EINDVERSLAG

De toppertjes van  deze Hebban Leesclub lazen de afgelopen weken ‘De Don’, het tweede boek van Renee Kelder, dit maal fungeerde zij als ghostwriter. Het is het verhaal van reclameman Don Schothorst en zijn verslaving aan drank, coke en seks. Nieuwsgierig naar het eindoordeel?

 INHOUD 

Het leven lijkt Don Schothorst toe te lachen. Op zijn negentiende start hij een carrière in de reclamewereld van de jaren zestig en hij blijkt een toptalent: op zijn 28ste is hij miljonair en een internationaal begrip in de reclamebusiness. Hij bedenkt beroemde slogans als: ‘Melk. De Witte Motor’ en ‘Het Zwitserleven-gevoel’. Maar naast zijn succesvolle carrière en ogenschijnlijk gelukkige gezinsleven houdt hij er een dubbelleven op na. In dat andere leven ontbijt hij met wodka en geeft hij miljoenen uit in bordelen, waar hij bevriend raakt met onder anderen Klaas Bruinsma en de Hells Angels. Op zijn 37ste snuift hij zijn eerste lijn cocaïne. Het gevolg is een jarenlange verslaving, met zijn privéchauffeur als dealer. Dan volgt het onafwendbare moment: hij gaat failliet en raakt alles en iedereen kwijt. 

LEESCLUB 

Aan de hand van een twee voorpretvragen en acht discussievragen bespraken de leesclub-deelnemers wat zij van het boek vonden.  

In een boek waar verslavingen een hoofdrol spelen, is het interessant om te weten hoe de deelnemers over het onderwerp denken. Een greep uit de reacties:

Evy de Brabander: “Ik vind het altijd mooi om over een turbulent leven te lezen. ..
Ik ben benieuwd of ik begrip heb voor de verslavingen van Don Schothorst. Of ik het volledig afkeur als ik het lees.”Marielle W: “Wat mij nieuwsgierig maakt is hoe je het zó ver kunt laten komen dat je je hele, uiterst succesvolle, leven vergooit. En dan ook nog meerdere verslavingen tegelijk hebt en er een compleet dubbelleven op nahoudt. Hoe kan je dat jezelf én je dierbaren aandoen, en hoe kom je daar kennelijk jaren mee weg?”Ellen Rodrigo: “Voor mij geldt dat ik zijn naam ken en uiteraard wat over hem gehoord heb en me daardoor afvraag hoe het zó verkeerd kan gaan in een mensenleven. (Heb gewoond in hetzelfde pand waar een van de leden van de familie Holleeder woonde en sindsdien ben ik erg benieuwd hoe het komt dat sommige mensen zo met het grote geld in aanraking komen: geld en verslaving kunnen veel kapot maken).”

Ook zijn er aantal leesclubleden die verslaving van dichtbij hebben meegemaakt. De gesprekken komen goed op gang! 

Renee Kelder is ghostwriter van De Don. Binnen de leesclub is er weinig ervaring met een ghostwriter. Marianne: “Ik heb geen ervaring met ghostwriters (tenminste: ik kan geen boek bedenken dat ik gelezen heb dat door een ghostwriter geschreven is). Don Schothorst zal best wel goed kunnen schrijven, maar dan meer boeken over verslavingszorg.” 

Inmiddels hebben steeds meer leesclubleden het boek uit en de reacties zijn niet meteen enthousiast: Naatje: “Yay het boek is uit! Moet nog even laten bezinken wat ik gelezen heb voor ik helder kan formuleren wat ik van het boek vind, maar ik ben heel blij dat het uit is en dat ik morgen alweer aan een ander boek kan beginnen :)” Marja Legius: “Ik heb het boek uit maar ik heb af en toe het boek ook even weggelegd om me af te vragen of ik bepaalde dingen wel wilde lezen en weten en of ik dus wel of niet door zou lezen Maar ik ben heel blij dat ik dat toch heb gedaan.” Ellen Rodrigo: “Boek uit. Tsja, belangrijkste conclusie: hij blijft toch eigenlijk wel dezelfde persoon, mét of zonder verslavingen, het karakter en de persoonlijkheid zie ik niet zo veranderen. Geld, macht en roem zijn de toverwoorden.” 

