Dieuwertje Blok en het Sinterklaasjournaal. - Boudewijn de Groot - Jas die op zoek is naar zichzelf. De punaise in haar navel (i.p.v. op de wereldkaart): “Ooit wil ik naar mezelf toe.”

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850740

08 januari 2021

2021-01-08T16:26:14+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

O ja, de plagen en Boudewijn de Groot en het plan...

850738

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850873

08 januari 2021

2021-01-08T20:38:22+01:00

Aster

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/aIMG_4102%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/aster-roos

129211

Marieke Lucas Rijneveld was trouwens te gast in Top 2000 a gogo. Daar mocht ze een plaat promoten die veel hoger in de lijst moest staan. Haar plaat was Verdronken Vlinder van Boudewijn de Groot. Ze zong dat liedje al van jongs af aan, vertelde ze. Ook zong en speelde ze het liedje tijdens de opnames. Het klonk heel goed. Volledig niet in overeenstemming met de beklemmende sfeer in dit boek.

850740

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850916

08 januari 2021

2021-01-08T21:33:06+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

Oh wat leuk!

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850945

08 januari 2021

2021-01-08T22:45:18+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

O wat gaaf. Dat lied zong ik vroeger ook in een kerkkoor waar ik bij zat. Dat vind ik zo’n mooi nummer. Jammer dat ik dat gemist heb. Ik was/ben ook een grote Boudewijn de Groot fan.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851014

09 januari 2021

2021-01-09T08:59:46+01:00

Margo Jagt

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ontwerp%20zonder%20titel%289%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/margo-jagt

237913

https://www.ntr.nl/Top-2000/80/detail/Top-2000-a-gogo/VPWON_1319427 Hier is de link naar de aflevering. Marieke Lucas Rijneveld begint bij 35:20

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851102

09 januari 2021

2021-01-09T11:18:57+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

Ik heb het terugkeken! Bedankt voor de link. Wat leuk om haar te horen gitaarspelen en zingen! (rond minuut 40)

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851183

09 januari 2021

2021-01-09T12:58:21+01:00

Emma

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/library-1666702_1920%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/emma-17

241544

ik ben benieuwd naar de aflevering! Ga m zeker even terugkijken

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851214

09 januari 2021

2021-01-09T13:32:25+01:00

Catharina

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_5.png

https://www.hebban.nl/!/Ineke01

323589

Straks even kijken, bedankt.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851538

10 januari 2021

2021-01-10T03:39:22+01:00

Catharina

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_5.png

https://www.hebban.nl/!/Ineke01

323589

Wat een ontroerend stukje. Als je haar zo ziet zitten bij Matthijs lijkt het nog een meisje, een ietwat verlegen kind.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851693

10 januari 2021

2021-01-10T11:58:35+01:00

Margo Jagt

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ontwerp%20zonder%20titel%289%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/margo-jagt

237913

Klopt Catharina. Ondertussen durft ze wel de gitaar te pakken en te gaan zingen. Het is een bijzonder mooi mens.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851882

10 januari 2021

2021-01-10T16:40:18+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ik heb het ook bekeken, heel ontroerend inderdaad.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851892

10 januari 2021

2021-01-10T16:50:51+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Hier is een interview in Tims tent. Wat ik hier zo opvallend vond is het contrast dat naar voren komt in een intelligente persoon enerzijds en de naïviteit die ze blijkbaar nog had op 19 jarige leeftijd. Zoals ze Jas beschrijft: naïef maar toch wijs. https://www.youtube.com/watch?v=_YtMcjfjx-k

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852019

10 januari 2021

2021-01-10T20:09:52+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

Wat een leuk interview en wat een mooi mens!

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852024

10 januari 2021

2021-01-10T20:16:12+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Een mooi mens is het. Dat zeg je helemaal goed. Ik heb de neiging om alle interviews van deze auteur op te zoeken.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852051

10 januari 2021

2021-01-10T20:48:59+01:00

Margo Jagt

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ontwerp%20zonder%20titel%289%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/margo-jagt

237913

@Gigi Ik heb dezelfde neiging. Als je nog een mooi interview tegenkomt, dan moet je het maar even laten weten.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852068

10 januari 2021

2021-01-10T21:09:20+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ik geloof dat ik hier nog iets moois heb waar ze een gedicht voordraagt. Ik hoop dat de link gelukt is. https://www.gids.tv/video/212645/talkshow-m-gemist-marieke-lucas-rijneveld-draagt-bijzonder-gedicht-voor En hoe ze de booker prize wint https://www.gids.tv/video/246982/zien-zo-won-marieke-lucas-rijneveld-de-prestigieuze-international-booker-prize Ook leuk om te zien

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852193

11 januari 2021

2021-01-11T09:40:05+01:00

Joyce

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/aung-soe-min-1172573-unsplash.jpg

https://www.hebban.nl/!/joyce-rutten

244400

Ik vond haar ook altijd wel leuk als tafeldame bij DWDD.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852705

11 januari 2021

2021-01-11T20:17:22+01:00

Margo Jagt

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ontwerp%20zonder%20titel%289%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/margo-jagt

237913

@Gigi Prachtig hoe Marieke dat gedicht voordraagt. Ik zal de link even opslaan voor mijn lessen poëzie.

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852725

11 januari 2021

2021-01-11T20:40:37+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Wat een goed idee Margo 👍

850740

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851182

09 januari 2021

2021-01-09T12:57:40+01:00

Emma

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/library-1666702_1920%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/emma-17

241544

Mooi hoe je hier de thema's omschrijft, Sylvia! Heel herkenbaar allemaal, Die opmerking "ooit wil ik naar mezelf toe" is bij mij ook erg blijven hangen! Daarin lees ik zo erg die wanhoop, van iets willen, maar geen idee hebben hoe je er kunt komen.

850738

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851239

09 januari 2021

2021-01-09T13:59:31+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

Dat zeg je mooi: die wanhoop!

851182

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850739

08 januari 2021

2021-01-08T16:25:55+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Schuldgevoel, onverwerkte rouw, verwaarlozing, aantrekken en afstoten, seksualiteit (over de grens gaan van), liefde voor dieren en ook afstoten, (angst voor de) dood, misbruik, ontluikende puberteit Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Het zijn allemaal beladen thema’s. Het thema dat mij in eerste instantie het meest opviel was de onverwerkte rouw die alles overheersend leek. Waardoor het gezin uit elkaar leek te vallen. Op het moment dat Jas in de vriezer klom dacht ik dat schuldgevoel haar drijfveer was en was dat voor mij het meest belangrijke thema. Maar na een interessante discussie met Goedele, wees zij mij op een korte maar belangrijke zin op bladzijde 265: ‘Ik blijf het voelen, net zoals Obbes afdruk als hij op me heeft gelegen nog lang na het douchen voelbaar blijft.’ Nu denk ik dat dit voor Jas het meest beladen was, vandaar de obstipatie en de plas-ongelukjes waarschijnlijk, en was dit de druppel die de emmer deed overlopen. Daarom is het misbruik mij het meest indrukwekkende thema van deze roman. Als tweede thema, ontluikende puberteit: uit je cocon komen. Vleugels krijgen. Daar is Jas net niet aan toe gekomen. Voordat haar Jas uit moest... Zijn er terugkerende elementen? Motieven die ik vond (heel veel) - Hitler Joden oorlog, (verstoten, honger, onderdrukt worden, intimidatie) - De jas van Jas, als bescherming tegen Obbe?, cocon, tegen ziekte kiemen, om niet uit haar schulp te kruipen, niet groot te worden - Draaien met vinger (Obbe doet dit al op blz 11 in de melk, later in zaagsel hamster. ) - Obstipatie - anale fixatie - Engeltjes uit kerstboom, vleugeltjes - Hangende touw en de angst voor de dood - Padden/konijn Dieuwertje vs mishandelen van dieren - Punaise zelfpijniging? of bij elkaar houden van alles? - Lingo: als tegenhanger van de woorden die het gezin niet meer heeft - Sinterklaasjournaal.../TV - Drie koningen: ik weet nog niet waar dat voor staat maar het werd vaak genoemd - Verzameling van spullen in de zak van Jas - MKZ crisis - Fireballs: geeft kleur, is iets van Hanna en Jas, iets warms in de kou

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850763

08 januari 2021

2021-01-08T17:49:32+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

Die op blz 265! (in mijn e-book een andere pagina, maar maakt niet uit). Ik had deze zelfs in mijn boek gemarkeerd, maar het leek wel alsof ik het vergeten was of dat het toch niet helemaal doorgedrongen was. Dit verheldert inderdaad een hoop! Een soort verborgen misbruik dus, zelfs in het boek verborgen... "Lingo, als tegenhanger van de woorden die het gezin niet meer heeft", heb je wel heel treffend beschreven! De drie koningen: zo noemt Jas Hanna, Obbe en haarzelf en verwijst volgens mij naar de drie koningen/wijzen uit het oosten die Jezus komen bezoeken na zijn geboorte. "... noem ik ons de drie koningen, want op een dag zullen we onze broer vinden, al moeten we er ver voor reizen en cadeaus meenemen." (net zoals de drie koningen cadeaus voor Jezus hadden meegenomen).

