Het is wel een heel dikke klepper die bij 15 deelnemers van de leesclub half december wordt bezorgd. Maar liefst 829 bladzijden aan leesplezier ligt er op ons te wachten. En dat leesplezier dat was er zeker. Een vol leescafé , levendige discussies en een mooie gemiddelde uitbeoordeling. Zes deelnemers deden mee met een eigen exemplaar. Kortom genoeg ingrediënten voor een fijne leesclub.

Maar laat we bij het begin beginnen. ‘De bijensteek’ gaat over de familie Barnes. Vader Dickie, moeder Imelda , puberdochter Cass en tienerzoon PJ, hebben alle vier zo hun eigen problemen. Naast die eigen problemen hebben ze één gezamenlijk probleem en dat is de teloorgang van de autogarage van Dickie en de financiële malaise die dat met zich mee brengt.
Het boek begint met het gegeven dat er in een dorp verder op een gezinsdrama heeft plaatsgevonden en min of meer de vraag hoe dat zo ver heeft kunnen komen. Een mooie opmaat voor de tragedies die de familie Barnes nog te wachten staan en waarop de lezer aan het einde van het boek mogelijk een antwoord heeft.

Wie zijn nu eigenlijk de vier gezinsleden. We leren ze alle vier goed kennen want ieder gezinslid krijgt zijn eigen deel waarin we kennis met ze maken, wie ze zijn, waar ze vandaag komen, hoe hun karakter is etc.

Over Cass:

Peegee:’ Ik vind haar een herkenbaar pubermeisje. Ze zet zich af tegen haar ouders en ze worstelt met haar identiteit en sexualiteit. Ze wil graag weg uit het dorp.’

Karen: ’Ook ik vind haar een herkenbaar pubermeisje. Wel een meisje met heel erg weinig eigenwaarde. Ze is volledig op haar vriendin Elaine gericht, en denkt dat het 'succes' van Elaine op haar zal afstralen. Best zielig vind ik.’

Over PJ:

Marije: ‘  PJ maakt zich onzichtbaar, wil niet lastig zijn en wil geen risico lopen. Hij zoekt zijn heil in gamen, heel passend voor een jongen van die leeftijd… Hij stelt nog wel wat vragen om meer zekerheid te krijgen, maar die leveren geen bewijs op. Ik werd een beetje verdrietig van PJ.’

Stephanie: ‘PJ is echt nog een kind in het boek heel erg naïef en daardoor komt hij bijna in de problemen. Hij gelooft in de goedheid van iedereen.’

Over Imelda

Marjolein: ‘ Imelda vond ik in eerste instantie een kreng, alleen op zichzelf en materiële zaken gericht. Totdat je leest hoe haar jeugd was, en je er een beetje begrip voor kunt krijgen.’

Wendy: ‘Bij de start vind ik dat je een heel vertekend beeld krijgt van Imelda. Naarmate ik verder las, kreeg je een duidelijker beeld van hoe, wat? Je kwam dichter bij de kern van de ruwheid van het personage. En daar zat eigenlijk een gekwetste vrouw.’

Over Dickie

Ellen: ‘Hij wil het allemaal heel graag goed doen voor zijn gezin, voor ze zorgen en ze beschermen. Hij raakt erg in de ban van rampgedachten en wil een schuilplaats maken voor zijn gezin. Ik vind hem als personage mooi uitgewerkt, driedimensionaal.’

Eigenlijk vat Marceline  heel mooi samen wat veel van ons bij de discussies over de personages vonden: ‘Ik vind het geweldig hoe Murray ieder personage een eigen stem gaf en mij als lezer vervolgens meesleept in hun verhaal. Want wat een geschiedenis hebben zowel Imelda als Dickie.’

Perspectief

Paul Murray speelt in dit boek met het perspectief. De delen van de vier hoofdpersonages zijn geschreven vanuit de derde persoon. Tegen het einde van het verhaal wordt er ook verteld vanuit de tweede persoon. Wat voor effect heeft dit op ons als lezers en wat vinden we ervan.

