Het is begin februari als er een nieuwe leesclub wordt aangekondigd op Hebban. Het is het eerste deel van een Zweedse trilogie met in de hoofdrol een vijftiger, die eens een gevierd rockzanger was, maar nu zijn dagen slijt in een fabriek. Als zijn huwelijk op de klippen loopt en zijn baan op de tocht komt te staan, is het tijd om na te denken over het leven. De titel van het boek is De comeback van Tommy Roos en het is geschreven door Cecilia Klang.

- door Marieke

Er komen veel aanmeldingen binnen en vijftien lezers krijgen bericht dat ze mee mogen lezen. Daarnaast sluiten nog drie lezers aan met een eigen exemplaar.

Verwachtingen

Na een voorstelrondje in het leesclubcafé komen de boeken al snel binnen bij de lezers en beginnen we met wat de verwachtingen zijn over dit boek.

“Humor, muziek, herkenning, hoe om te gaan met een midlifecrisis, wijsheden en een warm boek”  worden genoemd. Maar ook het feit dat het hoofdpersonage een vijftiger is schept bepaalde verwachtingen en dan is er ook nog een aanwijzing dat een operazangeres een rol gaat spelen waar men wel nieuwsgierig naar is.

Karen: Ik verwacht een feelgood-boek, met een humoristische noot, maar ook met een serieuze noot.
Danielle: Van het boek verwacht ik humor, herkenning, misschien wat wijsheden en uiteindelijk ook feel good. Ik hoop ergens ook verrast te worden. En als muziekliefhebber ben ik benieuwd naar dat aandeel in het boek.

Naast de verwachtingen beoordelen we ook de eerste indruk van het boek. Niet alleen visueel wordt het boek besproken, maar het wordt ook besnuffeld wat de nodige leuke reacties oplevert. Daarnaast worden de kleuren, de tekeningen en de teksten die erop gedrukt staan besproken en valt vooral de hond op, die prominent aanwezig is.

Roos: Eerste indruk: lekker dik, leuk, speels lettertype, vrolijk gebruik van kleuren.
Barbara: Sinds een deelneemster van een van de vorige leesclubs aangaf aan een boek te ruiken, ontkom ik hier helaas ook niet meer aan.
MariekeS: Haha, waar leesclubs al niet tot kunnen leiden. Elk boek even ruiken…
Magalie: Het heeft ook een heel 'cleane' geur. Je ruikt geen druk of inkt... Beetje vreemd. Daarnaast ben ik ontzettend benieuwd naar de hond..

Het lezen

Er zijn twee weken ingepland om het boek te lezen. Met Tommy Roos verhuizen we met z’n allen naar Zweden en belanden met hem op de bank van de therapeut, waar hij met zijn vrouw zit en hij tot zijn schrik hoort dat ze wil scheiden. Dat is het begin van een verhaal waarin Tommy ziet dat alles om zich heen is veranderd en hij zich realiseert dat hij is blijven staan. We leren Tommy en zijn familie en vrienden kennen en maken met hem kennis met nieuwe mensen. We zien zijn strijd tegen het uiteenvallen van zijn vertrouwde leven en maken mee hoe hij zich weer opricht gedurende het verhaal en het leven weer omarmt.

De leesclub

Na het lezen zijn er negen discussievragen online gezet en beginnen we met het bespreken van de cover en de titel, de personages, de opbouw, de schrijfwijze, thema’s en boodschappen, het verhaal en het einde. Daarnaast bedenken we nog pakkende quote’s en sluiten af met het vergelijken van verwachtingen en bespreken nog diverse lezersvragen.

De cover

Nu we het hele verhaal kennen, bekijken we de cover opnieuw. De algemene mening is dat het een passende cover is, maar we zijn verbaasd over de keuze van de hond. Gedurende de discussie ontstaan er mooie inzichten over de afbeeldingen op de cover en komt er ook een theorie over de hond.

Anneke: De sfeer van de cover vind ik wel bij het boek passen.
Elisa: De afbeelding van de fabriek is duidelijk en de weg staat voor mij voor het levenspad van Tommy Roos
Jenny: Op zich vind ik de cover wel passen, belangrijke symbolen uit het boek staan op de cover, zoals de fabriek en zijn geschiedenis als zanger. [..] Ik had een grotere rol verwacht voor de hond aangezien die zo prominent aanwezig is op de cover.
Barbara: Zou de hond misschien kunnen staan voor "trouw"? Tommy is het prototype "trouwe hond" in mijn ogen.