850739

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850769

08 januari 2021

2021-01-08T17:57:34+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Bijzonder hoe die zin zo losjes neergepend staat. Je leest hem en hij vervliegt. En toch weet je hem weer als hij benoemd wordt en dan dringt ie door. Op blz 25, die heb ik vandaag 3x gelezen, lees je dat het al heel lang speelt. Maar ook daar ligt er een sluier overheen. Je leest het pas als je het weet... Die drie koningen (wat eigenlijk in de gereformeerde kerk volgens mij de drie wijzen had moeten zijn?!?), ik vroeg me af of de spullen die ze verzameld in haar jas de cadeaus zijn die ze verzameld voor Mathies. Of de reis naar de overkant telkens de verre reis is, totdat ze bedenkt dat de reis op een andere manier ‘ver’ moet zijn. Ze gaat dan alleen, zonder de andere twee koningen. Dat ze Obbe niet meeneemt, dat begrijp ik, maar waar is ze Hanna verloren?

850763

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850777

08 januari 2021

2021-01-08T18:16:36+01:00

Wilma Hartman

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/Wiesm

112452

Waar is Hanna? Ja inderdaad, bijzonder.

850763

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851104

09 januari 2021

2021-01-09T11:26:16+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

De zin die vervliegt....ja, zo was het. Maar nu heb ik hem weer op mijn netvlies en heb ook weer het stukje van pagina 25 herlezen. @Gigi, bedoel je dat het opvallend was dat ze wist hoe Obbe eruit ziet terwijl ze dat niet zegt van Matthies of haar vader? Toen ik blz 25 las voor de eerste keer zocht ik er niet zoveel achter, dacht ze gewoon het verschil tussen jongens en meisjes wel wist. (hoewel ze wel bang is dat Obbe misschien een vreselijke ziekte had.... dus zo goed snapte ze het ook weer niet).

850763

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851260

09 januari 2021

2021-01-09T14:34:05+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Precies, ze weet hoe Obbe er uitziet (vijf jaar ouder dan Jas) maar niet hoe Mathies of vader er uitziet) tenminste zo zegt ze het. Als je die bladzijde leest denk je inderdaad nog niet zoveel, het klinkt tamelijk onschuldig. Pas later als alles misgaat. Als je bladzijde 265 gelezen hebt en die ook door laat dringen, en dan deze bladzijde terugleest, dan merk je dat die uitspraken niet kloppen. Dan merk je dat ze eigenlijk ook Obbe dus niet zou moeten kennen. Dat ze Obbes lichaam kent maar dat van andere jongens niet want ze denkt dat er iets mis is met Obbe, misschien wel kanker... Bijzonder he. Het staat er en ik denk dat eigenlijk het hele boek er over gaat maar je kunt er zo overheen lezen.

850763

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851362

09 januari 2021

2021-01-09T17:17:43+01:00

Goedele Ghijsen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/a993dec6-456b-4c10-b65e-621d6ff35a5c%20klein.JPG

https://www.hebban.nl/!/GoedeleGhijsen

285155

Dat had ik dus nog niet opgemerkt!

850763

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852535

11 januari 2021

2021-01-11T16:23:36+01:00

Berit

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_3365.jpg

https://www.hebban.nl/!/berit-akse

241000

De zin op blz. 265 kwam bij mij echt als een klap binnen; wát staat daar nou? Een ander verklaring voor blz. 25 is wellicht dat Obbe direct na Jas en Hanna in hetzelfde badwater ging, daarom stond hij wellicht ook al in de badkamer. In hoofdstuk 5 van deel 2, waarin Obbe hamster Tiesje verdrinkt, is Jas eerder nog gefascineerd wanneer Obbe Tiesje in zijn onderbroek laat lopen. Ze blijft denken aan “het witte spul” en wil eigenlijk graag voelen aan Obbe zijn piemel. Ik zou zeggen dat er op dat moment (nog) geen sprake is van seksueel misbruik; ze lijkt niet angstig en er is geen sprake van afkeer, eerder nieuwsgierigheid. Maar dit is ook waarom ik Jas een moeilijk personage vind om grip op te krijgen, ze lijkt zo naïef maar is dat wel zo? We beleven het verhaal vanuit haar belevingswereld, maar is ze wel eerlijk tegen zichzelf?

850763

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852717

11 januari 2021

2021-01-11T20:30:37+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

@Berit, dat was in eerste instantie ook mijn idee toen ik blz 25 las. Dat Obbe na hen in bad ging. Maar als je de blz goed leest dan staat daar toch dat zij dit weet van Obbe, waarom niet van Matthies. Waarom zou Obbe wel een keer na hen in bad zijn gegaan (en naakt gezien) en Matthies niet. De zin: Aan de onderkant, zo wist ik... zegt veel. Alsof het iets is wat ze eigenlijk niet zou moeten weten. Misschien was hij wel doodziek. —> hij en niet hij en Matthies of jongens of mannen. Alleen dat van Obbe was anders... Daaruit maak ik op dat ze heel specifiek van Obbe weet dat hij anders is. Het is dus niet gewoon dat ze de broers zonder kleren zien. Ze vindt zijn plasser ook zo vreemd en eng dat ze denkt aan kanker. Het beangstigd haar.

850763

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850793

08 januari 2021

2021-01-08T18:45:11+01:00

Juf Annick

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/22089849_1708154852552075_2585381050879004005_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/annick-morel

259617

Zoveel elementen waar ik niet aan dacht, maar nu ik ze lees komen ze terug. Mooi geschreven over Lingo. Het was volgens mama een TVprogramma met blooswoorden. Door zo'n reacties leek het alsof ik een inkijk kreeg in hoe moeder was als jonge vrouw, veel minder streng en met een open blik.

850739

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850821

08 januari 2021

2021-01-08T19:35:37+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ja, blooswoorden zelfs. Haha. Toen waren er nog woorden in het gezin...

850793

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850780

08 januari 2021

2021-01-08T18:23:14+01:00

Wilma Hartman

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/Wiesm

112452

Rouw staat voor mij bovenaan als thema. Ieder familielid op zijn eigen manier, op zijn eigen eiland lijkt het wel. Maar natuurlijk ook het opgroeien van Jas. In het begin zag ik in die jas en in het adem inhouden om geen ziekte kiemen binnen te krijgen als iets zoals niet op de rode tegels stappen want anders brengt het ongeluk. Maar die jas werd steeds extremer. De dood van Matthies heeft haar opgroeien vervormd mede ingegeven door de streng gereformeerde omgeving waarin ze opgroeide. Toch denk ik dat als haar vader of moeder de verbinding had kunnen zoeken dwars door het verdriet heen dat de streng gereformeerde omgeving ook juist steun had kunnen bieden. Volgens mij zijn ze allemaal beïnvloed door de dood van Matthies. Haar broer die dieren mishandelt, expres vloekt enzovoort. Voor mij is de dood het meest opvallende thema want ook de koeien gaan noodgedwongen dood, het levenswerk en tevens inkomsten. De joden in de kelder bracht me nog even op het verkeerde spoor mede ook ingegeven door het oude brood en gebak half beschimmeld dat vader bij de bakker haalde, leek wel of het oorlog was en zaken op rantsoen.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850785

08 januari 2021

2021-01-08T18:28:37+01:00

Juf Annick

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/22089849_1708154852552075_2585381050879004005_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/annick-morel

