In de loop van de eerste week december 2020 ontvangen vijftien deelnemers de roman De spiegel van ons verdriet. Het boek is de hekkensluiter van de fameuze ‘interbellum’-trilogie, geschreven door de Franse auteur Pierre Lemaitre. Dit laatste deel speelt zich af in een heel korte periode, namelijk tussen april en juni 1940. De fijne vertaling is van Andreas Dijkzeul. Silke en de altijd even enthousiaste Guido sluiten aan met een eigen exemplaar. Jammer genoeg valt een deelnemer uit wegens ziekte en komt één boek niet tijdig/helemaal niet aan bij de geadresseerde.

Het boek

April 1940. Parijs staat op stelten; het Duitse leger is blijkbaar in aantocht. In de lichtstad ontstaat een massale uittocht van militairen en inwoners naar het zuiden. Meteen al krijgt de lezer een eerste spannend drama over het hoofd heen gegooid, wanneer Louise Belmont - een van de hoofdpersonages – poedelnaakt en bebloed over de straat stuift. Het is het begin van een intrigerend en meesterlijk verteld (de schrijver heet niet voor niets Lemaitre!) verhaal.

De leesclub en de discussie

Het leesclubcafé gaat onmiddellijk van start en wordt druk bezocht; dit is alvast veelbelovend. De belangstelling en de nieuwsgierigheid zijn zodanig groot, dat de coördinator al snel twee ‘opwarmvragen’ stelt (waarbij er geen spoilers zijn toegestaan). Zodra de meeste deelnemers het boek hebben dichtgeklapt, begint de echte discussieronde. Op een geanimeerde en intensieve wijze discussiëren we over sommige personages, Latijnse uitspraken, filosofische gedachtes.

Désiré is een van de meest opvallende figuren uit de roman. Wil is van mening dat Désiré eenzaam is en dat camoufleert door al zijn strapatsen. “Hij wil iemand zijn om van te houden.” Hilde geeft haar visie weer: “Ik vind niet dat uit het boek blijkt dat Désiré zich zo voelt.” Het zwengelt de discussie flink aan.

Over de stijl en taal, alsook over de vertelwijze van Pierre Lemaitre, kan men redetwisten. Linda van haar kant houdt niet zo van expliciete vermeldingen. Zij verkiest suggestieve zinnen die je als lezer zelf tot die conclusie laten komen. Hullemans prijst de beeldende taal van Lemaitre. Margo is van mening dat de kracht van de auteur ligt in het vertellen van een spannend verhaal. “Dat doet hij slim: korte hoofdstukken, wisselen van verhaallijnen, veel vaart, cliffhangers, humor in de verhaallijn van Désiré. Een vakman dus!”

De spiegel van ons verdriet in een hokje duwen is geen eenvoudige klus. Is dit een avonturenroman, een historische roman, oorlogsroman, een gewone roman? Volgens Anna is het zeker geen feelgood. Ushi reageert met: “Lastig, want niet zo eenvoudig te vatten in één genre. Ik ga toch voor de roman.”

Op de vraag, of een onverwacht vierde deel (met de avonturen van Désiré en/of Madeleine in een hoofdrol) gaat gelezen worden, lopen de reacties wel wat uit elkaar. Josh zegt hierover: “Misschien wel, maar het hoeft niet voor mij. Het beste boek uit de serie is geschreven (misschien was dat wel het eerste).” Angèle is formeel; zij zou het vierde boekdeel zelfs cadeau geven aan een aantal vrienden en bekenden. Aard Evert is onze minst jonge deelnemer, dit betekent echter niet dat hij minder actief is. Hij ziet best wel een extra deel zitten; ook zonder Desiré in de hoofdrol. Voor hem mag het verloop van de Tweede Wereldoorlog centraal staan. Rachel gaat de vorige twee delen – Tot ziens daarboven en De kleuren van de brand – zeker nog lezen. Tevens benadrukt zij dat het belangrijk is om de gebeurtenissen uit die woelige periode nooit te vergeten.

Aan het eind van de discussie kunnen de deelnemers zelf een vraag stellen. Een uiterst democratische verkiezing levert een nipte maar terechte winnaar op: Guido. De uitvoerige reacties van de andere lezers op zijn vraag is een feestelijke kers op zijn ‘eindejaarstaart’.

Beoordeling

Veertien deelnemers beoordelen De spiegel van ons verdriet. Het aantal sterren varieert tussen 3 ½ en vijf sterren, waarbij de ruime meerderheid uitkomt op vier sterren.

Het gemiddelde bedraagt aldus 4,10 sterren.

Op 3 januari 2021 sluit een uitgelaten coördinator deze swingende leesclub af met een bijzonder blij en tevreden gevoel.

Au revoir, Monsieur P. Lemaitre!