De titel

Over de titel zijn we het wel eens. Een prima titel, het geeft weer waar het in het verhaal omgaat, een man die in de put raakt en er weer uit komt. Toch is de keuze voor comeback niet voor iedereen hetzelfde en wordt dat meer gezien als het terugkeren van een (zang)carriere. 

Daisy: De titel past zeker bij het verhaal. Tommy zit aan het begin van het verhaal helemaal in de put. Toch zie je hem weer opkrabbelen en zijn eigen leven oppakken.
Jacqueline: Nee, het past niet zo goed, want het is in ieder geval niet de comeback van zijn groep.
Jenny: Ik las de comeback van Tommy ook op meerdere manieren, maar ik vind de veranderingen nog te subtiel om echt van een comeback te spreken.

Zouden wij het beter kunnen? Er komen originele alternatieve titels voorbij:

Tommy Roos vindt zijn stem terug (Jacqueline), De slag om Forshammer (Jenny), De gevallen operazangeres en de vergeten rockster (Marieke IJ.)
Dan wordt de Zweedse titel door een vertaalapp gegooid en dat levert een bijzonder alternatief op: Kan sporen van Tommy Roos bevatten. En eigenlijk vinden we die best leuk.

Personages

In de volgende twee vragen bespreken we de personages. Tommy Roos wordt uitgebreid ontleed, en daarna kijken we met z’n allen naar de vele personages om hem heen. Sommige zijn sympathiek, andere wat minder, de ene speelt een grote rol, van anderen willen we graag meer te weten komen in een volgend boek.

Magalie: Tommy is een lieve man met een goed karakter. Hij staat altijd klaar om anderen te helpen. Toch vind ik dat hij al te makkelijk over zich laat lopen.
Marjolein: Ik vond de personages niet diep genoeg uitgewerkt- om niet te zeggen flets . In het begin deed de schrijfster nog haar best mooie beschrijvingen te geven (adhv zintuigen) maar die techniek werd aan het einde niet meer toegepast, daar ergerde ik mij aan.
Marieke IJ.: Een boek over Gunnel zou ik fantastisch vinden. Door de haat\liefde verhouding die ik met haar heb zou ik het heel gaaf vinden om meer over haar leven te lezen zodat ik misschien kan begrijpen waarom zij zo’n complex persoon is geworden.
Mariska: Charbell sprak me aan omdat hij grotendeels het positieve probeerde te zien en samen met zijn vrouw Anna kwamen ze erg gastvrij, vriendelijk en behulpzaam over.
Roos: Ik ben erg nieuwsgierig naar Sara. Of en hoe het verder gaat tussen haar en Tommy en ik ben benieuwd naar haar perspectief op het verhaal.

Schrijfwijze

Na een vraag over de opbouw van het boek, duiken we met z’n allen op de schrijfwijze van Cecilia Klang. We delen bijzondere scènes en mooie zinnen en zijn kritisch op het gebruik van humor in het boek. Dat laatste werd beloofd, maar was anders verwerkt dan verwacht.

Over de schrijfwijze wordt gezegd: “Leest lekker weg, prettig, geen moeilijke woorden, leest makkelijk door korte zinnen en hoofdstukken, toegankelijk, speelt met woorden en zinnen, prettig en soepel”. Eigenlijk is iedereen positief.

Magalie: Het boek is leuk en vooral heel vlot geschreven. Gewoon lekker no-nonsense en er zijn weinig overbodige tierlantijntjes. 
Annemieke: In de vertaling leest het lekker weg. Dat zal in het origineel niet anders zijn. Prima schrijfstijl.
Marjolein: toegankelijk, boeiend begin, ik zat meteen naast Tommy en Martine 'op de bank' in de sessie bij de relatietherapeut.

Humor
Er wordt een ‘komische’ roman beloofd en ‘geschreven met humor’ staat er op de achterflap. Misschien waren de verwachtingen te hoog, want het boek zorgt voor glimlachjes op bepaalde momenten, maar niemand valt van de bank van het lachen.