259617

Welke thema's komen terug in dit verhaal? • Afscheid en rouw • Schuldgevoelens (bij veel van de personages) • Angst • De kracht van de fantasie(wereld) en verbeelding • Puberteit en seksualiteit • Het boerenleven in een klein dorp • De gereformeerde Kerk / geloof en de bijhorende gebruiken Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Ik twijfel tussen afscheid en rouw en de kracht van fantasie. Het eerste omdat dat voor mij zo’n beetje het hoofdthema is. Het verlies van Matthies, grote broer en zoon, zet de aftakeling van het gezin in werking. Het hele rouwproces beïnvloedt elk personage in het verhaal. Maar ik tijdens het lezen niet om Jas en haar levendige fantasie. Dus dit thema spreekt me ook heel erg aan. Ze vindt wat steun en troost in haar fantasie en haar laatste stap zet ze misschien dankzij dit. Ze is ervan overtuigd dat ze naar Matthies gaat. Al kan dit natuurlijk ook voortkomen uit het geloof. Zijn er terugkerende elementen? Ik denk hierbij onmiddellijk aan de Joden in de kelder. Ik vond deze hersenkronkel vreemd, maar het deed me steeds weer glimlachen. Misschien wel de enige momenten in het boek die ik als grappig ervaarde. Verder denk ik aan Boudewijn De Groot en de gebeden doorheen de dag, op vaste momenten.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850787

08 januari 2021

2021-01-08T18:31:25+01:00

Hilde

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281336%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/HildeGref8

273813

Welke thema's komen terug in dit verhaal? -Zoals hierboven al gezegd: rouw/verlies en de onmogelijkheid tot verwerking. - Wreedheid, bewust en onbewust. Obbe is bewust wreed, Jas is zijn medeplichtige tegen wil en dank. Vader en moeder zijn in hun verlies onbewust wreed tegen elkaar en tegen hun kinderen. Jas is in haar controledrang wreed voor zichzelf en zo ook onbewust voor haar ouders. Hanna is niet wreed maar moedigt bij zichzelf en haar oudere zus masturbatie aan. - Religie. De hele achtergrond van het boek kleurt zwart als de zondagse kledij van de leden van de zwaar gelovige (gereformeerde?) kerkgemeenschap. Vader en moeder hebben een doodzonde begaan voor hun huwelijk, ze verliezen twee keer hun ‘eerstgeborene.. Het schuldgevoel daarover is er nog steeds, maar hun geloof schijnt nog onwankelbaar, zelfs als vader in de kerk roept: “het is de schuld van de dominees”. De kinderen weten niet beter: de bijbel is er bij hen met de paplepel ingegoten. Op Obbe na zijn de kinderen nog te jong om het geloof in twijfel te trekken. - veeteelt en dieren. De koeien, het kleinvee, de hamster, de vlinders, de padden....: het boek speelt zich af op een boerderij in een plattelandsdorp. Na de dood van Mathies gaan al die dieren dood of worden ze gedood. Enkel de kraaien treuren om de dood van een soortgenoot: zij kunnen rouwen. - opgroeien met problemen. Jas, Obbe en, in mindere mate, Hanna zijn op een moeilijke leeftijd als Mathies verdrinkt. Hun karakteriële problemen worden daarna exponentieel groter naarmate de ouders minder bijsturen. Obbe kwelt dieren en mensen. Hanna bevredigt zichzelf. Jas was al voor haar broers dood een vat vol problemen. ‘Veel te veel fantasie’ vonden juf en meester, cijfer- en rekenproblemen, een nieuws-gierige geest die haar vroegwijs maakt omdat ze fantasie-antwoorden bedenkt op al die moeilijke vragen die ze zichzelf stelt, controledwang, de neiging om iedereen behalve zichzelf te pleasen. Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Rouw en verwerking vind ik een aansprekend onderdeel. Niet voor niets zijn er zo veel romans, ervaringsboek en deskundige boeken van rouwexperts op de markt. De meeste verkopen als zoete broodjes. Ik heb veel sterke boeken gelezen over verlies en rouw, literatuur met een hoofdletter. Ik ben van opleiding pedagoog en stel belangstelling in ‘coming of age’-boeken. Jas is een interessant maar moeilijk kind dat door haar karakter, door haar opvoeding en het verlies van haar broer steeds verder wegzakt in troebel water. Het is treffend hoe de auteur die beklemmende ontwikkeling weergeeft. ‘Je bent compleet’, zegt de dierenarts over haar. Volgens mij ligt ze compleet in de vernieling. Zijn er terugkerende elementen? Dat vind ik wel. De jas van Jas(mijn?) die ze in de eerste zin al niet meer uittrekt, draagt ze ook als ze zich op de laatste bladzijde in de vrieskist opsluit. Als ik Jas visualiseer, zie ik zo’n typisch Nederlands poldermeisje, tenger, met heel blond haar en een rode jas. Ook een terugkerend element zijn de dieren en hun dood. De laatste dieren, de padden, gaan met Jas mee. Een derde rode draad is het geloof. Het komt in elk hoofdstuk, al dan niet met aanhaling van bijbelverzen of psalmen, terug.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850797

08 januari 2021

2021-01-08T18:50:35+01:00

Juf Annick

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/22089849_1708154852552075_2585381050879004005_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/annick-morel

259617

Ik had er niet aan gedacht, maar je hebt gelijk. Wreedheid is ook een thema in dit boek, wreed zijn tov jezelf en de ander (mens en dier)

850787

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851191

09 januari 2021

2021-01-09T13:08:11+01:00

Yvette Stevens

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/waterhouse_the_charmer%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/yvette80

194566

Is wreedheid niet een gevolg van?

850797

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851243

09 januari 2021

2021-01-09T14:12:01+01:00

Juf Annick

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/22089849_1708154852552075_2585381050879004005_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/annick-morel

259617

Kan zeker, maar ik heb het gevoel dat Obbe een bepaalde wreedheid misschien al in zich had. Wreedheid komt op geregelde tijden naar voor in het boek en op sommige momenten was dit hetgeen wat me het boek soms even deed wegleggen. Dus voor mij toch wel een thema in dit boek.

850797

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851366

09 januari 2021

2021-01-09T17:24:22+01:00

Wilma Hartman

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/Wiesm

112452

Wreedheid misschien inderdaad wel gevolg van, maar ik vind het ook wel een thema wat steeds weer terugkeert op allerlei manieren. Ik had hem niet zo op mijn netvlies. bedankt.

850797

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851887

10 januari 2021

2021-01-10T16:46:03+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ook ik dacht eerst dat de wreedheden een gevolg waren maar op een bepaald moment dacht ik dat hij van nature al iets in zich had dat versterkt werd door de omgeving. Tijdens de discussie hier kwamen we tot de ontdekking dat een deel van het gedrag (intimidatie, misbruik van Jas) al aanwezig was, vóór het overlijden van Mathies. Dat verklaart veel van het gedrag van Jas.

850797

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850845

08 januari 2021

2021-01-08T20:09:41+01:00

Sylvie de Leeuwe

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG_20200314_103115_374.jpg

https://www.hebban.nl/!/Sylvie2002

269022

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Rouw, seksualiteit, WO2, het boerenleven en de dieren Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Ik vond de dieren soms een enorme verlichting en soms juist een verzwarende factor in het verhaal. De paddentocht, Dieuwertje, de koeien, de haan, de hamster. Ze hebben stuk voor stuk veel invloed op het verhaal. Jas offert haar broer eigenlijk op voor haar konijn. Haar oudere broer komt steeds dichter bij en dat merken we aan de dieren die hij doodt. De koeien zorgen eerst voor bezigheid voor de vader en daarna voor een extra verlies. De padden geven Jas juist hoop. Daarom sprak dit element mij het meeste aan. Zijn er terugkerende elementen? Geloof Hitler en de joden in de kelder Het Plan De overkant De padden / paringsritueel van de ouders De jas Piemeltjes De kerk De punaïse Boudewijn de Groot en de veearts Obstipatie De tv en de progammas die daar bij horen. Drie koningen en dieuwertje

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850850

08 januari 2021

2021-01-08T20:16:45+01:00

ElsDeveuster

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Profielfoto%2839%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/ElsDeveuster