Mariette:’ Door de je-vorm word je als lezer nog meer betrokken. In plaats van alwetende lezer te zijn, word je onderdeel van de spanning. Ik vond die opbouw wel erg bijzonder, en heb daardoor geen voorkeur voor het een of het ander. Door de derde persoon leer je iedereen kennen en van iedereen houden, door de tweede ben je niet meer alwetend, maar word je meegezogen in de spanning.’

Sylvia: ‘Toen het verhaal verder ging in de tweede persoon vond ik het nog persoonlijker worden, je kwam nog dichter bij de personages alsof je zelf het personage werd. Ik heb niet vaak een boek gelezen vanuit de tweede persoon. Ik denk dat ik het niet prettig gevonden had dat dit ruim 800 pagina’s het geval was geweest. Maar op deze manier paste het juist wel.’

Schrijfstijl

Opvallend aan de schrijfstijl in dit boek zijn de delen in het boek waar Imelda’s verhaal centraal stond. Deze delen zijn geschreven in een soort stream-of-consciousness-achtige manier, zonder punten en komma’s. Wat vonden we van deze schrijfstijl?

Sofie: ‘Ik vond Imelda's gedeeltes lastig lezen. Ook ik heb uiteindelijk mijn draai wel gevonden, door op de hoofdletters af te gaan, maar ik merkte wel hoeveel respect ik kreeg voor eindpunten! Hoe lastig lezen was dit!’

Marja: ‘Mijn oordeel over de schrijfstijl? Niet positief! Als een schrijver dit soort van schrijfstijl meent te moeten toe passen dan is het trucje toch dat het went na enkele bladzijden en dat de tekst vlot leesbaar blijft.’

Gigi: ‘ het was in het begin, de eerste regels, even zoeken. Ik raakte er snel aan gewend. Af en toe moest ik even zoeken naar het begin van een volgende zin maar over het algemeen hielpen de hoofdletters voldoende. Ik vond het wel wat hebben. Ik hou er van als een auteur iets extra’s doet, iets nieuws bedenkt. Bij Imelda viel de schrijfstijl het meest op maar elk personage had zijn eigen kleur.’

Het einde

Tja en dan het einde. Over het einde van dit boek is veel te doen op internet en op Youtube. Hele theorieën passeren daar de revue. Ook wij laten onze ideeën er op los. Om die hier uit de doeken te doen zouden het te veel spoilers zijn. Maar wat doet zo’n einde met je als lezer?

Nancy: ‘Hoe dichter naar het einde, hoe sneller ik ging lezen. Ik heb de laatste bladzijde nog eens herlezen, want wat was er nu eigenlijk gebeurd? Murray schotelt ons voortdurend een andere werkelijkheid voor.’

Eline: ‘Mijn mening is niet per se heel duidelijk. Soms vind ik het fijn. Soms niet. In dit geval had ik er moeite mee………De details en de impact zijn minder duidelijk. Dat zijn juist de dingen die ik interessant vind. Wat dat betreft baalde ik wel een beetje van het open einde.’

Marije: ‘Ik heb er de hele tijd over zitten denken waarom dit einde me niet lekker zit. Los van de beperkte positieve mogelijkheden besef ik dat het teveel voelt als een cliffhanger, maar een vervolg gaat niet komen.’

Eindoordeel

We sluiten de leesclub af met een mooi gemiddelde van 4,2 sterren.

Sofie: ‘De bijensteek is een prachtige roman die de lezer grondig onderdompelt in het leven van een Ierse familie, daar de tijd voor neemt zodat de lezer lang kan genieten van knap uitgewerkte karakterschetsen en briljante taalvondsten om hem dan meedogenloos mee te voeren totdat die naar adem happend bij het einde aankomt.’

Sylvia: ‘Murray bouwt de climax met meesterlijke precisie op. Je kunt het boek simpelweg niet meer wegleggen; je voelt de druk toenemen, en de onafwendbare ontknoping komt met een denderende kracht binnen. Maar wat is er precies gebeurd? Je blijft verweesd achter. Je blijft erover nadenken. Wat zeg ik? Je blijft puzzelen, theorieën bedenken en als je denkt dat je het begrepen hebt, blijkt dat je het toch nóg anders kunt bekijken.