Jenny: Er zat wel humor in het boek, maar subtiel. Het zorgde bij mij meer voor een glimlach dan echt hardop lachen.
Karen: Er zat hier en daar wel wat humor in het verhaal, maar niet de portie die aangekondigd was.
Marieke S: De humor ligt er niet dik bovenop maar zit subtiel in de teksten.
Magalie: Ik zou nu niet zeggen dat het boek aaneenhing van de superhumoristische anekdotes. Ik vond het grappige aspekt eerder terug in korte situatie-schetsen of woordkeuzes zoals: 'een wandelende biechtstoel' of 'popiejopiemuziek'. Die dingen hebben me regelmatig doen glimlachen.

Thema’s en boodschap

Thema’s en boodschap is de volgende vraag en uit de antwoorden blijkt dat er aan thema’s geen gebrek is in het boek en de lezers hebben mooie boodschappen kunnen halen uit het verhaal.

“Vriendschap, familiebanden, hulp, opoffering, tegenslag, eenzaamheid, alcoholisme, liefde, werkloosheid, ethiek, betrouwbaarheid, ouder worden, verlies, feest, scheiding, depressie, ouderschap, zelfontplooing, jeugdsentiment, spijt, dorpsleven, naastenliefde, puberteit, vergankelijkheid, zin van het leven en doorzetten"

• Nadra: Helpen maakt gelukkig 
• Barbara: Wees lief voor elkaar 
• Elisa: Ben blij met wat je hebt, zorg dat je dat waardeert en blijft zien. Niemand is perfect.
• Weaverannie: Proberen te geloven ‘dat het goed komt’ .
• Danielle: Dat niet ieder verlies desastreus hoeft te zijn, maar dat het ook de weg vrij maakt voor mogelijk iets moois: Een nieuwe liefde, een nieuwe baan, nieuwe vrienden.
• Jacqueline: Geef nooit op. Of je bent nooit te oud om opnieuw te beginnen.
• Daisy: Hoe slecht je er in het leven ook voor staat, met de goede mensen om je heen en waardevolle vriendschappen kom je er wel weer bovenop. Vriendschap is een waardevol bezit.
• Jenny: alles komt goed’
• Karen: “Soms kan het ontzettend hard waaien in je leven, maar er is geen enkele storm die voor altijd blijft duren" & "Storm en onweer kunnen een boom doen beven, maar ze kunnen ook sterkere wortels geven"
• Mariska: Ook het goed zorgen voor de mensen om je heen en zuinig zijn op je vriendschappen zag ik als boodschappen.
• Annemieke: Zie om naar elkaar.
• Anneke: Geef nooit op, ook al ziet alles er heel slecht uit!
• Marjolein: Naastenliefde en vriendschap zijn belangrijk in het leven
• Marieke IJ: Heb je naasten lief en kijk naar elkaar om.
• Marieke S: Geef nooit op
• Magalie: Geniet wanneer je kan!
• Harma: Dat je gaat doen wat jij leuk vind, dat je jezelf niet moet wegcijferen, ook mentaal niet. Dat is ook een best actueel onderwerp
• Roos: Het boek deed mij weer extra realiseren dat je niet zozeer invloed hebt wat je overkomt in het leven, maar dat je wel kunt kiezen hoe je ermee omgaat; of je bij de pakken neer gaat zitten of niet.

Het einde

Omdat De comeback van Tommy Roos een eerste deel is van een serie, zijn aan het einde van het boek nog verhaallijnen niet afgerond. Maar het boek zelf sluit wel mooi af. De personages komen samen en vormen een moment van rust. Wat de ene lezer een mooi einde vindt, is voor de ander rommelig. De meningen zijn hier verdeeld.

Barbara: Mooi einde. Het sluit dit verhaal af, maar plant genoeg zaadjes voor een volgende deel.
Annemieke: Ik vond het geen verrassend einde.
Harma: Misschien rap afgewerkt maar goed daar heeft ze in het volgende deel nodig om dat verder uit te werken hoe het verhaal verder zal gaan.
Elisa: Ik had meer verwacht van het einde, ik vond het wat flauwtjes. Ik had meer antwoorden op de open vragen verwacht.
Mariska: Wat ik leuk vond van het einde, was dat Tommy tevreden en happy was, op dat moment op dat balkon, met mensen om hem heen die hem dierbaar zijn
Marieke S: Dat was voor dit boek een mooie afsluiter, een beetje als in het oog van de storm. momentje rust en dan kan het in deel 2 weer verder

Het boek in max tien woorden

Dan loopt de leesclub ten einde. We praten nog over quote’s die op het boek zijn geplaatst en schrijven er nog zelf een quote in maximaal tien woorden (en soms stiekem een beetje meer….)