132440

Voor mij zijn de volgende thema's de belangrijkste - verlies -religie -het dorpsleven - seksualiteit Verlies : verlies van een kind/broer en de bijhorende rouw. De ouders zijn zo bezig met hun eigen verdriet dat ze rest van hun gezin uit het oog verliezen. Maar ook het verlies van het Gezin als éénheid, verlies van verbondenheid. Verlies van identiteit, want als je geen erkenning krijgt al is het de erkenning van je verdriet dan verlies je jezelf. De ouders weten niet wat er omgaat in de kinderen. Ze krijgen totaal geen erkenning, interesse. Religie : bij vele gedachten van Jas wordt er een link naar het geloof gemaakt. Ze declameert psalmen uit het hoofd. De invloed van de kerkgemeenschap sluipt op die manier overal tussen. Het domineert soms haar gedachten. Dorpsleven : invloed van de kerkgemeenschap seksualiteit : het experimentele van puber zijn, maar ook de kijk op de seksualiteit van de ouders, de link naar de padden Verlies in al zijn betekenissen is voor mij het thema dat mij het meest aanspreekt in het boek. De terugkerende elementen heb ik ook aangehaald bij de thema's. Verwijzing naar de Joden keert regelmatig terug. De veearts die vaak rondhangt op de boerderij en toch wel een invloed heeft op de kinderen. De kinderen observeert, aanhaalt.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850862

08 januari 2021

2021-01-08T20:33:28+01:00

Aster

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/aIMG_4102%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/aster-roos

129211

Er zijn veel grote thema’s met elkaar verweven in dit boek. Rouw en de dood, opgroeien en ontluikende seksualiteit, religie en dogma’s, wreedheid en macht, pijn en pijnigen, fysiek en psychisch leed, samen (gezin) en alleen (eenzaamheid). Het centrale thema is volgens mij het opzoeken van de grenzen en het overgaan van grenzen, als een middel om te begrijpen en te duiden wat er allemaal gebeurt. Om het gebeurde een plaats te geven. Het meest bijzondere vind ik hoe al deze thema’s gecombineerd zijn en samenkomen in Jas. Ze schept een leefwereld vol vreemde uitwassen. Hoewel het allemaal net teveel lijkt, voelt het op een aparte manier toch geloofwaardig aan. Het thema dat me het meest bezig houdt is de pijn van Jas, de pijn van het gezin, de pijn door niet te weten hoe te leven met de dood, met het geloof en dat zich uit in een onbedaarlijk zucht om pijn te doen. Het boek is doorspekt met terugkerende elementen. De overduidelijke zoals de rouw, de overkant, het seksuele, het geloof, Joden en Hitler. Maar ook pijn en pijnigen, de wreedheid tegen dieren, het eten en niet eten in het gezin, de personen om je goed bij te voelen (Dieuwertje, Boudewijn en de veearts). Er wordt van alles verzameld en verstopt in jaszakken, onder het bed, in een lichaam. Zelfs haar tranen zijn verstopt, omdat ze niet kan huilen om Matthies, en natuurlijk haar verstopping. Het is een aaneenschakeling die je niet los kunt zien. Dat vind ik de kracht van de schrijfster. Het gaat volgens mij niet om elk voorval apart. Het gaat erom dat het maar doorgaat en dat ze steeds verder afzakt omdat ze het alles bij elkaar niet meer aankan. Vooral als ze dreigt haar verstopplek, haar jas, te zullen verliezen.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850935

08 januari 2021

2021-01-08T22:31:12+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Dat verstoppen, dat komt telkens terug. Mooi gezegd Annette.

850862

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851326

09 januari 2021

2021-01-09T16:12:23+01:00

Gea Kuipers

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/nieuwlogo%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/GeaK60

305573

Ik breek zo maar in, dat komt doordat ik de discussie in deze leesclub zo boeiend vind en alles lees. Nu lees ik wat @Annette schrijft over verstopping. Zo mooi gezegd! En ik moest meteen denken aan dat verstoppen, of verstopt zitten (iets zit verstopt) ook stilstand betekent. Er is geen doorgang meer mogelijk, dus geen ontwikkeling etc. Jas wil op alle fronten de tijd stil zetten om niet mee te hoeven maken wat er allemaal gebeurt na de dood van Matthies. Ik denk dat ze daarom ook overkomt als een enigszins naïef meisje. Een deel van haar is blijven stilstaan.

850862

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851416

09 januari 2021

2021-01-09T19:09:43+01:00

Mvandenboer

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG-20210509-WA0010%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Mvandenboer

326133

Dat zeg je mooi Gea. Ik wilde net gaan schrijven dat mij niet per se één thema bij blijft, maar vooral de ontsporing, waarin alles samenkomt en al maar erger wordt. Interessant om na te denken over de stilstand van Jas terwijl in het gezin juist alles in beweging is en escaleert.

851326

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851425

09 januari 2021

2021-01-09T19:28:02+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Obstipatie, verstopping, verstoppen, verstoppen in haar jas. Stoppen met groeien, stoppen met ontwikkelen. In haar cocon blijven zitten. Als die cocon dreigt te worden losgepeuterd (bader dreigt de jas uit te trekken) dat stopt Jas dit door zich te verstoppen. Daardoor stopt alles. Moeder stopt et eten en verstopt haar verdriet, verstopt haar liefde voor de kinderen, stopt met opvoeden. Enzovoorts. Obbe dendert door maar stopt alles wat hem dreigt te belemmeren.

851326

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850885

08 januari 2021

2021-01-08T20:50:42+01:00

Merel Plat

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/merelplat.jpg

https://www.hebban.nl/!/merel-11

238892

Verlies, rouw, rouwverwerking, seksualiteit, opgroeien, geloof. Er zit heel wat in! Rouw is voor mij wel het hoofdthema, wat dit doet met een gezin, hoe ieder gezinslid daar op een eigen manier mee omgaat. Hoe dit een gezin uit elkaar kan trekken. De dood komt vele keren terug: Matthies, de hamster, de koeien, het dwergkonijn, de aangereden egel, Jas zelf aan het einde (ervan uitgaande dat ze niet op tijd gevonden wordt). In alle gevallen gaat het om een onnatuurlijke dood. De jas van Jas komt natuurlijk ook steeds terug. Ze trekt deze niet meer uit als haar broer verdrinkt. De jas wordt later steeds valer (net als het beeld dat ze van haar broer heeft). De jas is haar beschermlaag, zodat ze niet ziek zal worden.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851195

09 januari 2021

2021-01-09T13:10:47+01:00

Yvette Stevens

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/waterhouse_the_charmer%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/yvette80

194566

Ja ik denk ook dat rouw het hoofdthema is en de rest gevolgen van.

850885

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850894

08 januari 2021

2021-01-08T20:59:31+01:00

Ilsedr

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_3.png

https://www.hebban.nl/!/xilsaah

327211

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Meerdere thema's zoals de dood, rouw, seksualiteit en religie. Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Eigenlijk, geen. Ik heb veel moeite gehad om door sommige stukken van het boek te komen, zoals het martelen van de dieren. Dat waren momenten dat ik dacht, moet ik dit wel willen lezen? Zijn er terugkerende elementen? Er zijn veel terugkerende elementen, zoals het martelen van de dieren; de jas die Jas altijd aan heeft; de Joden in de kelder; de overkant.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850909

08 januari 2021

2021-01-08T21:22:17+01:00

Margo Jagt

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ontwerp%20zonder%20titel%289%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/margo-jagt

237913

Ik had ook behoorlijk wat moeite om de stukken over het martelen van de dieren te lezen. Deze stukjes had ze van mij wel weg mogen laten. Aan de andere kant geeft dit wel goed weer hoe ontspoord de kinderen waren.

850894

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851196

09 januari 2021

2021-01-09T13:11:13+01:00

Yvette Stevens

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/waterhouse_the_charmer%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/yvette80

194566

Ik denk dat je met die laatste zin de spijker op zijn kop slaat.

