Aan de start van de leesclub hadden we een groep van 15 dames. Twee vrouwen sloten aan met een eigen exemplaar en er haakte  helaas iemand af. Uiteindelijk is dit verslag dus gebaseerd op de ervaringen van 16 vrouwen. 

Het enthousiasme in het leesclubcafé was groot. Er werd vol spanning op het boek gewacht en al heel wat heen-en-weer gekletst en er werd een fijne podcast gedeeld: https://m.soundcloud.com/user-639387857/annie-lyons?fbclid=IwAR3_cPjb8wsaFdVIvS6Z_YpoawWhavE0wPD9BG0vo0zLZ6AlIsCFg4dM1To

Titel en cover

Na een ongeduldig weekje ontving iedereen een exemplaar en konden we starten met lezen. Natuurlijk wordt er dan uitgebreid gekeken naar de kaft en nagedacht over de titel.

Het schetst al een verhaal bij het zien van de cover. Het pakte mij in ieder geval de eerste keer dat ik het voorbij zag komen. Onder andere omdat, in combinatie met de titel, ik gelijk dacht aan een boek over een oorlog. -Ilse-

Er werd ook gediscussieerd over de persoon op de voorkant. Wie is zij? Is het Gertie, de oudere hoofdpersoon, of toch Hedy, de jonge vluchtelinge? Hoe oud is ouder, wat voor soort kleding droegen de verschillende generaties, al dit soort vragen kwamen langs. Ook over de kleuren en de zonsopkomst of ondergang op de cover bleken verschillende gedachten te zijn. Het was leuk om te merken dat er al zoveel loskwam bij alleen het kijken naar de cover.

Ik vind de cover passen bij het boek, een serene sfeer met ietwat dreiging. -Marleen-

Ik vind de cover prachtig! Soms heb je boeken die je lees omdat de cover zo mooi is, zonder dat je eigenlijk goed de achterkant hebt gelezen. Voor mij is dit er zo een. Vaak pakt dat goed uit en zo nu en dan is de cover mooier dan de binnenkant. De cover prikkelde mij op verschillende aspecten. Ik was benieuwd waar het boek over zou gaan. Wie is de vrouw op de voorkant en wat is haar verhaal? De manier hoe de boeken op de voorkant staan maakte voor mij gelijk duidelijk dat de vrouw niet alleen maar van lezen houdt, maar een grote liefde heeft voor boeken. 
Het is best een donker boek, maar het is ook best een boek met een heel heftig verhaal. -Mirjam- 

Wat mij het meeste aantrok bij de cover zijn de kleuren. Het donkere met de oranje gloed. Het heeft iets van een zon ondergang of opkomst, maar weerspiegelt ook de oorlog met de vliegtuigen en bommen. -Maria-

De titel werd minder unaniem gewaardeerd. Er was na het lezen van het boek wel wat onduidelijkheid over de leesclub als woord in de titel. Het verhaal gaat zeker over een leesclub, maar deze speelt een minder grote rol dan je zou verwachten als je de titel ziet. De boekwinkel van Gertie speelde wel een centrale rol als ontmoetingsplek voor de personages in het verhaal, maar er werd weinig geschreven over de ervaringen tijdens de leesclub. 

Op pagina 139 komt Gertie op het geniale idee om haar leeskring 'De ondergrondse leesclub' te noemen. Het is wel een titel die uitnodigt om het boek te pakken, maar of het de lading van het boek dekt, dat weet ik niet. Ik had andere gedachten bij de ondergrondse leesclub. Dacht dat het meer ging om het rondbrengen van de boeken en het bij elkaar komen in moeilijke tijden. -Carla-

Voor enkele van ons was de niet helemaal passende titel een beetje een teleurstelling. Er was gehoopt op meer inzicht in het reilen en zeilen van de leesclub. 

Ik moet bekennen dat ik meer inhoudelijks over de leesclub had verwacht. Meer over wat mensen voor troost en kennis uit bepaalde boeken halen. Een beetje zoals in De troostbibliotheek van Sara Nisha Adams. Daarin krijgen mensen door het lezen van bepaalde boeken weer zin in het leven, of verandert hun kijk. Verder speelde ook weinig tijd echt in de ondergrondse leesclub. Naar mijn idee ging het meer om de boekwinkel als ontmoetingsplek. -Maartje-

Schrijfstijl

Annie Lyons hanteert een eenvoudige schrijfstijl. Geen moeilijke woorden noch ingewikkelde zinsconstructies maar een toegankelijke taal waarbij de settings zeer visueel worden voorgesteld. Het visuele, samen met het veelvuldig gebruik van de aansprekingen Mevrouw, Mijnheer, maakte dat het soms voelde alsof ik naar een toneel zat te kijken. -Carine-

De uitspraak van Carine laat de algemene stemming over de schrijfstijl zien. Niet ingewikkeld, gemakkelijk leesbaar, warm zonder sentimenteel te worden.

