De prijs van een kind: Een boek dat speelt in Amerika tijdens de crisisjaren en dat is gebaseerd op een foto van kinderen die te koop werden aangeboden. Het is een intrigerend gegeven voor een verhaal en lijkt voldoende ruimte te bieden voor een discussie binnen een leesclub. 

Bij vijftien Hebbanlezers kwam een felicitatiemail in de inbox omdat zij mee mochten lezen met de leesclub van De prijs van een kind van Kristina McMorris. Het leesclubcafé stroomde vol en al snel werd het gezellig. Vlot daarna kwamen de boeken binnen en konden we beginnen. 

Verwachtingen en eerste indruk

Om te beginnen mocht iedereen hun eerste indruk van het boek geven in de eerste vraag met daarbij de verwachtingen vooraf. 'De korte samenvatting' was een vaak genoemde reden om het boek te gaan lezen en de verwachtingen lagen in die lijn: Een pakkend historisch verhaal waarin het verhaal achter de foto, met alle pijn en verdriet, een verklaring krijgt.

Rosalyn: Ik wilde het boek meteen lezen, de titel klinkt tragisch, maar als je dan de flaptekst leest, wil je helemaal meer weten. Verder verwacht ik ook dat het een boek is met een diepere boodschap, een verhaal van verdriet, maar ook van hoop en daar hou ik altijd erg van.
Wemmie: Toen ik de aankondiging las werd ik geraakt door het onderwerp. Hoe kun je als moeder je kinderen te koop aanbieden, welk verdrietig verhaal gaat hier achter schuil?
Marja: Ik verwacht een historische roman die ingaat op sociale ongelijkheid of een dergelijk thema, maar het zou zomaar iets heel anders kunnen zijn. Ik laat me graag verrassen met dit boek.
Karenleestgraag: Voor mij maakt het feit dat het verhaal is geïnspireerd op een echte foto het boek zo interessant.

De leesclub

Na deze eerste vraag namen we twee weken de tijd om te gaan lezen. De een was sneller klaar dan de ander, en voor sommige lezers was het een toer om het uit te krijgen. Tijdens de discussie valt het op dat het boek anders is dan de korte samenvatting doet vermoeden. Het gaat veel meer over Ellis en Lily, en minder over de kinderen op de foto, en er gebeurt zoveel dat de uitdieping van het verhaal en de personages erbij inschiet.

Francisca: Ik heb twee hoofdstukken gelezen en ik had niet meteen een klik..waar ik best even van baalde. Mij kreeg het verhaal pas te pakken toen de foto opnieuw gemaakt moest worden en dus in scene gezet werd, dat vond ik een bijzondere twist en had ik niet zien aankomen. En ook hoe het werkte op een krantenredactie in die tijd vond ik best wel leuk om over te lezen.
Annemiek: Ik ben nog niet zo ver, merkte dat het me in het begin niet zo pakte. Maar ik heb goede hoop voor de rest van het boek.
Rosalyn: Ik vond het wel meteen makkelijk weglezen, dus zo zie je maar weer hoe anders ervaringen kunnen zijn :).

De discussievragen

De vragen voor de discussie zijn voorafgaand aan de discussie allemaal bekendgemaakt. Zo zit het boek nog vers in het geheugen en is er meer ruimte voor discussie. We bespreken de cover en de titel, het motto, de personages, normen, waarden en dilemma’s, we kijken naar de opbouw en de spanning, de schrijfwijze en de historische waarde van het boek. In de laatste vragen delen we bijzondere zinnen en scènes, maken een beschrijving van het boek in max tien woorden en kijken we tenslotte nog terug op de al dan niet uitgekomen verwachtingen.

De cover en de titel

Over beide kan genoeg worden gezegd. De titel: De prijs van een kind kan rekenen op positieve bijval, de titel past en is op meer manieren uit te leggen. Bij de cover is er meer kritiek: Het is te mooi, maar te zoet, er straalt geen armoe uit. Hier wordt ‘de foto’, waar het allemaal om draait in het boek, gemist. Een foto van een ‘te koop’ bord op een veranda was volgens de lezers een pakkender cover geweest die meer aansloot bij het verhaal.