850909

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850900

08 januari 2021

2021-01-08T21:05:32+01:00

Margo Jagt

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ontwerp%20zonder%20titel%289%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/margo-jagt

237913

Welke thema's komen terug in dit verhaal? De belangrijkste thema's die volgens mij terugkomen in dit boek zijn rouw, mishandeling, puberteit/identiteitsontwikkeling, seksualiteit en religie. Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? De thema's die mij het meeste aanspreken zijn rouw, puberteit/identiteitsontwikkeling. @Annette heeft hierboven heel mooi verwoord op welke manieren Jas zich verstopt. Marieke heeft kosten nog moeite gespaard om dit personage neer te zetten. Je weet zo goed wat ze denkt en wat ze voelt, je kruipt helemaal in haar hoofd. Alle gezinsleden rouwen op hun eigen manier, helaas vinden ze geen manier om samen te rouwen. Zijn er terugkerende elementen? Eigenlijk niks in dit boek komt een enkele keer voorbij. Rouw, mishandeling van dieren, de jas van Jas, seksualiteit, de ouderlingen, zelf die dierenarts komt weer terug.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850903

08 januari 2021

2021-01-08T21:08:32+01:00

Nynke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/drukke%20moeder.jpg

https://www.hebban.nl/!/nynke

116737

Ik herken net als velen rouw, seksualiteit en geloof. Rouw spat van de bladzijden af en dat spreekt me dan ook het meeste aan. Alle thema's blijven terugkomen in het boek.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850990

09 januari 2021

2021-01-09T02:39:42+01:00

Catharina

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_5.png

https://www.hebban.nl/!/Ineke01

323589

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Zin van het bestaan Verlies Dood Schuldgevoelens Verwaarlozing Puberteit ontluikende seksualiteit Rituelen Angsten en fobieën Godsdienst Dierenmishandeling Tweede Wereldoorlog Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Zin of zinloosheid van het bestaan, alles hangt hier mee samen. Niemand in het gezin is in staat de dood van de zoon en broer te verwerken. Men is in rouw maar het gezin zit ook vast in de regels van het geloof. Het is God’s wil, hij heeft de oudste zoon tot zich genomen. Dat is iets wat men moet accepteren. De ouders gaan ten onder aan het schuldgevoel, eigen schuld na de abortus. Zijn er terugkerende elementen? Het boek is doorspekt met alle thema’s die ik heb genoemd. Veel voorbeelden zijn al gegeven. Misschien de dierenarts die de opmaat is voor het volgende boek.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851021

09 januari 2021

2021-01-09T09:16:01+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Dat dacht ik ook direct. Die veearts. Die vond ik al te dichtbij komen maar toch gebeurde er niets. Mooie opmaat voor boek 2.

850990

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851080

09 januari 2021

2021-01-09T11:02:17+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

Ja, die veearts! Was hij niet de eerste die wel een keer aan Jas vroeg of ze haar broer mist (Hoofdstuk 18 deel 2) Hij had wel rare opmerkingen zoals: je bent compleet nu. Bedoelde hij daarmee dat ze compleet volgroeid was tot vrouw? Jas kreeg op het eind toch wel een soort gevoelens voor hem? Ze vond hem knapper dan Boudewijn de Groot (deel 3, hoofdstuk 4). Ik kijk al uit naar het volgende boek. Zou leuk zijn als daar ook een leesclub voor zou komen. Maar ja, het is natuurlijk al een tijdje uit.

851021

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851198

09 januari 2021

2021-01-09T13:13:15+01:00

Emma

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/library-1666702_1920%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/emma-17

241544

Ik had ook verwacht dat daar nog iets zou gebeuren ja! Het sluimerde zo een beetje rond. Ik vond het wel mooi hoe dubbel het was, want het was ook wel duidelijk dat Jas er wel steun uit haalde dat hij haar wel vroeg hoe het ging ed. En omdat hij toch arts is (ookal is het voor dieren), had het toch ook "professionele interesse" kunnen zijn. Ookal deed hij inderdaad wel wat uitspraken die wat mij betreft op de grens lagen.

851021

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851205

09 januari 2021

2021-01-09T13:18:19+01:00

Juf Annick

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/22089849_1708154852552075_2585381050879004005_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/annick-morel

259617

De veearts is een van de personages die me zal bijblijven uit dit boek omdat ik bleef twijfelen over zijn bedoelingen. Is hij de betrokken volwassenen die ziet hoe de kinderen lijden en tekenen van medeleven toont. Die wel openstaat voor gesprek en een luisterend oor biedt. Of is hij een berekend iemand die een zwak en hulpeloos meisje ziet die snakt naar aandacht en warmte maar dit bijna niet krijgt van haar directe omgeving. Is hij een vriend of een eerder roofdier?

851021

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851211

09 januari 2021

2021-01-09T13:27:09+01:00

ElsDeveuster

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Profielfoto%2839%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/ElsDeveuster

132440

In haar volgende boek Mijn lieve gunsteling (ik ben het nu aan het lezen) komt die veearts dus terug. Daar is hij de verteller, .......... .

851021

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851247

09 januari 2021

2021-01-09T14:14:49+01:00

Juf Annick

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/22089849_1708154852552075_2585381050879004005_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/annick-morel

259617

Dit maakt meedoen aan een leesclub nu zo leuk. Een tip krijgen voor een volgend boek, een inkijk krijgen die je uit jezelf misschien had gemist. 'Mijn lieve gunsteling' komt onmiddellijk op mijn 'wil ik lezen'lijst.

851021

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851368

09 januari 2021

2021-01-09T17:27:19+01:00

Wilma Hartman

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/Wiesm

112452

De veearts inderdaad. Ik vroeg me af zou hij bij alle gezinnen die vee hebben met MKZ ook zo vaak zijn geweest als in dit gezin? Is het op deze manier gebruikelijk? Misschien toch mijn lieve gunsteling gaan lezen...

851021

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851417

09 januari 2021

2021-01-09T19:10:23+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Even een vraag @Els, is het DIE veearts of gewoon een veearts? Is het de veearts uit zit boek die terugkomt?

851021

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851539

10 januari 2021

2021-01-10T03:43:52+01:00

Catharina

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_5.png

https://www.hebban.nl/!/Ineke01

323589

Eem roofdier......Annink

851021

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

850991

09 januari 2021

2021-01-09T06:02:03+01:00

Samuel Derous

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Samuel%20008bis.jpg

https://www.hebban.nl/!/samuel-derous

119087

Welke thema's komen terug in dit verhaal? rouw, verlies, dood, opgroeien (waaronder natuurlijk seksualiteit), boerenleven, religie en geloof... Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Om eerlijk te zijn vind ik de rouw en verlies in het begin niet zo goed uitgewerkt. Ja, Mathies is dood, niet leuk voor Mathies... Het raakte me eerlijk gezegd niet. Het opgroeien binnen dit boerenleven met een vrij dominante vader en een vrij meegaande moeder, en het op zoek gaan naar haar eigen stem (zoals dat ze op een gegeven moment een link trekt tussen zichzelf en Hitler omdat ze op dezelfde dag geboren zijn) vond ik vrij interessant. Zijn er terugkerende elementen? Ik denk dat alle thema's constant terugkomen. Zo is de dood van Mathies een constant gegeven in het verhaal, maar zelden expliciet op de voorgrond, het is gewoon altijd aanwezig en het bepaalt de handelingen en de gevoelens van de personages. Net zo met het geloof, doorgaans is het niet echt op de voorgrond aanwezig, en het is ook geen boek "over het geloof", maar toch is het constant aanwezig, het vormt de personages. De thema's sluimeren als het ware constant en komen in golven. Zoals het eigenlijk ook in het echte leven is.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851023

09 januari 2021

2021-01-09T09:24:44+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Hoe bedoel je dat je het gevoel hebt dat rouw en verlies in het begin niet goed uitwerkt is? Waarom vond je dat? ik vraag het omdat ik het zelf wel heel sterk voelde vanaf het begin. Daarom vraag ik me af hoe jij het las.