De schrijfstijl van het boek is niet doorsnee. Agnes: “Ik vind de rauwe schrijfstijl van Renee Kelder prettig en juist bij het boek passen, Don leeft in een snelle en zakelijke wereld en zo is het boek ook geschreven. Mooie lange beschrijvende zinnen vind ik niet passen bij dit levensverhaal.” Naatje: “De schrijfstijl in De Don vond ik niet geheel onprettig, het was gewoon simpel. Echter, soms liepen de flashbacks iets te soepel over in het ‘heden’, waardoor ik soms even een alinea terug moest om te begrijpen dat ik een flashback aan het lezen was.” Hans Oud ziet het anders: “De snelle schrijfstijl komt wel overeen met het tempo van leven van Don.” 

‘De Don’ is een opvallende titel. Ik vroeg of deze verklaarbaar is en of alternatieve titels getipt kunnen worden. Malibas.wil kwam met mooie alternatieven: “De naam Don komt uit het Latijn en betekent Heer, Meester. De fout ligt al bij de ouders.. haha. Door er het bepaald lidwoord "de" voor te zetten, accentueert hij nog meer zijn suprematie. Volkomen in overeenstemming met de foto op de cover: de koning op zijn troon. Met een knipoog naar zijn beroemde slogans, stel ik nog voor: 1. Het Don-gevoel. 2. Coke, de witte motor. Of gewoon simpel: Seks, wodka en coke”. 

In een biografie is doorgaans een verloop van een leven op papier gezet. Ik vroeg de leesclubleden hoe zij het verloop van het verhaal vonden. Miriam: “Een echt "verloop" zie ik niet in het boek, het is meer een grote brij van gebeurtenissen…. Dat hij in de wereld van drank en drugs terecht is gekomen snap ik wel. Met te weinig ruggengraat en zelfdiscipline kan dat zomaar gebeuren wanneer het bij de mensen waar je mee omgaat heel normaal is om zoveel te gebruiken. Vaak is "erbij willen horen" ook een grote oorzaak om hier in mee te willen gaan.” Marianne is duidelijk en velen sluiten zich bij haar aan: “Wat mij betreft is weinig verloop in het verhaal te ontdekken. Het verhaal start wanneer Schothorst jong is en veel last heeft van het gebrek aan aandacht van zijn vader en moeder. In nog geen 200 pagina’s daarna wordt heel kort verteld hoe hij verslaafd is geraakt, maar er is vooral aandacht voor het tot in detail beschrijven van al zijn verslavingen en hoe Schothorst ervoor zorgt hij dat alles krijgt wat hij hebben wil, zowel zakelijk als privé. Ook is er niet veel aandacht voor het moment en de achtergrond van het inzien van de noodzaak om iets aan die verslavingen te doen. De nadruk bij het afkicktraject en het opzetten van SolutionS ligt –weer- voornamelijk bij het zakelijke aspect en het pochen over zijn dure en bekende clientèle. Wat mij betreft een gemiste kans om lezers werkelijk te laten meebeleven wat het is om verslaafd te zijn en het gevecht om hier weer vanaf te komen.” 

Bij een boek als ‘De Don’, niet bepaald een doorsnee boek, ervaar je als lezer verschillende emoties. Joke Zwier: “Walging, afkeer en verdriet. Wantrouwen vond ik ook wel op zijn plaats. Angst en verdriet om zijn vrouw en kinderen.” Naatje is duidelijk: “De eerste emotie die dit boek bij me oproept is walging. Ik kan heel slecht tegen zelfmedelijden en mensen die leven met een externe locus of control. Niet alles wat er in je leven gebeurt overkomt je gewoon zonder dat je daar zelf invloed op hebt. Don lijkt het leven wel zo te benaderen. Hij loopt rond met een gigantische sense of entitlement en denkt dat alles maar moet gebeuren zoals hij wil, en zodra dit niet gebeurt kruipt hij in een slachtofferrol (zoals in het voorbeeld dat hij geen paardrijlessen mocht gaan doen en hij dit verwoordt als “alles werd van me afgepakt”). In een maatschappij kun je gewoon niet altijd je zin krijgen, dat heeft niks met afpakken te maken. De manier waarop hij met vrouwen omgaat (hij ziet ze als trofeeën om te winnen of zo) is ronduit seksistisch en walgelijk, het deed me erg aan de visie van Thierry Baudet denken. Dit is een type benadering waar ik heel boos van word.  