Miriam: De cover had voor mij ook over een vakantie of een logeertripje van een moeder met twee kinderen kunnen gaan. Goed gekleed en met twee koffertjes onderweg.
Hanna: Als je de cover ziet en het boek voelt, zou je in eerste instantie denken aan een mooi en liefdevol verhaal omdat de foto dat uitstraalt. In dat opzicht vind ik het dus niet helemaal passen bij het verhaal.

Annemiek: De titel heeft het inderdaad een mooie dubbele betekenis. Het slaat terug op de gebeurtenis, namelijk het verkopen van een kind, maar ook de kosten die de verzorging een kind met zich meebrengt. In tijden van crisis zijn die kosten wellicht onoverkomelijk.
Desiree: De prijs van een kind vind ik een passende titel. Het is een thema dat gedurende het boek op verschillende manieren terugkomt zoals het letterlijk verkopen, maar ook wat dit emotioneel kan doen. Maar ook de prijs die Ellis betaald voor het plaatsen van de foto in de krant.

Personages

Het boek bevat veel personages. Ellis en Lily zijn de hoofdpersonages en zijn voldoende uitgewerkt. We krijgen als lezer genoeg mee over hun leven en gedachten, hun doen en laten en er blijft er genoeg over om zelf in te vullen. Toch krijgen we volgens een aantal lezers niet een hele goede band met hen, de personages blijven te veel aan de oppervlakte en er blijft een afstand.

Anita: Op zich zijn de personages goed genoeg uitgewerkt om emoties op te wekken maar er is genoeg ruimte om zelf te voelen en in te vullen.
Marja: Je zat niet echt in het hoofd van Ellis en Lily en daardoor kon je als lezer onvoldoende inleven in de keuzes van beide hoofdpersonen. De situatie, het plot was belangrijker en dat is met vaart vertelt door de schrijver, maar de ontwikkeling van de karakters heeft minder aandacht gekregen.
Wendy: De hoofdpersonages zijn goed uitgewerkt, ze maken allebei een mooie ontwikkeling door, beginnen zichzelf en de wereld rond zich in vraag te stellen, op te treden tegen wat ze niet ok vinden, en leren op te komen voor zichzelf (vooral Lily). Toch konden ze me nooit echt raken, ik bleef te veel toeschouwer, ze trokken me niet echt mee hun verhaal in.

Daarnaast zijn er veel bij-personages. We bespreken wie er positief opviel en wie we minder konden waarderen, wat een levendige discussie oplevert.

Geraldine en haar keuze

Geraldine is de moeder die haar kinderen verkoopt. We kunnen niet om de vraag heen wat dat doet met een moeder. We wilden graag weten wat de achtergrond was van haar en haar beslissing en probeerden ons te verplaatsen in een situatie als die van Geraldine.

Maar het boek geeft niet een duidelijk antwoord op onze vragen. Er boek geeft een verklaring, maar het werkelijke waarom en de gevoelens die daarbij horen komen niet echt aan de orde.

Wendy: Ik vind dat er te weinig nadruk wordt gelegd op de keuzes van Geraldine. Het boek draait toch vooral om Ellis en Lily, en hun zoektocht. We weten wel waarom Geraldine de kinderen uiteindelijk verkocht, maar dit lijkt ‘maar’ een voetnoot te zijn in het hele verhaal. Je krijgt er de gevoelens niet echt bij, alsook niet hoe het precies allemaal verlopen is.
Karen: Dat ben ik helemaal met je eens. Je hebt wat meer achtergrond nodig om je echt te kunnen inleven
Desiree: Ja dat miste in dit boek, terwijl het wel de potentie ervoor had.
3Marjan:  Ik heb me wel iets kunnen inleven in het leven van Geraldine, al werd het vaak maar summier meegenomen in het boek. Ik snap haar keuzes, maar snap ook dat je daar heel veel vragen bij kunt stellen.

