“Een sterke vrouw wiens durf geen grenzen kende en wie haar tijd ver vooruit was”

Zo wordt het leven beschreven van Maria Sibylla Merian in de debuutroman van Ruth Kornberger. De reis van haar leven beschrijft de vele gebeurtenissen van haar leven in de 17e eeuw als alleenstaande moeder met haar dochters en met haar passies voor insecten en bloemen. Haar grootste droom is om Suriname te “ontdekken”, maar de realiteit gaat wat hobbeliger en dan komt er ook nog een liefde om te hoek kijken.

Vol verwachting klopt ons hart

Deze leesclub startte met 15 deelnemers die vol verwachting begonnen met lezen, gretig om meer te weten te komen over dit stuk geschiedenis, kunst en over Suriname. Over de buitenkant waren we het unaniem eens: die was heel mooi geïllustreerd en zeer kleurrijk. Wilnanda: ik vind de cover echt prachtig; de kleurstelling en de vormgeving nodigen echt uit om het boek te lezen. Rvk93: De voorkant vind ik echt in de stijl passen van de hoofdpersoon, dieren en fruit waar ook haar leven om draait.

Gestart werd met het idee dat dit boek een historische roman zou zijn, misschien zelfs een feelgoodvibe zou hebben. Er werd ook aangekondigd dat het gebaseerd was op ware gebeurtenissen en met die verwachting hadden toch wel wat deelnemers moeite. Het viel eigenlijk in geen echte categorie, het had overal een klein teentje in de poel van het genre, maar meer ook niet. Het romance-gedeelte maakte het verhaal wat absurd en niet-reëel voor de “echte” geschiedenisliefhebbers en voor de romanceliefhebbers was het wel erg oppervlakkig en zonder emoties. Voor literatuur was het te licht en het verhaal te dun en voor feelgood te veel wetenschapsfeitjes. We leerden net te weinig uit de geschiedenis voor de lezers die al ervaring hadden in het historisch roman genre. Marina: Het boek valt voor mij onder "historische roman"., een stukje gebaseerd op historische feiten met een sausje fictie erover. Jody vat de doelgroep zo samen: Liefhebbers van verhalen met een portie geschiedenis en met affiniteit voor Suriname en de natuur. Ook liefhebber van de Amsterdamse high society uit die tijd, kunnen hun lol op!

Het verhaal

Tijdens het lezen kamen we erachter dat het boek uit 3 delen bestond: de tijd in Amsterdam en de aanloop naar de reis, de reis zelf en de tijd in Suriname en de terugkomst in Amsterdam. Wat Maria voor Amsterdam deed, wat ze met haar ex-man had gedaan en wat er na haar leven gebeurde of de mysterieuze achtergrond van Johan bleef een geheim voor ons, wat tot wat ontevredenheid leidde. Martin: Een enkele flashback geeft wat inzicht in haar verleden, maar dit had naar mijn idee beter uitgewerkt kunnen worden. De tijd vóór Wieuwerd is erg onderbelicht gebleven, terwijl die voor haar levensverhaal toch wel erg belangrijk is geweest: haar vader, haar eerste huwelijk en het de facto einde daarvan (hoewel ze volgens mij nooit officieel is gescheiden), haar eerste in Duitsland uitgegeven boeken. Joella: Voor mij kwam de vaart er echt in, in het tweede deel en vanaf daar kon ik eigenlijk ook niet meer stoppen met lezen. Maria: het deel in Suriname vond ik mooi, en ook wel deels de aanloop naar haar reis toe, maar niet al die geforceerde romantiek en hevige verlangens. Het voegde naar mijn mening weinig toe.

Geschiedenis

Bij aanvang werd ons al beloofd dat er heel wat (kunst) geschiedenis bij zou komen kijken. Daarmee kwamen ook de vragen of we interessante zaken geleerd hadden of dingen opgezocht hadden. “Labadisten” was er zo een en ook het besef dat de tsaar Peter zijn sporen had nagelaten in Amsterdam. Erika: De reis naar Suriname vond ik het interessants, hoe ze die reis overleefden in zo'n "oud" schip, zonder onze moderne snufjes allemaal. Lauren: Ik vond het vooral interessant om over slavernij te lezen, gruwelijk hoe ze destijds mensen behandelden. Het boek deed me wel beseffen dat ik er wat vaker over wil lezen/opzoeken net omdat ik vind dat zo'n dingen niet vergeten mogen worden.

Wat deed het boek met ons en onze verwachtingen?

De verwachtingen waren over het algeheel hoog en wellicht kan de uitkomst dan wat tegenvallen. Emotioneel deed het boek ons niet zo heel veel, niet heel negatief of heel positief, maar een goede middenmoot. Iedereen miste wel de tekeningen van Merian zelf in het boek; haar vlinders of andere insecten of bloemen. AdaW: Gemengde gevoelens zou ik zeggen. Enerzijds positief, een interessante hoofdpersoon met een boeiend leven en anderzijds negatief, soms langdradig, te weinig diepgang en te veel aandacht voor het liefdesverhaal. Jacqueje: De tijd waarin Maria leefde werd voor mijn gevoel goed beschreven. Het gaf mij een nostalgisch gevoel. Wel mist ik wat emoties bij de personages. Die had ik wel wat beter leren kennen. De leesclubs ervaarde men als heel positief, het is fijn om gedachten uit te wisselen en meer te leren. Els: Persoonlijk vond ik het boek zeer vlot lezen , jammer genoeg bleef ik hier en daar wat op mijn honger zitten en mocht dieper op bepaalde zaken ingegaan worden terwijl het hele verhaal van Jan er niet hoefde bijgesleurd te worden.

Willy had graag nog wat meer willen discussiëren en vragen beantwoord zien, maar ze eindigt heel positief: Ik verwachtte namelijk dat deze leesclub nooit zo enthousiast in deelname kon zijn als mijn eerste leesclub waar ik aan meedeed. Ik denk nu ook dat de deelnemers nog belangrijker zijn dat het boek dat besproken wordt.

Conclusie

De woorden die het meest naar voren kwamen om het boek samen te vatten waren: Suriname, (kunst)geschiedenis en vlinders/insecten. Lauren verwoord het echter heel mooi: Kriebelend historisch liefdesverhaal.  Ook Pooh bear maakt een mooie conclusie: Met thema's als ambitie, ondernemerschap en emancipatie herken ik Maria in 'De reis van haar leven' zoals ze echt moet zijn geweest. Want: "Je eigen koers bepalen, je lot in eigen handen nemen, die gedachte beviel haar”.

Het boek De reis van haar leven werd met gemengde gevoelens gelezen en gerecenseerd. De waarderingen variëren van één *  tot en met vier **** , dat maakt de waardering vanuit onze leesclub gemiddeld 3,1; geen slechte beoordeling voor een debuut. Debuten zijn net verrassingen, ze kunnen nu eenmaal heel positief uitvallen, maar ook minder in je straatje liggen.

Deelnemers bedankt voor jullie enthousiaste bijdragen en tot de volgende keer!

-Yvette-