Dat is dan ook de tweede emotie die dit boek bij me opriep: woede. Woede om wat hij zijn kinderen aandoet en hoe hij zijn vrouw besodemietert alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Woede omdat hij denkt alles te kunnen maken en met niemand rekening hoeft te houden. Woede om hoe hij vrouwen gebruikt, zelfs om een ‘wedstrijdje’ met zijn vriend te winnen omdat hij per se de verloofde van die vriend voor zichzelf wil hebben.  

De derde emotie is onbegrip. Hoe kan het dat hij overal mee wegkomt? Waarom pikken mensen in zijn omgeving dit? Hoezo komen klanten steeds bij hem terug? Is er niemand uit dat wereldje boos vanwege dit boek? Ik zou in ieder geval goed pissig zijn als ik klant was bij een reclamebureau en vervolgens komt er een boek naar buiten dat het beeld schetst dat alle klanten hoerenlopers of naïevelingen zijn die zich voor Dons karretje hebben laten spannen. Het grenst onderhand aan reputatieschade, want (hoe erg ik het ook vind dat ik het toe moet geven) de merken die genoemd worden in dit boek hebben mijn respect wel verloren. 

De laatste emotie die dit boek opriep was verdriet, omdat ik enorm veel medelijden heb met zijn kinderen. Het is enorm zwaar om op te moeten groeien met een vader die alcohol en drugs belangrijker vindt dan zijn kinderen, dat heeft een verwoestend effect op het zelfbeeld van een kind. Ik hoop echt dat ze alle steun gekregen hebben (en nog krijgen) om te leren dat hun vader gewoon een *bliep* is, en dat zij beter verdienen. Dat ze misschien wel hetzelfde bloed hebben, maar dat genen maar een klein deel zijn van wie je als persoon bent en dat je kunt kiezen om een ander mens te zijn dan je vader.” 

Wat vonden de leesclubleden opvallende paragrafen? Esther Karssens: “Ik vind de paragraaf waarin Don als klein jongetje van 4 in zijn broek poept indrukwekkend en de paragraaf waarin Don zes dagen in de week om 6 uur opstond om zijn vader te kunnen zien en niet hoefde te delen. Deze dingen en nog een aantal zijn denk ik bepalend voor het verloop van zijn leven geweest. Er zijn nog wel meer paragrafen die mij zijn opgevallen. Maar toen ik dit eerste stukje las dacht ik wat doen deze dingen met een kind?” Marianne en Joke Zwier zijn het eens: “Ik vond de paragraaf waarin hij zijn dochters verjaardag vergeten is en haar € 100 geeft opvallend. Zij geeft het geld terug!” Annet ziet een patroon: “Het valt me op dat de bovenstaande paragrafen allemaal over zijn kinderen gaat (of hijzelf als kind) Dat zijn ook de paragrafen die ik het meest opvallend vond. de verjaardag van zijn dochter en de relatie met zijn zoon. wat ik ook opvallend vond is dat de relatie met zijn dochter nauwelijks aan bod komt, nog minder dan die met zijn zoon....” 

De leesclubleden werd gevraagd om het boek in drie woorden te beschrijven. Marielle W. kwam met “Drank, seks, cocaïne”. Evy de Brabander met “Aandachtsgeil, extreem, zielig” en Agnes kwam met de populairste: “De Don show”.  