Opbouw boek

Het boek is na een intrigerende proloog chronologisch opgebouwd, met enkele flashbacks naar vroeger. Waarom het verhaal in drie delen is geknipt wordt niet helemaal duidelijk, maar de quotes die eraan voorafgaan zijn wel mooi. Het verhaal heeft een wat trage opbouw en eindigt in een ‘wild-west-achtig’-einde wat de geloofwaardigheid niet ten goede komt.

Samm: Ik vond het boek vooral in het begin lastig om in te komen. Ondanks het voorspelbaar was vond ik het wel lekker lezen richting het eind en het einde wat wel weer een eindje goedmaakte.
Desiree: Het opsplitsen van de het boek in 3 delen was voor mij niet echt nodig geweest, aangezien het wel redelijk in elkaar overliep allemaal. [..]Kijkend naar het gehele boek kon de spanning beter worden verspreid, waarin het begin erg langzaam ging voor mijn gevoel, volgende in het laatste stuk de dingen elkaar zo snel op dat balans niet helemaal klopte.
Vivian: De spanning richting het einde was voor mij niet realistisch. Alsof de schrijfster dacht: laat ik enkele actie elementen erin gooien om het nog wat spannender te maken.

Schrijfwijze

In deze vraag kijken we naar de manier van schrijven. Termen als ‘prima, niet moeilijk, makkelijk en beeldend’ worden genoemd.
Maar het heeft daarnaast duidelijk punten van kritiek, vooral de af en toe kromme zinnen vallen negatief op. 

Karen: Het leest makkelijk. Echter kreeg ik regelmatig het gevoel dat bij het begin van een scene een lijstje werd afgevinkt (dit is de moeder van Ellis, die ziet er zo uit en heeft deze karaktertrekken, dit is de vader etc). Ook werden eigenschappen van personages die voor de schrijfster belangrijk waren wel erg veel herhaald.
Francisca: Ik denk dat haar schrijfwijze wel goed is, het is de vertaling die ik af en toe bagger vond. Ik heb die slechte zinnen niet genoteerd want ik wil daar geen aandacht aan geven, maar er zijn betere vertalers.
Rosalyn: De schrijfstijl op zich is wel goed, het leest lekker weg en is wel beeldend. Het verhaal zelf zat naar mijn mening wat minder goed in elkaar. Soms zijn er inderdaad zinnen die wat stroef lezen. voorbeeld: : 'Alfred dempte plotseling zijn stem, gevolgd door zijn pijp.' (p. 203).

De crisisjaren

Als we in een van de laatste vragen gaan kijken naar de historische setting, dan zijn de lezers niet helemaal tevreden. Een van de redenen om dit boek te gaan lezen was het feit dat het speelt in Amerika in de crisisjaren van de vorige eeuw. Hoewel McMorris wel haar best doet om een sfeer te creëren, door de werkwijze van de kranten te verwerken en de drooglegging en de maffia erbij te halen, wil het toch niet helemaal overtuigen.

Vivian: De setting is niet zo goed uitgewerkt als ik had gehoopt. Ik kon me wel een voorstelling maken van de crisisjaren, maar dat komt meer omdat ik van tevoren al het een en ander over het thema wist. Hier heeft de schrijfster het, wat mij betreft, echt laten liggen.
Francisca: Ik vond dat ze een redelijk goede weergave gaf van hoe het leven toen was, de crisisjaren waarin het niet makkelijk was voor velen om hun hoofd boven water te houden. Maar toch had ze er meer uit kunnen halen, door minder erbij te halen had ze meer kunnen focussen. Ik vond de krantenredactie dus het beste uitgewerkt, heb weleens beelden van die tijd gezien van zo'n redactie en zo stelde ik me dat nu ook voor.
Annemiek: Er is inderdaad weinig uitgewerkt aan de setting. Bepaalde kleine details pasten natuurlijk wel in de tijd. Ik vond het mooi dat Ellis bijvoorbeeld zijn auto aan moest slingeren/draaien, in plaats van de sleutel in het contact steken.