Het duurde wel even voordat er wat vaart (en spanning) in het verhaal kwam, wat met name het eerste deel vrij vlak maakte. De personages worden geïntroduceerd met een haastige stroom aan achtergrondinformatie, maar worden vervolgens nergens verder uitgediept. Hierdoor had ik niet het gevoel hen echt te leren kennen. -Zooz!-

De schrijfstijl was naar mijn smaak wat simpel, maar wel goed toegankelijk. Qua stijl is dit een boek wat je lekker wegleest als je een dagje naar het strand ben of op vakantie langs het zwembad ligt. -Nikita-

Annemieke vroeg zich af of de eenvoudige schrijfstijl de stijl van de auteur is, of dat dit door de vertaling komt. Helaas hadden we geen Engelstalige meelezers, dus hierop zullen we het antwoord schuldig blijven.

Over het genre werden we het niet helemaal eens. Op Hebban staat het boek onder feelgood, maar de leesclub kreeg een Literaire banner (Literatuur en romans staan op Hebban onder één genre en de leesclub banner bevat dan alleen het woordje literatuur).  De schrijfstijl deed meer aan feelgood denken. Het onderwerp daarentegen is niet echt feelgood. Voor literatuur is het in ieder geval niet diepgravend genoeg. 

Ik vind het geen Feelgood. Wellicht door de toegankelijke schrijfstijl daar terecht gekomen, maar het beschrijft een geromantiseerd verhaal over de oorlogstijd in Londen.
Vond er best heftige stukken inzitten met de beschrijving en gevolgen van de bombardementen. Ook was het geen love story. Roman, zoals voorop het boek staat, vind ik een prima keuze. -Anja-

- een zin uit de recensie die ik al geschreven had voordat we met de vragen begonnen: "In die mate dat ik aan het einde schuchter moest toegeven dat ik alles bij elkaar genomen een aangename leeservaring had gehad." Blijkbaar is de definitie van feelgood: na het lezen een goed gevoel overhouden. Daarom wat mij betreft beslist een feelgoodboek. -Carine-

Personages

De hoofdpersoon in De ondergrondse leesclub is een vrouw van middelbare leeftijd, Gertie. Zij heeft een boekwinkel en neemt een jonge vluchtelinge op in haar huis. Voor de meesten onder ons was zij een fijn personage en was ze goed uitgewerkt. We konden ons inleven in haar leven en haar beweegredenen.

In Gertie heb ik me zeker in kunnen leven. Haar wilskracht, doorzettingsvermogen en moed vond ik bewonderenswaardig. Een vrouw met pit die niet bij de pakken neer gaat zitten. Naarmate het verhaal vorderde kreeg ik steeds meer een band met Gertie. Ik vond haar zeker goed neergezet in relatie tot de rol die zij speelde in het verhaal. -Brigitte-

Toch was niet iedereen het daarmee eens. Een enkeling noemde ook hier de schrijfstijl als obstakel om zich met het personage te verbinden.

 Gertie is een logisch hoofdpersoon, maar de schrijfster heeft voor een schrijfstijl gekozen die bij mij geen gevoelens opwekte. Ik heb het verhaal gelezen, maar het raakte mij niet. Ondanks het hele boek over Gertie gaat is ze in mijn optiek oppervlakkig neergezet. -Monique-

Quotes en gebeurtenissen

En toen kwamen we te spreken over quotes en gebeurtenissen die iets in ons los hadden gemaakt en kwam er een hele lading aan moie zinnen naar boven. Zoveel dat er besloten werd dat het boek toch meer diepgang had dan veel van ons in eerste instantie dachten. En ook sommige gebeurtenissen spraken aan door de link met onze huidige maatschappij. Zo gaat het in het boek over vluchtelingen en vindt niet iedereen dat die allemaal een plekje verdienen, gaat het over ongewilde kinderloosheid en over bombardementen die mensen onder het puin bedelven.

“Je weet gewoon dat er een bom is met jouw naam erop” hoorde Gertie mevrouw Crow op een dag in de rij bij de slager zeggen tegen iedereen die maar wilde luisteren. Telkens als de sirene ging, sloeg de angst Gertie om het hart. Dit kon het einde zijn. Misschien hebben we vannacht minder geluk. 

Het was voor mij een aangrijpend stukje tekst dat je even met beide benen op de grond zet. Dit gevoel van onmacht, weten dat elk moment je laatste kan zijn en hopen dat je weer een nacht “geluk” hebt en de bom aan je deur voorbijgaat, moet toch ongelofelijk wreed en beangstigend zijn. Je bent niks anders dan machteloos en klein in een grote allesvernietigende oorlog. Hieraan denkend worden alle “kleine” problemen waar we nu soms tegenaan lopen toch niet noemenswaardig. -Brigitte-

Misschien is de inhoud van hetgeen Anny Lyons schrijft best wel pakkend, maar is de manier waarop ze het verwoordt mogelijks te luchtig. Of anders gezegd, is het verhaal wel krachtig, maar missen de woorden kracht. -Carine-

Als het boek tot slot in tien woorden moet worden samengevat komen er duidelijke zinnen langs:

Een historische roman vol menselijke personages tijdens de Tweede Wereldoorlog. -Eline-

Oorlogsroman waarbij boeken tot steun zijn voor boekwinkeleigenaresse en haar klanten. -Veronique-

Oorlogsroman met als verbindende factor menselijkheid en boeken. -Jessica-

In zware oorlogstijd in Londen bieden boeken vriendschap en troost. -Marleen-

Kortom, een boek waarover de meningen behoorlijk uiteen liepen. Het boek kreeg twee maal vijf sterren, vijf maal vier sterren en negen maal drie sterren. Het eindoordeel is een 3,6.