850991

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851012

09 januari 2021

2021-01-09T08:42:46+01:00

Bas Stange

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG-20240326-WA0001.jpg

https://www.hebban.nl/!/bas-stange

129748

De thema's zijn: - rouwverwerking; - persoonlijke ontwikkeling in de puberteit - leven op de boerderij - gezinsleven - godsdienst Omdat ik op zoek was naar herkenningspunten uit mijn jeugd, die ik doorbracht op het platteland in een omgeving waar het geloof een belangrijke rol speelde, spreken die thema's mij vooral aan. Helaas heb ik daardoor maar van ongeveer 20% van het boek genoten. Zo'n 30% irriteerde me, ongeveer de helft heb ik voor kennisgeving aangenomen. Dus: nee, ik ben niet enthousiast geworden over het boek. Ik denk dat ik moet concluderen dat dit genre mij onvoldoende ontspanning geeft. En ontspanning, dat is waarom ik boeken lees. Elementen die (wat mij betreft teveel) terugkeren in het boek zij de seksuele ontwikkeling van het pubermeisje, en dierenmishandelingen. Deze waren voor mij op den duur de bron van irritatie.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851163

09 januari 2021

2021-01-09T12:33:30+01:00

Margo Jagt

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Ontwerp%20zonder%20titel%289%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/margo-jagt

237913

@Bas Welke 20% heb je wel van kunnen genieten? En zijn er ook elementen uit het boek voor jou heel erg herkenbaar? Ik stel je deze vraag, omdat ik zelf niet van het platteland kom en ook niet uit een omgeving kom waar geloof een rol speelt.

851012

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851365

09 januari 2021

2021-01-09T17:21:52+01:00

Wilma Hartman

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/Wiesm

112452

@Bas ik herken wel het gevoel dat het boek je geen ontspanning geeft. Ik vond de taal en de vergelijkingen prachtig maar ik werd, zeker het tweede deel van boek erg neerslachtig van het boek, down. Het maakt de lastige privé omstandigheden van dit moment absoluut niet makkelijker. Een boek helpt me vaak maar de balans hier was wat zoek. Toch heeft ze absoluut talent voor schrijven, haar taal is prachtig en de metaforen fantastisch, en hoe knap is het dat ze dat gevoel van somberheid, beklemming kan overbrengen!

851163

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851381

09 januari 2021

2021-01-09T18:14:12+01:00

Inge68

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/P1100318%20%283%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Sleidinge2012

264042

Dat gebrek aan ontspanning herken ik heel goed. Ook ik lees om me te ontspannen en dit boek legde ik meestal na twee hoofdstukken weer even weg omdat het lezen met te zwaar viel.

851012

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852180

11 januari 2021

2021-01-11T09:25:59+01:00

Claudia

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/inbound2187534782102501161.jpg

https://www.hebban.nl/!/claudia119

113331

Ik sluit me hierbij aan, het viel me steeds zwaarder om het boek verder te lezen. Ik vond het ook niet erg ontspannend, heftig boek, die me met meer vragen dan antwoorden achterlaat eigenlijk.

851012

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

853407

13 januari 2021

2021-01-13T05:22:26+01:00

Bas Stange

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/IMG-20240326-WA0001.jpg

https://www.hebban.nl/!/bas-stange

129748

@Margo Met name bepaalde situaties en omstandigheden die in het boek beschreven worden kon ik herkennen uit mij jeugd, bijvoorbeeld het schaatsen in de winter, het klompenhok, de sfeer rondom de zieke dieren en de rol die de vader speelt in het boerengezin.

851012

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851032

09 januari 2021

2021-01-09T09:47:26+01:00

Boekenwurm 70

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Foto%20facebook.jpg

https://www.hebban.nl/!/marije-freriks

325437

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Ik denk dat het boek een overkoepelend thema heeft: zin van het leven, dit kan breed opgevat worden, Het bevat: het verlies, verdriet en rouw om Matthies, de dood en het schuldgevoel. Na de dood kan het gezin, waarbij dan ook nog eens de MKZ crisis boven op komt, de zin van het leven moeilijk/ zo niet, terug vinden Een ander thema is de psychologische ontwikkeling van Jas. Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? De psychologische ontwikkeling van Jas. De ontwikkeling van kind tot puber, wat het vrlies van haar broer met haar doet en de omgang met de omgeving. Zijn er terugkerende elementen? - Dierenleed - Fantasie, verbeelding in relatie tot de werkelijkheid - Tweede wereld oorlog, de joden in de kelder - Angst en schuldgevoel - Dood - Het verlangen naar vrijheid, Jas en Hanna willen naar de overkant: symbool van vrijheid, maar ook van de dood. - Abortus komt ook voor, maar niet veelvuldig - Het geloof

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851173

09 januari 2021

2021-01-09T12:48:28+01:00

Carla

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Portugal%202%20%2867%29.JPG

https://www.hebban.nl/!/carla-binnerts

129430

Welke thema’s komen terug in dit verhaal? Rouw en verdriet Eenzaamheid Sexualiteit Fantasie Het geloof Welke spreekt je het meest aan? De eenzaamheid. Het is het allerergste als je nergens terecht kunt en geen liefde ontvangt als je kind bent. Zijn er terugkerende elementen? De angst (dat vader en moeder sterven, angst om haar jas uit te doen Het schuldgevoel (Jas had de prikpen van Matthies zien liggen, maar was boos dat ze niet mee mocht. Zij had gebeden dat God het konijn zou beschermen ipv Matthies) De hoop (dat moeder weer gaat eten, vader en moeder weer vrolijk worden en weer gaan paren)

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851237

09 januari 2021

2021-01-09T13:55:34+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

O ja, ook nog die prikpen om makkelijker uit een wak te kunnen komen!

851173

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851202

09 januari 2021

2021-01-09T13:16:07+01:00

Emma

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/library-1666702_1920%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/emma-17

241544

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Ouder-kind relaties / familiebanden Rouw / omgaan met verlies Eenzaamheid Geloof Noodlot verdriet Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Voor mij sprongen in dit verhaal vooral de menselijke interacties eruit, dan met name ouder-kind en de familie in het algemeen. Voor mij blinkt Rijneveld uit in personages diepgaand neerzetten en ik werd vaak echt geraakt door het onvermogen van de familie om er voor elkaar te zijn. Daarin vond ik dit verhaal heel meeslepend en indrukwekkend en zal ik het niet snel vergeten. Dit thema komt natuurlijk wel voort uit het thema rouw en de dood, aangezien dit een aanleiding is van veel gebeurtenissen, dus dat is hier ook mee verweven. Zijn er terugkerende elementen? Ik las hier al veel voorbeelden over. Natuurlijk de jas van Jas en de punaise die elke keer terugkeert. Binnen de familie heb je natuurlijk Jas’ relatie met haar vader, waar ze terugkerend mee op pad gaat of een gesprek mee heeft. En natuurlijk haar broer en zusje, waarin een terugkerend element hun seksualiteit is, de dieren, en de gesprekken die Jas en Hannah hebben over het leven en hun problemen/gedachten. Overall vind ik het knap hoe zoveel elementen door het hele verhaal verweven zijn, dat bracht het tot een geheel en gaf me het gevoel dat over elke gebeurtenis nagedacht was bij het schrijven. Sommige elementen vond ik erg luguber en las ik met ongeloof, maar dat maakte ook wel dat het verhaal blijvende indruk achterlaat.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851354

09 januari 2021

2021-01-09T17:07:07+01:00

Ineke

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Afbeelding%20%2810%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/ineke-vonk

324738

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Volgens mij zijn 'dood, rouw en verdriet' de belangrijkste thema's die door het hele boek heen verweven zijn. . Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Mij sprak vooral het verdriet van de ouders aan. Hoe verwerk je het verlies van een kind en voorkom je daarbij de andere kinderen uit het oog te verliezen. Een onmogelijke opgave die alle gezinsleden uit elkaar drijft wat ook komt doordat het gezin zo geïsoleerd leeft. In het boek zijn veel terugkerende elementen: - de tweede wereldoorlog (Hiltler, de Joden in de kelder) - de ontluikende seksualiteit - verlangen naar vrijheid; het 'naar de overkant' willen - de angsten van Jas: haar jas niet uitdoen, de padden in haar kamer, de punaise - dood; de dood van het oudste broerje, padden die verhongeren, moeder die niet meer wil eten, het verdrinken van de cavia, het doodslaan van de haan, het ruimen van de koeien

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852347

11 januari 2021

2021-01-11T12:18:13+01:00

Guido Goedgezelschap

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/guido-goedgezelschap

190145

@Ineke Juist, de dood. Dat ís het thema waarrond alle andere thema’s zijn opgebouwd.