Het boek in maximaal tien worden (en soms een beetje meer)

• Francisca: Eén daad kan zoveel verschil maken in het leven van anderen
• Miriam: Een toegankelijk geschreven verhaal waarin teveel thema's om aandacht vragen.
• Karen: Een romantisch verhaal over nieuws, consequenties, schuldgevoelens, verantwoordelijkheid en daadkracht.
• Vivian: Een historische liefdesroman waarin twee journalisten elkaar vinden.
• Wendy: Tegenvallende roman met te weinig historische context en een middelmatige schrijfstijl
• Rosalyn: Geromantiseerd verhaal op basis van een intrigerende foto
• 3Marjan: Historisch liefdesverhaal waarin eigen belang versus rechtvaardigheidsgevoel diverse kanten belicht.
• Anita: Een verhaal van alle tijden geïnspireerd door een foto die issues blootleggen wat toen vraagstukken waren maar waar nog steeds geen oplossing voor is!
• Samm: standaard/voorspelbaar (historisch) romannetje.
• Desiree: Een historische roman over liefde, familie, gevolgen en volhouden.
• Wemmie: Liefdesverhaal met een historisch sausje gebaseerd op een krantenfoto.
• Hanna: Loslaten is ook houden van.
• Marieke: Historische roman over de Amerikaanse crisisjaren vol dilemma’s
• Marja: Spannende zoektocht naar kinderen tegen het licht van de crisisjaren.
• Annemiek: Roman over moederliefde en familierelaties in de jaren '30 in Amerika.

Vergelijking verwachtingen

En met de tiende vraag kwamen we aan bij het einde van de leesclub, waar we terug gingen kijken naar onze verwachtingen vooraf en hoeverre die verwachtingen overeen zijn gekomen met onze leeservaring. Gezien de opmerkingen tijdens de leesclubdiscussies is het niet heel verrassend dat het boek niet aan de verwachtingen heeft voldaan. De tekst op de cover en achterkant geeft een ander beeld van het verhaal. Meer over Ellis en Lily en minder over de foto, de kinderen, de moeder en de crisisjaren.
Als eenmaal de verwachtingen zijn losgelaten, is de algemene tendens dat het best een aardig verhaal was, maar niet een boek dat lang zal blijven hangen.

Hanna: Vooraf had ik niet echt specifieke verwachtingen van het boek. Wel had ik verwacht dat het meer ging over de moeder en de kinderen en die verwachtingen zijn dus niet uitgekomen.
Karen: Het was uiteindelijk een heel ander boek dan ik had verwacht waardoor het voor mij voelde als een boek vol gemiste kansen.
Wemmie:  Ik had verwacht dat het meer over de moeder zou gaan die ten tijde van de Grote Depressie in uiterste wanhoop haar kinderen aanbiedt voor eten, drinken en een beter leven. En hoe verging het de kinderen? De flaptekst deed toch iets anders vermoeden en ik ben daardoor op het verkeerde been gezet.
Miriam: Ik keek erg uit naar het lezen van dit boek. En ik had ook de verwachting dat het meer over de foto en de kinderen zou gaan. Toch vond ik het verhaal van Ellis en Lily niet vervelend om te lezen. [..]Ik heb het boek echt met plezier gelezen [..] een prettig leesbaar boek en zeer toegankelijk geschreven.

Conclusie

De historische roman De prijs van een kind is gelezen en besproken. We vonden punten van kritiek, we vonden zowel kromme zinnen als mooie zinnen en hoewel de uitwerking van personages en omgeving te wensen overliet, was het uiteindelijk toch best een aardig boek om te lezen.

De sterren

De verdeling van de sterren: Met 1 x vier sterren, 11 x drie sterren en 3 x twee sterren is de leesclub van De prijs van een kind afgesloten met een gemiddelde van 2,9 sterren.

Met dank aan de leesclublezers: Anita, Annemiek, Desiree, Francisca, Hanna, Karen, Marja, 3Marjan, Miriam, Rosalyn, Samm, Vivian, Wemmie en Wendy voor de gezelligheid en enthousiasme in deze leesclub, de mooie antwoorden en de fijne discussie. Graag tot een volgende keer.

Marieke Scheers
Coordinator leesclub De prijs van een kind