Het eindoordeel
Benieuwd naar het eindoordeel van deze leesclub over ‘De man van Marie’? Lees hieronder de samenvatting.
OVER DE MAN VAN MARIE
Rudi Hermans heeft als auteur sinds 1983 al een behoorlijke staat van dienst. Zijn omvangrijke oeuvre bestaat uit dichtbundels, romans en novelles. Zijn nieuwste novelle is De man van Marie. Hermans wordt geprezen om zijn ambachtelijke schrijfstijl en de manier waarop hij vaak terugkeert naar het thema ‘familie’. De man van Marie vertelt het verhaal van de man van Marie, die steeds ouder wordt maar zichzelf toch nog prima lijkt te redden, tot er iets gebeurt dat zijn oude verstand te boven lijkt te gaan en hij langzaam maar zeker steeds verder de kluts dreigt kwijt te raken. Het alledaagse en banale wordt ruw verstoord door het ongewone, waardoor verwarring, ontkenning en rouw vechten om een plaats in het hoofd van de man van Marie en in dat van de lezer.
DE DISCUSSIE
Het omslag van De man van Marie wordt door de lezers als zeer passend bij het verhaal ervaren, maar niet iedereen zou het zelf opgepakt hebben in de boekhandel. Termen als ouderwets, kil en troosteloos worden gebruikt om het eenvoudige tafereel te omschrijven. Diana van Eynde: “De cover maakt me nieuwsgierig om te ontdekken over wie dit boek gaat.”
Door het omslag en de flapteskt werden de lezers echter wel op een verkeerd been gezet. Veel van hen dachten dat het boek zou gaan over de ontkenning van de dood van Marie door de man van Marie maar dat bleek toch iets anders uit te pakken. Het boek is niet dik, maar wel afgerond en de opbouw wordt door iedereen als geslaagd ervaren. JanM: “Knap hoe je in zo weinig woorden en sfeer weet op te roepen en een plot kunt creëren. Het gaat ergens naartoe, dat voel je, maar de schrijver geeft telkens maar een stukje prijs.” De mooie, gedetailleerde schrijfstijl van Hermans leest prettig en dialogen zijn er niet, maar ontbreken ook niet. Evy De Brabander: “Elke zin heeft een doel. Elke zin is bijna een verhaal op zich. Erg knap gedaan!”
Aan mooie zinnen zeker geen gebrek in het boek, maar het hoofdpersonage is voor de meeste lezers wat minder positief. Saskia Jacobs-Labree: “De man van Marie wekt geen sympathie bij mij op. […] In het begin leef ik nog met hem mee maar dat wordt gaandeweg moeilijker. […] Ik ging steeds meer van hem walgen.” Voor andere lezers wekte de man van Marie juist wel medelijden en sympathie op. Druk gediscussieerd werd er dan ook over schuldvragen en de verhoudingen binnen het huwelijk. De eenzaamheid en pijn worden door de auteur in elk geval heel subtiel en geloofwaardig overgebracht.
Geloof is een groot thema in De man van Marie, hoewel sommige lezers die zelf geen godsdienstige opvoeding kregen dit pas zagen nadat de paralellen in de leesclub getrokken werden. Dat laat meteen weer de toegevoegde waarde van deelname aan een leesclub zien natuurlijk. Lauretjuh: “Het geloof is knap verweven met de verhaallijn. Op heel veel vlakken komen de katholieke rituelen en symbolen er tussendoor en er zitten een behoorlijk aantal verwijzingen naar Bijbelse teksten in.”
Andere thema’s die genoemd worden zijn rouw, verlies, vergeving, spijt, schuld, eenzaamheid en vergankelijkheid. Hullemans: “Op een zeer gedetailleerde wijze wordt het probleem ouderdom beschreven. Enerzijds de fysieke aftakeling en hoe daar mee om te gaan. Daarnaast het verwerken van het idee dat er nog weinig toekomst is, maar bijna alleen verleden.”
Veel lezers werden geraakt door de triestheid en het realisme van het verhaal van Hermans. En voor de meeste deelnemers was het lezen van De man van Marie dan ook een positieve, op zijn minst een interessante ervaring. Angèle van Baalen: “Niet positief of negatief, maar verrijkend in de zin dat ik er wat van geleerd heb, dat het mijn blik verruimd heeft, dat het me een ervaring heeft opgeleverd (zonder het zelf aan den lijve te hoeven ondervinden) die me wijzer maakt.”
Voor velen was het boek dus heel anders dan vooraf verwacht, maar dat is zeker niet negatief uitgevallen. Anita: “Het verhaal was anders dan ik verwachtte. Daarentegen is hij er wel in geslaagd om mij te verrassen, want hij heeft dit zo mooi en beeldend beschreven en het verhaal zat, door de vele aanwijzingen, zo knap in elkaar dat dit boek mij nog lang bij zal blijven. Ik ga zeker nog meer van Rudi Hermans lezen.”
HET OORDEEL
Graag neem ik hier nog even van de gelegenheid gebruik om alle deelnemers aan deze leesclub van harte te bedanken voor hun enthousiasme en actieve discussie. De vele reacties en reacties op die reacties maakte het maken van dit leesclubverslag een pittige opgave, maar dat is natuurlijk alleen maar positief te noemen. Gelukkig was de leesclubervaring voor de meeste lezers ook een positieve en komen we uit op een gemiddelde beoordeling van 3,5. De man van Marie mag dan een klein boekje zijn, de uitwerking in deze leesclubdiscussie was groots!