851354

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851369

09 januari 2021

2021-01-09T17:30:12+01:00

Goedele Ghijsen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/a993dec6-456b-4c10-b65e-621d6ff35a5c%20klein.JPG

https://www.hebban.nl/!/GoedeleGhijsen

285155

Aan thema’s heb ik weinig toe te voegen. Voor mij is het thema rouw het belangrijkste. Met de dood van Matthies ontspoort alles in het gezin. Hun geloof biedt onvoldoende houvast voor moeder, het wankel evenwicht in het gezin raakt verstoord. Ik denk dat ook het thema schuld of zonde voortdurend onderhuids aanwezig is: wie is schuldig aan de dood van Matthies? Aan de wreedheid tegenover elkaar en de dieren? Schuldig doordat ze zondige dingen doen? Jas wordt schuldgevoel aangepraat omdat ze last heeft van verstopping en haar jas niet wil uitdoen. Jas hoopt eigenlijk ook op haar eigen verlosser. Eerst Boudewijn De Groot, nadien de veearts. Iemand die haar komt redden om naar de overkant te gaan. In het boek lijkt het de stad aan de overkant, maar aan het einde blijkt die overkant een metafoor. Ze wil naar Matthies. Ook aan dingen die terugkomen kan ik weinig toevoegen. De jas natuurlijk, het vastgelopen zijn, de droom van de overkant, het misbruik, ... Ik denk dat die ingebeelde ondergedoken joden ook iets betekenen, want ze komen meermaals terug, maar ik weet niet waarom.

+2 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851421

09 januari 2021

2021-01-09T19:17:51+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Die overkant Ik dacht dat het de overkant van het water was, andere kant van een meer of rivier. Of, omdat ergens de Noordzee genoemd werd, misschien wel Denemarken? Ook dacht ik, de overkant is niet het (gereformeerde?) dorp, maar de grote stad. Wat jij nu zegt: metafoor voor de dood. Dat lijkt nog het meest plausibel. Daar waar ze waren was niet fijn, het gezin waar ze niet gezien werden, de plek waar Obbe hen misbruikte.

851369

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851453

09 januari 2021

2021-01-09T20:36:11+01:00

Goedele Ghijsen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/a993dec6-456b-4c10-b65e-621d6ff35a5c%20klein.JPG

https://www.hebban.nl/!/GoedeleGhijsen

285155

Letterlijk,is het ook de overkant van het meer, maar volgens mij kan je het ook symbolisch interpreteren. 🤔

851421

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851508

09 januari 2021

2021-01-09T22:31:40+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ik zag het dus steeds letterlijk voor me, maar door jouw woorden werd het opeens ook een metafoor 😃 Er stad het meer ergens genoemd, want Mathies ging daar schaatsen. Maar er staat ook ergens Noordzee genoemd. Of ik heb dat gedroomd, dat kan ook. haha.

851421

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851514

09 januari 2021

2021-01-09T22:41:59+01:00

Sylvia ten Hove

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%281014%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/sylvia-ten-hove

237750

Wat goed gevonden de overkant als metafoor van de dood. Ik had nog wel opgeschreven bij hoofdstuk 6 van deel 3: "de overkant van de brug waar geen verdriet is." En in hoofstuk 3 van deel 3 staat iets als de overkant: het beloofde land. En ze ziet het naar de overkant gaan als naar gered worden. Het Plan ging over het naar de overkant gaan. Zou Hanna dit dan ook als de dood hebben gezien?

851369

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851522

09 januari 2021

2021-01-09T23:02:27+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Dat is dus de vraag. Ze spreken over Het plan maar ze blijven heel vaag, ook over de uitvoering. Hanna is ook pas negen jaar oud. Het is de vraag of zij kan bijhouden wat Jas denkt en wenst met al haar fantasieën en verbeelding. Waarschijnlijk praten ze flink langs elkaar heen.

851514

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

851527

09 januari 2021

2021-01-09T23:17:49+01:00

Silke

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/silke-geven

234232

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Als ik een paar kernwoorden zou mogen gebruiken om de thema's in het boek te beschrijven dan zou ik kiezen voor: rouwproces, dood, geloof, platteland, opgroeien en verdriet. Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? Het rouwproces vond ik heel erg realistisch weergegeven en dat sprak me daarom heel erg aan. Zijn er terugkerende elementen? Er zijn veel dingen al genoemd. Ik vond vooral de volgende elementen opvallend: de Tweede Wereldoorlog en specifiek Hitler en de joden in de kelder, de jas en de seksualiteit.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852184

11 januari 2021

2021-01-11T09:32:31+01:00

Claudia

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/inbound2187534782102501161.jpg

https://www.hebban.nl/!/claudia119

113331

De thema's die terugkomen zijn er een heleboel. Vooral die van de verwaarlozing, misbruik, dode dieren en het constante bezig zijn met seksuele gevoelens en zelfmoord zijn me zwaar gevallen. Deze kinderen gaan steeds een stukje verder in hun gedrag, misschien weten ze echt niet beter, maar misschien ook wel. Het lijkt in het boek soms alsof ze er echt van genieten om elkaar pijn te doen. Het is een boek wat ik niet snel ga vergeten dat is iets wat zeker is.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852364

11 januari 2021

2021-01-11T12:38:36+01:00

Guido Goedgezelschap

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/guido-goedgezelschap

190145

[][] Vraag 4 [][] Thema’s Ik ga de thema’s niet allemaal meer afzonderlijk opsommen, die zijn ondertussen meer dan gekend. DE DOOD, dat is het thema waarrond alle andere thema’s draaien. De dood hangt al een zwarte sluier over “De avond is ongemak.” en kronkelt zich als een serpentine doorheen elke bladzijde van het boek. Van de tragische dood van Mathies, over dode cavia’s en kikkers, over de Joden in WOII, over de gekke koeienziekte heen worden we als lezer geconfronteerd met de eindigheid van het leven, tot het fatale einde toe, ... Het is geen boek om vrolijk van te worden en toch heeft Marieke Lucas duizenden kunnen bekoren om het boek te lezen. Nochtans, “De avond is ongemak” is niet bepaald een uitbundig feestelijke titel, ... misschien juist daarom, ... Wat een durf, wat een waagstuk om als jonge debutante om dit thema aan te durven. Rijneveld nam een groot risico, het was er op of er onder. De tijd en de lezers hebben haar gelijk gegeven met het gekende gevolg: als eerste Nederlandstalige ooit de prestigieuze International Booker Prize te winnen: “Brute schoonheid.”

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852704

11 januari 2021

2021-01-11T20:14:26+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Welke terugkerende elementen zag jij @Guido? Welke motieven vond jij van belang en waarom?

852364

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852870

12 januari 2021

2021-01-12T09:30:22+01:00

Yvette Stevens

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/waterhouse_the_charmer%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/yvette80

194566

Fijn dat je wat opgeknapt bent Guido!

852364

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852908

12 januari 2021

2021-01-12T10:49:34+01:00

Guido Goedgezelschap

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/guido-goedgezelschap

190145

@Gigi Een terugkerend element dat een grote rol speelt: de jas van Jas. Toch opmerkelijk dat een kind haar jas nooit meer uit doet. Wat wil Jas hiermee bereiken? Voor mij wil ze zich handhaven en vast ankeren in de tijd. Na de dood van Mathies wil ze niet meer evolueren. Daardoor houdt zij elke minuut van de dag het beeld van haar broer vast waardoor ze zich steeds meer gaat focussen. Ze kan niet loslaten en plaatsen en dat zorgt voor chaos in haar geest. Dieren hebben ook een prominente rol in het verhaal: meestal loopt het met hen niet goed af. Denk maar aan de kikkers, de cavia, ... Maar ook het vee van de boerderij ontkomt niet aan een dierenpandemie. Pijn en pijnigen is een constante. Niet alleen de fysieke pijn die de kinderen elkaar en zichzelf aandoen, niet alleen de pijn die de dieren moeten ondergaan, maar ook de psychische pijn die de gezinsleden, elk op hun eigen eilandje moeten verwerken of niet kunnen verwerken. Vooral dat laatste zal de aanleiding zijn tot de fatale afloop die we allemaal kennen.

852364

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852938

12 januari 2021

2021-01-12T11:20:27+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

De jas vind ik ook een van de belangrijkste elementen @Guido. Helemaal met je eens. Die jas beschermt haar voor groter worden, voor ziekte kiemen, voor de buitenwereld, vast ankeren in de tijd (mooi gezegd). Maar vast ook probeert ze zich te beschermen tegen haar broer Obbe, hoewel dat minder goed lukt. Er zitten heel veel terugkomende elementen (motieven vind ik een duidelijker woord nog) in dit verhaal, erg leuk om er naar op zoek te gaan.