BEOORDELING 

De meeste lezers zijn uitgesproken en duidelijk over ‘De Don'. Gemiddeld 2,5 ster voor De Don. Er zijn best een aantal 1’en uitgedeeld, maar ook een paar positieve beoordelingen. Het lijkt wel een ‘you love it or you hate it’ al zegt Annet treffend: "Het is Renee Kelder goed gelukt de verhalen van Don in een goed lopend verhaal te pakken. Het leest lekker vlot. Je krijgt als lezer een goed beeld van het leven van Don alsook van zijn persoonlijkheid. Wat je ook vindt van Don en zijn leven, het boek is goed geschreven en boeit op een af en toe weerzinwekkende manier." 

Het was jammer dat Renee Kelder niet actief deelnam aan de leesclub. De lezers zouden haar mening zeker op prijs hebben gesteld. ‘De Don’ is geen doorsnee boek en dat roept, naast duidelijke meningen, ook vragen op bij de leesclubleden. Wellicht dat door dit gemis de research naar het waarheidsgehalte van het boek is aangewakkerd? Miriam laat terugkomen wat de research aan het licht heeft gebracht: “Tijdens het lezen van dit boek kreeg ik al het gevoel dat het inhoudelijk niet helemaal de waarheid is die Don verkondigd. De extra research van enkele leden in deze leesclub bevestigde dat ook. Dit maakt het in mijn ogen een totaal onnodig boek wat meer uit geldlust ontstaan lijkt te zijn.” 

Het was een zeer actieve, openhartige, respectvolle leesclub met een prettige sfeer! Het was een eer voor mij om coördinator te mogen zijn van deze club mensen. 

Eveline

Leesclubcoördinator De Don

----------------------------------------------------------------------------

De recensie + eindoordeel mogen uiterlijk 15 juli online staan t.b.v. het eindverslag welke ik 16 juli wil publiceren!

Groetjes, Eveline

Hier volgt het eindoordeel van deze leesclub, samengevat door de coördinator. Jouw input wordt verwerkt in het eindverslag. Heb jij alles gezegd wat je wilde zeggen in de discussie? Zorg dat je voor het einde alle leesclubvragen hebt beantwoord en je lezersrecensie van minimaal 150 woorden online hebt gezet op de boekpagina. Vind je het lastig een recensie te schrijven? Dan hebben we een aantal tips voor je.

Plaats hier een kenmerkende quote uit jouw recensie en vermeld daarbij het aantal sterren (* tot *****) dat je het boek gaf.

Beoordeel in je recensie het boek zoals het boek bedoeld is

Dit is een boek van een bepaald genre, dus zoek bij een thriller niet bijvoorbeeld de romantiek van een feelgoodroman of de zware content van een literaire roman (al kan dat er evengoed wel in zitten). Het kan heel goed zijn dat je ontdekt dat dit genre niets voor je is en dat je bijvoorbeeld liever chicklits of juist thrillers leest. Dan heb je een leuke uitdaging gehad en iets ontdekt over je voorkeuren. Het maakt een boek echter niet automatisch minder goed, dus probeer objectief naar het boek te kijken en zaken te ontdekken en te benoemen die goed of minder goed zijn aan het boek. Het gebeurt zo heel af en toe dat een boek een lage waardering krijgt van een lezer die andere genres gewend is, in een recensie met als toelichting 'Ik lees liever een romantisch boek' bij een thriller, of 'er zat helemaal geen spanning in' bij een chicklit, maar dat zegt natuurlijk meer over de leesvoorkeuren van de lezer dan over het boek zelf. Dit is het verschil tussen een leeservaring en een boekrecensie.

De leesclub

Wil je ook kwijt hoe je de leesclub hebt ervaren, wat je er leuk aan vond, wat je ontdekt hebt, dan kun je dat hier plaatsen. Liepen de meningen sterk uiteen, of was iedereen het wel met elkaar eens? Lees ook de recensies van de anderen eens, om te ontdekken wat hun eindconclusie was en hoe die afwijkt of overeenkomt met die van jou. Soms lopen de waarderingen enorm uiteen, van 1 tot 5 sterren. Soms vraag je je af of je hetzelfde boek hebt gelezen, maar vaak zul je ook heftig ja-knikkend het commentaar van je medelezers lezen.

Let op: plaats de volledige recensie op de boekpagina!