• Barbara: Hartverwarmende feelgood over de grote thema's van het leven.
• Danielle: Tommy's Soundtrack: Hoe je leven verandert terwijl je ernaar staat te kijken.
• Jacqueline: Een boek over verlies en hoe je hier bovenop komt.
• Weaverannie: Tommy regelt iets
• Jenny: Het leven van een kleine man met een grootse toekomst
• Elisa: Geloof in jezelf, soms met wat hulp van anderen.
• Mariska: Een charmant en herkenbaar verhaal over wat ons, mensen, beweegt
• Marjolein: Troostrijk boek voor in de steek gelaten vijftigplussers.
• Annemieke: Feelgood roman over grote dingen die je gewoon kunnen overkomen
• Anneke: Een luchtig verhaal over deel 2 van het leven ...
• Nadra: Feelgood meelevend met de tegenslagen van Tommy en zijn omgeving
• Harma: Een boek over vriendschap en hoe het leven is.
• MariekeS: Een prettige roman over vriendschap en verrassingen in het leven
• Daisy: Een warm verhaal met ups/downs zoals het echte leven.
• Magalie: De dingen des levens door een bril van een vijftiger.
• Roos: Een hoopvol verhaal over een sympathieke goedzak.
• Marieke IJ: Feelgoodroman over naastenliefde en de zin van het leven.
• Karen: Een boek dat ons leert dat er mindere goede tijden in het leven zijn, maar ook betere. & Een boek met herkenbare situaties en gevoelens.

Uitgekomen verwachtingen

En dan is het echt tijd voor de laatste vraag van Marieke over de al dan niet uitgekomen verwachtingen. Zoals in de leesclub al duidelijk werd was het deel humor anders dan vooraf verwacht. Dus niet bij iedereen klopt het, maar over het algemeen zijn de verwachtingen wel uitgekomen.

Jacqueline: Ja, ook al was het niet de humor, die je brullend van lachen, met tranen over je wangen voorover laat klappen. Ik verwachtte een leuk boek en door de preview, een fijne schrijfstijl. Die verwachting is uitgekomen
Weaverannie: Na het lezen van het fragment, waarna we ons aanmelden voor deze leesclub, verwachtte ik dit wel. Prettige schrijfstijl en sympathieke hoofdpersoon. Maar het was zelfs meer dan dat. Als lezer nam het verhaal je mee naar een gemeenschap die het moeilijk heeft. Met alle mensen die daar deel van uitmaakten.
Marjolein: Boek viel tegen vanwege onvoldoende (beloofde) humor en ontbreken absurdisme ( verwacht ik van scandinavische schrijvers) , ook, helaas, geen zweedse ontdekkingstocht waarbij je iets meekrijgt van typische gewoontes, landschap, cultuur.
Daisy: Mijn verwachting was dat het boek erg humoristisch zou zijn. Maar eigenlijk was het op sommige momenten na, een serieus verhaal waar vriendschap een speciale plek innam.

Tot slot mogen de leesclublezers nog vragen aan elkaar stellen en gaat het over boekentips en muziek. Zo sluiten we deze leesclub met veel boektitels, muziek nummers en gezelligheid af.

Sterren

Met 1 x vijf sterren, 12 x vier sterren, 4 x drie sterren en 1 x twee sterren, is het gemiddelde voor De comeback van Tommy Roos met een mooie 3,7 sterren afgerond.

Deelnemers Anneke, Annemieke, Barbara, Booksbyharma, Daisy, Danielle, Elisa, Jacqueline, Jenny, Karen, Magalie, Marieke IJ, Mariska, Marjolein, Nadra, Roos en Weaverannie, bedankt voor jullie inzet en enthousiasme. Hebben en uitgeverij LS, bedankt voor de leesclub en het boek. 

Deze leesclub was een feestje. Graag tot een volgende keer,

Marieke Scheers, coördinator.