852364

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852951

12 januari 2021

2021-01-12T11:40:46+01:00

Guido Goedgezelschap

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/guido-goedgezelschap

190145

Hoe meer ik weer in het verhaal zit ( ik heb het al in 2019 gelezen en niet herlezen ) hoe meer ik er nog kan uithalen. Het is niet zo verwonderlijk dat “De avond is ongemak” altijd hoge ogen gooit bij juryleden. Het is op zijn minst gezegd opmerkelijk en zoals ik al zei: gewaagd om daarmee te debuteren. Boek en auteur: twee opgemerkte elementen in de Nederlandstalige Literatuur. Ik ga zo snel mogelijk haat tweede boek lezen. Misschien komt er wel een leesclub.

852938

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852960

12 januari 2021

2021-01-12T11:46:48+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ik heb het boek eigenlijk twee keer gelezen. Eerst in 2020, vlak voor het nieuwe jaar voor deze leesclub. En nu nogmaals, omdat ik eerste het laatste deel opnieuw las, toen het eerste deel omdat ik daar veel van kwijt was. Uiteindelijk stukken van deel 2. Toen ben ik dat deel gewoon opnieuw gaan lezen omdat ik er zo in opging omdat ik het zo mooi vond om te lezen.

852938

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

852888

12 januari 2021

2021-01-12T10:08:07+01:00

rjvanveen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/Foto%20Hebban.jpg

https://www.hebban.nl/!/rjvanveen

287414

Thema's die terugkomen zijn het geloof, gezin en de dood en de verwerking van de dood. De dood en de verwerking is toch wel het belangrijkste thema in dit boek. Ik vond het bijzonder om te lezen hoe Jas vanuit de dood van Matthies een soort obsessie ontwikkelt voor de eventuele dood van andere familieleden. Zo houdt ze zich veel bezig met mogelijke manieren waarop haar moeder en vader dood kunnen gaan, zoals het touw wat op haar kamer hangt (ook wel een terugkerend element), het springen van de voersilo, het niet eten van moeder en vader die gaat fietsen en nooit meer terugkomt. Omdat Jas zich daar zo mee bezig hield vind ik de dood een belangrijk thema in het boek. Er zijn veel terugkerende elementen: Jas die haar jas niet uit doet, de Joden in de kelder, het verzamelen van voorwerpen van Jas in haar jas, de overkant, het niet eten van moeder, het martelen van dieren, de punaise in jas haar buik en Jas haar stoelgang. En zo zijn er nog veel meer terugkerende elementen te vinden.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

853152

12 januari 2021

2021-01-12T16:45:08+01:00

Chantal H-L

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20190210_220921%2812%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/chantal-15

197729

1.) Verlies van kind/broer, rouwproces, de dood in meerdere gevallen, het strenge geloof, boerenleven, eenzaamheid (binnen gezinssituatie). 2.) Het rouwproces, de ontreddering en de eenzaamheid die een ieder op haar/zijn eigen manier doormaakt. 3.) Het boek staat vol met terugkerende elementen: die jas van Jas, de padden, de Joden, de punaise, moeder die niet meer wil eten, vader die ontredderd aan zijn geloof blijft volhouden.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

854500

14 januari 2021

2021-01-14T20:03:08+01:00

Heleen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20240123_130004%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Harlingen

296275

Thema's Groot verdriet, Isolatie Verlangen / op zoek gaan naar de dood, Seksualiteit Geloof Relatie met God Joden ( in de kelder) MKZ Geen enkel thema spreekt me met name aan. Het is meer het verhaal wat e.a bijzonder maakt Alle eerdere genoemde thema's en misschien nog wel meer keren met enige regelmaat terug.. en wat ons allemaal nog te wachten staat in haar volgende boek: Mijn lieve gunsteling.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

855649

16 januari 2021

2021-01-16T13:41:44+01:00

Edo de Waard

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/edo-waard

116913

De dood, Rouw, Geloof, Opgroeien, Liefde, Plattelandsleven en vast nog wel meer. Persoon ik vind rouw wel het hoofdthema van het verhaal omdat het verdriet van af het begin in het verhaal verweven zit. Er zijn verschillende elementen die blijven terugkeren in het verhaal bijvoorbeeld het vast houden aan het geloof en bepaalde eigenaardigheden bij hun karakters.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

855715

16 januari 2021

2021-01-16T14:25:32+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Welke eigenaardigheden Edo? Welke bedoel je?

855649

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

855760

16 januari 2021

2021-01-16T15:03:48+01:00

Edo de Waard

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/edo-waard

116913

Wat ik in het begin nog wel grappig vond was het simpele taal gebruik en de terugkerend de gesprekje tussen de kinderen over poep (stront) en pies, na een tijd je had ik dat wel ene beetje genoeg van. Het past misschien bij het boerse leven en het niveau van de kinderen waar ze in blijven hangen betreft hun didactische ontwikkeling.

855715

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

855870

16 januari 2021

2021-01-16T16:36:08+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Denk je dat het ligt aan het niveau en didactische ontwikkeling? Obbe zat op het VWO en was vijf jaar ouder dan Jas. Jas zat op dezelfde school. Het is de vraag welk niveau zij had... had je het idee dat ze bleven hangen in hun didactische ontwikkeling of in hun sociaal-emotionele ontwikkeling? Ik kan me niet zo herinneren dat dit zo frequent terug kwam dat het mij ging irriteren. Het is jou blijkbaar wel gaan opvallen.

855715

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

856140

16 januari 2021

2021-01-16T21:02:00+01:00

Marjo Jacobs-Nijssen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20190324_152918-min.jpg

https://www.hebban.nl/!/marjojacobs

115465

De dood, rouw en verlies, doodswens, religie, en autoriteit (vader). Het verhaal is doorspekt met de dood, het omgaan met het verlies van een dierbaar gezinslid, het onverwerkte verlies van een dierbare, het in de doofpot stoppen van emoties, verdriet. en het willen evenaarden van de dood

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

856689

17 januari 2021

2021-01-17T17:24:24+01:00

Heleen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20240123_130004%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Harlingen

296275

staan de dood en doodswens los van elkaar denk je Marjo?. Of hebben ze met elkaar te maken?

856140

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

857768

18 januari 2021

2021-01-18T19:27:25+01:00

Chantal

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/72658032_2912614965417368_3094569592270356480_n%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/chantal0706

262426

Welke thema's komen terug in dit verhaal? Dood, rouw, persoonlijke ontwikkeling, opvoeding, geloof, verlies, plattelandsleven en gezinssituatie zijn bij mij thema’s die ik terug zie komen. Welke spreekt (of welke spreken) je het meest aan? De thema’s rouw, verlies, persoonlijke ontwikkeling en plattelandsleven spreken mij het meest aan, omdat dit naar mijn idee de thema’s zijn die dit boek maken wat hij is en een bijzondere samenhang vormen binnen het verhaal. Zijn er terugkerende elementen? De jas is voor mij het meest terugkerende en symbolische element.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

857772

18 januari 2021

2021-01-18T19:29:04+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Heb je nog meer motieven gezien in dit boek buiten die jas?

857768

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

857827

18 januari 2021

2021-01-18T20:06:34+01:00

Chantal

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/72658032_2912614965417368_3094569592270356480_n%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/chantal0706

262426

De overkant is ook een terugkerend element, die ik in het begin van het boek nog niet zo had opgevat als de overkant in de zin van het hiernamaals!

857772

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

857852

18 januari 2021

2021-01-18T20:33:04+01:00

Juf Annick

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/22089849_1708154852552075_2585381050879004005_n.jpg

https://www.hebban.nl/!/annick-morel

259617

Ik had het ook niet zo opgevat. Die betekenis kreeg het pas na het uitlezen en even overdenken van het verhaal.

857772

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

857887

18 januari 2021

2021-01-18T21:05:00+01:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Bijzonder he, die overkant. Ik had dat ook pas veel later door. Iemand zei het hier in de leesclub en toen ging bij mij pas een lampje branden.

857772

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

860773

22 januari 2021

2021-01-22T21:47:20+01:00

Heleen

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20240123_130004%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/Harlingen

296275

de overkant .Daar is volgens Jas "alles" goed en spreekt ze haar broer weer. Een hemel op aarde

857772

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk